Imijelogiya va davlat xizmatchisining imiji - Педагогиka - Рефераты

Imijelogiya va davlat xizmatchisining imiji

Загружено в:

13.04.2024

Скачано:

0

Размер:

59.5 KB

Imijelogiya va davlat xizmatchisining imiji Reja: 1. Imijeologiya 2. Davlat xizmatchisi- ishbilarmon ayol imiji 3. Kostyum 4. Kamar 5. Kofta

«Imij» so`zi inglizchadan olingan bo`lib, ―obraz, timsol degan ma’noni anglatadi. Tanishuvning dastlabki daqiqalaridayoq sizning imij iningiz to`g`risidagi taassurot paydo bo`ladi. Kimki o`zining tashqi ko`rinishi, o`zini tutish, ravon va ma’noli nutqi, xushmuomala fe’li, mehribonligi bilan o`zi haqida yaxshi imij yarata olsa, shubhasiz,omad eshiklarini osongina ocha oladi. Ko`pincha iste’dodli va mehnatsevar, katta imkoniyatga ega odamlar kerakli, zaruriy imijlari yo`qligi bois mansab pillapoyalaridan yuqoriga ko`tarila olishmaydi. Bunday omadsizlik asosan, o`z imkoniyati, kuch-qudratiga yetarli baho bera olmaslikdan, o`ziga ishonmaslikdan kelib chiqadi. O`z shaxsiy imijini yaratishda o`z imkoniyatini yaxshi bilish, unga kerakli baho bera olish, muayyan vaziyatlarda o`zini tuta olish eng muhim narsa. Imijeologiya - odamlar uchun yoqimli bo`lish san’ati va ilmi. Imij iologiya ilmiy-amaliy fan bo`lib, o`zida psihologiya, menejment, notiqlik, axloq, ishchan etiket kabi bir qator sohalardagi bilimlarni sintez qilgan holda mujassam etadi. Imijeologiya fani inson, xodim, rahbar, tashkilot, jamoa, firma, shahar, millat, davlat kabilarning mazmun-mohiyati asosida vujudga kelgan tashqi ko`rinish, uning qiyofasi, salobati va ularning obro`yi, shuhratga erishishining tarixiy tajribalari, ilmiy asoslari, shakllarini o`rganadi. Imijmeykerlik faoliyati yordamida ularning shuhratini va nufuzini oshirish imkoniyatlari ochib berildi. U, eng avvalo, shaxs, rahbar, ijodkor va ishbilarmon odamning qiyofasi, nufuzi, obro`yi, fikri, so`zi, harakatlari va ish faoliyatlari yordamida obro` orttirish, hurmatga sazovor bo`lish, shuhrat qozonish, insonning eng yaxshi tomonlarini ochish va targ`ib qilishga va o`z darajasiga yarasha mavqega ega bo`lish kabilarni tadqiq etadi. Imijeologiya inson, xodim, rahbardagi yomon illatlarni yo`qotish, soxta obro` orttirayotganlarni fosh qilish, insondagi eng ajoyib ijobiy hislatlarni umumlashtirgan holda go`zal va barkamol, jozibali, ko`rkam, istarali, yoqimtoy, sevikli odam bo`lishni o`rgatadi. Imijeologiya olijanoblik, farosatlilik, kamtarlik, xushmuomalalik, ozodalik kabi insoniy fazilatlar, maqsadga muvofiqlik, mantiqiylik, go`zallik, axloqiylik, inson madaniyati, o`git va ibrat, ustoz va shogird

