Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини ташкилий таъминлаш ва ишларни ташкил этиш тушунчаси - Юриспруденция - Рефераты

Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини ташкилий таъминлаш ва ишларни ташкил этиш тушунчаси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

183.5 KB

Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини ташкилий таъминлаш ва ишларни ташкил этиш тушунчаси Режа: 1. Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг асосий вазифалари 2. Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги марказий аппарати тузилиши 3. Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги фаолиятини ташкил этиш

Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини ташкилий таъминлаш ва ишларни ташкил этиш тушунчаси Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини ташкилий таъминлаш ва ишларни ташкил этиш ҳар бир ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар томонидан қабул қилинган ички буйруқ, кўрсатма ва тегишли низомга оид амалга оширилади. Жумладан, 1991 йил 25 октябрдаги Ички ишлар вазирлиги тўғрисидаги Низом унинг фаолиятини тартибга солувчи асосий ҳужжат ҳисобланади. Мазкур Низомга ЎзР ВМ 19.01.1994 й. 17-сон Қарори, ЎзР ВМ 14.12.1994 й. 602-сон Қарори, ЎзР ВМ 01.05.2002 й. 150-сон Қарори, ЎзР ВМ 10.11.2006 й. 235-сон Қарорига мувофиқ ўзгартиришлар киритилган. Низом -Умумий қоидалар , Вазирликнинг ҳуқуқ доираси , Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги фаолиятини ташкил этиш бўлимларидан иборатдир. Бу Низомга асосан Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги (кейинги ўринларда "вазирлик") Конституция ва Мустақиллик Декларациясига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси давлат бошқарув органи ҳисобланади. Вазирлик ўз ваколатлари доирасида фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатлари ҳимоясини, жамоат тартиби ва хавфсизлигини таъминлайди ҳамда жиноятчиликка қарши кураш олиб боради. Вазирлик ўз фаолияти бўйича Ўзбекистон Республикаси Президентига ва ҳукуматига бўйсунади. Вазирлик Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан ташкил этилади ва тугатилади. Президентнинг вазирликни ташкил этиш ва тугатиш тўғрисидаги фармони Олий Мажлис ва Вазирлар Маҳкамаси томонидан тасдиқланади. Вазирлик ўз фаолиятини сиёсий партиялар, ижтимоий ҳаракатлар ва бошқа жамоат бирлашмаларидан ҳоли равишда амалга оширади.

Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг асосий вазифалари қуйидагилардан иборат: — республика ички ишлар органлари фаолиятининг стратегик йўналишларини белгилаш; — ички ишлар органлари фаолиятини умумий бошқариш, мувофиқлаштириш, уларга ташкилий-методик ва фаолияти самарадорлиги таъминланишига ёрдам бериш; — ИИВ тизимига кирувчи органлар, корхона, муассаса ва ташкилотлар фаолиятида қонунийликни таъминлаш, фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари, қонуний манфа-атларини ҳимоя қилиш; ички қўшинларнинг ҳарбий ва сафарбарлик жиҳатдан тайёрлигини таъминлаш; — жамоат хавфсизлигини таъминлаш ва жамоат тартибини ҳимоя қилиш, жиноятчиликка қарши курашни ташкил қилиш; — фан ва техника ютуқларини, самарали тажрибаларни, бошқаришнинг прогрессив шаклларини ва ишлаш методларини жорий қилиш; — ички ишлар органлари фаолиятининг ҳуқуқий асосларини ишлаб чиқиш; — органларда кадрлар билан ишлашнинг юқори даражасини ташкил қилиш; — ички ишлар органлари ходимларининг ижтимоий кафолатларини таъминлаш; — уюшган жиноятчилик ва коррупцияга қарши курашни ташкил қилиш. Вазирлик ўз вазифа ва функцияларни амалга оширишда қуйидаги принципларга асосланади: — Коллегиаллик ва якабошчилик; — қонунийлик, шахсни ҳурмат қилиш, интернациона-лизм; — ошкоралик; — давлат органлари, жамоат бирлашмалари, меҳнат жамоалари ва аҳоли билан алоқа қилиш, жамоат фикрини ҳисобга олиш;

— миллий, тил, маҳаллийлигига кўра ички ишлар орган-лари ходимларининг ҳуқуқларининг чекланишига йўл қўймаслик. Вазирлик ҳуқуқий фаолиятининг асосини қуйидагилар ташкил қилади: — Ўзбекистон Республикасит Конституцияси; — Ўзбекистон Республикаси қонунлари; — Ўзбекистан Республики Президенти Фармонлари; — Вазирлар Маҳкамаси норматив актлари; — Ўзбекистан Республикаси ИИВнинг норматив актлари; Вазирлик ўз ваколати доирасида норматив актларга ва уларни ижро этиш мақсадида қарор, кўрсатма, йўриқномалар қабул қилади ва қоидаларни белгилайди. Ўзбекистон Респкубликаси ИИВлиги давлат органлари, жамоат бирлашмалари, меҳнат жамоалари, аҳоли ва оммавий ахборот воситаларини республикадаги вазият ва ички ишлар органларининг уни мустаҳкамлаш борасидаги фаолияти ҳамда вазирликнинг зиммасига юклатилган вазифаларни бажарилиши ҳақида хабардор қилиб боради. Ўзбекистон Республикаст ИИВ давлат органлари, жамоат бирлашмалари, мансабдор шахслар ва фуқаролардан вазирликнинг вазифаларини амалга ошириш учун зарур бўлган маълумотларни талаб қилиб олишга, бошқа ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари билан ўз фаолиятини биргаликда амалга оширишга ва мувафиқлаштириб боришга ҳақли. Вазирликнинг бошқа ваколатлари унга юклатилган вазифалардан келиб чиқади: — ички ишлар органлари ходимларининг жиноятчиликка қарши курашишдаги фаолиятини амалга оширишида, жамоат тартибини сақлашда, ҳуқуқбузарлик профилактикасида, кадрлар билан ишлашда ва қонунийликни мустаҳкамлашда умумий бошқарувни ва услубий-назоратни таъминлайди; — жиноятчиликка қарши курашиш, жамоат тартибини сақлаш ва жамоат хавфсизлигини таъминлашда давлат дастурини тайёрлайди ва амалга

оширади, бу йўналиш бўйича умумиттифоқ дастурини ишлаб чиқишда иштирок этади; — ички ишлар органлари фаолиятини ўз ваколатлари доирасида ҳуқуқий таъминлаш; — жиноятчиликка қарши курашиш борасида республика тадбирларини ўтказишда ва жамоат тартибини сақлашда куч ва воситалардан файдаланади; — Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жойлашган ички ишлар органларига тегишли ўқув юртлари, транспортларда бошқарувни амалга оширади; — жиноятчилик ва бошқа жамиятга қарши қилмишларни огоҳлантириш ва олдини олиш чора-тардбирларини ишлаб чиқади, вазирликлар, муассаса, корхона ва ташкилотларга жиноятчилик ва бошқа ҳуқуқбузарликларни вужудга келтирувчи ва содир этилишига шароит яратувчи сабаблар ва шароитларни бартараф қилиш бўйича таклифларни беради; — фуқаролар, давлат, жамоат ва бошқа ташкилотларнинг иқтисодий манфаатларини Қаразли жиноий тажовузлардан ҳимоя қилишни таъминлайди; — тезкор-қидирув фаолиятини ташкил қилади ва амалга оширади; — қонунчиликка асосан тергов ички ишлар органларига тегишли бўлган жиноят ишлари бўйича суриштирув ва дастлабки терговни таъминлайди; — тергов ва суддан яширинган айбланувчи, ҳукмни ижро этиш ва жазони ўташдан бўйин товлаётган маҳкумлар, бедарак йўқолганлар ва қонунда кўрсатилган бошқа шахсларни қидириш ишларини ташкил қилади; — бошқа давлат органлари ва жамоат бирлашмалари билан ҳамкорликда вояга етмаганлар ҳуқуқбузарликлари ва болаларнинг назоратсиз қолишида огоҳлантириш бўйича ишларни амалга оширади; — қонунга асосан ички ишлар органларига ижро этиш вазифаси юклатилган бўлиб суд ажримлари, прокурор қарорлари ва терговчининг прокурор рухсати олинган қарорлари, суриштирувни амалга ошираётган

