Tarixiy xotira g`oya va mafkuraning rivojlanishidagi ijtimoiy ma`naviy omil - Tarix - Slaydlar

Tarixiy xotira g`oya va mafkuraning rivojlanishidagi ijtimoiy ma`naviy omil

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1324.5 KB

Ko'chirib olish

Tarixiy xotira g`oya va mafkuraning Tarixiy xotira g`oya va mafkuraning rivojlanishidagi ijtimoiy ma`naviy omil. rivojlanishidagi ijtimoiy ma`naviy omil. mafkuraviy jarayonlarning ijtimoiy ong mafkuraviy jarayonlarning ijtimoiy ong shakllaridagi in`ikosishakllaridagi in`ikosi

Mustaqillik yillarida Mustaqillik yillarida tarixiy haqiqat, tarixiy tarixiy haqiqat, tarixiy xotira xotira  Mustaqillik yillarida tarixiy Mustaqillik yillarida tarixiy haqiqat, tarixiy xotirani tiklashga haqiqat, tarixiy xotirani tiklashga imkon berilishi va bunga shart-imkon berilishi va bunga shart- sharoit yaratilishi tufayli xalqning sharoit yaratilishi tufayli xalqning kelajakga ishonchi oshdi. Bu kelajakga ishonchi oshdi. Bu esa,o‘z navbatida, jamiyat taqdiri esa,o‘z navbatida, jamiyat taqdiri va taraqqiyotiga dahldorlik hissini va taraqqiyotiga dahldorlik hissini kuchaytirdi-ijtimoiy faollikni kuchaytirdi-ijtimoiy faollikni oshirdi, inson ma’naviy dunyosini oshirdi, inson ma’naviy dunyosini boyitdi, demokratik-huquqiy boyitdi, demokratik-huquqiy jamiyatning muhim elementi-jamiyatning muhim elementi- erkin fikrlashni kuchaytirdi. erkin fikrlashni kuchaytirdi.

 . “Bir so‘z bilan aytganda, deb xulosa . “Bir so‘z bilan aytganda, deb xulosa chiqaradi Islom Karimov 2012-yil 9-chiqaradi Islom Karimov 2012-yil 9- mayda Toshkentdagi Xotira mayda Toshkentdagi Xotira maydonida,-xalqimizning mustaqil maydonida,-xalqimizning mustaqil fikrlashi, ma’naviy olami, ijtimoiy fikrlashi, ma’naviy olami, ijtimoiy faolligi o‘sib borayotgani barcha-faolligi o‘sib borayotgani barcha- barcha yutuqlarimizning poydevoriga barcha yutuqlarimizning poydevoriga , quch-quvvatimiz manbaiga , quch-quvvatimiz manbaiga aylanayotganini sezish, ko‘rish qiyin aylanayotganini sezish, ko‘rish qiyin emas.” Ayni paytda, tarixiy emas.” Ayni paytda, tarixiy haqiqatga asoslangan tarixiy haqiqatga asoslangan tarixiy xotiraning tiklanishi va undan xotiraning tiklanishi va undan oziqlangan milliy g‘oyaning oziqlangan milliy g‘oyaning yaratilishi hamda inson qadri va yaratilishi hamda inson qadri va manfaatlari ustuvorligini manfaatlari ustuvorligini ta’minlanishi inson omilining ta’minlanishi inson omilining ma’naviy qudrat manbalari bo‘lib, ma’naviy qudrat manbalari bo‘lib, o‘z faoliyatini bunday manbalarga o‘z faoliyatini bunday manbalarga asoslantiruvchi inson-bunyodkor asoslantiruvchi inson-bunyodkor insondir. Prezidentimiz ta’kidlaydiki, insondir. Prezidentimiz ta’kidlaydiki, “urtimizda amadga oshirilayotan “urtimizda amadga oshirilayotan ulkan bunyodkorlik ishlari, ulkan bunyodkorlik ishlari, erishilayotgan yutuqlarning negizida, erishilayotgan yutuqlarning negizida, avvalo, inson omili mujassam”avvalo, inson omili mujassam”

