Тадқиқот лойиҳаларини бошқариш. - Экономика - Рефераты

Тадқиқот лойиҳаларини бошқариш.

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

93 KB

Тадқиқот лойиҳаларини бошқариш. Режа: 1. Тадқиқ от лой иҳалари тушунчаси ва уларни расмийлаштириш. 2. Инновацион лойиҳаларни бошқариш. 3. Функционал - қиймат таҳлил ва янги махсулот сифатини бошқариш .

1. Тад қ и қ от лойи ҳ алари туш у нчаси ва уларни расмийлаштириш. 1. Тад қ и қ от лойи ҳ алари - инновацион лойи ҳ анинг бир шакли ҳ и собланади. Тад қ и қ от лойи ҳ алари деганда, долзарб назарий ва амалий вазифаларни бажаришга қ аратилган тад қ и қ отлар режаси ту шунилади. Бу ишлаб чи қ иладиган режалар ижтимоий - маданий, халк хужалик ва си ё сий ахамиятга эга ва уларда илмий асосланган қ а рорлар келтирилади. К ў п лойи ҳ алар хар кунги фаолият билан бир қ а торда амалга о ширилади. Лекин баъзан лойи ҳ ани амалга ошириш ишчи гуру ҳ ларни ташкил этишни талаб қ илади. Хар бир лойи ҳ а ку йидаги зарур элементларни ў з ичига олиши керак: - ани қ номланиши; - қ ис қ а анатация (иш ха қ ида қ ис қ ача маълумот); - бажарувчилар сони; - бажариш муддатлари; - бир йилга м ў лжалланган молиялаштириш хажми. Лойи ҳ ани амалга оширадиган ташкилотнинг рахбари ва уни амалга оширувчилар ту ғ рисидаги маълумот мухим ахамият касб эта ди. Агар лойи ҳ а конкурсга бериладиган б ў лса, катнашиш учун та лабнома расмийлаштирилади. Лойи ҳ алар грантлар олиш й ў ли билан хам молиялаштирилиши мумкин. Лойи ҳ а уни бажаришга сарфланадиган асосланган харажатлар сметасини ў з ичига олиши керак. Харажатлар сметаси умумий к ў ри нишда бевосита ва билвосита харажатларга б ў линиб тузилиши мум кин. Бевосита харажатлар: иш ха қ и ва ундан ажратмалар билан, ма териаллар ва жи ҳ озлар сотиб олиш, хизмат сафарлари, бош қ а таш килотлар хизматини т ў лаш ва бош қ алар.

Билвосита харажатлар (лойи ҳ а қ ийматининг 20 фоизигача) - лойи ҳ ани бажариш учун шароит яратишга сарфланадиган харажатлар. Лойи ҳ анинг зарур элементи техник топшири қ ҳ исобланади. Ло йи ҳ а б ў йича иш тугатиш актлари билан якунланади: 1. қ а бул қ илиш ва топшириш акти. Бунда иш ў з вактида бажа - рилганлиги ва натижа олинганлиги ёзилади. 2. Жорий этиш акти. Жорий қ илиш актида олинадиган самара к ў рсатилади. 2. Инновацион лойи ҳ аларни бош қ ариш . Инновацион лойи ҳ ани бажарувчи гурухнинг хар бир аъзоси икки рахбарга эга: гурух рахбарига ва функционал б ў линма ра ҳ барига. Лойи ҳ ани бош қ ариш учун махсус рахбарлар беркитилиши хам мумкин. Лойи ҳ а б ў йича гуру ҳ ни нг тузилиши лойи ҳ анинг мураккаблигига бо ғ ли қ б ў лади. Ра ҳ арлар координацион гуру ҳ тузадилар ва унинг вазифалари га қ у йидагилар киради: - лойи ҳ анинг ма қ садларини ани қ аш; - ишчи гуру ҳ лар ра ҳ барларини тайинлаш; - ишчи гуру ҳ ларни тузиш; - вазифани белгилаш; - лойи ҳ ани амалга оширишни назорат қ илиш (сифатли, муддати да ва сметадан четга чи қ маган харажатлар билан бажариш); - лойи ҳ а б ў йича ишни давом эттириш ту ғ рисида қ арор қ абул қ илиш; - ишчи гуру ҳ ларни тар қ атиб юбориш. Ишчи гуру ҳ га номзодларни танлашда қ уйидаги меъзонларга эъ тибор берилади: - ишни бажаришга қ обилияти ва тажрибаси;

