Сурхон давлат қўриқхонаси - Geografiya - Slaydlar

Сурхон давлат қўриқхонаси

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1908.9775390625 KB

Ko'chirib olish

МАВЗУ : СУРХОН ДАВЛАТ ҚЎРИҚХОНАСИ

Давлат курикхоналари Кадимий ва каттик тартибли мухофаза килинган майдонларнинг тури булиб доимий харакатда булган мухофаза килинади. Минтакаларни муайан этади. Айрим усимлик ва хайвон турларини экотизимларни химоя этиш учун тузилган Курикхонада хар кандан хужалик фаолияти ман этилган Илмий ишлардан ташкари Курикхоналарнинг умумий майдони 2164 кв.км ни ташкил этади. Мухофаза килинадиган худудларни 10 % ташкил этади. Узбекистонда 9 курикхона 2 та миллий ва 1 та ноёб хайвонларни мухофаза килувчи Жайрон экомаркази бор. Курикхонанинг максади : Биохилма хилликни саклашни таъминлашда табиатдан фойдаланиш ва каттик назорат килиш

Сурхон давлат қўрикхонаси ЎзССР Вазирлар маҳкамасининг 445 қарорига биноан 1986 йил 8 сентябрда ташкил этилган. Сурхон давлат қўрикҳонаси Сурховдарё вилоятининг Шеробод туманининг шимолий шарқида жойлашган. Бу кўрикҳона 2 майдондан Пайғамбаророл ва Кучитангатовдан иборат. Пайғамбароролнинг умумий майдони 3092 гектар, 1986 йил Кучитангитов Пайғамбароролга қўшилиб 24554 гек- тарни. ташкил этган. Қўриқхона майдони Помир-Олой тоғ тизмасвда денгиз сатҳидан 150-3150 м баландликда жойлашган. Сурхон давлат қўрикҳонаси умумий майдони 24538 гектар қисми Сурховдарё вилояти-нинг Шеробод туманида жойлашган. Сурхон давлат қўрикҳонасининг иқдими ўзгарувчан бўлиб, қишда куруқ ва совуқ ҳаво окими Сибирдан ва Шарқий Европанинг марказий туманларидан келади.

Cурхон Қўриқхонаси Курикхоналарнинг 75 фоизи калин тукайзорлар билан копланган. Унда туранги, жийда ва турли хил усимликлар, хамда кум тепаликларда усади.

• Ўртача ойлик ҳарорати қишда 2 дан 3,5°С гача, ёзда максимум ха-■ рорат 32 дан 45°С гача бўлади. Майдоннинг катта қисмида жигарранг тупроқ бўлиб, жигарранг карбонатли тупрокдар 2-4% гача чириндига эга. Юқори худудда 2000 метр баландликда тупроқлар 5-12% чириндига эга. Ҳозирги кунда Кучитангитовда эса 578 турли ўсимликлар мавжуд. Шундан 22 турга яқини Республиканинг «Қизил китоби» га кирт-илган. Қўрикҳона майдонида доимий ва вактинчалик сув ҳавзалари мавжуд бўлиб, майда ирмоқлардан ташкил топган. Уяарнинг йирикроғи Лайяак ирмоғи бўлиб, бошланғич н^пкхаси кўриқхонанинг шимолий чегараси- дир. Бу ирмоқ суви Бойсуннинг Катак қишлоғида тўхтайди, Қўрикҳона ҳудудида 7 хил майдон ажратилган:

Пастрок ерлар камишзорлар билан банд. Оролнинг Жанубий кисмида саксовул, жузгун, эмерлар таркалган 1960 йили курикхонага Бухоро хонгул бугусидан 10 та келтирилган, Курикхонада

• 1. Арчазорлар. Ушбу майдон кўп арча поясига эга бўлган ўрмон-зорлар билан тавсифланада. Ўрмонзордаги дарахтлар остида ўсувчи тиканли бодом, наьматак, тоғ қизилчаси каби ўсимликлардан иборат, улар якка-якка ёки қалин бўлиб ўсади. Тог буталари, тикашш бодом, иаьматак, тоғ қизилчаси ва бошқалардан иборат. • 2.Тоғ буталари майдони. Улар таркибига тиканли бодом, курчавка, наьматак, тоғ қизилчаси киради. Етарлича баландлиқда бутазорлар қалин ўсиб ҳимоя ва яшириниш учун майдонлар ҳосил қилади ва бўри, тулки, бўрсик, тўнғиз, қуён ва бошка ҳайвонлар учун уя к^фишга шароит иратади. Ёнғ&кзорлар майдони умумий майдоннинг 20% дан хам бўл-маган ҳудудни ташкил кдлади. Бу ерда Бухоро бодоми, оддий ёнғоқ, олма, олча, дўлана ва бошқалар ўсади. Ушбу дарахтларнинг бўлиши кўидаи кўп ҳайвонларнинг озуқа базасида аҳамиятини белгилайди.

• 3. Чўл майдони. Бу тургачўл ваўтзорлар киради. • 4. Кам учрайдиган ёки умуман ўсмайдиган бута ва дарахтлар • кириши мумкин. • 5. Қоялар. Бу майдонда яланғоч қоялар ёки йирик ўпирилюнлардан н I и-ил бўлган тошлардан иборат дарахт ва буталар бу майдонда ўсмайди

Курикхона хайвонлари Хозир уларнинг сони 350 тадан ошиб кетган. Бу ерда ёввойи чучка, кум куён, чиябури кирковуллар жуда куп

Судралиб юрувчиларидан калтакесак, тошбака, эчкиэмар, захарли илонлар куп учрайди. Зулкафил мачити мухофаза килинади

• ёки битта яримтаси учраши мумкин. Утлар маълум жойлардагина усади. Баъзи жойларда эса уртача калинликда ут копламлари учрайди. • 6. Тошдокдар. Тошлоклар кичик жарлардан ялонгоч топши коя- лардан ва соя тушган тошлардан иборат. Дарахт ва буталар бу ерда усмайди, ут крплами эса 20%дан ошмайди. • 7. Фойдаланиладиган ерлар: Курилишлар, кучалар, уйлар.

O'xshashlar

Ўрта Осиё сув омборлари ва уларнинг хужаликдаги аҳамияти

O’zbekiston va Markaziy Osiyo davlatlarida suv omborlarini tashkil etilishining muammolari

Гидротехника иншоотларидаги авариялар

Ўрта Осиёнинг орографик тузилиши

O’rta Osiyoning orografik tuzilishi