Qadimgi Nasaf tarixi - Tarix - Slaydlar

Qadimgi Nasaf tarixi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1183.87109375 KB

Ko'chirib olish

Qadimgi Nasaf tarixi www.arxiv.uz

Qadimgi Nasaf tarixi Reja:  1. Qadimgi Nasafda islomgakha bo’lgan davrda ilm-ma’rifat va madaniyat  2.Uunutilgan tаmаddun sirlаri.  3. ХIХ аsr охiri vа ХХ аsr bоshlаridа Nаsаf  Foydanalanilgan adabiyotlar ro`yxati www.arxiv.uz

 Qadimiy va Navqiron Shahar Qarshi - Qashqadaryo viloyati markazi. Maydoni 7,5 ming ga. Aholi si 220 ming kishi (2005). Qarshi O'zbekistonning eng qadimiy Shaharlaridan biri. U turli davr manbalarida Bolo, Nashebolo, Nikshapa,  Naxshab, Nasaf nomlari bilan yuritilib, XIV asrdan Qarshi deb atala boshlagan. www.arxiv.uz

 Shaharning nomi mo'g'ul xoni Kepakxon (Ko'ppakxon) qurgan saroy Qarshi (qadimiy turkiychada Saroy manosini anglatgan) bilan bog'liq. Qutadg'u bilig (Saodatga yo'llovchi bilim) dostonida Qarshi atamasi Saroy va qarama-qarshi turish ma’nosida qo'llangan. Dastlabki Shahar Qashqadaryo vohasida ‘Naxshab’ nomi bilan milodan avvalgi VIII-VII asrda Yerqurg'on o'rnida vujudga kelib, uning atrofi qal’a devori bilan o'rab olingan. www.arxiv.uz

 Miloddan avvalgi VI asrda Shahar kengayib, yangi devor (hozirgacha saqlangan) bilan o'ralib maydoni 15,0 gektarni tashkil etgan. Makedoniyalik Aleksandr bosqini davrida shahar vayron qilingan. Miloddan avvalgi II-I asrlarda Naxshab hukmdorlarining qarorgohi(hozirgi temir yo'l stantsiyasi xududida) yangi harbiy-siyosiy markaz maqomini olgan Zahhoki- Moron qal’asi bunyod etildi. Ba’zi manbalarda u yangi Naxshab ham deb ataladi. Kidariylar o'z qarorgohini 468 yilda yangi Naxshabga ko'chirdilar. Eramizning VI asrida Naxshab tamomila vayron etildi. O'sha paytda dunyoning ikkita eng yirik imperiyalari Turk hoqonligi va somoniylarEroni 562-564 yillarda harbiy ittifoq tuzib, eftalitlarga qarshi urush olib borgan, natijada qadimgi Naxshab (Yerqurg'on qoldiqlari) va Zohhoki Moron qal’asiyakson qilingan. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

 X asrda arablar Nasaf (‘Naxshab’ arabcha talaffuzda ‘Nasaf ’) va uning atrofidagi hududlarni bosib oladilar. IX-XIII asr boshlarida Naxshab (Nasaf) ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy jihatdan nihoyatda ravnaq topdi. X asrda Nasafda o'sha davr musulmon olamida ilmiy kongress-‘Majlisi tadris’ o'tkazilgan. Miloddan avvalgi VI asrda Shahar kengayib, yangi devor (hozirgacha saqlangan) bilan o'ralib maydoni 15,0 gektarni tashkil etgan. Makedoniyalik Aleksandr bosqini davrida shahar vayron qilingan. Miloddan avvalgi II-I asrlarda Naxshab hukmdorlarining qarorgohi(hozirgi temir yo'l stantsiyasi xududida) yangi harbiy-siyosiy markaz maqomini olgan Zahhoki- Moron qal’asi bunyod etildi. Ba’zi manbalarda u yangi Naxshab ham deb ataladi. Kidariylar o'z qarorgohini 468 yilda yangi Naxsh Qadimgi Naxshab qoldiqlariabga ko'chirdilar. Eramizning VI asrida Naxshab tamomila vayron etildi. O'sha paytda dunyoning ikkita eng yirik imperiyalari Turk hoqonligi va somoniylarEroni 562-564 yillarda harbiy ittifoq tuzib, eftalitlarga qarshi urush olib borgan, natijada qadimgi Naxshab (Yerqurg'on qoldiqlari) va Zohhoki Moron qal’asi yakson qilingan. Shundan so'ng Naxshab aholisi Qashqadaryoning so'l qirg'og'iga eski Naxshabdan 5 km masofada joylashgan, Shahar va vohasiga suv taqsimlaydigan joyda mavjud bo'lgan yirik mudofaa qurg'oni (hozirgi Shulliktepa) atrofiga ko'chib o'tgan va Naxshab nomida Shaharni qayta tiklagan. X asrda arablar Nasaf (‘Naxshab’ arabcha talaffuzda ‘Nasaf ’) va uning atrofidagi hududlarni bosib oladilar. IX-XIII asr boshlarida Naxshab (Nasaf) ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy jihatdan nihoyatda ravnaq topdi. X asrda Nasafda o'sha davr musulmon olamida ilmiy kongress-‘Majlisi tadris’ o'tkazilgan. www.arxiv.uz