шахсларнинг шахсни ушлаб туриш ҳақидаги хулосаси, шунингдек, бошқа мажбурлов чораларини қўллаш ҳақидаги қарорлар ижросини таъминлайди; — ушланганлар ва қамоқка олинган шахсларни қўриқлаш ва кузатиш ташкил қилинишини таъминлайди; — қонунда ички ишлар органлари томонидан ижро этилиш кўрсатилган, судларнинг озодликдан маҳрум этиш, сургун қилиш ва бошқа жазо турларига ҳукм қилинган шахслар устидан чиқарган ҳукмлари ижросини ташкил этишни таъминлайди; — судланганларни тарбиялаш ва қайта тарбиялаш борасидаги ишларни ташкил қилади, ижтимоий фойдали меҳнатга жалб қилинганларнинг белгиланган тартибга қатьий риоя қилишларини, улар билан сиёсий- тарбиявий ишларни амалга оширишни таъминлайди, вазирлик ва муассасалар билан биргаликда судланганларнинг умумтарбиявий ва касбий- техник тайёргарлигини амалга оширади, маҳкумларнинг шахсий хусусиятлари, жиноятнинг характери, шахснинг меҳнатга муносабатини ва ижтимоий хавфлилигини ҳисобга олиб уларга нисбатан қўлланиладиган тарбия воситаларини ва тарбия ишларини амалга оширишда педогогика, психология ва бошқа фан ютуқларини қўллаган ҳолда индивидуал ёндашишни таъминлайди; — жазони ижро этиш муассасаларидан озод қилинган шахсларга уларнинг меҳнатга жойлашишига ва маиший таъминланишига ёрдам беради, жазони ижро этиш муассасаларидан озод қилинган маҳкумлар устидан маьмурий назоратнинг амалга оширилишини таъминлайди, шунингдек, шартли ҳукм қилинган ва жазони ўташдан шартли озод қилинганлар устидан қонунга мувофиқ назоратни амалга оширади; — шаҳарлар ва бошқа аҳоли пунктларида йўл ҳаракатини ва автомобил ҳаракатини тартибга солади, вазирликлар, муассаса ва транспорт корхоналари томонидан автотранспорт ва шаҳар электротранспорти аварияларининг олдини олиш тадбирларининг ўтказилишини таъминлайди;

— фуқаролар, корхона, муассаса ва ташкилотларга тегишли автотранспорт воситалари регистрацияси ва ҳисобини, шунингдек, бу транспорт васиталари техник ҳолати устидан назоратни олиб боради; — кўчаларни, автомобил йўлларини таъмирлаш ишларини назорат қилади, ҳаракат хавфсизлигини таъминлайди, уларнинг ҳолатини назорат қилиш бўйича назоратни амалга оширади, улардан фойдаланиш шартларини яхшилаш бўйича чоралар кўради, белгиланган тартибда кўчаларнинг алоҳида жойларида, автомобил йўлларида тартибни ўрнатиш мақсадида ҳаракат хавфсизлигига таҳдид бўлганда автотранспорт, пиёдалар ҳаракатини чеклайди ва таъқиқ-лайди; — белгиланган тартибда корхона, муасаса ва бошқа объектларни, фуқаролар квартирасини қўриқлашни ташкил қилади ва амалга оширади, шунингдек, бирор корхонага тегишли қўриқлаш хизматини текширади, уларни қўриқлашнинг ишонарлилигини ошириш ва харажатларни камайтириш чораларини кўради; — давлатга қарши қаратилган ўта хавфли жиноятларга қарши курашишда давлат хавсизлигини таъминлаш борасидаги тадбирларни ўтказишда иштирок этади; — Ўзбекистон Республикаси ИИВ ваколати доирасига кирувчи масалалар бўйича халқаро ташкилотлар ва бошқа давлатларнинг ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари билан ҳамкорлик қилади; — жамоат бирлашмалари, ташкилотлар ва оммавий ахборот воситалари билан ҳамкорлик қилади; — "На посту" - "Постда" газеталарини нашр қилади; — ўз ваколати доирасида ҳарбий сафарбарлик ишларини ва фуқаролар ҳимояси бўйича тадбирларни амалга оширади; — фуқароларнинг ариза ва таклифларини ўз вақтида ва сифатли кўриб чиқилишини ташкил қилади; — икки ёки кўп томонлама шартномалар шартларида кўрсатилган тадбирларни амалга оширади.

Вазирликни Ўзбекистон Республикаси Президентининг Олий Мажлис томонидан тасдиқланадиган фармони асосида лавозимига тайинланувчи ва озод этилувчи вазир бошқаради. Вазирнинг ваколатлари Ички ишлар вазирлиги тўғрисидаги Низомда белгиланган. Вазир бўлмаган ҳолларда унинг мажбуриятларини Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирининг биринчи ўринбосари амалга оширади. Вазирликда вазифаларни келишилган ҳолда ҳал қилиш ва функцияларини амалга ошириш учун ҳайъат тузилади. Ҳайъат қарори вазир томонидан имзоланади ва ички ишлар органлари томонидан бажарилиши мажбурий ҳисобланади. Вазирлик Ҳайъат бошқа вазирлик ва идоралар билан бирга қарор қабул қилиши ҳам мумкин. Бу ҳолатда қабул қилинган қарор, қоида бўйича Ички ишлар вазири ва бошқа вазирлик ҳамда идоралар раҳбарларининг биргаликда чиқарган буйруғи асосида ҳаётга татбиқ этилади. ИИВги аппарати ва ички ишлар органларининг ходимлари таркиби, шунингдек, улар таъминоти учун маблағ миқдори Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади. Вазирлик марказий аппаратининг структураси, штатлари, ходимларнинг моддий-техник ва ижтимоий-маиший таъминоти, шунингдек, ички ишлар органлари структураси ва штатлари, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазири томонидан уларнинг таркиби ва таъминоти доирасида белгиланади. Ички ишлар органларининг моддий-техник ва ижтимоий-маиший таъминоти Ички ишлар вазири томонидан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси билан келишилган ҳолда белгиланади. Вазирликнинг марказий аппарати ва ички ишлар органлари ўзининг шахсий, маънавий ва касбий хусусиятларига кўра, Ўзбекистон Республикаси ИИВ вазифаларини амалга ошириши мумкин бўлган бошқарувчилар таркибига кирувчилар ва хизматчилардан ташкил этади. Вазирлик марказий аппарати ва ички ишлар органлари ходимларининг хизматни ўташ тартиби ва шартлари ички ишлар органлари бошқаруви ва

оддий таркибида хизматни ўташ тартиби тўғрисидаги тасдиқланган низом асосида тартибга солинади. Меҳнатга ҳақ тўлаш тартиби Вазирлар Маҳкамаси томонидан белиланади. Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги марказий аппарати тузилиши: 1. Раҳбарият. 2. Штаб. Ташкилий назорат бошқармаси; Ҳуқуқий таъминот бўлими; 2 махсус бўлим; ташкилий штат бўлими; Котибият; Шахсий хавфсизлик бўлими. 3. Милиция қидирув (криминал) хизмати: Жиноий қидирув бошқармаси. К ва ТККБҚ ГУБКР и Т. еттинчи бошқарма. 4. Жамоат тартибини сақлаш хизмати: (муниципал милиция): Профилактик хизмат бошқармаси; Жамоат тартибини сақлаш бошқармаси; Дававтоинспекцияси бошқармаси, тергов бошқармаси, суриштирув бўлими. 5. ИИВ қошидаги товар-моддий бойликларини Ўзбекистон Республикаси ҳудудидан олиб чиқишни назорат қилиш бош бошқармаси; 6. Ахборот маркази. 7. Ҳарбий сафарбарлик ишлари бўлими ва фуқаро мудофааси. 8. Эксперт-криминалистик бўлим. 9. Алоқа бўлими. 10. Моддий техник таъминот бўлими.

11. Ҳарбий ва махсус ташиш бўлими. 12. Транспорт бўйича ички ишлар бошқармаси. 13. ахлоқ тузатиш ишлари хизмати: Ахлоқ тузатиш ишлари бошқармаси; Озодликдан маҳрум қилиш билан боғлиқ бўлмаган жазоларни ижро этиш бошқармаси. 14. Ижтимоий ва молиявий таъминот хизмати: Молиявий-иқтисодий бошқарма; Хўжалик бошқармаси; Тиббий бошқарма; Капитал қурилиш бошқармаси; "Қўриқлаш" Республика котлоназорат бирлашмаси, ёнғин хавфсизлиги бошқармаси. 15. Шахсий таркиб билан ишлаш хизмати: Шахсий таркиб билан ишлаш бошқармаси; Шахсий таркибнинг ижтимоий-ҳуқуқий ҳимоя қилиш бўлими; Таълим муасасалари фаолитини мувофиқлаштириш бўлими; Таълим муасасалари; "Постда"газетаси муҳарририяти. Жумладан: Шу Низом да қайд этилишича: Ўзбекистон республикаси ички ишлар вазирлиги фаолиятини ташкил этиш Вазирликка Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан лавозимга тайинланадиган ва лавозимдан озод қилинадиган, кейинчалик Ўзбекистон Республикаси Олий Кенпши томонидан тасдиқланадиган Вазир бошчилик қилади.

Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазири : Р еспублика ички ишлар органлари ва муассасалари тизимига умумий раҳбарликни таъминлайди; Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати тасдиғига Вазирликнинг марказий аппарати ва унинг жойлардаги органлари структураси, ходимлари сони нормативлари, уларни маблағ, моддий-техника билан таъминлаш, зарур комплекслар, бинолар қуриш ва янгидан тузиладиган строевой бўлинмаларни жойлаштириш юзасидан таклифлар киритади; Ажратилган пул маблағи доирасида Вазирлик аппарати ва ички ишлар органларининг ташкилий-штат тузилишини тасдиқлайди; Ички тузилиш бўлинмалари ҳақидаги низомларни тасдиқлайди; Давлат ҳокимияти ва бошқаруви органларида, ташкилотларда, муассасалар, корхоналар, жамоат бирлашмаларида, меҳнат жамоалари, аҳоли билан ўзаро муносабатларда, шунингдек, халқаро ташкилотларда Вазирлик номидан вакиллик қилади; Ички ишлар вазирлиги тизимининг Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жойлашган ўқув юртларига раҳбарлик қилади; Ички қўшинлар ва ўқув юртларини моддий-техника жиҳатидан таъминлашни ташкил этади; Милиция, ички қўшинларнинг соқчилик ва махсус моторлаштирилган қисмларига нисбатан (Ўзбекистон Республикаси ҳудудида жойлашган) катта оператив бошлиқ ҳисобланади; Ахлоқ тузатиш меҳнат муассасаларида оммавий тартибсизликлар ва бошқа фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш учун соқчи қисмларининг кучлари ва воситаларидан фойдаланади, жамоат тартибини сақлаш ва тасарруфидаги ҳудудда фавқулодда вазиятларда ўз вазифаларини бажариш учун милициянинг махсус моторлаштирилган қисмларини жалб этади; Вазирликка берилган ҳуқуқлар доирасида буйруқлар, йўриқномалар, кўрсатмалар ва бошқа актлар чиқаради, уларнинг бажарилишини текширишни ташкил этади;

Вазир ўринбосарлари ўртасида вазифаларни тақсимлайди, уларнинг бажарилишини назорат килади; Ўзбекистон Республикаси Президентига ички ишлар органлари юқори бошлиқлар составига унвонлар бериш ҳақида тақдимнома киритади; М илиция полковниги, ички ишлар полковнигигача бўлган ички ишлар органлари бошлиқлари составига кирувчи шахсларга дастлабки ва навбатдаги махсус унвонларни беради; И чки ишлар органларининг полковниккача бўлган бошлиқлар составига кирувчи шахслар томонидан эгалланадиган лавозимлар рўйхатини белгилайди; Ўзбекистсн Республикаси Президенти ҳузуридаги Вазирлар Маҳкамасига Вазирликнинг марказий аппарати ва унинг органларидаги генераллар томонидан эгалланадиган лавозимлар рўйхатини киритади; Ўзбекистон Республикаси Президентига ички ишлар органлари ходимларини ва ички қўшинлар ҳарбий хизматчиларини СССР орденлари ва медаллари билан мукофотлаш ва Ўзбекистон Республикасининг фахрий унвонларини бериш, Ўзбекистон Республикасининг Фахрий ёрлиғи билан мукофотлаш ҳақида таклифлар киритади, белгиланган тартибда ички ишлар органларининг ўзини кўрсатган ходимларини ва улар зиммасига юклатилган вазифаларни бажаришда ички ишлар органларига фаол кўмаклашган фуқароларни фахрий ёрлиқлар ва рағбатлантиришнинг бошқа турлари билан мукофотлайди; Қ онунчилик томонидан унинг ҳуқук доирасига киритилган бошқа масалалар юзасидан қарорлар қабул қилади; Вазирлик зиммасига юклатилган вазифаларнинг бажарилиши ва ўз функцияларининг амалга оширилиши учун шахсан жавоб беради. Вазир бўлмаган ҳолларда унинг вазифаларини Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирининг биринчи ўринбосари бажаради. Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирининг ўринбосарлари Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирининг тақдимига кўра

Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Вазирлар Маҳкамаси томонидан лавозимга тайинланади ва лавозимдан озод этилади. Вазифаларнинг тақсимланишига мувофиқ Вазир ўринбосарлари Вазирлик фаолиятининг конкрет йўналишларига раҳбарликни амалга оширадилар. Вазирнинг топшириғига кўра унинг ўринбосарлари ўз ҳуқуқ доирасида буйруқлар ва кўрсатмалар чиқарадилар. Вазифаларни келишилган ҳолда ҳал этиш ва функцияларни амалга ошириш учун Вазирликда ҳайъат тузилади. Ҳайъат таркибига Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазири (раис) ва унинг ўринбосарлари лавозимлари бўйича, шунингдек, Вазирликнинг қуйидаги бўлинмалари раҳбарлари кирадилар: Ташкилий-инспекторлик бошқармасининг бошлиғи; Жиноят-қидирув Бош бошқармасининг бошлиғи; Коррупция, рэкет ва терроризмга қарши кураш Бош бошқармасининг бошлиғи; Тергов бошқармасининг бошлиғи; Ички қўшинлар бошқармасининг бошлиғи; Академия бошлиғи; Қорақалпоғистон Республикаси Ички ишлар вазири; Тошкент шаҳар Ички ишлар Бош бошқармасининг бошлиғи. (ЎзР ВМ 14.12.1994 й. 602-сон Қарори таҳриридаги хатбоши) Ҳайъат қарорлари Вазир томонидан имзоланади ва уларнинг ички ишлар органлари томонидан бажарилиши мажбурий ҳисобланади. Вазирлик ҳайъати бошқа вазирликлар ва идоралар билан биргаликда қарорлар қабул қилиши мумкин. Бундай ҳолларда қабул қилинган қарорлар, одатда, Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазири ва тегишли вазирликлар ва идоралар раҳбарларининг буйруқларига кўра ҳаётга татбиқ этилади.

Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги ҳайъатининг регламенти Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазири томонидан белгиланади. И чки ишлар органлари фаолиятини такомиллаштириш масалаларини, уларни илмий, ижтимоий ва моддий-техник ривожлантириш, кадрлар билан таъминлаш, бошқарув қарорлари ва тавсияларни келишилган ҳолда ишлаб чиқиш масалаларини комплекс ҳал этиш учун Вазирликда кенгашлар ва комиссиялар тузилади. Кенгашлар ва комиссияларнинг аъзолигига Қорақалпоғистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг, вилоят ижроия қўмиталари ички ишлар бошқармаларининг, Ўрта Осиё транспорт ички ишлар бошқармаларининг, ҳокимият ва бошқарув органларининг, давлат ва жамоат ташкилотлари ва бирлашмаларининг вакиллари тайинланиши мумкин. Кенгашлар ва комиссияларнинг таркиби, шунингдек, улар ҳақидаги низомлар Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазири томонидан тасдиқланади. Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг марказий аппарати ва ички ишлар органлари ходимларининг сони, шунингдек, уларни сақлашга ажратиладиган маблағлар миқдори Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан тасдиқланади. Вазирлик марказий аппаратининг структураси, штатлари, ходимларининг моддий-техник ва ижтимоий-маиший таъминоти, шунингдек, ички ишлар органларининг структураси ва штатлари Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазири томонидан уларнинг сони ва уларни сақлашга ажратилган маблағлар доирасида белгиланади. Ички ишлар органларининг моддий-техник ва ижтимоий-маиший таъминоти Ички ишлар вазири томонидан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси билан келишилган ҳолда белгиланади. Меҳнатга ҳақ тўлаш шартлари Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади.

