Xett davlatida nikoh diplomatiyasi. Elchilar, choparlar, kotiblar - Tarix - Slaydlar

Xett davlatida nikoh diplomatiyasi. Elchilar, choparlar, kotiblar

Yuklangan vaqt:

22.01.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

607.111328125 KB

Ko'chirib olish

RUSTAMOV M A M AT Q U L N I N G D I PL O M A T I Y A T A R I X I F A N I D A N SLAYDI

Xett davlatida n i ko h diplomatiyasi. E l c h i l a r, c h o p a rl a r, k o t i b l a r Reja: 1 - N i k oh D i p l o m a t i y a si 2 – K o t i b l a r , E l chi l a r

• X a tti m a m l a k ati ta s h q i s i y o s at i d a n ik oh diplomatiyasining o‘rni katta bo‘lib, xett hukmdorlari s u l o l a v i y n ik o h l a r g a a l o h i d a a h a m i y at q a r at g a n l a r . B u n d a y s u l o l a v i y n i k o h l ar i kk i d a v l at o ‘ r ta s i d a d o ‘ s to n a m un o s a b at l ar o ‘ r n at i l g a n d a, o d at d a s h a r t n o m a l ar i m z o l a n i s h i m un o s a b ati b i l an t u z i l g a n . S h un i n g u c h u n ham sulolaviy nikohlarni xuddi sovg‘alar, elchilar va nomalar almashish kabi an’anaviy ravishda o‘zaro ittifoq t u z i s h v a u n i q o ‘ ll a b q u vv at l a s h n i n g z a r u r i y a k ti q ato r i d a ko‘rilgan.

• Xettlarning sulolaviy nikoh k o n s e p s i y a s ig a k o ‘r a i k k i podsholik o‘rtasidagi sulolaviyn i k o h t u f a y l i u l a r o ‘ r t a s i da qarindoshchilik aloqalari b o g ‘ l a n i s h d a n t a s h q a r i, bo‘lg‘usi taxt vorisligiga katta umid qilingan.Nikoh Diplomatiyasi

• P u d u x e p a n i n g m a m l a k at ta s h q i s i y o s at i d a m u h i m f i g u r a l a r d an b i r i ekanligini Ramzes I I bilan diplomatik yozishmalar ham tasdiqlaydi. Misr fir’avnining Xattiga yuborgan har bir maktubi ikki nusxada bitilgan: ularning biri Xattusili I I I nomiga, boshqa biri deyarli o‘zgarmagan holatda malika Puduxepa nomiga yo‘llangan. Hatto u o‘z qizinin g R a m z e s b i l an n ik o h i m a s a la s i d a P u d u x e p a s ha x s i y m a k t ub l ar b i l an y o z i s h m a l ar o l i b b o r g a n l i g i m a ’ l u m . R a m z e s b i l an s ha x s an tanishish uchun malikaning Amurruga tashrif buyurishni rejalashtirilgan.

• X e t t d a v la t i t a r i x i d a h a m d i p l o m a t i y a ni n g b i r in c h i s h a k li b o ‘l g a n “ A d h o c ( ad x o k) d i p l o m a t i y a s i ” da n f o y da la n il g a n . X e t t d i p l o m a t i y as i da el chi m a z m u n ini if o da e t u v c hi b ir q a t o r t ushu n c h a lar q o ‘ll a n il g a n . J u m l a da n :l ù T E M U (a kk ad c h a . L Ù t e m i ) – A la n s a n d u bilan s ha r t n o m a d a el c hi s ifa t i d a t il g an o lin g an d i p l o m a t ik m a r t a b al a r ( r a n g a ) d an b i r i.E l c h i l a r

• H a lu g a t a lla ( a kk a d c ha m u q o b ili M ar Šip r i ( M ar S h i p r i ) ) – d a v la t ni n g b o s h q am a m la k a t la r b ilan a l o q a s i x a l u g a t a lla n o m li el c h ilar t o m o n i d a n ta’minlangan.ÙKARTAPPU – shumercha “ y e m x a l t a s in i t u t g a n k i s h i ” , “ o t ji l o v i” ma’nolarini beruvchi “kir4.dab” so‘zidan kelib chiqqanligi ko‘rsatiladi. Ba’zi olimlar uni “izvoshchi” va “maxsus chopar” deb tarjimaqilishadi. • D U M U . LU G AL – a kk a d c h a M a r S h ( Š ) a rr i n i n g m u q o b i l i s i f a t i d ako‘rsatilib,“podsho o‘g‘li, valiahd, sh a h z o d a ” m a ’ n os i n i b e r a d i . • LÙ g i š P A – x a b a r c h i b o ‘ l i b , “ h a ssa ( j e z l ) k i sh i s i ” ( y o k i “ h a ss a l i k i sh i ” – “ g e r o l d ” ) m a ’ n os i n i b e r a d i .

• D U B . S A R . G I Š – t o p i l g a n m a ’ l u mo t l a r g a k o ‘ r a b u k o t i b l a r y o g ‘ o c h l a v h l a r g a y o z a d i g a n k o t i b l a rh i s o b l a n a d i . B u t u r d a g i k o t i b l a r h a m o ‘ z i c h i d a y o g ‘ o c h g a y o z u v c h i B o s h k o t i b (GAL.DUB.SAR.GIŠ), qo‘shinning lavh yozuvchi kotibi (LÚDUB.SAR.GIŠ.KARAŠ) kabilarga ajratiladi. Bu kotiblar ishlatgan material y o g ‘ o c h l i g i t u f a y l i , a f s u s k i , u l a r y a r a t g a n l a v h l a r bizgacha yetib kelmagan.Faqat topilgan boshqa hu jj a t l a r o r q a l i bu n d a y y o g ‘ o c h l a v h l a r b o ‘ l g a n l i g i n i b i l i s h m u m k i n b o ‘ l d i .Kotibl ar

O'xshashlar

Xettlarda elchilar, choparlar va kotiblar

Qadimgi va Oʻrta xett bosqichi tashqi siyosati va diplomatiyasi

O’rta asrlarda va yangi zamon davrida Yevropada nikoh diplomatiyasi

Xett podsholigi

Temuriylar diplomatiyasi