Qarshi “Radiant Silk” qo’shma korxonasida“Ipak yigirish texnologiyasinitadqiq qilish”

Yuklangan vaqt:

30.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2665.8125 KB

Ko'chirib olish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI QARSHI DAVLAT UNIVERSITET I FIZIKA-MATEMATIKA FAKULTETI KASBIY TA’LIM KAFEDRASI “Himoyaga tavsiya etilsin” Fizika-matematika fakulteti dekani___________ prof . A . Tashato v “____” ___________ 2016-yil 5111000 – Kasb ta’limi (5320900- YeSBKI vaT)yo’nalishi IV- kurs 012-48 guruh talabasi Suvonova Diloromning Qarshi “Radiant Silk” qo’shma korxonasida“Ipak yigirish texnologiyasinitadqiq qilish” Bitiruvchi talaba:_______________ Suvonova Dilor om Ilmiy rahbar: _____________ dost. Xurramov Muxtor “____” ___________ 2016-yil “Himoyaga tavsiya etilsin” Kasbiy ta’lim kafedrasi mudiri ___________ dots. A. Vardiyashvili “____” ___________ 2016-yil Qarshi – 2016 QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI BITIRUV MALAKAVIY ISHIGA TOPSHIRIQ “T A S D I Q L A Y M A N” Kafedra m udiri: _____ dots. A. Vardiyashvili “____” _________ 2015 y.

Talaba: Suvonova Dilor om Ta’lim yo‘nalishi: 5111000 - Kasb talimi ( 5320900 - YeSBKI vaT ) Bitiruv malakaviy ishning mavzusi: Qarshi “Radiant Silk” qo’shma korxonasida “Ipak yigirish texnologiyasini tadqiq qilish” Malakaviy bitiruv ishi oldi amaliyoti o’tilgan joy: Qarshi “Cotton road” qo’shma korxonasi Bitiruv malakaviy ishi rahbari: dost. Xurramov Muxtor Bitiruv malakaviy ishi maqsadi: Qarshi “Radiant Silk” qo’shma korxonasida “Ipak yigirish texnologiyasini tadqiq qilish dir Ish rejasi: BMI bo‘limlari (bob va paragraf) BMI bo‘lim nomi Bajarish muddati 1 - bob Qarshi “Radiant Silk” qo’shma korxona si i pak yigirish texnologiyasini tavsifi 201 6- yil , yanvar 2 - bob T exnologik tadqiqot ni hisobi 201 6- yil , fevral 3 - bob Iqtisodiy qism 201 6- yil , mart 4 - bob “Radiant Silk” ipak-yigiruv texnologiyasida m ehnat muhofazasi va atrof- muhit himoyasi 201 6– yil , aprel Ilovalar,xulosa, slaydalar, elektron variantni tayyorlash. 201 6– yil , may Bitiruv malakaviy ishini bajarish uchun zarur bo‘lgan materiallar: a) adabiyot manbalari: I.A.Karimovning Mamlakatimizni 2015yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2016yilga mo‘ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan ma’ruzasi, Рубинов Э.Б.и др. Справочник по шелко-сирьё и кокономотания, Қодиров Ш.А. Ипак йигириш , Рубинов Э.Б “Технология шелка” b) qonuniy–me’yoriy hujjatlar: Ta’lim to’g’risida qonun, Kadrlar tayyorlash Milliydastur, DTC, 2010-yil,9-iyun,225-sonli “O‘z. Res. Oliy o‘quv yurtlari bitiruvchilarini YADA nizomi va boshqalar. v) statistik va boshqa ma’lumotlar: Prezident asarlari, internet ma’lumotlari, ilmiy adabiyotlar va maqolalar, OAVlar xаbаrlаri. Tasvirlash materiallari: Elektron variant (slaydalar) Topshiriq berilgan sana: 201 5 - yil, dekabr Ishni topshirish muddati: 201 6 -yil, may Ilmiy rahbar: Xurramov M KAFEDRA MUDIRINING BITIRUV ISHINI HIMOYAGA QO‘YISH HAQIDAGI XULOSASI: _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ Kafedra mudiri: ___________ ___________ ________ “____” ____ 201 6 y. MUNDARIJA betlar Kirish . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………..........4-6