Вазирликнинг марказий аппарати ва ички ишлар органлари бошлиқлар составига кирувчи шахслар ҳамда ўзининг шахсий, маънавий ва касб фазилатларига кўра Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги зиммасига юклатилган вазифаларни бажаришга қодир бўлган хизматчилар билан тўлдирилади. Вазирлик марказий аппарати ва ички ишлар органлари ходимларининг хизматни ўташ тартиби ва шартлари ички ишлар органлари оддий ва бошлиқлар составининг хизматни ўташ ҳақидаги тасдиқланган низом билан белгиланади. Ўзбекистон Республикаси Миллий хавфсизлик хизмати (МХХ) Ўзбекистон Республикаси Президентининг 1991 йил 25 августдаги ва 26 сентябрдаги фармонлари асосида ташкил этилган. Вазирлар Маҳкамасининг 1991 йил 2 ноябрдаги 278-сон қарори билан Ўзбекистон Республикаси Миллий хавфсизлик хизмати тўғрисида НИЗОМ қабул қилинган бўлиб, м азкур Низомга қуйидагиларга мувофиқ ўзгартиришлар киритилган ЎзР ВМ 24.11.1995 й. 442-сон Қарори, ЎзР ВМ 01.05.2002 й. 150-сон Қарори, ЎзР ВМ 26.05.2005 й. 135-сон Қарори. Ушбу Низомда: I. Умумий қоидалар II. Миллий хавфсизлик хизмати органларининг вазифалари ва ҳуқуқ доиралари III. Миллий хавфсизлик хизмати органлари фаолиятининг асосий принциплари IV. Ўзбекистон Республикасн Миллий хавфсизлик органларининг ҳуқуқлари V. Миллий хавфсизлик органларининг кадрлари ва уларнинг ҳуқуқий мавқеи VI. Миллий хавфсизлик хизмати органлари ходимларини ижтимоий ҳимоя қилиш белгиланган.

Ўзбекистон Республикаси МХХ республика қўмитасининг ҳуқуқлари билан таъминланади ва Ўзбекистон Республикаси Президентига бўйсунади. МХХ ва унинг жойлардаги органлари хорижий давлатлар ва хорижий ташкилотлар махсус хизматларининг Ўзбекистонга қарши разведка- қўпорувчилик фаолияти билан кураш олиб борадилар, Ўзбекистон Республикасининг мустақиллигини, конституциявий тузумини, ҳудудий бутунлигини, иқтисодий, илмий-техникавий ва мудофаа қудратини ғайриқонуний тажовузлардан ҳимоя қилишни амалга оширади. Ўзбекистон Республикаси МХХ ўзига юклатилган вазифаларни бажариш учун Қорақалпоғистон Республикасида, унинг давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари билан келишган ҳолда, вилоятларда, алоҳида шаҳарлар ва ноҳияларда ўзининг органларини тузади. Ўзбекистон Республикаси МХХ амалдаги буйруқлар ва кўрсатмаларга мувофиқ, агар улар Ўзбекистон Республикаси Конституцияси ва қонунларига зид бўлмаса, оператив-қидирув ва бошқа хил хизмат фаолиятларини амалга оширади. МХХ Раиси ва унинг ўринбосарлари ўз ҳуқуқлари доирасида Ўзбекистон Республикаси Конституцияси, амалдаги қонунлар, Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармонлари, Олий Кенгашнинг ва Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари асосида ҳамда уларни бажариш мақсадида буйруқлар, кўрсатмалар иа йўриқномалар чиқарадилар. Хавфсизлик органлари ишини ташкил этиш масалаларини ҳал этиш учун таркибида Хизмат Раиси - Кенгаш раиси, унинг ўринбосарлари ва Хизматнинг бошқа раҳбар ходимлари бўлган Ўзбекистон Республикаси Миллий хавфсизлик хизмати Кснгаши тузилади. Кенгаш аъзоларининг шахсий таркиби Ўзбекистон Республикаси Президеити билан келишган ҳолда Хизмат Раиси томонидан тасдиқланади.

Судлар фаолиятини ташкилий таъминлаш ва уларни амалга оширувчи органлар тўғрисида актлар: 1) Ўзбекистон Республикасининг "Судлар тўғрисида"ги қонуни. 2 сентябрь 1993 йил (янги таҳрири 14 декабр 2000 й, №162-II); (Ўзбекистон Республикаси Қонунининг V бўлими №320-II, 07.12.2001., №568-II, 12.12.2003, Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Ахборотномаси, 1993, №10, 367 б. Ўзбекистон Республикаси Олий суд Ахборотномаси, 1995, №9. 193 м; 1996, №2 56-м), Ўзбекистон Республикаси Конституциявий суди тўғрисидаги қонун. 30 август, 1995, №568-I (Ўзбекистон Республикаси қонуни VII бўлим №447-II, 13.12. 2002). 2) "Ўзбекистон Республикаси Конституциявий суди тўғрисида"ги қонун. 30.08.95 йил (ЎзР "447-II-сонли қонунининг VII бўлимига асосан 13.12.2002да Ўзбекистон Республикаси қонуни VII бўлим 30.08.2003 й. ўзгартирилган); 3) "Суд ҳужжатлари ва бошқа органлар ҳужжатларини ижро этиш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикасининг қонуни. №258-II. 29.08.2001 йил; 4) "Ўзбекистон Республикаси Ҳарбий судини ташкил этиш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Президенти-нинг Фармони ПФ-2421. 23.09.1999 йил; 5) "Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги суд қарорларини ижро этиш ва судлар фаолиятини молиявий ҳамда моддий- техник таъминлаш департаменти тўғрисида"ги Низоми. (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг №383-сонли қарорига №1-илова. 22.09. 2002й, №197 Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори 13 бандига илова 30.04.2003); 6) "Ҳарбий судлар фаолиятини ташкиллаштириш тўғрисида"ги Низом. Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси қарори билан 14.12.2000йилда тасдиқланган. №164-II;

7) "Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги тўғрисида"ги Низом. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси қарори билан 27.08.2003 й. №370. (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси №528 қарорининг 2 бандига илова 21.11.2003; Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси №28 қарорининг 40 бандига илова 17.01.2004) дан иборат. Ўзбекистон Республикасида судлар фаолиятини ташкил этиш: Ўзбекистон Республикасида Ўзбекистон Республикаси Конституциявий суди, Ўзбекистон Республикаси Олий суди, Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди, Қорақалпоғистон Республикаси фуқаролик ва жиноят ишлари бўйича олий судлари, фуқаролик ва жиноят ишлари бўйича вилоят ва Тошкент шаҳар судлари, фуқаролик ишлари бўйича туманлараро, туман (шаҳар) судлари, жиноят ишлари бўйича туман (шаҳар) судлари, ҳарбий судлар, Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик суди, вилоят ва Тошкент шаҳар хўжалик судлари фаолият кўрсатадилар. Ўзбекистон Республикасида ишларнинг тоифаларига қараб судларнинг ихтисослашуви амалга оширилиши мумкин. Фавқулодда судлар тузишга йўл қўйилмайди. Ўзбекистон Республикаси Конституциявий судини ташкил этиш ва унинг фаолият тартиби алоҳида қонун билан белгиланади. Ўзбекистон Республикасида суд Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси ва бошқа қонунларида, инсон ҳуқуқлари тўғрисидаги халқаро ҳужжатларда эълон қилинган фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини, корхоналар, муассасалар ва ташкилотларнинг ҳуқуқлари ҳамда қонун билан қўриқланадиган манфаатларини суд йўли билан ҳимоя қилишга даъват этилган. Суднинг фаолияти қонун устуворлигини, ижтимоий адолатни, фуқаролар тинчлиги ва тотувлигини таъминлашга қаратилгандир. Ўзбекистон Республикасида суд ишларини юритиш ўзбек тилида, қорақалпоқ тилида ёки муайян жойдаги кўпчилик аҳоли сўзлашадиган тилда олиб борилади.

