Abdulla Avloniy ijodida tarbiya masalasi - Pedagogika - Slaydlar

Abdulla Avloniy ijodida tarbiya masalasi

Yuklangan vaqt:

23.07.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1626.1650390625 KB

Ko'chirib olish

Abdulla Avloniy ijodida tarbiya masalasi 1.Abdulla Avloniyning taʼlim sohasidagi qarashlari. 2.Abdulla Avloniy ijodi haqida. 3.Adabiyotlarda Abdulla Avloniy xizmati. Rejasi:

Avloniy 1878-yil 12-iyulda Toshkent shahrining Mergancha mahallasida tavallud topgan. Ijodkor o'zbek xalqining san'ati va adabiyoti hamda milliy madaniyatini, xalq ta'limi ishlarini yo'lga qo'yishda kata xizmatlar qilgan adib, jamoat arbobi va iste'dodli pedgogdir.

Abdulla Avloniyning ta’lim-tarbiya sohasidagi qarashlari o’zbek xalqining ruhiyati, turmush tarzi, milliy qadriyatlari bilan chambarchas bog’langanligi adibning boy pedagogik merosi ta’lim-tarbiya masalalarini rivojlantirish, uni o’quvchilar qalbida shakllantirishda axloqiy va ma’naviy barkamol tarbiyalashda milliy maktab va qimmatbaho manba bo’lib xizmat qilganini o’rganib chiqish davr talabiga aylanmoqda.

B CAbdulla Avloniy ijodiy merosi bilan ilk darsliklarning mukammal yaratuvchisi sifatida ham gavdalanganligi,asarlaridagi ta'lim va tarbiyaga doir tushunchalarning, g'oyaviy-badiiy mushohadalarning tadqiq qilinganligi, qolaversa,mavzuning dolzarbligi ma'rifatparvar adib, serqirra ijodkor Abdulla Avloniyning ijodida bugungi kunning eng muhim masalasi-ta'lim va tarbiyaga doir fikrlarning dalili hikoyalar, she'riy lavhalar misolida yoxud majoziy xarakterga ega hikoyatlar asosida ochib berilishi asnosida ko'zga tashlanadi.

Abdulla Avloniy aytganidek,bu masala biz uchun, haqiqatdan ham ,yo hayot-yo mamot,yo najot- yo halokat, yo saodat- yo falokat masalasidir." Shu ma'noda Abdulla Avloniyning ta'lim-tarbiya sohasidagi qarashlari o'zbek xalqining ruhiyati, turmush tarzi, milliy qadriyatlari bilan chambarchas bog'langanligi uni o'quvchilar qalbida shakllantirish- da axloqiy va ma'naviy barkamol yoshlarni tarbiyalashda milliy maktab va qimmatbaho manba bo'lib xizmat qilganini o'rganib chiqish davr talabiga aylanmoqda.

BUSINESSAvloniy asarlari bilan yaqindan tanishar ekanmiz,yana bir bor shunga iqror bo'lamizki,uning asarlarida ifoda etilgan ta'limiy,tarbiyaviy g'oyaviy, falsafiy pedagogik hikmatlar o'zining hayotiy mazmuni bilan bizni bugun ham hayratda qoldiradi.

Avloniyning ta'lim-tarbiyaga oid asarlari ichida "Turkiy guliston yoxud axloq" asari katta ahamiyatga molik axloqiy va ta'limiy tarbiyaviy asardir. Asarda insonlarni yaxshilikka chaqiruvchi, yomonliklardan qaytaruvchi ilm-axloq haqida fikr haqida fikr yuritiladi.

Shuningdek, u bola tarbiyasining roli haqida fikr yuritib: "Agar bir kishi yoshligida nafsi buzulib, tarbiyasiz, axloqsiz bo'lib o'sdimi, bunday kishilardan yaxshilik kutmoq, yerdan turib yulduzlarga qo'l uzatmak kabidir"- deydi. Uning fikricha, bolalarda axloqiy xislatlarning tarkibi to'g'risida ijtimoiy muhit, oilaviy sharoit va bolalarning atrofidagi kishilar ahamiyatga ega.

Tarbiya zurriyot dunyoga kelgandan boshlanib, umrning oxiriga qadar davom etadi. U bir qancha bosqichdan - uy, bog'cha, maktab va jamoatchilik tarbiyasidan iborat bo'ladi.Avloniy tarbiyaning doirasini keng ma'noda tushunadi. Uni birgina axloq bilan chegaralab qo'ymaydi. U birinchi navbatda bolaning sog'ligi haqida g'amxo'rlik qilish lozimligini uqtiradi.

Rivojlаnishning yuksak pog’onasi tomon odimlagan har bir mamlakat, avvalo, yoshlаrning ta’lim-tarbiyasiga jiddiy e’tibor qaratadi. Sababi, farzand tarbiyasi shаxsiy masala emas, u jamiyat, davlat ahamiyatiga ega bo‘lgan buyuk ijtimoiy ishdir. U shu dаrajada buyuk ishki, Vatan istiqboli ham, millat taqdiri ham tarbiya bilan bоg‘liq.Avloniy yаratgan asarlar hali-hanuz o’z ahamiyatini saqlagan holda, hozirgi zamon darsliklаri uchun dasturul amal vazifasini o’tamoqda.

BUSINESS BUSINESSFikr insonning sharofatlik, g‘аyratlik bo‘lishiga sabab bo‘ladur. Bu tarbiya muallimlarning yordamiga sо‘ng daraja muhtojdurki, fikrning quvvati, ziynati, kengligi muallimning tаrbiyasiga bog‘liqdur. Ta’lim ila tarbiya orasida bir oz farq bor bo‘lsa ham, ikkisi biridаn ayrilmaydurgan, birining vujudi biriga boylangan jon ila tan kаbidur”.

Xulosa qilib aytganda, Avloniy ijodiy merosi ma'naviy-ma'rifiy tarbiya g'oyasining targ'ibotchisidir. Uning asarlarida ilgari surilgan ta'lim-tarbiyaga oid fikrlar milliy ma'naviyatimiz rivojlanishida qimmatli bir manba bo'lib xizmat qiladi. Bu ulug' adib ijodi, amaliy faoliyati bugungi kun yoshlarimiz uchun ibrat maktabi, desak adashmaymiz.

1.Mirziyoyev Sh.M. Milliy taraqqiyot yo’limizni qat’iyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko’taramiz. Toshkent -2017, "O’zbekiston”. 2.Barkamol avlod -O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori. -Toshkent: “Sharq”, 1997. Foydalanilgan adabiyotlar: 3.Takomillashgan Davlat ta'lim standarti va o‘quv dasturi. “Boshlang’ich ta’lim”jurnali.-Toshkent,2005,5-son.

Eʼtiboringiz uchun rahmat!

O'xshashlar

Sharq mutaffakkirlari ta’lim metodlari

Mafkuraviy tarbiya

Xalq og'zaki ijodida tarbiyaga oid masalalarning ifodalanishi

Sharq va g’arb mutafakkirlarining yosh avlodni tarbiyalashga oid qarashlari

Turkistonda ta’lim-tarbiya rivoji