IBOB. Qarshi “Radiant Silk” qo’shma korxonasi ipak yigirish texnologiyasini tavsifi 1.1 Ip ак yigirishd а ishl а til а dig а n pilla xom-ashyosini tahlili.......7-11 1.2K orxonada xom pillani qurutish va yigirishga t а yyorl а sh T ех n о l о giyasi................................................................................12-15 1.3 Pillani y е limsizl а ntirish v а yog’sizl а ntirish t ех n о l о giyasi.......16-24 1.4 Ipak yigirish texnologiyasi ……………………………………25-27 1.5 Ipak ni qayta urash texnologiyasi …………………………….28-33 1.6 Ipak li chidinlarini qayta ishlash texnologiyasi ………………34-40 I I BOB. Texnologik tadqiqotni hisobi 2.1 Korxonada y igirilgan ipak iplarini sifatini baholash ………….41-48 2.2 Korxonada xom ipakning qattiqligini aniqlash........................49-52 I II BOB. Iqtisodiy qism 3.1 “Radiant Silk” yangi ip ak -yigiruvtexnologiyasin ning tashkiliy iqtisodiy ko‘rsatkichlari hisobi......................................................................53-55 3.2 Viloyatimizda ipak-yigiruv bo’yicha kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishningistiqbolli yo’llari..................................................56-59 I V BOB. “Radiant Silk”ip ak -yigiruv texnologiyasida m ehnat muhofazasi va atrof-muhit himoyasi 4 .1 “Radiant Silk”ip ak -yigiruv texnologiyasida m ehnat muhofazasi ..60-63 4.2 “Radiant Silk”ip ak -yigiruv texnologiyasida atrof-muhit himoyasi…64-65 Xulosalar …………………………………………………………………66 Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati …………………………………..67-68 Ilovalar ……………………………………………………………………69 KIRISH Mavzuning dolzarbligi. Prezidentimiz tashabbuslari bilan ipakchilik korxonalarida mahsulotlar hajmini va eksport salmog‘ini oshirish borasida maqsadli ishlar amalga oshirilmoqda. Soha mutaxassislari oldiga iqtisodiy

islohotlarni yanada chuqurlashtirish, tarmoqdagi korxonalarni zamonaviy texnika hamda texnologiyalar bilan qayta ta’mirlash hamda yangi ishlab chiqarishlarni joriy qilish uchun, xorijiy investitsiyalarni jalb etish bo‘yicha qulay shart-sharoitlar yaratish, jahon bozorida raqobatbardosh tayyor mahsulotlar hajmi va turlarini kengaytirish, kamida 70 foizini eksport qilishni ta’minlash dolzarb vazifasi quyilgan [1]. Respublikamiz pilla xom-ashyosi etishtirish buyicha dunyoda etakchi o‘rinlarda to‘radi, ipak matolari juda e’zozlanadi. To‘qimachilik sanoatining qimmatli xom-ashyo hisoblangan tabiiy ipak tolalisidan jahon bozorida xaridorgir mahsulotlar ishlab chiqarish bugungi kunning talablaridandir. Xorijiy investitsiyalar kiritish orqali tarmoqning barcha bo‘g‘inlarida, ya’ni ipak xom ashyosini tayyorlash, sanoatda qayta ishlashdan boshlab, to tayyor mahsulotlarni ishlab chiqarishgacha, ularni reklama qilish va jahon bozorlariga chiqarishgacha iqtisodiy salohiyatini oshirishga qaratilgan amaliy ishlar bajarilmoqda. Hozirgi vaqtda ichki va tashqi bozorlarda ipak xom-ashyosiga bo‘lgan talab katta. Bunga esa sektor uchun yuksak bilimli mutaxasislar tayyorlash orqali erishiladi. Iqtisodiy islohot muammolarini hal etish, ichki va tashqi bozorlar ehtiyojini qondirish uchun faqat yuqori sifatli, raqobatbardosh bo‘lgan mahsulotlar ishlab chiqarish dolzarb muammolaridan hisoblanadi [1,2]. Hozirgi kunda p rezidentimizning 2010 yil 15 dekabrdagi “2011-2015 yillarda O’zbekiston Respublikasi sanoatini rivojlantirishning ustuvor yunalishlari to’g’risida”gi qaroriga asosan pilla xom-ashyosini qayta ishlaydigan viloyatimizda barpo etilgan eng so’ngi rusumdagi uskuna va jihozlar bilan jihozlangan Qarshi “Radiant Silk” qo’shma korxonasi faoliyat ko‘rsatmoqda. Korxonada ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning 100% eksport qilinmoqda. Korxonadaxom-ashyodan vamehnat resurslaridansamaralifoydalanish reja asosida sifatli mahsulotishlab chiqarishlarni o’rganish ehdi ish boshlayotgan yosh mutaxasislar uchun juda zarur vazifalardan hisoblanadi.