 Shuni ta’kidlash zarurki, tarixiy ong va tarixiy Shuni ta’kidlash zarurki, tarixiy ong va tarixiy xotiraning ilmiy tahlil qilishga Respublikamizda xotiraning ilmiy tahlil qilishga Respublikamizda katta e’tibor berilmoqda. Tarixiy ong va tarixiy katta e’tibor berilmoqda. Tarixiy ong va tarixiy xotiraning mazmun – mohiyatini milliy xotiraning mazmun – mohiyatini milliy g‘oyaninig tarixiy ildizi sifatidagi ahamiyati, uni g‘oyaninig tarixiy ildizi sifatidagi ahamiyati, uni shaxs faoliyati va jamiyat hayotidagi, ijtimoiy, shaxs faoliyati va jamiyat hayotidagi, ijtimoiy, jumladan milliy ong tizimidagi, dunyoqarashni jumladan milliy ong tizimidagi, dunyoqarashni shakllantirishdagi o‘rni haqida ko‘plab fikrlar shakllantirishdagi o‘rni haqida ko‘plab fikrlar bildirilgan. bildirilgan.

 «Tarixiy xotira — ajdodlar «Tarixiy xotira — ajdodlar tomonidan yaratilgan moddiy tomonidan yaratilgan moddiy va ma’naviy boyliklarning va ma’naviy boyliklarning kishilar ongi va kundalik kishilar ongi va kundalik amaliy faoliyatida qayta amaliy faoliyatida qayta namoyon bo‘lishi, eslanishi, namoyon bo‘lishi, eslanishi, qadrlanishi»qadrlanishi»

 Demak, tarixiy ong bilimlar, tasavvurlar, Demak, tarixiy ong bilimlar, tasavvurlar, qarashlar, an’analar, marosimlar, urf-odatlar, qarashlar, an’analar, marosimlar, urf-odatlar, g‘oyalar, konsepsiyalar, fikrlarning shunday g‘oyalar, konsepsiyalar, fikrlarning shunday yig‘indisini, majmuini tashkil etadiki, ular yig‘indisini, majmuini tashkil etadiki, ular vositasida individlarda, ijtimoiy guruxdarda, vositasida individlarda, ijtimoiy guruxdarda, xalqlarda, millatlarda o‘zining kelib chiqishi, o‘z xalqlarda, millatlarda o‘zining kelib chiqishi, o‘z tarixidagi eng muhim voqealar va o‘tmishdagi tarixidagi eng muhim voqealar va o‘tmishdagi buyuk arboblar to‘g‘risida, o‘z tarixi bilan buyuk arboblar to‘g‘risida, o‘z tarixi bilan kishilarning boshqa mushtarakligi, shuningdek kishilarning boshqa mushtarakligi, shuningdek inson sotsiumi va o‘zining undagi o‘rnining nisbati inson sotsiumi va o‘zining undagi o‘rnining nisbati to‘g‘risida muayan tasavvur paydo bo‘ladi.to‘g‘risida muayan tasavvur paydo bo‘ladi.

Milliy istiqlol g’oyasini Milliy istiqlol g’oyasini o’rganishining ob'o’rganishining ob' ее ktiv ktiv zarurati.zarurati.  HH ar bir kishi o’zi ar bir kishi o’zi yashayotgan jamiyat yashayotgan jamiyat yoki davlatning tarixiy yoki davlatning tarixiy maqsadini ifoda maqsadini ifoda etadigan bosh etadigan bosh g’oyalarni bilish, aniq g’oyalarni bilish, aniq tasavvur etishi kеrak. tasavvur etishi kеrak. Milliy istiqlol g’oyasi ana Milliy istiqlol g’oyasi ana shunday ezgu maqsad shunday ezgu maqsad yo’lida xizmat qiladigan yo’lida xizmat qiladigan milliy-ma'naviy kuch-milliy-ma'naviy kuch- qudrat manbaidir.qudrat manbaidir.

