Tabiiy ipakning friksion xarakteristikasi amonton bo’yicha ishqalanishi - Текстиль - Рефераты

Tabiiy ipakning friksion xarakteristikasi amonton bo’yicha ishqalanishi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

263.5 KB

Tabiiy ipakning friksion xarakteristikasi amonton bo’yicha ishqalanishi Reja: 1. Tabiiy ipakning friksion xarakteristikasi. 2. Amonton bo’yicha ishqalanishi. 3. Ipak-tola va undan tayyorlangan mahsulotlarning friksion xarakteristikasi. 4. Kulon qonuni bo’yicha ishqalanish.

Ipak-tola va undan tayyorlangan mahsulotlarning (pryajalar, gazlamalar va trikotaj) friksion xarakteristikasi, ayniqsa ishqalanish sharoitiga bog’liq: yo’nalish, bosqichlari boshqa bo’lgan ishqalanish xarakteristikasi etarli darajada o’rganilmagan. Faraz qilinsa, ya‟ni, ishqalanish quyidagilarga bosqichlarda bo’lishi mumkin deb: a) tola bo’ylab boruvchi harakat yo’nalishiga, ya‟ni pilla qurtining ipni shakllantirish usuli (sharoiti) bilan bog’liq bo’lib, ipakning joylashish yo’nalishida boshidan oxiriga tomon uning yo’g’onligi kamayib borishi mumkinliga b) ishqalanishning tola o’qiga nisbatan qanday yo’naltirilganligiga bog’liquzunasigami, ko’ndalangigami, bu tola qirqimidagi notekislikka ham bog’liq (10rasm). Ishqalanish yana ipning mashina ishchi organlar o’ramlar bilan kontakda vujudga kelishi sxemasiga bog’liq. Shu munosabat bilan ishda yo’g’onligi 300...320 bo’lgan ipak ip 50 mm diametr bilan (180°) radian bu hosil qilib, silindrik sirtini aylanib o’tadi degan so’z (11-rasm) qabul qilingan. 10-rasm.

Tabiiy ipakning tolali chiqindilari kesimining o’lchamlari va shakllari. 1 - los strunasi; 2 - tuguncha; 3 - sinov kalavachalari; 4 - qaznoqdan tayyorlangan xolst; 7-ipak xom ashyo (uzuq yuluqlari). 11-rasm. Ipak ishqalanish koeffitsientini o’rganish uskunasi Silindr termik ishlov berilgan R z =1,25...2,5 mkm silliqlangan 50 sifatli po’latdan. O’tkazilgan tajribalarda tolada ko’ndalang ishqalanish sodir bo’lishini katta buramga ega bo’lgan yo’g’on-ipda, uning buramlar burchagini ko’tarilishi talaygina (P/2 dan farqi kam) bo’lgan holatda o’rganilgan. Silindrdagi ipning bir uchi 5, 10, 15, 20 sN, R - doimiy og’irlikdan mutassil taranglikda tortib turgan, ikkinchi uchi ishqalanib siljish paytiga qadar R 0 yuk olgan. Bir tomonga bo’lgan yo’nalishidagi ishqalanish shunday qilib belgilangan, undan keyin tajriba qarama-qarshi holatda takrorlanadi, ipning boshqa uchiga doimiy ravishda R 0 og’irlik berilib, birinchi uchiga esa - R o’zgaruvchan og’irlik tushiriladi. Eyler bo’yicha (5) Logarifmlab (5) quyidagiga erishamiz:

(6) ya‟ni, μ ishqalanishni hisob qilish uchun R va R 0 yuklarga mos kelgan taranglikni aniqlash etarli, tajriba natijalari keltirilgan. Unda quyidagilar aniqlangai: -ipning yuki ortishi bilan ishqalanish koeffitsienti 1,45...-1,66 martaga qat‟iy eksponensial kamayadi; -tolalarining uzunasiga ishqalanish koeffitsienti shunga o’xshash bo’lgan tolaning ko’ndalangiga ishqalanish koeffitsientidan qat‟iy ravishda oshib ketadi, balki bu, kontakt maydonining o’zgarishi va sirg’aluvchi ishqalanishning tebranuvchi ishqalanishga qisman o’ta olishi bilan bog’liqdir; -harakatning turli yo’nalishidagi tolalarning ishqalanishi (1-4) variantlar 0,57 dan 4,68 gacha o’zgarib turadi. Bu ±1,57 dan ±2,07 gacha o’zgarib turadigan o’rtacha o’lchamga teng. SHu bilan hamma eksperimentlarda ipning shakllanishi yo’nalishidagi ishqalanish aks yo’nalishidagi ishqalanishiga nisbatan kam. Ipakning bunday xususiyatini ko’p jarayonlarda hisobga olish lozim, jumladan, uni maydalash vaqtida, qachonki, tolalarning qirqishidagi kuchlanish - ishqalanish koeffitsienti bilan to’g’ridan-to’g’ri bog’liq bo’lganda. R o va R taranglashning ko’payishi bilan ishqalanish koeffitsienti qiymati s ning kamayiish, alohida analizini, shuning bilan birga, nazorat qiluvchi sirtga bosimning me‟yorida normal bo’lishini talab etadi. Bir tomondan bu holatni ko’pincha - bosimning ko’payishi bilan ipning fibroin asosi sirtidagi seritsindan tarkib topgan mikronotekislikning intensiv ravishda buzilishidan deyish mumkin. Buning boshqa sababi - Kulon bo’yicha ishqalanish formulasidagi tirmashqoqlik, ilashish, koeffitsientini qiymati bo’lish mumkin. (7) Ammo, 12-rasmdagi (egri chiziqning) xarakteri ko’proq asosiysi sifatida birinchi sababni tasdiqlaydi, lekin ikkinchisini ham inkor etmaydi. Bunda hisob α ni ajratib chiqarish qiyin emas va tolaga nisbatan erkin yo’nalishda ishqalanish haqida, masalan ipning qiya eshilishi. Bunday xususiyatlarni 13-rasmda ko’rsatilgan