an’analariga tayangan holda insonning nufuzini ko`tarish, obro`ini oshirish, hurmatga sazovor qilish yo`llarini ochib beradi. Avvalo, nimaga erishmoqchisiz shuni oydinlashtirib olishingiz lozim,chunki har bir jamoa doirasining o`z imiji bo`ladi. Tanishuvning birinchi daqiqalarida bizning imijimiz o`zgalarda biz haqimizdagi dastlabki taassurotni paydo qiladi. Unutmangki, palapartish kiyingan kishini hech qayerda xush kayfiyat bilan kutib olmaydilar. Imijingiz sizning qiziqishlaringiz, insonlarga bo`lgan munosabatingiz, madaniyatingizni anglatadi. Chunki o`zini va o`zgalarni unchalik nazarga ilmaydigan kishilargina bachkana, palapartish kiyinib, insonlar ko`ziga ko`rinishdan andisha qilmaydi. Tashqi ko`rinish nafaqat ayollar uchun, balki erkaklar uchun ham juda ahamiyatlidir. Yana bir bor ta’kidlash joizki, kiyinish insonning didi, dunyoqarashini, qay darajada tartibli ekanligini ochib beradi. Sizning tashqi ko`rinishiningiz - muvaffaqiyatga erishishingizdagi muhim omillardan biri. Xalqimizda bejizga ―Kiyinishingga qarab kutib oladilar, aqlingga qarab xayrlashadilar, deb aytishmagan. Yaxshi davlat xizmatchisi bo`lishni istasangiz, unda avvalo, o`z imijingizga ega bo`ling. Bu boradagi o`zgarishlar esa kiyinishdan boshlanadi. Uydan chiqib ketayotganingizda tekshirib ko`ring, kiyinishingizda biror kamchilik yo`qmikan? Buning uchun eng mayda detallargacha ahamiyat bering. Kiyinishdagi yetti asosiy qoida: Kostyum tagidan hamisha yengi uzun ko`ylak kiying. Ko`ylagingiz sizga qanday ko`rinish berayotganligiga e’tibor bering. Galstukning oxiri shimingizning kamarigacha yetib borganligiga ahamiyat bering. Paypog`ingizni uzunroq qilib kiyganmisiz, mabodo undan oyoqlaringiz ko`rinib qolmaydimi?

Agar siz bir yoqlama tugmali kostyum kiygan bo`lsangiz, barcha tovoni, poshnasi yeyilib ketgan tuflidan voz keching. 6. Charm, teridan yoki metalldan ishlangan brasletli soat taqing. Insonning tashqi ko`rinishi har doim u haqda boshlang`ich va ayni damda muhim taassurot qoldiruvchi omil hisoblanadi. Shu boisdan har bir kishi, va ayniqsa, davlat xizmatchisi o`z imijiga e’tibor berishi darkor. DAVLAT XIZMATCHISI- ISHBILARMON AYOL IMIJI Ayollar atrofdagilarda yaxshi taassurot qoldirishlari uchun ularning ko`rinishidagi to`rt jihat ahamiyatli hisoblanadi: xushbichim libos; jozibador soch turmagi; yarashiqlik pardoz-andoz; nozik did bilan tanlangan aksessuarlar. - siz o`zingizga yarashgan rangni tanlashingiz mumkin. Ammo klassik uslubdagi kostyum va o`ta bashang bo`lmagan liboslar davlat xizmatchisiga ko`proq yarashadi . KOSTYUM - ayollarning jiddiy ko`rinishi uchun kostyum zarur. Rangi esa yuksak did bilan tanlangan - to`q ko`k,to`q qizil, to`q jigarrang,och sariq yoki qora rangdagi kostyum bo`lgani ma’qulroq. Bunday rangdagi kostyumlar sizga ko`rk bag`ishlaydi va bu ranglar an’anaviy ranglar hisoblanadi. - koftangiz esa odatdagidek oq rangda bo`lgani yaxshi va uni kostyum rangiga qanchalik mos tushishini hamisha hisobga oling. - koftangizning yengi uzun bo`lsin, hech bo`lmaganda yengi bilagingizning yuqori qismini yopib turadigan bo`lsin. Ishxonaga hech qachon yengsiz kofta kiymang, agar kiysangiz kostyumingizni yechib qo`ymang .