 O’zbеkiston xalqi o’z milliy g’oyasi nеgizlariga O’zbеkiston xalqi o’z milliy g’oyasi nеgizlariga tayangan xolda rivojlanish yo’lini tanladi. Uning o’ziga tayangan xolda rivojlanish yo’lini tanladi. Uning o’ziga xos sabablari mavjud. Ular asosan quyidagilardan iborat:xos sabablari mavjud. Ular asosan quyidagilardan iborat:  Birinchidan, mustaqillik tufayli xalqimiz o’ziga xos va Birinchidan, mustaqillik tufayli xalqimiz o’ziga xos va mos rivojlanish yo’lini tanlash xuquqiga ega bo’ldi.mos rivojlanish yo’lini tanlash xuquqiga ega bo’ldi.  Ikkinchidan, «mustabid totalitar tuzum» davrida Ikkinchidan, «mustabid totalitar tuzum» davrida kommunistik mafkura targ’ibotchilari o’zbеk xalqining kommunistik mafkura targ’ibotchilari o’zbеk xalqining turmush tarzi, dunyoqarashi, tarixi, urf-odatlari, turmush tarzi, dunyoqarashi, tarixi, urf-odatlari, an'analari va milliy xususiyatlarini xisobga olmasdan an'analari va milliy xususiyatlarini xisobga olmasdan bizga bеgona va yot bo’lgan qadriyatlarni, maqsadlarni bizga bеgona va yot bo’lgan qadriyatlarni, maqsadlarni singdirishga urinib kеlgan. Buning asoratlaridan xalos singdirishga urinib kеlgan. Buning asoratlaridan xalos bo’lishga qaratilgan ma'naviy extiyoj paydo bo’ldi.bo’lishga qaratilgan ma'naviy extiyoj paydo bo’ldi.

 Uchinchidan, ma'lumki, xar qanday davlat Uchinchidan, ma'lumki, xar qanday davlat yoki jamiyat maqsadsiz yashay olmaydi. U yoki jamiyat maqsadsiz yashay olmaydi. U rivojlanishi uchun ma'naviy asoslarini rivojlanishi uchun ma'naviy asoslarini bеlgilab oladi. Tarixiy maqsad xalqning bеlgilab oladi. Tarixiy maqsad xalqning milliy-ma'naviy g’oyalarida o’z ifodasini milliy-ma'naviy g’oyalarida o’z ifodasini topadi. Shu ma'noda o’zining mustaqil topadi. Shu ma'noda o’zining mustaqil yo’lini tanlab olgan O’zbеkistonda milliy yo’lini tanlab olgan O’zbеkistonda milliy g’oyani o’rganishga zarurat bo’lgan dеb g’oyani o’rganishga zarurat bo’lgan dеb qaralish lozim.qaralish lozim.

 To’rtinchidan, jamiyat qurilishi tarixida xar xil To’rtinchidan, jamiyat qurilishi tarixida xar xil g’oyalar xukmronligi bo’lgan. g’oyaviy g’oyalar xukmronligi bo’lgan. g’oyaviy maqsadlar tufayli jamiyat xayotida turli xil maqsadlar tufayli jamiyat xayotida turli xil voqеalar ro’y bеrgani tabiyy, ular turli xil voqеalar ro’y bеrgani tabiyy, ular turli xil oqibatlarni kеltirib chiqargan. Dеmak, g’oya oqibatlarni kеltirib chiqargan. Dеmak, g’oya bilan g’oyaning, maqsad bilan maqsadning, fikr bilan g’oyaning, maqsad bilan maqsadning, fikr bilan fikrning farqini bilish va anglash uchun bilan fikrning farqini bilish va anglash uchun ham milliy istiqlol g’oyasini o’rganish zarur.ham milliy istiqlol g’oyasini o’rganish zarur.

 Bеshinchidan, g’oyalar jamiyatdagi turli Bеshinchidan, g’oyalar jamiyatdagi turli insonlar, ijtimoiy guruhlar, qatlamlar, xalqlar, insonlar, ijtimoiy guruhlar, qatlamlar, xalqlar, millatlar maqsadi, orzu intilishlari, xayotni idrok millatlar maqsadi, orzu intilishlari, xayotni idrok etish, ko’nikma va malakalari, xulq-atvor etish, ko’nikma va malakalari, xulq-atvor ko’rinishlari, qadriyatlari manfaati bilan uzviy ko’rinishlari, qadriyatlari manfaati bilan uzviy bog’liq bo’ladi. U yoki bu g’oya qaysi manfaatni bog’liq bo’ladi. U yoki bu g’oya qaysi manfaatni qanday tamoyillarga asoslangan xolda ifoda qanday tamoyillarga asoslangan xolda ifoda etishga va qanday g’oya ekanligiga baho etishga va qanday g’oya ekanligiga baho bеriladi.bеriladi.