- махсус билимларнинг борлиги; - ишга жалб қ илишга имконият борлиги; - ташкилотдаги обруси; - низоларни хал қ илиш қ обилияти; - ишга муносабати; - шахсий манфаат ва мотивация. Лойи ҳ ани бош қ аришнинг махсус дастакларига қ уйидагилар кира ди: 1. Муаммони ани қ лаш ва вазифани қ ў йиш. 2. Орали қ бос қ ичларини ў рнатиш (лойи қ ани алохида фазаларга б ў лиш). Илмий тад қ и қ отлар ва ишлаб чи қ ишлар билан банд б ў лган пер сонал таркиби т ў рт категорияга б ў линади: тад қ и қ отчилар, техник лар, ё рдамчи ва бош қ а персонал. Илмий фаолият билан банд шахслар учун мотивлаштириш савол лари бош қ а ишловчиларга нисбаттан к ў про қ рол ў йнайди. Фанга к ў п эътибор берадиган фирмаларда илмий-техник персонал учун турли лавозимлар ва мартабалар системаси ишлаб чи қ илган. Кадрларни режалаштиришга ва илмий таш к илотларда ишни бажаришнинг оптимал жадвалини танлашга эътибор бериш керак: ў згарувчан иш графикла рини қ ў ллаш, қ ис қ артирилган иш хафтаси, қ исман бандлик. Жавобгарликни та қ симлаш ва устиворликни танлаш мухим ахами ятга эга. 3. Функционал- қ иймат та ҳ лил ва янги махсулот сифатини бош қ ариш. Махсулотнинг хаётий цикли бир қ анча бос қ ичлардан ташкил топади: - ишлаб чи қ аришдан олдинги бош қ ариш (махсулотнинг шакллани ши, унинг сифати );

- ишлаб чи қ ариш бос қ ичи; - якуний (махсулотни истеъмол қ илиш); Ҳ аётий циклнинг хамма бос қ ичларида хар қ андай объектни та - комиллаштиришнинг бир услуби функционал- қ иймат та ҳ лили (ФКТ) ҳ исобланади. ФКТ- бу объектнинг истеъмолчи учун ахамиятлилиги ва уни яратиш муаммолари ў ртасидаги оптимал нисбатида, унинг фойдали функцияларини ривожлантириш ма қ садида объектни комплекс техник и қ тисодий тад қ и қ от қ илиш. Бу услуб биринчи б ў либ 1947 йилда АКШда ишлаб чи қ илган ва "Дженерал Электрик" компаниясида қ ў лла нилган. Хар бир товар учун бош (А), иккинчи даражали (В), орти қ ча (С) функцияларни ажратиш лозим. С га харажатларни камайтиришга харакат қ илиш керак. Бу ишлаб чи қ ариш харажатларини па сайтиради. ФКТ объекти б ў либ, бутун махсулотнинг истеъмол хусусиятлари хам, хамда унинг айрим қ исмлари хусусиятлари хам б ў лиши мумкин. ФКТ ни ў тказишда турли мутахассислар жалб килинади. Бунинг учун мутахасисларнинг тахлилий гуру ҳ лари бирон-бир юкори рахбар бошчилигида шакллантиради (5-8 киши). ФКТнинг ма қ сади - ишлаб чи қ ариш харажатларини камайтириш, бажариладиган ишнинг сифатини ошириш ёки са қ лаб қ олиш билан биргаликда ишни амалга ошириш ва хизмат к ў рсатиш. ФКТ ма қ садини қ уйидагича ёзиш мумкин: ПС мах З бу ерда: ПС - та ҳ лил қ илинаётган объектнинг истеъмол қ ийма ти, З - зарур истеъмол хусусиятларига эришиш учун ха ражатлар.