KAMAR Kamar kostyumga mos tushishi kerak. Kamarning qomatingizga yarashadigan o`rtacha rangini tanlang. Kamaringizning rangi tuflingingiz rangi bilan mos kelishi kerak, boshqa kiyimlaringizning rangini ham unutib qo`ymang. Agar tuflingiz to`q rangda bo`lsa, masalan, malla bo`lsa,sarg`ishroq rangdagi yubka kiying va kamar taqing. Ba’zan kamaringizning rangi yubka rangining aynan o`zi bo`lishi mumkin. Yubka kamarsiz xuddi tugallanmay qolgan san’at asriga o`xshab qolishi mumkin . KOFTA Koftangizning rangi qiyofangizga yarashib turishi lozim. Shuningdek, kostyumingiz rangi bilan ham mos bo`lishi kerak. Agar siz oq rangli kostyum kiysangiz, to`q yoki yorqin rangli kofta tanlang. hamisha sifatli, kiyinishingizga va rangingizga mos kofta tanlang. TUFLI Tufli tanlayotganingizda urf bo`lganidan ko`ra ko`proq o`zingizga qulay bo`lganini tanlang. Hamisha ishxonaning ichida kiyib yuradigan alohida oyoq kiyimi bo`lishi kerak. Tufli borasida moda sohasi mutaxassislarining bir nechta maslahatlar bor: - tuflidagi rang-barang detallar ishxonaga emas, ko`proq bazmlarda yarashadi; - yopiq tovonli va juda yopiq tipdagi tuflilar shim bilan yarashadi. Yubka va ko`ylakka esa unchalik mos tushmaydi; - tuflidagi mavjud ortiqcha bezakdorlikni kamaytirganingiz ma’qul; - tuflining poshnasi 5-6 sm dan oshmagani ma’qul. - qishda tuflining rangi to`q ko`k, qora, jigarrang bo`lgani yaxshi . Yozda esa kiyimlaringizning rangiga mos kelsin. Madaniyatlilik - insoniyat tarixida ishlab chiqarilgan moddiy va ma’naviy boyliklar yig`indisi madaniyat deb ataladi. Madaniyatlilik-insoniyat tomonidan qo`lga kiritilgan moddiy va ma’naviy boyliklar yig`indisini egallashdir. Boshqacha qilib aytganda, madaniyatga erishgan, madaniyatni egallagan, ma’rifatli odam.

Kompliment - axloqiy madaniyatning ko`rinishlaridan biri bo`lib, u muayyan holatda insonga bildiriladigan takallufdir. Kompliment asosida biror kishining ikkinchi kishiga nisbatan maqtovga yo`g`rilgan chiroyli muomalasi va yoqimli munosabati yotadi. Insonlarning bir-biriga kompliment qilishlari o`ziga xos etiket ko`rinishlariga ega. Kompliment shaklan milliy, mazmunan axloqiy bo`lgandagina inson uchun yoqimli hisoblanadi. Garchand, komplimentda samimiylikdan ko`ra yuzaki, sun’iy munosabat ustuvor bo`lsa-da, biroq unda yovuzlik, g`araz, hoinlik kabi illatlar bo`lmaydi. Zero, o`rnida bildirilgan va topib aytilgan kompliment so`zlar kishilarga doimo huzur bag`ishlagan. Komplimentda me’yorning buzilishi bachkanalikka olib keladi . Samimiy munosabat - sof munosabat ma’nosini anglatadi. Subyektni obyektga bo`lgan munosabatida samimiylik - haqiqiylikning ko`rinishi. Bunda inson o`zining ichki «men»i bilan kelishgan holda boshqa odam bilan munosabatga kirishadi. To`g`rilik, rostgo`ylikka asoslangan samimiy munosabat ikkala tomonda ham ijobiy taassurot qoldiradi hamda axloqiy munosabat vujudga keltiradi. Xulq-atvor madaniyati — kishilar orasidagi o`zaro munosabatlarni tartibga soluvchi va insonning jamiyatga qo`shilishini yengillashtirishga xizmat qiluvchi, boshqa kishilar bilan qulay muloqot qilish shartlaridan biri bo`lgan ma’naviy qadriyatlar, qoidalar, me’yorlar va talablar majmui. Xulq - atvor madaniyati ma’naviy sezgilar (burch, adolat, sevgi, hamdardlik, boshqalarga achinish, vatanparvarlik, samimiylik va h.lar)ni o`z ichiga oluvchi insonning ichki ma’naviy madaniyatidan yuzaga keladi, shuningdek, insonning axloqiy sifatlari (sadoqatliligi, qat’iligi, subutliligi, jasoratliligi, mehribonliligi, hozirjavobligi)dan shakllanadi, uning ko`zlagan qadriyatlari va muayyan axloqiy tamoyillari, gumanizmi ideallaridir. Xulq - atvor madaniyati insonning mehnatsevarligi, ijtimoiy tengligi, inson hayoti maqsad va vazifasini qaysidir darajada tushunishi, shuningdek, etika qoidalari va me’yorlariga amal qilish ko`nikmalaridan yuzaga keladi . Xususiyat — shaxsning o`ziga xos barqaror jihatlarining majmui, faoliyat va muloqotda yuzaga keladi va namoyon bo`ladi, shaxsning o`zigagina xos bo`lgan odatiy xulq-atvorni anglatadi. Individ xususiyatini anglash, uning xulq-atvorini oldindan bilish ehtimolini ancha oshiradi va bu bilan kutilayotgan xatti-harakati va xulqini to`g`rilash