Умумий юрисдикция судлари ва хўжалик судлари фаолиятини ташкилий жиҳатдан таъминлаш судьяларнинг мустақиллиги ва уларнинг фақат қонунга бўйсуниши принципларига қатъий риоя қилинган ҳолда Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Судьяларни танлаш ва лавозимларга тавсия этиш бўйича олий малака комиссияси томонидан амалга оширилади. Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Судьяларни танлаш ва лавозимларга тавсия этиш бўйича олий малака комиссияси ваколатлари ҳамда унинг фаолиятини ташкил этиш тартиби мазкур комиссиянинг Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан тасдиқланадиган низоми билан белгиланади. Умумий юрисдикция судларининг фаолиятини моддий-техника ва молиявий жиҳатдан таъминлаш Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги махсус ваколатли орган томонидан амалга оширилади. Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги махсус ваколатли орган тўғрисидаги низом Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан тасдиқланади. Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги махсус ваколатли орган: умумий юрисдикция судларини моддий-техника ва молиявий жиҳатдан таъминлаш, уларнинг фаолияти учун зарур шароитлар яратиш ишларини ташкил қилади; суд қарорларини ижро этиш ишларини ташкил қилади. Хўжалик судлари фаолиятини моддий-техника ва молиявий жиҳатдан таъминлаш Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди томонидан амалга оширилади. (ЎзР 20.07.2007 й. ЎРҚ-103-сон Қонуни тахриридаги модда матни)

УМУМИЙ ЮРИСДИКЦИЯ СУДЛАРИ таркибига: Ўзбекистон Республикасининг “Судлар тўғрисида”ги Қонунида қайд этилишича: 1 боб. Ўзбекистон Республикаси Олий суди (13-28 моддалар) 2 боб. Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят суди, Тошкент шахар суди (29-35 моддалар) 3 боб. Фуқаролик ишлари бўйича туманлараро, туман (шахар) суди. Жиноят ишлари бўйича туман (шахар) суди (36-38 моддалар) 4 боб. Харбий судлар (39-42 моддалар) киради. Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленуми энг юқори судлов инстанцияси бўлиб, Ўзбекистон Республикаси Олий суди судьялари ва Қорақалпоғистон Республикаси олий судларининг раисларидан иборат таркибда иш олиб боради. Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг мажлисларида Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори қатнашади. Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг мажлисларида Ўзбекистон Республикаси Конституциявий суди раиси, Олий хўжалик суди раиси, адлия вазири, судьялар, Ўзбекистон Республикаси Олий суди ҳузуридаги илмий- маслаҳат кенгаши аъзолари иштирок этиши мумкин. Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленуми тўрт ойда камида бир марта чақирилади. Муҳокама қилинадиган умумий масалаларга доир ҳужжатлар лойиҳалари Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг аъзоларига, Ўзбекистон Республикаси Бош прокурорига мажлисдан йигирма кун илгари юборилади. Ўзбекистон Республикаси Олий судининг раиси: Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленуми ва Раёсатининг умумий масалалар бўйича қабул қилган қарорлари бажарилиши устидан назоратни амалга ошириш ишини ташкил этади; Ўзбекистон Республикаси Олий суди фаолиятига ташкилий жиҳатдан раҳбарлик қилади;

судларнинг ҳал қилув қарорлари, ҳукмлари, ажримлари ва қарорлари устидан протест киритади; Ўзбекистон Республикаси Олий суди раисининг биринчи ўринбосари, ўринбосарлари : Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумидан ташқари барча инстанция судларининг ҳал қилув қарорлари, ҳукмлари, ажримлари ва қарорлари устидан протест киритади; Ўзбекистон Республикаси Олий суди тегишли судлов ҳайъатларининг ташкилий ишига раҳбарлик қилади; Қорақалпоғистон Республикаси Олий суди, вилоят суди, Тошкент шаҳар суди раиси : суд фаолиятига ташкилий жиҳатдан раҳбарлик қилади; Фуқаролик ишлари бўйича туманлараро, туман (шаҳар) суди қонун билан ўз ваколатлари доирасига берилган фуқаролик ишларини кўради. Жиноят ишлари бўйича туман (шаҳар) суди қонун билан унинг ваколатлари доирасига берилган жиноят ишларини ҳамда маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишларни, шунингдек қамоққа олиш тарзидаги эҳтиёт чорасини қўллаш ёки қамоқда сақлаш муддатини узайтириш тўғрисидаги илтимосномаларни кўриб чиқади. (ЎзР 11.07.2007 й. ЎРҚ-100- сон Қонуни тахриридаги қисм) Ҳарбий судлар фаолиятини ташкил этиш қонун ҳужжатлари билан белгиланади. Суд тизимига кирувчи хўжалик судлари Ўзбекистон Республикаси ҳўжалик судлари тўғрисидаги қонунда белгиланган тартибда иш юритишни ташкил этадилар. Ушбу қонуннинг 5 боб. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди (43-55 моддалар) 6 боб. Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик суди, вилоятлар ва Тошкент шахар хўжалик судлари (56-59 моддалар) да ишни ташкил қилиш тартиби қайд этилган. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди хўжалик суд ишларини юритиш соҳасида суд ҳокимиятининг олий органидир.

Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик судининг, вилоятлар ва Тошкент шаҳар хўжалик судларининг судлов фаолияти устидан назорат олиб бориш ҳуқуқига эга. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди ишларни биринчи инстанция суди сифатида, кассация тартибида ва назорат тартибида кўради. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленумининг тушунтиришлари хўжалик судлари томонидан бажарилишини назорат қилади, қуйи хўжалик судлари фаолиятини текширади, хўжалик судларининг ишини ташкил этиш ижобий тажрибасини ўрганади, умумлаштиради ва оммалаштиради. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленуми Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди судьялари ва Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик суди раисидан иборат таркибда иш олиб боради. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленумининг мажлисларида Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори қатнашади. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленумининг мажлисларида Ўзбекистон Республикаси Конституциявий суди раиси, Олий суди раиси, адлия вазири, судьялар, Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди ҳузуридаги илмий-маслаҳат кенгаши аъзолари иштирок этиши мумкин. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленуми бир йилда камида икки марта чақирилади. Муҳокама қилинадиган умумий масалаларга доир ҳужжатлар лойиҳалари Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленумининг аъзоларига, Ўзбекистон Республикаси Бош прокурорига мажлисдан йигирма кун илгари юборилади. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленумининг котиби Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди судьяси вазифасини бажариш билан бирга Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди Пленумининг мажлисини тайёрлашга, мажлис баённомасини юритишга доир ишни ташкилий жиҳатдан таъминлайди ва Ўзбекистон Республикаси Олий

хўжалик суди Пленуми қабул қилган қарорларнинг ижроси учун зарур бўлган ҳаракатларни амалга оширади. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди раиси :  Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди фаолиятига ташкилий жиҳатдан раҳбарлик қилади;  раис ўринбосарлари ўртасида вазифаларни тақсимлайди;  Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди ходимлари билан меҳнат шартномаларини тузади ва бекор қилади;  буйруқлар ва фармойишлар чиқаради;  фуқароларни, корхоналар, муассасалар, ташкилотларнинг вакилларини шахсан қабул қилади ҳамда ариза ва шикоятларни кўриб чиқиш ишини ташкил этади;  қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа ваколатларни амалга оширади. Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди раисининг биринчи ўринбосари, ўринбосарлари:  Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик суди тегишли судлов ҳайъатларининг ташкилий ишига раҳбарлик қилади;  суд амалиётини умумлаштириш, суд статистикасини таҳлил қилиш ишини ташкил этади;  судьялар ва суднинг бошқа ходимлари малакасини ошириш ишини ташкил этади;  вазифалар тақсимотига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси Олий хўжалик судининг таркибий бўлинмалари ишига раҳбарлик қилади;  фуқароларни ҳамда корхоналар, муассасалар ва ташкилотларнинг вакилларини шахсан қабул қилади;  қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа ваколатларни амалга оширади.

Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар хўжалик судлари раис, раис ўринбосарлари ва судьялардан иборат бўладилар. Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик судида, вилоятлар ва Тошкент шаҳар хўжалик судларида зарур ҳолларда судлов ҳайъатлари тузилиши мумкин. Қорақалпоғистон Республикаси хўжалик суди, вилоят ва Тошкент шаҳар хўжалик суди раиси :  суд фаолиятига раҳбарлик қилади ;  раис ўринбосарлари ўртасида вазифаларни тақсимлайди;  судьялар ва суднинг бошқа ходимлари малакасини ошириш ишини ташкил этади;  суд амалиётини умумлаштириш ва суд статистикасини юритиш ишини ташкил этади;  фуқароларни, корхоналар, муассасалар, ташкилотларнинг вакилларини шахсан қабул қилади ҳамда ариза ва шикоятларни кўриб чиқиш ишини ташкил этади;  қонун ҳужжатларига мувофиқ бошқа ваколатларни амалга оширади. Ўзбекистон Республикаси прокуратура органларида ишни ташкил этиш Ўзбекистон Республикаси Бош прокурори ва унга бўйсунувчи прокурорларга Ўзбекистон Республикаси Конститу цияси ва Ўзбекистон Республикасининг «Прокуратура тўғриси да»ги Қонуни ва Ўзбекистон Республикасининг бошқа қонун лари, қонун ости ҳужжатларида белгиланган вазифа ва ваколат ларидан келиб чиққан ҳолда қуйи турувчи прокурорларнинг юқо ри турувчи прокурорларга ва Ўзбекистон Республикаси Бош про курорига бўйсуниши ҳамда ҳисобдорлиги асосида фаолият кўрса - тиши билан белгиланади. Юқори турувчи прокурор қуйи турувчи прокурорга кўрсат малар беришга ёхуд унинг ҳар қандай, шу жумладан процессуал қарорини

ўзгартириш ёки бекор қилишга ҳақлидир. Шунингдек, ўз бўйсунувидаги барча прокурорларнинг ишлари тўғри ташкил этилиши учун тўлиқ жавобгардир. Ўзбекистон Республикаси прокуратура органларида ишни ташкил этиш Ўзбекистон Республикаси Бош прокурорининг мах сус айни масала юзасидан қабул қилган Ўзбекистон Республикаси Бош прокурорининг « Прокура тура органларида ишларни ташкиллаштириш, ижро инти - зомини мустаҳкамлаш ва таҳлилий фаолият самарадорлиги ни ошириш тўғрисида» 2004 йил 9 декабр кунги 33-сон буйруғида батафсил баён қилинган. Прокурор назорати ва прокуратура органлари тўғрисида: 1) Ўзбекистон Республикасининг "Прокуратура тўғрисида"ги қонуни. 9 декабрь 1992йил. (29.08.2001 йилда янги таҳрирда қабул қилинган ЎзР Олий Мажлис Ахборотномаси №257-II, 1993., №1, 29-м, №6, 266-м; Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Ахборотномаси №9, 145-м, 1997., №2, 56-м; №9, 241-м; 1999., №9, 299-м; Ўзбекистон Республикаси қонуни 5 бўлим №482-II, 25.04.2003) қабул қилинган. 2 ) Ўзбекистон Республикаси прокуратура ходимларининг мансаб даражалари тўғрисидаги Низом. Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг қарори билан тасдиқланган. №748-XII (20.08.1999 йил ўзгартирилган); 3 ) Ўзбекистон Республикаси прокуратура органлари ходимларини ра ғ батлантириш ва интизомий жавобгарлиги тўғрисидаги Низом. Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси қарори билан 30. 08. 1996йил тасдиқланган. №281-I; 4 ) Ўзбекистон Республикаси прокуратураси ҳузуридаги солиқ ва валютага оид жиноятларга қарши курашиш Департаменти тўғрисидаги Низом. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг №291-қарорига №5-илова 06.07. 2001йил №291. (28.11.2002йилда ўзгартирилган №415);

6) Ўзбекистон Республикаси прокуратураси ҳузуридаги солиқ ва валютага оид жиноятларга қарши курашиш департаментида хизматни ўташ тўғрисидаги Низом. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг №291-қарорига №6-илова 06.07.2001йил №291. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан №415. 28.11.2002. ўзгартирилган. 7) Қишлоқ хўжалигида ислоҳотларни амалга оширишга қаратилган қонунлар ижросини таъминлашга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисидаги Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони 11.03.2004 й. №3406. Жиноятчиликни аниқлаш ва тергов қилишни ташкил-лаштириш тўғрисида: 1) Ўзбекистон Республикасининг "Прокуратура тўғрисида"ги қонуни. 9 декабрь 1992 йил. (29.08.2001 йилда янги таҳрирда қабул қилинган); Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис 1996 й., №9, 145-м; 1997 й., 2, 56-м; №9, 241-м; 1999 й., №9, 229-м; Ўзбекистон Республикаси қонуни 5 бўлимига мувофиқ №482-II. 25.04.2003 й. ўзгартирилган. 2) Ўзбекистон Республикаси Жиноят процессуал кодекси. 22.09.1994йил қабул қилинган. 1 апрель 1995йил амалга киритилган; 3) "Давлат солиқ хизмати тўғрисида"ги қонун. 9.12. 1992йил (янги таҳрирда 29.08.2001йил); 4) "Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитасини ташкил қилиш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Президетининг Фармони ПФ- 1815. 8.07.1997 йил; 5) "Ўзбекистон Республикаси давлат чегараси тўғрисида"ги қонун. 29.08.1997йил (1.05.1998 йилда ўзгартирилган); 6) "Давлат божхона хизмати тўғрисида"ги қонун. 20.08. 1999 йил; "Ўзбекистон Республикаси божхона органларида хизматни ўташ тўғрисидаги вақтинчалик Низомни тасдиқлаш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори. 04.04.1998 йил; 7) "Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитаси фаолиятини ташкиллаштириш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар

Маҳкамасининг қарори №374. 30.07. 1997 йил (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 07.08.1997 йилдаги №392-сонли, 16.04.1998йилдаги №161-сонли, 01.05.2002йилдаги №150-сонли, 16.10.2003 йилдаги №446-сонли, 19.11.2003 йилдаги №520-сонли, 25.12.2003 йилдаги №567-сонли қарорлари билан ўзгартирилган); 8) "Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона органларининг интизомий Уставини тасдиқлаш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори. №135. 27.03.1998; 9) "Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори №270. 25.10.91 йил (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг №602-сонли, қарори билан 14.12. 1994йилда ўзгартирилган); 10) "Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси фаолиятини ташкиллаштириш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори №14. 12.01. 1998йил (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг №427-сонли қарори билан 14.09.1999йилда 9- банди, №180-сонли қарори билан 05.05.2000 йилда 3-банди, №446-сонли қарорига 1-илова 3-банд 16.10.2003, №520-сонли қарорига 2-илова 9-банд 19.11.2003 йилда ўзгартирилган); 11) "Ўзбекистон Республикаси Давлат божхона қўмитаси тўғрисида"ги Низом. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори билан тасдиқланган №374. 30.08. 1997йил; 12) Ўзбекистон Республикаси Божхона кодекси. 26.12. 1997 йил; 13) Ўзбекистон Республикаси прокуратураси ҳузуридаги солиқ ва валютага оид жиноятларга қарши курашиш Департаменти тўғрисидаги Низом. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг №291-қарорига №5-илова 06.07. 2001 йил №291. (28.11.2002 йилда ўзгартирилган №415); 14) "Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси ҳузуридаги эксперт Кенгаши тўғрисида"ги Низом. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар

Маҳкамасининг №14 қарорига №8-илова. 12.01.1998йил (05.05.2000 йилда ўзгартириш киритилган); 15) Ўзбекистон Республикаси Миллий Хавфсизлик Хизмати Низоми. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори билан тасдиқланган №278. 2.11. 1991йил. 16) Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитаси тўғрисидаги Низом. Вазирлар Маҳкамасининг 2000 йил 5 майдаги қарорига №1 қўшимча (ЎзР Вазирлар Маҳкамасининг 01.03.2001 йил қабул қилинган №103 қарорига 15 банд, 06.07.2001 йил №291 қарорига №7 банд, 17.02.2004 йил №74 қарорига 4-банд). Юридик ёрдамни ташкиллаштириш тўғрисида: 1) "Адвокатура тўғрисида"ги қонун. 27.12.1996 йил (15.12. 2000 йилда ўзгартирилган; Ўзбекистон Республикаси қонуни 17 бўлим №175-II, XVIII бўлим №482-II, 25.04.2003, XII бўлим №568-II, 12.12.2003га мувофиқ). 2) Адвокатлик фаолиятининг кафолатлари ва адвокатларнинг ижтимоий ҳимояси тўғрисида"ги қонун №721-I. 25.12. 1998 йил; 3) "Нотариат тўғрисида"ги қонун. 26.12.1996 йил; (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис, 1997., №2, 42-м; ўзгартирилган. Ўзбекистон Республикаси қонунининг 1 бўлим 16 банди, №175-II. 15.12.2000, XVII бўлим №482-II. 25.04.2003. Ўзбекистон Республикаси қонуни Х бўлим №168- II. 12.12.2003); 4) Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг марказий аппарати таркибида "Иқтисодий ислоҳотлар бўйича қонун ва норматив ҳужжатларнинг лойиҳаларини тайёрлаш ва ҳуқуқий экспертизадан ўтказиш бошқармасини ташкил қилиш тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 24.01.1994 йил қарори. 5)"Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги фаолиятини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарори. 27.11. 2003й. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси № 528 қарорининг 40-банди; №28. 17.01.2004.