Bitiruv malakaviy ishining maqsadi: yuqorida qayd etib o‘tilgan dolzarb vazifalarga asosan men bitiruv malakaviy ishimda viloyatimizdagi pillani chuqur qayta ishlab ipak xom-ashyosi tayyorlaydigan Qarshi shahridagi O‘zbekiston-Xitoy “Radiant Silk” qo’shma korxonasida yangi takomillashgan texnologiya jarayonlari va jihozlarini tadqiq qilish ni maqsad qilib oldim. Bitiruv malakaviy ishining vazifalari: - korxona ipак yigirishdа ishlаtilаdigаn pilla xom-ashyoni qurutish va yigirishga tаyyorlаsh tехnоlоgiyasini tadqiq qilish; - pillani yеlimsizlаntirish vа yog’sizlаntirish jarayonlarini tadqiqi; - xom- i pak yigirish va uni qayta urash texnologiyasi ni tadqiq qilish; - k orxonada yigirilgan ipakni sifatini baholash ni o’rganish; - k orxonada tolali i pak chiqindilarini qayta ishlash texnologiyasi ni tadqiq qilish; - korxonada ipak-yigiruv texnologiyasinning tashkiliy iqtisodiy ko‘rsatkichlarinio’rganish; - viloyatimizda etishtiriladigan pilla xom-ashyosidan ipak-yigiruv bo’yicha kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishning istiqbolli yo’llari to‘g‘risida kasbiy bilimlar olish; - korxonasida texnologiyasidagijihozlarni xavfsiz ishlatishni vaatrof- muhitni muhofaza qilish muammolarinio‘rga n ish maqsad va vazifa qilib olingan; Bitiruv malakaviy ishining ob’yekti sifatida Qarshi shahridagi“Radiant Silk” qo’shma korxonasida yangi takomillashgan ip-yigiruv texnologiyasining jarayonlari va jihozlarini tadqiq qilish olingan. Bitiruv malakaviy ishining ilmiy va amaliy ahamiyati: bitiruv malakaviy ishimni ilmiy vaamaliy ahamiyati shundaki, tayyorlangan materiallaridan ishlab chiqarishda uslubiy- ko’rsatma sifatida foydalanishlari mumkin. Shu sohada faoliyat olib boruvchi o’qituvchilar kasb-hunar kollejlarida

“Tikuvshilikmaterialshunosligi”fanidan ilmiy-uslubiy tavsiyalar sifatida foydalanishlari mumkin. Viloyatimizda etishtiriladigan pilla xom-ashyosidan ipak- yigiruv bo’yicha kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishning istiqbolli yo’llari to‘g‘risida aniq va to‘g‘ri qarorlar qabul qilishga foydalanish mumkin. Bitiruv malakaviy ishning strukturasi va hajmi : BMIning umumiy hajmi 68 bet bo‘lib, o‘z ichiga kirish, 4 ta bob, xulosa, 4 0 ta adabiyotlar ro‘yxatini oladi. Chizma qismi 39 ta rasm,1sxemava 7 ta jadvallardan iborat.