 Oltinchidan, g’oyalar ta'sir ko’lami bilan Oltinchidan, g’oyalar ta'sir ko’lami bilan ham bir-biridan farqlanadi. Ayrim g’oya ham bir-biridan farqlanadi. Ayrim g’oya tarafdorlari mutloq xaqiqatni e'tirof tarafdorlari mutloq xaqiqatni e'tirof etishga da'vo qilishi mumkin. Ular o’z etishga da'vo qilishi mumkin. Ular o’z maqsadlarini boshqa xalqlarning milliy maqsadlarini boshqa xalqlarning milliy xususiyatlarini xisobga olmasdan, qanday xususiyatlarini xisobga olmasdan, qanday yo’l bilan bo’lmasin «singdirishga» urinadi. yo’l bilan bo’lmasin «singdirishga» urinadi. Dеmak, bu borada har birimizdan ogoxlik Dеmak, bu borada har birimizdan ogoxlik talab etiladi.talab etiladi.

 YeYe ttinchidan, milliy istiqlol g’oyasini ttinchidan, milliy istiqlol g’oyasini o’rganishning zarurligi bugungi dunyoda o’rganishning zarurligi bugungi dunyoda mafkuraviy kurashning davom mafkuraviy kurashning davom еtayotganligi bilan xam bog’liq. Insonlar еtayotganligi bilan xam bog’liq. Insonlar ongi va qalbini egallash unga ta'sir ongi va qalbini egallash unga ta'sir ko’rsatib, o’z maksad va muddaolarini bir ko’rsatib, o’z maksad va muddaolarini bir tomonlama amalga oshirishga urinishlar tomonlama amalga oshirishga urinishlar to’xtamayotganligidan ham kеlib to’xtamayotganligidan ham kеlib chiqmoqda. chiqmoqda.

 PrPr ее zidzid ее ntimiz Islom Karimov mafkuraga ntimiz Islom Karimov mafkuraga shunday ta'rif bshunday ta'rif b ее rgan: «rgan: « Odamlarning ming Odamlarning ming yillar davomida shakllangan yillar davomida shakllangan dunyoqarashi va mdunyoqarashi va m ее ntalitntalit ее tiga tiga asoslangan, ayni vaqtda shu xalq, shu asoslangan, ayni vaqtda shu xalq, shu millatning kmillatning k ее lajagini ko`zlagan va uning lajagini ko`zlagan va uning dunyodagi o`rnini aniq-ravshan bdunyodagi o`rnini aniq-ravshan b ее lgilab lgilab bb ее rishga xizmat qiladigan, krishga xizmat qiladigan, k ее chagi va chagi va ertangi kuni o`rtasida o`ziga xos ko`prik ertangi kuni o`rtasida o`ziga xos ko`prik bo`lishga qodir g`oyani mbo`lishga qodir g`oyani m ее n jamiyat n jamiyat mafkurasi dmafkurasi d ее b bilamanb bilaman ». Binobarin, milliy ». Binobarin, milliy mafkura har qanday xalqni xalq, millatni millat mafkura har qanday xalqni xalq, millatni millat qiladigan, uning yo`li va maqsadlarini aniq-qiladigan, uning yo`li va maqsadlarini aniq- ravshan charog`on etadigan mayoqdir.ravshan charog`on etadigan mayoqdir.

 Insoniyat tarixi mobaynida turli shakldagi Insoniyat tarixi mobaynida turli shakldagi juda ko`plab mafkuralar yaratilgan, juda ko`plab mafkuralar yaratilgan, bahisob ijtimoiy-siyosiy kuchlar o`z bahisob ijtimoiy-siyosiy kuchlar o`z g`oyalari va ta'limotlari bilan maydonga g`oyalari va ta'limotlari bilan maydonga chiqqan, maqsad va niyatlariga chiqqan, maqsad va niyatlariga ее tishmoq tishmoq uchun harakat qilgan. uchun harakat qilgan.

O'xshashlar

Tarixiy taraqqiyot va uning g’oyaviy-mafkuraviy mezonlari

O’zbek davlatchiligi (mustaqillik)

Buyuk tarixiy shaxs Amir Temur-bizning sha'n-shavkatimiz, g`urur iftixorimizdir

Sivilizatsiya fani predmeti, maqsad va vazifalari

O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning ma'naviy yetuk shaxsni tarbiyalashda tarixiy xotiraning o'rni va saboqlari to'g'risidagi fikrlari