Jizzah viloyatidagi me’moriy yodgorliklar - Tarix - Slaydlar

Jizzah viloyatidagi me’moriy yodgorliklar

Yuklangan vaqt:

24.08.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

5464.619140625 KB

Ko'chirib olish

Mustaqil ish Jizzah viloyatidagi me’moriy yodgorliklar

Reja 0 1 "Parpi oyim" ziyoratgohi 0 2 Peshag'or g'ori haiqda 03 Sa'd abu Vaqqos masjidi 05

Jizzax viloyati — Oʻzbekiston Respublikasi tarkibidagi viloyat. Respublikaning markaziy qismida. 1973-yil 28-dekabrda tashkil etilgan. Shim.-sharqda Qozogʻiston Respublikasi va Sirdaryo viloyati, janubi-gʻarbda Samarqand, Navoiy viloyatlari, janubisharqda Tojikiston Respublikasi bilan chegaradosh. Maydon 21,2 ming km2. Aholisi 1,457 mln kishi (2022). Jizzax viloyatida 12 tumani Arnasoy, Baxmal, Doʻstlik, Sharof Rashidov, Zarbdor, Zafarobod, Zomin, Mirzachoʻl, Paxtakor, Yangiobod, Forish, Gʻallaorol, 20 shahar (Gagarin, Dashtobod, Doʻstlik, Jizzax, Marjonbuloq, Paxtakor, Gʻallaorol,Zarbdor,Zomin,Boʻston, Zafarobod, Oʻsmat, Uchquloch, Bogʻdon,Pishagʻar,Qoʻytosh,Sharq yulduzi, Arnasoy), 230 qishloq fuqarolari yigʻini bor (2022). Markazi — Jizzax shahri .

G'or Pishogor qishlog'i yaqinida joylashgan. Pishhogor g'orida topilgan ob'ektlar arxeologik jihatdan ahamiyatga ega bo'lib, olimlar uchun katta qiziqish uyg'otadi va ibtidoiy jamoalar uni uy sifatida ishlatishlarini ko'rsatadi. G'ordan qiziq narsalar topilgan, suyaklar, uy- ro'zg'or buyumlari, sopol buyumlar va x.k. G'orning devorlarida chizmalar topilgan. "Peshagor" g'origa borish uchun birinchi navbatda Zomin tumanida joylashgan bo'lib siz mashinada ma'lum joyga borishingiz mumkin, lekin undan keyin 5 km piyoda yurishingiz kerak.

Jizzax tumanida Uzunota qabri bor. Bu yerda sohibqiron Amir Temur 1404-yildekabrning soʻnggi kunida bir kecha tunagan. Jizzax ruslar tomonidan bosib olingandan soʻng rus harbiy ish boshchilari nazoratida mahalliy aholi kuchi bilan barpo etilgan bir qancha imoratlar (uyezd hokimi binosi, rus askarlari qarorgohi, qamoqxona, cherkov) saqlanib qolgan.

Jizzax viloyatining Zomin tumanida Uvol qishlog‘i joylashgan bo‘lib, u Morguzar tog‘ tizmasining eng go‘zal daralaridan birida joylashgan. Bu yer farzandsiz ayollar ziyorat qiladigan eng mashhur joy hisoblanadi. Ular Teshiktosh qoyasidagi tor tuynukdan uch marta o‘tib ketish – maxsus marosimni o‘tkazishadi, mahalliy aholi bu tez orada ona bo‘lishga yordam beradi deb ishonadi.

Shahriston tog’larida Zahiriddin Muhammad Boburning toshga o’yib tushirilgan g’azali borligi ma’lum. Balki, mazkur yozuvlar ham o’sha zamonlarga tegishlidir. Balki, bu hududlarda shoir ma’lum muddat bo’lgan va "Boburnoma"da aynan shu hududga taalluqli "Poshsholik boroz", "Katta boroz", "Kichik boroz" ("Boroz"- shudgorlab, ekin eksa bo’ladigan lalmi yer) degan joy nomlarini tilga olib o’tgan Bobur yana bir g’azalni toshga yozdirib ket gan bo’lsa ne ajab?!

Sa‘d Ibn Abu Vaqqos ziyoratgohi

Jizzax vohasi tarixidan o’rin olganmazkur ziyoratgoh G’allaorol tumanining Avliyo qishlog’ida joylashgan bo’lib, ikki bo’lakka bo’lingan. Ziyoratgohning yuqori qismi – ko’lbo’yi hududishifobaxsh va muqaddas buloqlari, bir-biridan go’zal va maftunkor go’shalari, o’ziga xos fusunkor tabiati, betakror manzaralari bilan har qanday kishi dilini masrur etadi. Qadamjoni pastki qismi bu yerdagi ko’hna masjid va xilxonasi bilan e’tiborga molik.

Masjid binosi XIX asrda jizzaxlik o’z davrining mohir binokorlari – usta Komil, usta Qobil, usta Zuhur va usta Mirziyolar tomonidan bunyod etilgan. U sharqona uslubda bunyod etilganligi bilan har qanday ziyoratchining e’tiborini tortadi. Binodagi ganchkorlik ishlari o’ta mahorat bilan bajarilgan. Uning shiftidagi rango-rang naqshlarbir paytlar mohir naqqosh sifatida dong taratgan Mirzo Zoid va usta Bobojonlar haqiqatdan ham o’z kasbining mohirlari bo’lganligidan dalolat beradi. Ulkan mehnat va yuksak mahorat mahsuli bo’lgan naqshlar bizning kunlarimizgacha ham o’z ohorini yo’qotmagan.

O'xshashlar

Samarqand shahrining me’moriy yodgorliklari

Qarshi shahridagi me'moriy yodgorliklar

Xalqaro turizm va O‘zbekistonda turizmni rivojlantirishning ba’zi masalalari

Tarix o’qitishning ko’rsatmali metodlari

Arxeologiya yodgorliklari va ularni tarixni o’rganishdagi ahamiyati