Касб-ҳунар коллежларида ўқув режалаштириш хужжатлари - Педагогиka - Рефераты

Касб-ҳунар коллежларида ўқув режалаштириш хужжатлари

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

52 KB

Касб-ҳунар коллежларида ўқув режалаштириш хужжатлари Касб – ҳунар коллежларида фанлардан назарий дарсларни утишда 1. Перспектив мавзулар режаси 2. Кундалик дарс режаси 3. Дарс конспекти 4. Назарий дарсларни ҳисобга олиб бориш журналларидан мунтазам фойдаланилади. Перспектив мавзулар режаси ўқув материалини тўғри таксимлашда айни фанни бошқа фанлар ва ишлаб чиқариш таълими билан боглашда, дарсга керакли ўқув материаллари ва жихозларни тайёрлашда ёрдам беради, укиш жараёнининг самарадорлигини ошириш шароитини яратиш имконини беради. Перспектив мавзулар режасининг асосини мавзулар бўйича дарслар тизими ташкил этади. Мазкур режани ўқитувчи фаннинг ўқув режаси ва дастурига асосан дарслар бошлангунича тузади ва унда қуйидагилар кузда тутилади: машғулот ўқув ишларини бажариш учун ташкилий қисм; дарсда ўқувчиларнинг мустақил ишлаши; фанлараро ва фан ичидаги богланишларни белгилаш; тарбиявий ишни перспектив режа билан боглаб олиб бориш; ишлаб чиқариш таълими билан богланиш; кургазмали кулланмалар, дидактик материаллар ва таълимнинг техник воситаларини белгилаш; уйга топиширк; маълумотнома ва методик адабиётлар. Режанинг компонентлари ўқув фани ва мавзу материалининг мазмуни, билим юртининг ўқув моддий базаси, ўқувчиларнинг тайёргарлик

даражасига караб аниқланади. Перспектив мавзулар режаси методика кенгашида куриб чиқилади. Перспектив мавзалар режаси такроран фойдаланадиган хужжат бўлиб, унга мунтазам равишда узгартиш ва кушимчалар киритиб борилади. Н. М. Белоусова 1-жадвалдаги перспектив мавзулар режасини тавсия этади (1-жадвал). Режанинг булимлари қуйидагича тулидирилади: 1. Дарснинг тартиб номери каср сифатида – суратга дарсларнинг мавзу бўйича ва махражга фан бўйича тартиб номерлари ёзилади. Масалан, 3/20, бунда 3-мавзу бўйича ва 20-фан бўйича тартиби. 2. Мавзу, дарснинг асосий масалалари. Мавзу ёзилгандан кейин, дарснинг асосий саволлари ёзилади, лекин дастурнинг хаммасини ёзиш шарт эмас. 3. Ўқув ишини ташкил этиш шакли. Таълимнинг ташкилий шаклини ўқув-тарбия мақсадларига караб ва ўқитиш методлари ҳамда ўқув материалининг мазмунига боғлиқ бўлади. 4. Ўқувчиларнинг мустақил иши. Бунда уларнинг китоб, жадвал, топшириқ, кинофильм, диафильм плакат ва хоказолар билан шугулланиши ифодаланади. 5. Касб-ҳунар коллежининг тарбиявий иш режаси билан богланиши. Бу булимни тулдиришда касб-ҳунар коллежининг тарбиявий иш режасидан фойдаланилади ҳамда богланиш хар бир дарс учун эмас, балки бир мавзу учун ёзилади. 6. Фанлараро ва фан ичидаги богланишлар. Бу булимда урганилаётган фаннинг умумтаълимий, умумтехник ва бошқа махсус фанлар билан богланишлари курсатилади. 7. Ўқитишнинг техник воситалари, кургазмали қурол ва кулланмалар.

8. Амалий ишлаб чиқариш таълими билан богланиши. Бу булимда урганилаётган ўқув материалини ишлаб чиқариш таълимида бажариладиган топишириклар билан богланиши курсатилади. 9. Уйга топшириқ. Мустақил ишлашда фойдаланиладиган адабиётларнинг номлари, нашриётлари, чиккан йиллари, қайси бетларидан фойдаланиш кераклиги ифодаланади. Дарснинг мақсади учта: таълимий (ўқитиш), тарбиявий ва ривожлантириш мақсадларига булинади. Таълимий мақсадга умуман қуйидагилар киради:  янги тушунчаларни шакллантириш;  янги қонун, қонуният, хусусият ва белгиларни узлаштиришни таъминлаш;  янги харакат усулларини ўргатиш;  билимлардаги етишмовчиликларни бартараф этиш;  билимларни умумлаштириш ва тизимга солиш;  малакаларни шакллантириш;  маълум харакат усулларини мутахкамлаш;  тушунчалар орасидаги богланишларни аниқлаш бўйича ўқувчиларда бирор нарса тўғрисида тушунчаларни шакллантириш;  дунёқараш гоялари ва муаммоларини аниқлаш;  ўқувчиларда у ёки бу харакатни, вокеаларни бахолаш бўйича билимларни шакллантириш;  хулоса чиқаришга тайёрлаш, узлаштиришга эришиш.  Тарбиявий мақсад ўқувчиларда қуйидаги муайян шахс сифатлари ва характерини таркиб топтиришдан иборатдир;  дунёқарашни ва касбга кизикишни;  уз-узини текшириш ва узаро ёрдамни;