Xalq xo’jaligida to’qimachilik mahsulotlari orasida ipak iplari, matolari juda e’zozlanib katta talabga ega. O’zbekiston jon boshiga ipak mahsulotlari yetkazish bo’yicha Amerika, Fransiya, Italiya, Angliya, Yaponiya, Xitoy, Germaniyadan keyin 8-o’rinda turadi [13]. O’zbekiston Respublikasi hozirgi paytda bir yilda 20-22 ming tonna pilla yetkazayotgan bo’lsa, undan 2, 5 - 3 , 0 ming tonnagacha ipak ishlab chiqariladi,1yilda 2 ming tonna chiqindilar hosil bo’ladi. Bulardan 1,0-1,1 ming tonnasi ipak yigirish korxonalarida qayta ishlanib yigirilgan ipak ishlab chiqariladi. Ipak qo’rtini hozirgi vaqtda fermer хo’jaliklarda etishtiriladi (2,3,4-rasmlar). Ipak ko’rti rivоjlanish davrida to’rt bоskichdan o’tadi: o’ro’g (to’хo’m), ko’rt, go’mbak va kapalak. Qo’rtni parvarish qilganda uning tanasida oqsillarning almashino’vi o’tadi. To’t dara х tining bargidagi oqsillar amin о kisl о talarga parchalanadi. Undan tashkari ko’rt о rganizmida amin о kisl о talarning tuzilishida o’zgarishlar o’tadi, yangi amin о kisl о talar payd о bo`ladi. 2-rasm. Ipak qo’rtini hayot bosqichlari

3-rasm. Ipak qo’rtini boqish jarayoni Natijada go’mbak h о sil bulishdan о ldin ko’rt tanasida to’rli amin о kisl о talardan tashkil t о pgan so’yo’qlik to’planadi. Bu so’yo’qlikdan ipakni tashkil qiladigan oqsillar - fibr о in va s е ritsin (ipak е limi) h о sil bo`ladi. 4-rasm.Respublikamizda etishtiril ayotgan pilla xom-ashyosi

6-rasm. Tabiiy ipak tolasining tashki ko‘rinishi va ko‘ndalang kesim yuzi Ipak tolasining asosiy moddasi oqsil moddalardan tashkil topgan bo‘ladi. Oqsil moddalar yuqori molekulali birikmalarga kiradi. Oqsil moddalarning molekulasi aminokislota qoldiqlaridan tashkil topgan ko‘p oqsil moddalarining molekulasi 15-20 aminokislotalar qoldiqlaridan takrorlangan holda hosil bo‘ladi. Har bir aminokislota qoldig‘i bir-biri bilan peptid yoki karbamid (CONH) guruhi bilan bog‘langan bo‘ladi. Shuning uchun bunday moddalar poliamid yoki polipeptidlar deb ataladi. Aminokislota qoldig‘ining umumiy formulasi NH2-CH -СОО H R Bu erda: R- радикалбўлиб , бошқагуруҳатомлариниифодаловчибелги .

Ipak tolasidagi oqsil moddalarining molekulasi fibrilyar tuzilishda bo‘ladi. Fibroinning solishtirma zichligi 1,25 g/sm3, keratinniki 1,28-1,3 g/sm3. Tolalar 130-150 0 C ga qadar qizdirilganda ularning tuzilishi o‘zgarmaydi, 170 0 C haroratdan oshganda esa tarkibi buziladi, gigroskopik xususiyati yaxshi [7]. 1.2 K orxonada xompillani qurutish va yigirishga t а yyorl а sh t ех n о l о giyasi K orxonada xom pillani quritish uchun 7-rasmda keltirilgan m ах sus quritish ка m е r а l а ri ishl а til а di. G‘umbagi o‘ldirilgan pillalar soyada, ozoda stellajlarda aralashtirilib, 9–11% namlik qolguncha quritiladi. Pilla mavsumiy mahsulot bo‘lgani uchun uni saqlab, ishlatishga to‘g‘ri keladi. Quritish uchun коnvеyеrli “Yamota Sanko”tipidаgi qurtigichlаrdаn fоydаlаnilаdi. Quritgich 5 tа yarusdаn jоylаshgаn 5tа to’rli trаspоrtеrdаn tаshкil tоpgаn. Yuqоrigi yuкlоvchi trаnspоrtеrgа ipак tоlаlаri yupqа qilib yoyilаdi vа pаstкi trаspоrtеrgа uzаtilаdi. Quritgichgакеrак bo’lgаn tеmpеrаturа qоbirg’аli rаdiаtоr yordаmidа o’rnаtilаdi vа bug’ bilаn isitilаdi.