 XII asrda yashab o'tgan buyuk olim Abu Sa’d Abdulkarim as- Sam’oniyning ‘al-Ansob’ kitobida qayd etilishicha, Nasaf musulmon olamining Madina nisbati berilgan 8 ta shahrining biridir. Nasafda ilm ahli uchun qurilgan mashhur uy bo'lgan. U ‘al-Qallos’ deb atalgan. As- Sam’oniy yozadi: ‘Bu Shahardan o'z fanining ko'p mutaxassislari yetishib chiqqanlar. Ularning sanog'iga yetish qiyin. Nasafdan chiqqan olimlar haqida Abul Abbos Ja’far ibn-Muxammad al-Mustag'firiy an Nasafiy sakkiz toqadan ko'proq kitob jamlaganlar’. Olimlar hisobiga ko'ra, VIII- XII asrlarda O'rta Osiyoda uch ming muhaddis olim yashab o'tgan. Shulardan 1000 nafari Samarqandda, 600 nafari Buxoroda, 400 nafari Nasafda ijod qilgan. Boshqa yirik Shaharlarda 20-30 nafardan 60-70 nafargacha bo'lgan. www.arxiv.uz

 Qаdimgi Nаsаf (Еrqo’rg’оn) o’z mаdаniy vа ma’rifiy аhаmiyashgа ko’rа Bаqtriyaning Bаlх, Меsоpоtоmiyaning Suz shаhаrlаridаn qоlishmаsligini А.I.Тrеpоjkin, S.К. Каbаnоv, М.Е. Маssоnlаr ta’kidlаshgаn.Ўz dаvridа Еrqo’rg’оn butun Jаnubiy So’g’diyonаning pоytахsh, mаdаniy – ma’rifiy mаrkаzi bo’lgаn. Аrаblаr kеlgunigа qаdаr bu еrdа yashаgаn хаlq- so’g’dlаr (o’zbеklаr vа tоjiklаrning qаdimiy аjdоdlаri) o’z mustаqilligini qаtshq himоya qilаdigаn, yuksаk mаdаniyat yarаtgаn erksеvаr kishilаr bo’lishgаn. www.arxiv.uz

 ADABIYOTLAR:  1.Karimov I.A. Olloh qalbimizda, yuragimizda. “Turkiston-press” axborot agentligining savollariga javoblar. T. “O’zbekiston”, 2000.  2.Karimov I.A. Iroda va iymon-e`shqodimiz sinovi. T. «O’zbeklston”, 1999.  3.Karimov I. A. Yuksak ma’naviyat-yengilmas kukh. T,”Ma’naviyat”, 2008.  4.Komil inson haqida to’rt risola. N.Komilov tahriri osshda. Toshkent, «O’qituvkhi”, 2002.  5.Markaziy Osiyoda pedagogik fikr taraqqiyosh tarixidan. A. Zunnunov va b. tahr. ost.. Toshkent, “Fan”, 1997.  6.Hoshimov K. Pedagogika tarixi. Toshkent, «O’qituvkhi”, 2006.  7.Khoriyev A. Tasavvuf falsafasida inson qiyofasi. Qarshi, “Nasaf ”, 1997.  8. Sulaymonov R.Naxshab-unushlgan tamaddun sirlari. Toshkent, FAN, 2006.  9.Nosir Muhammad. Nasaf va Kesh allomalari.Toshkent,”Meros”, 2006. www.arxiv.uz

O'xshashlar

O`zbekiston tarixi eng qadimgi yozma manbalarda

Markaziy Osiyo xalqlari tarixi bo`yicha qadimgi manbalar

Yunon tarixchilari asarlarida qadimgi O’rta osiyo tarixi masalasining yaratilishi

Qadimgi Xorazm

Qadimgi Xitoy