Turkistonda ta’lim-tarbiya rivoji - Pedagogika - Slaydlar

Turkistonda ta’lim-tarbiya rivoji

Yuklangan vaqt:

30.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1116.3388671875 KB

Ko'chirib olish

Turkistonda ta’lim tarbiya rivoji

Reja: 1. Turkistonda ta'lim tarbiya rivoji 2. Said Ahmad Sidiqiy 3. Abdulla Avloniy 4. Shakuriy

Abdulla Avloniy (12-iyul, 1878-yil, Toshkent — 25- avgust, 1934-yil, Toshkent) — XIX asr oxiri XX asr boshidagi oʻzbek milliy madaniyatining mashhur vakillaridan biri, maʼrifatparvar shoir, dramaturg, jurnalist, olim, davlat va jamoat arbobi.

Maktablar ta’lim jarayoni tashkil qilishda Abdulla Avloniyning ham samarali faoliyatini ham ko’rishimiz mumkin.Jadidchilik harakatining rahbarlaridan biri bo’lgan Abdulla Avloniy ham 1904 yilda Toshkentning Mirobod mahallasida yangi yo’nalishdagi jadid maktabini ochdi, o’zi unga mudirlik va o’qituvchilik qiladi.

Abduqodir Abdushukur oʻgʻli (Abdushukurov) Shakuriy (Shukuriy) (1875-yil, Samarqand viloyati, Zarafshon okrugi, Turkiston general-gubernatorligi, Rossiya imperiyasi – 1943-yil Samarqand, OʻzSSR, SSSR) – samarqandlik oʻqituvchi, yangi usul maktablari uchun qator darsliklar muallifi, jurnalist, samarqandlik jadidchilikning mashhur namoyandalaridan biri

1890-yillarning oxirida jadidlar taklifiga binoan Qoʻqonga borib, jadidlar tomonidan ochilgan mahalliy yangi usul maktablari bilan tanishadi. U Samarqandga qaytib, 1901-yilda oʻzi tugʻilib oʻsgan Rajabamin qishlogʻida asosan dunyoviy fanlar va oddiy fanlar oʻqitiladigan zamonaviy maktab ochadi. Abduqodir Shakuriy oʻz maktabida dars berishdan tashqari darsliklar ham yozgan va ularni oʻz mablagʻi hisobidan chop etgan

Uning mashhur darsliklaridan biri fors tilidagi „Savod oʻrgatish yoʻriqnomalari“ (tojikcha – Rahnamoi savod)dir. „Jomi-ul-hikoyat“ (1907)[3], „Zubdat-ul- ashar“ (1907) kabi darsliklar ham yozgan. Darsliklarning bir qismi Saidahmad Vasliy va Mahmud Behbudiy bilan hamkorlikda yozilgan. 1909-yilda Shakuriy Qozonga borib, u yerda tatar jadidchilari bilan uchrashadi. 1912-yilda Istanbulga borib, u yerda yangi usuldagi maktablarning oʻqitish usullari bilan tanishdi. Koʻp tanishlar va doʻstlar orttiradi.

Ajziy (taxallusi; asl ismi Saidahmad Hasanxoʻja oʻgʻli Siddiqiy) (1864 — Samarqand — 1927) — maʼrifatparvar shoir, tarjimon. Milliy uygʻonish davrining yirik vakillaridan biri. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan oʻqituvchi (1926). Ajziy 1864-yil Samarqand viloyatining Jomboy tumani Halvoyi qishlogʻida hunarmand oilasida tavallud topdi

Ajziy 80-yillardan sheʼr yoza boshlagan. „Ayn ul-adab“ („Odob chashmasi“, 1916), „Ganjinai hikmat“ („Hikmat xazinasi“, 1914) kabi sheʼriy toʻplamlari, „Mir’oti ibrat“ („Ibrat oynasi“, 1914), „Anjumani arvoh“ („Arvohlar yigʻini“, 1912) dostonlari nashr qilindi. „Mir’oti ibrat“da Turkistonning oʻsha davrdagi fojiali ahvoli va undan qutulish choralari haqida bahs yuritgan. Ilm- fan, davlat, til, qonun — bularsiz hech bir millatning istiqboli yoʻq, bu toʻrt narsani qoʻlga kiritmagan millat halokatga mahkumdir, deydi. „Anjumani arvoh“da esa xonlikdagi turgʻunlik tanqid qilingan. Sheʼrlari chuqur falsafiy mazmuni, ijtimoiy-siyosiy mushohadalari, Fuzuliy va Bedilona uslubi bilan ajralib turadi.

THANK YOU THANKS

O'xshashlar

XIX asrning ikkinchi yarmida Turkistonda tarbiya va ta’lim tizimi

Sharq uyg’onish davri (IX-X-XI) asrlarda ta’lim tarbiya va pedagogik fikrlar rivoji

Ta’lim tarbiya ishlari gigienasi

Temuriylar davrida ta’lim-tarbiya

Inklyuziv ta’lim va tarbiya