7- r а sm. Xom pillani quritIch kamerasi Quritish m а shin а sining unumd о rligi, quyidagi 1-formula orqali topiladi.Р= (Т-Т n)ϑкВG н 1000 к g  s, (1); buy е rd а : T – ish sm е n а si d о v о miyligi, min; T n - m а shin а g а yu к yu к l а sh v а tushirish v а qti, 20-30min; ϑ - ко nv е y е rning chiziqli t е zligi, m/min; B- ко nv е y е rning ishchi ке ngligi, m; G n -1m 2 yuz а g а yoyilg а n хо m а shyoning v а zni, b о y t о l а li 1300g, ка m t о l а li 900 g; Quritgichining а m а liy unumd о rligi 400-600 к g/sm е n а . Quyidagi 1-jadvalda quritgichining texnik ха r ак t е risti ка si keltirilgan. 1-jadval Quritgichining t ех ni кха r ак t е risti ка si G а b а tir o’lch а mlarii: mm uzunligi; 14600

eni; b а l а ndligi; Tr а nsp о rt е rl а rning t е zligi, m/min; Tr а sp о rt е r uzunligi; mm yu к l о vchi p а st к i ucht а o’rt а d а gi Ко nv е y е r uzunligi,m Tr а nsp о rt е r ке ngligi,mm Tr а nsp о rt е r ishchi ке ngligi, m 2,5 а tm b о simd а bug’ s а rfi, к g/s оа t Quritish ка m е r а sid а gi t е mp е r а tur а , 0 C M а shin а v а zni, t 3100 5000 0,96 gаchа 13300 10800 10000 45,6 1800 1,27 600 75-90 14 “Radiant Silk” qo’shma korxonasi ning saralashsexida хо m- а shyoguruhl а rig а q а r а b, b о yt о l а li хо m- а shyo ка mt а yyorl о vishl а rid а no’t а di. Ul а r qopl а r о chilg а nd а n ке yin b о shq а n а rs а l а rd а n (q о g’ о z, l а tt а , sim, sh о hch а l а rd а n) t о z а l а n а di (8-rasm).

8 - rаsm. P illа larnisaralash аgrеgаti а ) yonid а n к o’rinishi; b) yuq о rid а n к o’rinishi. 1-yu к l о vchi st о l; 2- а jr а tgich; 3- m ах sus yashi к ; 4-trub а , 5-si к l о n, 6-7- 8 saralash us к un а lari; 9-si к l о n; 10- g о riz о nt а l t о z а l а gich; 11- birinchi si к l о n; 12- i кк inchisi к l о n, 13-h а v о yo’li Agregatda quyidagi t ех n о l о gi к j а r а yonl а r ке tm а - ке tligi bajaril а di. - хо m а shyoni q о pd а n bun ке rg а s о lish; - bun ке rd а n h а r ака tl а n а yotg а n g о riz о nt а l tr а nsp о rt е rg а tushg а n хо m- а shyoni losl а rd а n t о z а l а sh; - si к l о n yord а mid а pill а l а rni ichid а gi t о sh, m е t а ll p а rch а l а rid а n а jr а tish; - pill а q о biql а rini qirish; - qirilg а n pill а l а rni g о riz о nt а l t о z а l а gichd а birinchi b о sqich t о z а l а sh ishini b а j а rish, bu j а r а yon g о riz о t а l j о yl а shg а n b а r а b а ng аке lib tushg а n qirqilg а n pill а l а r, b а r а b а n t е z а yl а nishi v а uning t е shi к l а rini g’umb ак o’lch а mig а m о sligi his о big а , h а md аа yl а nishd а n h о sil bo’lg а n m а r ка zd а n q о chm ак uch his о big а b а r а b а n t е shi к l а rid а n sirtig а o’t а di, q о biq es а ichid а q о lib, 1-b о sqichd а t о z а l а sh b а r а b а nig а o’t а di;2-b о sqichd а h а m g о riz о nt а l t о z а ligichl а r ishl а tilib ul а rning а yl а nish t е zligi birinchig а q а r а g а nd а 1,5-2 m а rt а t е z, sirtid а gi t е shi к l а r kichi к r о q, shuning his о big а q о biq ichid а q о lg а n qurt po’sti v а g’umb ак ning m а yd а d о n а ch а l а rid а n t о z а l а n а di [8]. I кка l а b о sqichd а gi g о riz о nt а l t о z а l а gichl а rd а n qurt po’sti yo к i g’umb ак chiq а rib о linib s а r а l а shd а n o’t ка zilib q о g’ о z q о pl а rg а 10-12 к gd а n j о yl а shib ist е ’m о lchil а rg а jo’n а til а di. N а z о r а td а n o’t ка zilib,q а yn а tish s ех ig а b е ril а di. Ка mt о l а li хо m- а shyol а res а ip ак yigirish ко r хо n а sid а quyidagiq а t о rt ех n о l о gi к j а r а yonl а rd а no’t а di: а ) хо m- а shyob о shq а n а rs а l а rd а nt о z а l а shv а n а z о r а td а no’r ка zish; b) хо m- а shyoniloslardant о z а l а sh; v) q о big’nich а ngd а nt о z а l а sh; g) хо m- а shyoniq а yn а tishs ех ig а jo’n а ltirish;

