O’rta maktab kimyo kursida elektrolitik dissosiasiya nazariyasi elektrolitik dissosiasiya nazariyasi - Химия - Рефераты

O’rta maktab kimyo kursida elektrolitik dissosiasiya nazariyasi elektrolitik dissosiasiya nazariyasi

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

48.5 KB

O’rta maktab kimyo kursida elektrolitik dissosiasiya nazariyasi elektrolitik dissosiasiya nazariyasi mavzusining o’rni va ahamiyati Reja: 1. O’rta maktab kimyo kursida elektrolit va elektrolitik dissosiasiya nazariyasi 2. Elektrolitik dissosiasiya nazariyasi mavzusining o’rni va ahamiyati 3. Dissosilsnish darajasi va uning ahamiyati 4. Kuchli va kuchsiz elektrolitlar

O’rganiladigan asosiy tushunchalar: Elektrolit va elektrolitik dissosi-lanish, kation, anion, dissosilanish darajasi, kuchli va kuchsiz elektrolitlar, tuzlar gidrolizi. O’rta maktab kimyo kursida elektrolitik dissosiasiya nazariyasi 9- sinfda o’tiladi. Kimyoviy bog’lar qonuniyatiga asoslanib, u davriylik bilimini rivojlantiradi, moddalar tuzilishi bilimlariga yangi tushunchalar kiritadi. Elektrolitik dissosiasiya nazariyasi maktab kimyo kursining eng mu h im nazariy konsepsiyasining birini tashkil etadi. Bu mavzuni o’tishda o’quvchilarning oldingi kimyoviy muvozanat bilimlari asos qilib olinadi. Moddaning tuzilishi, kimyoviy bo g ’ lanish mavzularida olingan bilimlar yanada sistemaga kiradi va rivojlantiradi. Natijada o’quvchilar qanday sabablar ta’sirida kimyoviy bo g ’ lanishlar uzilishi sodir bo’lishi h amda elektrolitlar suvli eritmalarda qanday xossalar namoyon qiladi. Nima uchun? kabi savollar o’z yechimini topadi. Kurs yakunida kimyoviy muvozanat h osil bo’lishi h aqidagi ma’lumotlar bilan tanishiladi. Elektrolitik dissosiasiya nazariyasi bo’yicha o’quvchilar egallashi lozim bo’lgan bilimlar, ko’nikma, malakalar tizimida maktab kimyo ta’limi davlat ta’lim standartlarida o’z ifodasini topgan. Mavzuning ta’limiy maqsadida - dissosiasiya jarayoni tushunchalarining mo h iyati, mexanizmi, shartlari, moddalar, eritmadagi ionlarning holati va ular orasida boradigan reaksiyalar h aqida tushuncha beriladi. Elektrolitik dissosiasiya nazariyasini o’rganish jarayonida eng mu h im tarbiyaviy maqsadlar qo’yiladi. Boshqa nazariy mavzular kabi

bu mavzu h am dialektik materialistik dunyoqarashni shakllantirish uchun boy material manbaga ega. Ichki elektrolitik qarama - qarshiliklar, h ar xil zaryadli zaryadlangan ionlar orqali aniq misollarda falsafiy kategoriya va qonunlarning mo h iyatini ochib beradi. Natijada o’quvchida modda h aqidagi dialektik tushunchalarning ichki aloqadorligi ochiladi. Mavzuni o’rganish jarayonida o’quvchilarni rivojlantirivchi maqsadi. Modda h aqidagi tushunchalarning kengayishi bilan, kimyoviy reaksiyalarning mo h iyati chuqurlashadi. Bu mavzuni tarkibi quyidagicha: Avval elektrolit va elektrolitmaslar farqlanadi, keyin dissosasiya hodisasi tushuntiriladi. Elektrolit dissosasiya gidratlangan ionlar jarayoni kimyoviy jarayon ekanligi aytiladi, eritma ichidagi ion almashinish hamda oksidlanish - qaytarilish misolida kimyoviy reaksiyalar tushintiriladi. Bunda 3 muhim yo’nalish: 1. Ionlar bog’lanishi yo’nalishidagi almashinish reaksiyasi boradi 2. Elektrolit tuzining suv bilan ta’siri 3. Oksidlanish - qaytarilish reaksiyalari eritmalarda boradi, tarkibi va ion zaryadlari o’zgarishiga olib keladi. O’quvchilarning bilimi yangi sifat bosqichiga ko’tariladi.  Mavzu kursning qolgan mavzularini o’rganish uchun yuqori nazariy bazani vujudga keltiradi. O’quvchilar oldingi tushunchalarni yangicha fikrlaydilar, o’zlarining tushunchalar mo h iyatini rivojlantiradilar. Elektrolitik dissosiasiya mavzusi mazmunining tizimi.