mumkin bo`ladi. Xususiyatni shaxsning ijtimoiy turmushi belgilaydi, ijtimoiy tajribani o`zlashtirish esa xususiyatning odatdagi jihatini yuzaga chiqaradi. Ijtimoiy-odatiy birliqda xususiyat subyektning individual o`ziga xosligi sifatida namoyon bo`ladi, buni turli takrorlanmaydigan vaziyatlar paydo qiladi, bularda subyektning ijtimoiylashuvi, uning tarbiyalanishi, shu bilan birga, tabiiy omillarga bog`liq holda individualligining rivojlanishi (ko`nikmalari, jo`shqinligi, oliy asab faoliyati) da ko`ramiz. Individning ko`plab jihatlari orasida ayrimlari yetakchi hisoblansa, ayrimlari yetakchi hislatlarning rivojlanishi bilan bog`liq ikkinchi darajali hisoblanadi. Xususiyat insonning atrof borliqqa munosabatlari tizimida namoyon bo`ladi . Shaxsiy yetuklik — insonning ijtimoiy va ma’naviy-axloqiy barkamolligini anglatuvchi tushuncha. Shaxsiy yetuklik har bir kishida, asosan, ma’naviy tamoyillar va talablarga javob beradigan insoniy fazilatlarning to`la-to`kis shakllanganligini anglatadi. Har bir kishining o`z o`rnini bilishi, odob-axloq talablariga rioya qilishi, o`zgalar hurmatini joyiga qo`yishi, o`z sha’ni, qadr-qimmati va or-nomusini saqlashi, muomala va bilim-ko`nikmalarini yuksak darajada egallab olganligida namoyon bo`ladi. O`z muammolarini samarali yechish va jamiyat madaniy hamda moddiy qadriyatlarini yaratishga imkon beradi. Shaxsiy yetuklik inson vaziyatni tasavvurlar yoki adashishliklardan holi tarzda to`g`ri tushunishi, o`z xatti-harakati uchun mas’uliyatni o`z zimmasiga olishga tayyorligi va ularni oldindan ko`ra bilishga layoqatlilikni nazarda tutadi. Shaxsiy yetuk inson o`z oldiga maqsadlar qo`yadi va unga qanday erishish kerakligini biladi; o`zining kim ekanligini, ya’ni olamda o`zini tutishni bilgan holda, o`z kuchli va kuchsiz tomonlari, muammolari haqida o`ziga hisob bera oladi. Yetuk inson o`zini hurmat qilish asnosida boshqa kishilarni ham hurmat qilishni, ularning manfaatlarini to`g`ri tasavvur etishi va ular bilan manfaatlarni hisobga olish borasida kelishib olishga qodir bo`ladi. Shaxsiy yetuk kishi u hayot hamda ijtimoiy muhit haqidagi shakllangan qarashlarni egallagan bo`ladi. Odatda, uning ma’naviy qadriyatlari doirasida individual ehtiyojlaridan tashqari, ijtimoiy mas’uliyat ham bo`ladi va uning uchun bu ahamiyatli sanaladi. Shaxsiy yetuklikka psihologiyada