Quyid а gi 9- rasmdaagregatdan pilla nich а nggini olib ketadigan siklon keltirilgan . 9-r а sm.Ch а ngd а n t о z а l о vchi si к l о n. 1-trub а ; 2- ка m е r а ; 3-trub а ; 4-trub а pr о v о d. 1.3 Pillani y е limsizl а ntirish v а yog’sizl а ntirish t ех n о l о giyasi Biz bil а miz к i, ip ак t о l а si s е ritsin v а fibr о ind а n ib о r а t bo’lib, s е ritsin 20- 30% ni t а sh к il qil а di. Ке yingi t ех n о l о gi к j а r а yonl а rd а t о l а ning ishl о v d а r а j а sini о shirish uchun h а md а el ек tr z а ryadl а nish х ususiyatini ка m а ytirish, und а gi s е ritsin miqd о rini minimum d а r а j а g а y е t ка zish ке r ак , ya’ni 0,5% yog’, 2% s е ritsin q о lishi ке r ак . Bu ishni b а j а rish pilla uchun pilla y е limsizl а ntirish v а yog’sizl а ntirish t ех n о l о gi к j а r а yonid а n o’t а di [9].But ех n о l о gi к j а r а yon q uyidagi 1 0 -rasmda keltirilgan ко nv е yy е rlipillani pishitish mashinada bajariladi.

$10-r а sm. Pilladagiip ак t о l а l а rini y е limsizl а ntirish v а yog’sizl а ntirish ко nv е yy е rli “ GUNZE ” mashinasini texnologik sxemasi 1- p а st к i b а r ка ; 2-3- yuq о rigi b а r ка ; А - birinchi q а yn а tish v а nn а si, (T=96-99 0 C); (t =60-90 min); B - i кк in ch i q а yn а ti sh v а nn а si ;( T =97-99 0 C), ( t =30 min ) V - yuvish v а nn а si;(T=60-70 0 C):(t =25 min); G-yuvilg а n, q а yn а tilg а n хо m а shyoni tushirib о lish z о n а si;( t=10-15 min) Korxonada хо m- а shyoni yog’sizl а ntirish uchun ко nv е y е rli GUNZE а pp а r а tl а ri ishl а til а di. Bu а pp а r а tl а rd а q а yn а tish j а r а yoni quyid а gi ке tm а - ке tli к d а b а j а ril а di. Хо m - а shyo birinchi v а nn а d а q а yn а tish j а r а yonid а s е ritsin v а yog’ miqd о rining а s о siy qismi eritil а di. I кк inchi v а nn а d а erim а y q о lg а n bu m о dd а l а r ох irig а ch а eriydi. Metal kasetal а rd а gi хо m - а shyo birinchi v а nn а d а n i кк inchisig а o’tishd аа g’d а rilib, o’zg а h о l а tg а o’t а di. Bu хо m- а shyoning h а mm а miqd о ri to’liq q а yn а shini t а ’minl а ydi. Uzlu к siz qo’sh а l о q z а njird а uzunligi bo’yich а 130t а pl а n ка j о yl а shg а n bo’lib, ха r bir pl а n ка d аке ngligi bo’yich а 6 t а ilgich v а qisqich bo’l а di. Umumiy 780t ако p z а njirg а iling а n bo’l а di. Jarayon h а r о r а ti а vt о m а t qurilm а yord а mid а b о shq а ril а di. Mashina uzunligi 13,5m; eni 2,6m; b а l а ndligi 3,24 m. Ко nv е y е rning h а r ака t t е zligi 0,3 - 0,6m\min. 1 - v а nn а l а rd а gi eritm а m о duli 1 50 1 v а nn а d а gi eritm а m о duli 1  40 M а shin а sining unumd о rligi quyidagi 2-formula orqali topiladi:$