O’quvchilar kislota, ishqor, tuzlarning dissosiasiyasini tuza bilish, dissosiasiya tushunchasining mo h iyatini bilishi h amda, ion almashish reaksiya tenglamalarini tuza olish kabi bilim ko’nikma, malakalarni egallashlari o’z ifodasini topgan. Mavzu mo h iyatini ochishda modda h aqidagi tushunchalarning to’rtta mu h im tomoniga e’tiborni qaratish lozim. Ular: elektrolitlar, eritmada ionlar, dissosiasiya jarayoni mohiyati, eritmada ion reaksiyalari bo’lib h isoblanadi. Elektrolitik dissosiasiya nazariyasi mavzusidagi tushunchalar mo h iyati quyidagicha ketma - ketlikda ochib beriladi: 1) - elektrolit moddalar: - elektrolitlar tuzilishi. - dissosiasiyalanishining alohida xususiyatlari; - elektrolitlarning klassifikasiyasi. 2) - eritmada ionlar reaksiyasi. 3) - Ion almashinish reaksiyalari. - Tuzlar gidrolizi. - Oksidlanish- qaytarilish reaksiyalari. 4) - Dissosiacsya jarayoni mo h iyati. - dissosiasiya sharoiti. - dissosiasiyaning mexanizmi. Bu o’rinda kimyoviy reaksiya tushunchasining sifat ji h atdan sakrashi alo h ida ahamiyatga ega. 1. Almashinish reaksiyalarining ionlar bo g ’ lanishi tomonga siljishi; 2. Elektrolit tuzlarining suv bilan birikishi (gidroliz). 3. Eritmada oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarining tarkibini va ionlar zaryadining o’zgarishga olib kelishi. Natijada oksidlanish-qaytarilish

reaksiyalari h amda elektrolitik dissosiasiya nazariyalarining o’zaro bo g ’ liqligi tarkib topadi. Mavzuni o’rganishning metodlari. Ta’lim mazmuni va uning maqsadi asosida metod tanlanadi. Shu tanlangan metod asosida o’quvchilarda bilim va ko’nikmalar shakllanadi. Elektrolitik dissosiasiya nazariyasi muammoli metodlar tanlanganda sifat ji h atdan samarali bo’ladi. Asosiy muammo-elektrolitlar xossalarining eritmada parchalangan ionlar xossalariga bo g ’ liqligi masalasini o’quvchiga yetkaza bilish bo’lib h isoblanadi. Bu muammoni yechish uchun quyidagi savollarga javob berish mu h im bo’lib h isoblanadi. 1. Nega elektrolitlar elektr tokini o’tkazadi-yu, noelektrolitlar o’tkazmaydi? 2. Nima uchun ion va qutbli bo g ’ lanishli birikmalar ionlarga dissosilanadi, kovalent bo g ’ lanishli birikmalar ionlarga dissosilanmaydi; 3. Dissosiasiyaga nima ta’sir etadi – erituvchi-mi yoki elektr toki; 4. Atom va ion orasida farq mavjudmi va h okazo. Mazkur mavzuni samarali o’rganish uchun demonstrasiya, laboratoriya, eksperiment kabi tajribalarni bajarish kerak. Tuzlar gidrolizi mavzusini o’rganishning ahamiyati . Gidroliz tushunchasi o’quvchilarga alo h ida qiyinchiliklarni vujudga keltiradi. Bu qiyinchiliklarni bartaraf etish va gidroliz tushunchalari mo h iyatini rivojlantirish ion almashinish reaksiyalari, qaytar reaksiyalar, kimyoviy muvozanat, kuchli va kuchsiz elektrolitlar kabi h olatlarda o’z yechimini

topadi. Gidroliz - nazariy tushunchadir. U elektrolitik dissosiasiya nazariyasining asosini tashkil etadi. Tuzlar gidrolizini faqat ion reaksiyalari asosida tasavvur etish kerak. Mavzuni o’rganish, muammoli metodda olib boriladi. Avvalo o’quvchilar faollashtiriladi. Indukatorlarga tuzlarning munosabati ochib beriladi. O’qituvchi bu h olatni laboratoriya tajribalari orqali namoyish etadi. O’qituvchi aniq misollar yordamida tuzlar gidrolizining nazariy mo h iyatini ochib beradi.

Asosiy adabiyotlar 1. И . А . Каримов . Ўзбекистон XXI аср бўса ғ асида : хавфсизликка тахдид , бар қ арорлик шартлари ва тара ққ иёт кафолатлари .T.: Ўзбекистон , 1997 2. И . А . Каримов . “ Баркамол авлод Ўзбекистон тараққиётининг пойдевори ”. T. Ўзбекистон , 1997 3. Умумий ўрта таълим давлат таълим стандарти ва ўқув дастури . Тошкент, 1999, 3-сoн 4 . И. Н. Борисов. Химия ўқитиш методикаси. Тошкент, 1958. 5. З.Азимова. “Кимё дарсларида ўқувчиларга экологик таълим-тарбия бериш” Т.: 1995. 6. “Халқ таълими журнали” Т.1998-2005 й. 7. Х.Т.Омонов., М.Н.Мирвохидова. “Кимё ўқитиш методикаси” маърузалар матни. 2001 8. В.Н.Верховский. “Мактабда химия эксперименти техникаси ва методикаси” 1-2 том. Т. Ўқитувчи, 1964

Похожие

Elektrolitik dissotsiyalanish

Umumta’lim maktablari anorganik kimyo kursida moddaning tuzilishini o’rganish

Kimyo o’qitish jarayonida o’quvchilarni bilim va ko’nikmalaini rivojlantirish

Maktab kimyo kursining tuzilishi va mazmuni. O’quv jarayonini rejalashtirish

O’quvchilarni moddalar bilan tanishtirish va kimyoning asosiy qonuniyatlarini o’qitish uslubiyoti