6) "Адвокатлик бюро, ҳайъат, фирмаларни рўйхатга олиш ва фуқароларга адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш лицензиясини бериш тартиби тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 13.03.1997 йил №139 сонли қарори билан тасдиқланган Низом (Ушбу Низомга Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 30.04.2003 йил №197 сонли, 05.11.2003 йил №485 сонли қарори билан ўзгартириш киритилган). 7) Ўзбекистон Республикаси Жиноят процессуал Кодекси. 22.09.1994йил қабул қилиниб, 1.04.1995 йилда амалга киритилган; 8) Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик процессуал Кодекси. 30.08.1997 йил; 9) Ўзбекистон Республикаси хўжалик процессуал кодекси Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси №479-I қарори билан 30.08.1997. киритилган. (Ўзбекистон Республикаси қонуни №621-I, 01.05.1998, №621-I, Ўзбекистон Республикаси қонуни билан 14.12.2000, Ўзбекистон Республикаси қонуни билан 30.08.2002. №405-II, Ўзбекистон Республикаси қонуни билан 30.08.2003да ўзгартирилган); Мамлакатимизда адолатли фуқаролик жамиятини шаклланти риш, инсонпарвар ҳуқуқий демократик давлат қуриш жараёни кечмоқда. Бу жараёнда фуқаролик жамиятининг муҳим демократик институтларидан бири бўлган адвокатуранинг мавқеи ва мақомини юқори босқичга кўтариш, унинг фаолиятини такомиллаштириш ҳозирги кундаги долзарб вазифалардан биридир. Президентимиз И.А.Каримов «Биз адвокатура тизимини кучайтириш ва унинг чинакам мустақиллигини таъминлаш, улар нинг ваколатлари ва мақомини прокуратура мақомига тенглашти риш учун қонунчилик соҳасида ҳам, амалий ишлар соҳасида xам кўпгина чора-тадбирлар кўрмоқдамиз» 1 деб бежиз таъкидламаган эдилар, чунки ҳозирги вақтга келиб адвокатура 1 Каримов И.А. Ўзбекистон XX I асрга интилмоқда. –Т.: Ўзбекистон, 1999. –Б.14.

тизимини тубдан ислоҳ қилиш, унинг жамиятда тутган ўрнини мустаҳкамлаш, адвокатларнинг ҳуқуқи ва ваколатларини кенгайтирилмоқда. "Адвокатура тўғрисида"ги қонун . 27.12.1996 йил (15.12. 2000 йилда ўзгартирилган; Ўзбекистон Республикаси қонуни 17 бўлим №175-II, XVIII бўлим №482-II, 25.04.2003, XII бўлим №568-II, 12.12.2003га мувофиқ). қабул қилинган. 2) Адвокатлик фаолиятининг кафолатлари ва адвокатларнинг ижтимоий ҳимояси тўғрисида"ги қонун №721-I. 25.12. 1998 йил; Адвокатура - ҳуқуқий институт бўлиб , у адвокатлик фаолияти билан шуғулланувчи шахслар ҳамда хусусий адвокатлик амалиёти билан шуғулланувчи айрим шахсларнинг мустақил, кўнгилли, касбий бирлашмаларини ўз ичига олади. Адвокатура Ўзбекистон Республикаси Конституциясига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси фуқаролари, ажнабий фуқаролар, фуқаролиги бўлмаган шахсларга, корхоналар, муассасалар, ташкилотларга юридик ёрдам кўрсатади. Адвокатура ўз фаолиятини қонуннинг устунлиги, мустақиллик ва бошқа демократик принциплар асосида амалга оширади. Адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензияни белгиланган тартибда олган шахс ўз адвокатлик бюросини очиб, якка тартибда фаолият кўрсатишга ёхуд ихтиёрийлик асосида бошқа адвокатлар (шериклар) билан ҳайъатлар ва фирмалар тузишга ҳақлидир. Адвокатлар бюролари, ҳайъатлари ва фирмаларини тузиш, уларнинг тузилиши, штатлари, вазифалари, маблағларни сарфлаш тартиби, раҳбар органларининг ваколатлари, уларни сайлаш тартиби ҳамда адвокатлар бюролари, ҳайъатлари ва фирмаларининг фаолиятига доир бошқа масалалар уларнинг уставлари (низомлари) билан тартибга солиб турилади. Адвокатлар бюролари, ҳайъатлари ва фирмалари рўйхатдан ўтган кундан эътиборан юридик шахс мақомини оладилар ҳамда кўрсатилган юридик ёрдам учун фуқаролардан ва юридик шахслардан тушадиган пул маблағлари (даромадлар) ҳисобига фаолият кўрсатадилар.

Олий юридик маълумотга эга бўлган ва белгиланган тартибда адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензияни олган Ўзбекистон Республикасининг фуқароси Ўзбекистон Республикасида адвокат бўлиши мумкин. Адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензияни олиш учун шахс малака имтиҳонини топшириши шарт. Адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензия Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазирлиги, вилоятлар ва Тошкент шаҳар адлия бошқармалари томонидан тегишли малака комиссияларининг қарорларига асосан берилади. (ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм) Белгиланган тартибда муомалага лаёқатсиз ёки муомала лаёқати чекланган деб топилган шахслар, шунингдек судланганлиги бекор қилинмаган ёки олиб ташланмаган шахсларнинг адвокатлик фаолияти билан шуғулланишига йўл қўйилмайди. Адвокатлик фаолиятининг турлари қуйидагилардир : Жисмоний ва юридик шахсларга юридик ёрдам кўрсатиш мақсадида адвокат: ҳуқуқий масалалар бўйича маслаҳатлар ва тушунтиришлар, қонун ҳужжатлари юзасидан оғзаки ва ёзма маълумотномалар беради; ҳуқуқий хусусиятдаги аризалар, шикоятлар ва бошқа ҳужжатларни тузади; фуқаролик ишлари ҳамда маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги ишлар бўйича судда, бошқа давлат органларида, жисмоний ва юридик шахслар олдида вакилликни амалга оширади; жиноий ишлар бўйича дастлабки терговда ва судда ҳимоячи, жабрланувчининг вакили, фуқаровий даъвогар, фуқаровий жавобгар сифатида иштирок этади; тадбиркорлик фаолиятига юридик хизмат кўрсатади. Адвокат қонун ҳужжатларида ман этилмаган бошқа турдаги юридик ёрдам ҳам кўрсатиши мумкин.

Суд-ҳуқуқ тизимини янада либераллаштириш, фуқароларнинг тергов ва суд ишини юритишнинг ҳар қандай босқичида малакали юридик ёрдам олиш ҳуқуқини мустаҳкамлайдиган конституциявий нормани амалга ошириш, адвокатуранинг ташкилий мустақиллигини таъминлаш, уни юқори малакали кадрлар билан тўлдириш, адвокатларнинг мустақиллиги кафолатларини кучайтириш, адвокатлик касбининг обрўси ва нуфузини ошириш мақсадида 01.05.2008 йил куни Ўзбекистон Республикасида Адвокатура Институтини Янада Ислоҳ Қилиш Чора-Тадбирлари Тўғрисида Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони N ПФ-3993 қабул қилинди. Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ва Ўзбекистон Адвокатлар ассоциациясининг Ўзбекистон Республикаси барча адвокатларининг мажбурий аъзолигига асосланган Ўзбекистон Адвокатлар ассоциацияси негизида Ўзбекистон Республикаси Адвокатлар палатасини ташкил эти лди. Қуйидагилар Ўзбекистон Республикаси Адвокатлар палатасининг асосий вазифалари ва фаолияти йўналишлари этиб белгиланган :  адвокатлик тузилмалари фаолиятини марказлашган ҳолда мувофиқлаштириб бориш;  адвокатурани янада ривожлантиришга, инсоннинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилишда унинг обрў-эътибори ва аҳамиятини оширишга кўмаклашиш;  аҳолининг ҳуқуқий билими ва ҳуқуқий маданиятини оширишга қаратилган ҳуқуқий тарғибот ишларини амалга ошириш;  ислоҳотларнинг қонунчилик базасини ва ҳуқуқни қўллаш амалиётини такомиллаштириш, ҳуқуқий тартибга солишнинг яхлитлигини ҳамда қонунчилик нормаларининг бир хилда қўлланилишини таъминлаш бўйича таклифлар киритиш;  адвокатура фаолиятини тартибга солувчи норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳаларини ишлаб чиқишда иштирок этиш, улар бўйича таклифлар тайёрлаш;

 адвокатларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш, уларнинг вакили сифатида қатнашиш, шу жумладан судда ҳамда давлат ва хўжалик бошқаруви органлари билан бўлган муносабатларда;  адвокатларни уларнинг касбий фаолияти билан боғлиқ бўлган таъқиблардан, чеклашлар ва тажовузлардан ҳимоя қилиш чораларини кўриш;  адвокатларни касбий тайёрлаш ва малакасини ошириш ишларини ташкил қилиш;  республика туман ва шаҳарларида юридик маслаҳатхоналар ташкил этиш йўли билан аҳолининг юридик ёрдамга бўлган талабини қондириш;  адвокатура фаолияти тўғрисидаги статистик маълумотларни тўплаш ва ўрганиш, адвокатларнинг ижобий иш тажрибасини оммалаштириш, адвокатлик тузилмаларига услубий ёрдам кўрсатиш;  адвокатлар томонидан қонунчиликка ва касб этикаси қоидаларига риоя этилиши устидан назорат ўрнатиш. Ўзбекистон Республикаси Адвокатлар палатаси :  юридик шахс мақомига эга нотижорат ташкилоти ҳисобланиб, ўзининг Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳрида тузиладиган ҳудудий тузилмалари билан биргаликда адвокатуранинг ягона ўзини ўзи бошқариш тизимини ташкил этади;  адвокатларнинг қонунчиликка мувофиқ амалга ошираётган фаолиятига аралашмаслик тамойили асосида фаолият кўрсатади;  адвокатлар томонидан тўланадиган кириш ва аъзолик бадаллари ҳамда қонунчилик билан тақиқланмаган бошқа маблағлар ҳисобидан молиялаштирилади;  Ўзбекистон Адвокатлар ассоциациясининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари бўйича ҳуқуқий вориси ҳисобланади. Ўзбекистон Республикасида нотариат тўғрисидаги Қонун 26.12.1996 й. куни қабул қилинган (Мазкур Қонунга қуйидагиларга мувофиқ ўзгартиришлар киритилган ЎзР 15.12.2000 й. 175-II-сон Қонуни, ЎзР

25.04.2003 й. 482-II-сон Қонуни, ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни, ЎзР 23.09.2005 й. ЎРҚ-8-сон Қонуни, ЎзР 27.09.2006 й. ЎРҚ-56-сон Қонуни, ЎзР 28.12.2007 й. ЎРҚ-138-сон Қонуни) Ўзбекистон Республикасида нотариатнинг вазифаси жисмоний ҳамда юридик шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини нотариуслар томонидан қонунларда назарда тутилган нотариал ҳаракатларни амалга ошириш йўли билан ҳимоя қилишни таъминлашдан иборатдир. Ўзбекистон Республикасида нотариал ҳаракатларни ушбу Қонунга мувофиқ давлат нотариал идорасида ишловчи ёки хусусий амалиёт билан шуғулланувчи нотариуслар амалга оширади. Давлат нотариал идоралари ва хусусий амалиёт билан шуғулланувчи нотариуслар идораларининг реестрини Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги юритади. Нотариуслар бўлмаган аҳоли пунктларида ушбу Қонуннинг 25- моддасида назарда тутилган нотариал ҳаракатларни фуқаролар йиғинларининг раислари (оқсоқоллари) амалга оширади. Бошқа давлатларнинг ҳудудида нотариал ҳаракатларни Ўзбекистон Республикаси консуллик муассасаларининг ушбу ҳаракатларни амалга ошириш ваколати берилган мансабдор шахслари амалга оширади. Ўзбекистон Республикасида нотариус лавозимига олий юридик маълумотга эга бўлган, давлат нотариал идорасида ёки хусусий амалиёт билан шуғулланувчи нотариус ҳузурида камида бир йиллик муддатли стажировкани ўтаб, малака имтиҳонини топширган, нотариал фаолият билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензияга эга бўлган Ўзбекистон Республикаси фуқароси тайинланади.Бу талаб ушбу Қонуннинг 1-моддаси тўртинчи ва бешинчи қисмларида кўрсатилган мансабдор шахсларга нисбатан татбиқ этилмайди. Нотариуснинг олий юридик маълумотли стажёри ва ёрдамчиси бўлиши мумкин.

Тегишли давлат нотариал идорасига стажёр ва ёрдамчини ишга қабул қилиш меҳнат шартномаси асосида Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазирлиги, вилоятлар ва Тошкент шаҳар адлия бошқармалари (бундан буён матнда адлия бошқармалари деб юритилади) томонидан амалга оширилади. (ЎзР 12.12.2003 й. 568-II-сон Қонуни таҳриридаги қисм) Хусусий амалиёт билан шуғулланувчи нотариус меҳнат тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ олий юридик маълумотга эга бўлган шахслар орасидан стажёрни, шунингдек ёрдамчини мустақил тарзда ишга қабул қилишга ҳақлидир. Юридик мутахассислик бўйича камида уч йиллик иш стажига эга бўлган шахслар учун стажировка муддати тегишинча Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазирлиги, адлия бошқармасининг қарори билан камайтирилиши мумкин. Бундай ҳолларда стажировка муддати олти ойдан кам бўлмаслиги керак. Стажировкадан ўтиш тартиби Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан белгиланади. Нотариуслар давлат нотариал идорасида ишлашидан ёки хусусий амалиёт билан шуғулланишидан қатъи назар, нотариал ҳаракатларни амалга оширишда тенг ҳуқуқларга ва бир хил мажбуриятларга эгадир. Нотариуслар томонидан расмийлаштирилган ҳужжатлар бир хил юридик кучга эга. Нотариал фаолият билан шуғулланиш ҳуқуқини берувчи лицензия (бундан буён матнда лицензия деб юритилади) Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазирлиги, адлия бошқармалари томонидан малака комиссияларининг қарорлари асосида берилади. Лицензия бериш тартиби Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан белгилаб қўйилади. Лицензия бериш рад этилганлиги устидан судга Қорақалпоғистон Республикаси Адлия вазирлиги, адлия бошқармасининг қарори олинган кундан бошлаб бир ой ичида шикоят қилиш мумкин. Лицензия олган, лекин уч йил мобайнида нотариус лавозимида иш бошламаган фуқаронинг малака имтиҳонини қайта топширганидан кейингина нотариус лавозимида ишлашига йўл қўйилади.

Фойдаланилган адабиётлар: 1. Абдумаджидов Г.А., Саркисянц Г.П. Правосудие и уголовный процесс Франции., -Т., 1992. 2. Апарова Т.В. Суды и судебный процесс Великобритании. Англия, Уэлься, Шотландия. М.: 1996. 3. Апарова Т.В. Статус судей в Великобритании. /Журнал Российского права. 1999. №7-8. 4. Басков В.И. Прокурор назорати (дарслик, рус тилида) М., ”Бек” нашриёти, 1998. 5. Безнасюк А.С., Рустамов Х.У. Судебная власть: Учебник для вузов. -М.: ЮНИТИ-ДАНА, Закон и право, 2002. 6.Давлетов А. Дж. Прокурор назорати (дарслик, рус тилида). Нукус. Билим.1999. 7.Россия Федерациясида прокурор назорати. (дарслик, рус тилида/ А.А. Чувилёвнинг умумий таҳрири остида/ М. , 2000. 8. Иноғомжонова З.Ф. умумий таҳрири остида Жиноят про цесси (умумий қисм, дарслик, ўзбек тилида) Т.: 2002 й., «Янги аср авлоди». 9. Иноғомжонова З.Ф. умумий таҳрири остида Жиноят про цесси (махсус қисм, дарслик, ўзбек тилида) –Т.: ТДЮИ.2003 й. 10. М адалиев О.М. Прокурор назорати. Дарслик Умумий ва Махсус қисмлари., ТДЮИ нашриёти. Т.: 2009.

Похожие

Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини ташкил этиш

Жиноятчиликка қарши курашувчи ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини мувофиқлаштириш

Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларининг ўзаро ҳамкорлигини ташкил этиш

Ўзбекистонда ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолиятини ташкил этишни тартибга солувчи асосий ҳуқуқий норматив ҳужжатлар

Миллий хавфсизлик хизмати ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар тизимида