 вокеликлар орасидаги богланишларни аниқлаш ва тахлил қилиш кўникмаларини;  бир соҳадан иккинчи соҳага билимларни кучириш кўникмаларини;  фанлараро богланишларни амалга ошириш кўникмаларини;  нутқ маданиятини;  ватанпарварликни;  меҳнатга онгли муносабатни;  онгли интизом ва яхши хулкни;  таълим олишга ижобий муносабатни;  эстетик карашларни;  иш урнини ташкил этиш ва уз фаолиятини текширишни;  эътикодни. Таълимнинг мазмуни хаёт ва замон билан узвий богланса, у тарбиялаш хусусиятига эга бўлади. Ривожлантириш мақсади – дарс жараёнида ўқитувчиларнинг психологик сифталарини диккат, хотира, тафаккур ва билиш кобилиятларини шакллантиришдир. Психологик адабиётларни тахлил қилиш ўқувчиларда тафаккурни, политехник, меҳнат, билиш ва аклий кўникмаларни, ирода ва мустақилликни ривожлантириш, уларни келгуси дарсларга тайрлаш зарурлигини курсатади. Агар билимларни шакллантириш ва мақсадли тарбиялаш ўқувчиларнинг билиш кобилиятини такомиллаштирса, буни ривожлантирувчи таълим деб тан олинади. Энди намуна сифатида айрим фанлар бўйича дарс режаларини куриб чикамиз. Кўникма ва малакаларни мустаҳкамлаш ҳамда такомиллаштириш. Ўқитувчи дарсни ўқувчилар урганилаётган материални равшан англабгина колмай, уни аниқ такрорлаб хам бера оладиган, билимларни

келгуси ўқув ишларида ва амалда куллай оладиган йусинда ташкил этиши керак. Билимларни мустаҳкамлаш ва такомиллаштиришда ўқувчилар уларни дастлаб қандай узлаштирган бўлсалар, худди шундай айтиб беришлари, уларга аниқлик мукаммаллик киритишлари лозим. Таълимий ишнинг ана шу босқичида янги ўқув материали билан илгари узлаштирилган материалларни узаро чамбарчас, ўқувчилар яккол тушунадиган йусинда боглаш уларнинг фандан олган билим ва кўникмаларини бойитади, кенгайтиради ва янада шакллантиради. Ўқитиш даврига, урганилаётган материал мазмунига караб билим, кўникма ва малакаларни мустаҳкамлаш ҳамда такомиллаштириш хар хил дидактик мақсадларга эга булиши мумкин. Ўқитишнинг дастлабки босқичларида, шунингдек, тасвирий материални ўрганишда билимларни мустаҳкамлаш ва такомиллаштириш репродуктив характерга эга булиши мумкин. Бунда ўқувчилар топшириқни ўқитувчи берган намуна асосида бажарадилар, билимларни дастлаб қандай идрок этган бўлсалар, ана шу холда татбик қиладилар. Шундан кейин ўқувчилар топшириқларга ижодий ёндошадилар ва узига хос йуллар билан бажарадилар, муаммоларни ҳал қилишнинг янги усулларини топадилар. Лекин бундай билиш фаолияти уларда муайян билимлар ва уларни куллаш тажрибаси булишини, сабаб- натижа богланишларини чуқур тушунишни талаб қилади. Ўқитувчиларнинг билим, кўникма ва малакаларини мустаҳкамлаш ҳамда такомиллаштириш, асосан, уларнинг мустақил ишлари орқали амалга оширилади. Ўқувчилар мақсадга онгли ва фаол интиладилар, пайдо бўладиган кийинчиликларни бирор кишининг ёрдамисиз енгадилар. Ўқитувчи мустақил ишлаш учун топшириқлар тузади, уларни бажариш тартибини режалаштиради, вақти- вақти билан топшириқларнинг мураккиблик ва кийинлик даражасини узгартириб туради, иш вақтида ўқувчиларни кузатиб, зарур холларда уларга ёрдам беради.

Билим кўникма ва малакаларни мустаҳкамлаш ҳамда такомиллаштиришни тўғри йулга куйиш ўқувчиларда меҳнат маданиятини, дарсга маъсулиятли муносабатни таркиб топтиради, фикрлашни, хусусан техник фикрлашни ривожлантиради. Техник фикрлашнинг хусусиятлари ўқув ишининг методик усулларини, хусусан билим, кўникма ваа малакаларни мустаҳкамлаш ҳамда такомиллаштириш тизимини белгилайди. Билим, кўникма ва малакаларни мустаҳкамлаш ҳамда такомиллаштириш тизими хар хил машқларни бажариш, урганилган материални ўқув машғулотларида такрорлаш ва уйга берилган топшириқларни бажаришдан иборатдир.

Адабиётлар 1. И. А. Каримов. «Баркамол авлод орзуси». Т. 1999 й. 2. И. А. Каримов. «Баркамол авлод Узбекистон тараккиётининг пойдевори». Т. 1997 й. 3. В. А. Скакун. «Ишлаб чиқариш таълими устози учун кулланма». Тошкент «Ўқитувчи» 1992 й. 4. Р. Х. Джураев. «Теория и практика интенсификации профессиональной подгогтовки учащихся профтехучилиҳ». Тошкент. «ФАН» 1992 й. 5. С. А. Акмалова. «Таълим назарияси дидактика масалалари бўйича ўқув кулланма». Наманган 1993 й. 6. К. Ж. Мирсаидов. «Махсус фанларни ўқитиш ва ишлаб чиқариш таълими». Тошкент «Ўқитувчи» 1996 й.

Похожие

Касб-ҳунар коллежларида ўқитиш жараёни

Ўрта махсус, касб-ҳунар таълим муассасаларининг меъёрий хужжатлари

Касб ҳунар ўқув юртларида махсус фан ўқитувчиларнинг педагогик фаолияти

Касб - хунар коллежларида укитиш жараёни

Ўқув жараёнини режалаштириш