tarbiyalanganlik holati sifatida qaraladi, har bir katga yoshdagi qishi unga erishishi lozim deb hisoblanadi . Shaxsiy namuna - shaxs ma’naviyatining namoyon bo`lish shakli va darajalaridan biri; taqlid qilish uchun namuna vazifasini o`tovchi insonning yoki ijtimoiy guruh, jamoaning ijobiy yoki salbiy harakati; tarbiya usullaridan biri, bunda bir kishi yoki guruhning xatti-harakati boshqalar uchun namuna bo`ladi; shu bilan birga, namunaga ergashishga rag`bat uyg`onibgina qolmaydi, balki faoliyatning tayyor shakli ham taklif etiladi, bu keyinchalik keng yoyiladi va ko`plarning xulqiy me’yoriga aylanadi. Shaxsiy namuna ijtimoiy intizom va o`zaro tarbiya, an’analarni qo`llab-quvvatlash va xulq- atvorni takomillashtirishni amalga oshiruvchi vositalardan biri. Namuna kuchi katta ahamiyatga ega. Uning ta’sirchanligi asosan, ijtimoiy bir toifadagi sharoitlar va imkoniyatlarga bog`liq. Shaxsiy namunaga ehtiyoj bir ijtimoiy - iqtisodiy tuzumdan ikkinchisiga o`tish, keskin burilish davrlarida sezilarli darajada oshadi, bunda jamiyat anomiya holatida bo`ladi. Shaxsiy namuna tarbiya vositasi sifatida oila, o`quvchi yoshlar, quyushqondan chiqadigan xulq-atvorli kishilarda ayniqsa, sezilarlidir. Go`daklik va bolalik yoshida ta’lim va tarbiyaning asosiy usuli hisoblanadi .

Adabiyotlar : 1. Каримов И.А. Юксак маънавият - енгилмас куч. -Т.: ―Маънавият, 2008. 2. Каримов И.А. Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини ривожлантириш концепцияси. - Т.: ―Ўзбекистон, 2010. 3. Каримов И.А. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида. -Т.: ―Ўзбекистон, 2011. 4. Каримов И.А. Ўзбекистоннинг ўз истиқлол ва тараққиёт йўли. - Т.: ―Ўзбекистон, 1996. 5. Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг ―Мамлакатимизни 2016 йилда ижтимoий-иқтисoдий ривожлантиришнинг асосий якунлари ва 2017 йилга мўлжaлланган иқтисoдий дастурнинг энг муҳим устувор йўналишлари га бағишланган Вазирлар Мaҳкaмaсининг кeнгайтирилган мaжлисидаги мaърузaси. www.gov.uz 6. Президент Шавкат Мирзиёевнинг Ўзбекистон Республикаси Кoнститутцияси қaбул қилинганининг 24 йиллигига бағишланган тaнтaнaли маросимдаги мaърузaси www . gov . uz 7. Давлат бошқаруви органлари ва маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органлари ходимларининг одоб-ахлоқ намунавий қоидалари Вазирлар Маҳкамасининг 2016 йил 2 мартдаги 62-сон Қарори. www . lex . uz 8. Абдулла Шер. Ахлоқшунослик. Дарслик. -Т.: «Ўзбекистон файласуфлари миллий жамияти» нашриёти, 2010. 9. Арасту. Ахлоқи Кабир. Поэтика. -Т.: «Янги аср авлоди», 2004. 10. Ковалёв А. Влияние личности руководителя и стиля его работы на социально - псиҳологический климат коллектива. // Социально - псиҳологичесикий климат коллектива и личность. - М.: ―Мысль, 1983.

Похожие

Davlat xizmatchisining etiketi

Davlat xizmatchisining rahbarlik uslubi, fazilatlari va madaniyati

Davlat xizmatchisining estetik madaniyati va tashqi ko‘rinishi

Davlat xizmatchisining bahs yuritish san`ati

Boshqaruv pedagogikasi, davlat xizmatchisining pedagogik yo`nalganligi