(ko’proq - deformatsiya bo’lgan shaklan o’zgargan) tuxumsimon ellips yordamida o’rganish mumkin. β burchagini (ip o’qiga nisbatan) qo’yib berilgan yo’nalishdagi ishqalanishning aniq koeffitsientini oson topish mumkin. SHu tufayli nomogrammada aniqlikka erishish uchun poluellipsdan foydalanish etarli. 12-rasm. Ipning minimal tortilishga bog’liqligi 13-rasm. Ishqalanish yo’li ip yo’nalishi harakati funksiyasida 9-jadval Eksperiment ma‟lumotlari va ipakning Amonton bo’yicha po’latga ishqalanish koeffitsentlarining hisoblari Tap . № Ishqalanish yo’nalishi Minimal (eng kam) tortilishi (cho’zilishi) Qiymati Dispersiya Variatsiyaning ishonch intervali (oralig’i) Harakat yo’nalishi bo’yicha variatsiya 1 Tolaning 5 0,4379 0,4354 0,4367 0,0121 ±0,0090 ±2,07 0,57

2 3 4 uzunasiga 10 15 20 0,3520 0,2646 0,2648 0,3520 0,2525 0,2606 0,3460 0,2584 0,2626 0,0070 0,0056 0,0061 ±0,0052 ±0,0041 ±0,0045 ±1,57 ±1,61 ±1,72 3,44 4,68 1,68 5 6 7 8 Tolaning uzunasiga 5 10 15 20 0,3381 0,2636 0,2468 0,2312 0,3330 0,2571 0,2370 0,2300 0,3355 0,2603 0,2419 0,2306 0,0065 0,0075 0,0041 0,0065 ±0,0049 ±0,0056 ±0,0031 ±0,0051 ±1,46 ±2,10 ±1,26 ±2,21 1,53 2,47 0,52 0,52 9-jadvaldagi ma‟lumotlar (7) formulaga binoan Kulon qonunining koeffitsientlarini hisoblash uchun manba bo’ladi. Buni quyidagicha faraz qilish mumkin. (8) bu erda α - uzunlik birligiga bo’lgan hisobdagi ipakning po’lat yuzaga nisbatan ilashish koeffitsienti; r - aylanma sirtning radiusi. Agar ishqalanishni tashkil etuvchilar mustaqil α va μ deb faraz qilsak, unda R etakchi ipning tarangligini ergashuvchi ipdagi R o ning tarangligiga bog’liqligi qo’yi dagicha ifodalanadi. (9) (10) Ikki noma‟lum parametrni esa mazkur eksperimentdan topish (10-jadval), 1-4 yoki 5-8 variantlarni juft-juft qilib tanlab olish, ulardan 6 juft olish mumkin. Hisob variantlarida α va μ deyarli bir xil, demak bu erda Amonton qonuni yaxshi ishlayotgani isbotlanadi. Amaldagi (7) formula shuni ko’rsatyaptiki, ishqalanishning (9) formuladagi ko’rinishga mos kelishi bu erda qoniqarli bo’lib, ipni mashinalarning texnologik elementlari bilan o’zaro ishqalanishi masalasida qo’llanishi (7) mutlaqo o’rinli. 10-jadval Kulon qonuni bo’yicha ipakni po’ latga ishqalanish parametrlari hisobining ma‟lumotlari Variantla Tortilish (tajriba) O’rtacha qiymati α, α ‛va Hisob qiymati R

r μ Ro R 1 5 19,7 19,5 2 10 24,7 α =7,6 sN 31,3 3 15 33,8 α ‛=96,8 N/m 43,2 4 20 45,6 μ = 0,275 55,0 5 5 14,2 15,5 6 10 22,6 α = 4,9 sN 26,0 7 15 31,1 α = 62,4 sN/m 36,6 8 20 41,3 μ = 0,238 47,1

Adabiyotlar ro’yxati : 1. Алимова X. Безотходная технология переработки шѐлка. Ташкент. “Фан”, -1994. 2.Усенко А., Заболоцкий Л.М. Технология шѐлкопрядения. М.Тизлекнром. 1961.-392 с. З.Совершенствование технологии подготовки шѐлковых отходов к чесанию (обзор). Туйчиев Д., Мухамедов М.М., Бурнашев И.З. Ташкент: ГФНТИ, 1993. 4.Алимова Х.А. О проблемах рациональпого использования отходов переработки коконного сырья. Шѐлк: РС/ УзНИИНТИ. 1992. - № 6. -С.18-19. 5.Дерягин Б.В. Что такое грение? М: АН 1963. -230 с. 6.Махкамов Р.Г. Основы процесса взаимодействия поверхностей твердых тел с волокнистой массой. Ташкент: Фан - 1979.

Похожие

Uzib shtapellash mashinalarida uzish usuli bilan tolalarni shtapellash

Tabiiy ipakning tolali chiqindilaridan qimmatbaho qog‘oz navlarini ishlab chiqarish uchun foydalanish

Tolalarni paralellash uzluksiz mahsulotni shakllantirish va uni tekislash

Tаbiiy ipаkni eshish jаrаyonining mаqsаdi vа mohiyati

Chiqindilar tasnifi