ФКТ қ уйидаги боскичлардан иборат: 1. Тайёрлов - та ҳ лилнинг объектлари ани қ ланади. 2. Информацион - ў рганиладиган объект ту ғ рисида ахборот т ў плаш: вазифаси, техникавий имконияти, таннархи ва сиафти. 1. Аналитик - махсулот функцияларини ў рганиш ва уларни таъ минлаш харажатларини ани қ лаш. А, В, С функциялар ажратилади. С- олиб ташланади. Махсулотнинг истеъмол хусусиятлари т ў пламида ало ҳ ида функ - цияларнинг салмо ғ и мухимлик ёки а ҳ амиятлилик коэффициенти деб аталади. Бу коэффициентни ани қ лашда истеъмолчи учун к ў про қ му хим а ҳ амиятга эга б ў лган параметрлар хисобга олиниши мумкин. Хар бир функциянинг умумий харажатлардаги салмо ғ и ми қ дори нинг а ҳ амиятлиликка б ў лган нисбати ало ҳ ида функциялар б ў йича харажатлар коэффициенти деб аталади. Агар харажатлар коэффици енти < 1 дан кичик б ў лса, нисбат кулай, > 1 дан катта б ўл са, унда параметрга эга булиш харажатларини камайтириш лозим. Тад қ и қ от бос қ ичи - бунда ечимлар вариантлари ба ҳ оланади. 5. Тавсия бериладиган бос қ ич - бунда қ айси ечим яхши б ў л са, уша танлаб олинади. 6. Жорий этиш бос қ ичи - якуний бос қ ич. Техникани такомиллаштириш даражасини ба ҳ олашда янги техника на қ адар ил ғ ор ва у қ андай самара беради деган саволга жавоб бе риш му ҳ им. Янги техника афзалликлари қ уйидагича ҳ исобланади: 1) Эски ва янги техника ў лчовларини та ққ ослаш: R 1 ва R 0 - янги ва эски машина узунлиги, Г1 ва Г0 - янги ва эски машина кенглиги, Е1 ва Е0 - янги ва эски машина баландлиги.

2) қ увватларни та ққ ослаш: V 1 ва V 0 - янги ва эски техника қ уввати, W 1 ва W 0 - янги ва эски техника унумдорлиги. 3) Хизмат к ў рсатиш ме ҳ нат си ғ ими та ққ ослаш: Т1 ва Т0 - хизмат к ў рсатиш мехнат си ғ ими. Ҳ исоблаш қ уйидаги формула ор қ али олиб борилади. N = | N 1| + | N 2| + ... + | Nn |, бу ерда: N - такомиллашганлик даражасининг умумий ба ҳ оси; N 1 - ў лчовлар б ў йича такомиллашганлик даражаси; У қ у йидаги формула билан ани қ ланади. R 1 Г 1 Е 1 N 1 = E [(1 - ) + (1 - ) + (1 - )] : R 0 Г 0 Е 0 N 2 - унумдорлик б ў йича такомиллашганлик даражаси: V 1 W 1 N 2 = E [( - 1 ) + ( - 1 )] V 0 W 0 N3 - меҳнат сиғими б ў йича такомиллашганлик даража си: Т 1 N 3 = E [ ( - 1 ) ] Т 0 Бу параметрларни аниқлагандан кейин экспертлар уларнинг аҳамиятлилигини аниқлашади. Агар экспертлар фикри келишувчанли ги юкори б ў лса, эксперт таҳлил натижалари ишончли ҳисобланади.

Экспертлар фикри келишувчанлиги конкордация коэффициенти ( W ) ор қ али ҳ исобланади: 12 S W = , m 2 ( N 3 - N ) бунда: м – ба ҳ оланадиган вариант сони; N - экспертлар сони; S - ранглар (табакалар) йи ғ индиси квадрати йигиндиси ва қ аторлар йи ғ индиси ў ртача квадрати ў ртасидаги фар қ : S = O – C /Ч бунда: О - йи ғ индининг умумий квадрати; С - қ аторлар умумий йи ғ индиси; Ч - қ аторлар сони. Конкордация коэффициенти 0 < W < 1 орали ғ ида б ў лади. W < 0,3 булса, экспертлар фикри келишувчанлиги қ они қ арсиз; 0,3 < W < 0,7 ў ртача, W > 0,7 б ў лса, экспертлар келишувчанли ги ю қ ори ҳ исобланади.

Похожие

Рақобатлашувчи инвестиция лойиҳаларини баҳолаш

Инвестиция лойиҳаларини молиявий-иқтисодий баҳолашнинг асосий усуллари

Инвестиция лойиҳаларини молиявий-иқтисодий баҳолашнинг услубий асослари

Капитални бошқариш

Молияни бошқариш