Qashqadaryo hayvonot dunyosi - Geografiya - Slaydlar

Qashqadaryo hayvonot dunyosi

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1954.1240234375 KB

Ko'chirib olish

Qashqadaryo hayvonot dunyosi www.arxiv.uz

Reja: • 1.Cho’l mintaqasi hayvonlari ; • 2.Adir yoki tog’ oldi mintaqasi hayvonlari ; • 3.Tog’ o’rmonlari va alp mintaqasining hayvonot olami ; • 4.Suv havzalari va to’qay hayvonlari ; • 5.Voha hayvonlari ; www.arxiv.uz

Kirish • Qashqadaryo viloyatining geografik o’rni va landshftlarning xilma-xilligi hayvonot olamining shakllanishiva tarqalishiga o’z ta’sirini ko’rsatgan.Suvsiz qumli cho’llar,tog’ o’rmonlari va daryo vodiylaring ekologik sharoitlari hayvonlarning hayot kechirishi uchun bir xil emas.Shunga ko’ra har qaysi landshaft uchun u yoki bu sharoitga moslashgan hayvonlarning ma’lum turlari xosdir. • O’zbekiston hududi umurtqali hayvonlarning 650ga yaqin turning vakillari tarqalgan.Ulardan 99 turi sut emizuvchilar, 57 turi sudralib yuruvchilar, 79 turi baliqlar, 410 turini esa qushlar tashkil qiladi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

Cho’l mintaqasi hayvonlari • Viloyatning cho’l mintaqasi turli o’lkalarning hayvonlari aralashib ketgan zoogeografik rayonlarga mansubdir.Cho’lning faunasi tarkibida O’rta Osiyo, Markaziy Osiyo, Hindiston, O’rta dengiz bo’yi uchun xos bo’lgan turlar mavjud. www.arxiv.uz

• Cho’l hayvonlari yozda tuproq haroratining yuqori bo’lishiga (50-60) va uzoq suvsizlikka moslashgan. Bu yerdagi fauna vakillarining muhitga moslashishining yana bir belgisi ularning yer rangida, ya’ni qum, chang tusida bo’lishidir.Cho’l mintaqasidagi ayrim hayvonlar(yumronqoziq, qushoyoq, va boshqalar ) iste’mol qilinadigan ozuqasi tarkibidagi ozgina namlik bilan kifoyalanadi va suvsiz hayot kechira oladi.O’simliklarning siyrakligi, ovqat va suvning taqchilligi tufayli cho’l hayvonlari tez harakatlanish qobiliyatiga ega bo’lsada, yozda kunduzi tuproq 60-70 gradusgacha qiziganda ularning faoliyati keskin susayadi.Kunduzi inlarda, soya – salqin joylarda jon saqlab , kech kirishi bilan faollashadilar . www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Qarshi cho’lida hayvonlarning hayot sharoiti qumli , sho’rxoq , toshloq cho’llarning hayvonlaridan farq qiladi.Bu yerlarda yog’in – sochin bo’lishi faqat qish va bahor oylariga to’g’ri keladi.Asosan efemer o’simliklar o’sadi va may oyining oxirlarida bu o’simliklar ham qovjirab qoladi.Hayvonlar ham o’simliklar kabi quyosh isitishi bilan uyqudan uyg’onadilar, zo’r berib oziqlanadilar va ko’p o’tmay urchiy boshlashadi. www.arxiv.uz

• Viloyatning cho’l mintaqasida umurtqali sut emizuvchilar , sudralib yuruvchilar , qushlar , suvda ham quruqlikda ham yashovchi hashoratlar , qisqichbaqalar , molyuskalar , chuvalchanglar , va boshqa sodda hayvonlar uchraydi . www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Viloyat cho’l zonasida sut emizuvchilar sinfiga mansub bo’lgan shalpangquloq tipratikan , qum quyon , yumronqoziq , Svertsev qushoyog’I , baroq barmoqli qushoyoq , katta qumsichqon , bo;ri , tulki va boshqalar yashaydi.Bundan tashqari Qarshi dashtining g’arbiy qismlarida korsak ( tulkidan kichikroq ) uchraydi. O’zbekistonda korsak Qarshi dashtidan tashqari Mirzacho’lda , Surxandaryoda , Xorazm cho’llarida ham tarqalgan.Korsak yaylovlarda zararkunanda kemiruvchilarni yo’q qilib ,chorvachilikka foyda keltiradi.Mo’ynasi chiroyli va issiq bo’lganligi uchun ancha kamayib ketgan. Korsakni qo’riqlash va ko’paytirish maqsadida uni ovlash hamma yerda bir necha yilgacha taqiqlab qo’yilgan. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Cho’l mintaqasida turli turkumlarga mos qushlar uchraydi.Bulardan yo’rg’a tuvaloq , qirg’iy burgut , yilqichi qush , qorabag’ir , kaptar , so’fito’rg’ay va boshqa qushlarni qayd qilish mumkin. Bu qushlar cho’l sharoitiga moslashgan bo’lib , yozda hashoratlar , chigirtkalar, kapalak , qurtlar bilan , qishda esa yovvoyi va madaniy o’simliklarning donlari bilan oziqlanadi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Adir mintaqasining tabiiy sharoitlari tekislik qismidan farq qilib relyefi xilma – xil , yog’in tekisliklarga qaraganda ancha ko’p, shu bois o’simlik va hayvon turlariga ham boydir. Balandlik ortgan sayin o’simlik turlarining o’zgarishiga bog’liq holdahayvonot dunyosi ham o’zgarib boradi.Dengiz sathidan 400-600 m dan yuqorida joylashgan bu mintaqada yillik yog’in miqdori 500 mm ga yetadi. Mintaqaning ancha katta qismi lalmikor yerlar bilan band.Tabiiy o’simliklar tog’ etaklarida ko’proq saqlangan. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

• Tulki kabi bo’ri ham tog’ oldilarida ko’p uchraydigan hayvondir.Bo’ri qishda tekisliklarda, yozda esa o’rmon va alp o’tloqlari mintaqasida yashaydi.Tog’dagi bo’ri chorvachilikka zarar yetkazadi , jayron va muflon kabi hayvonlarni nobud qiladi. • Jayra ham qishda o’simliklar ildizi bilan , bahorda o’t , yozda sabzavot , poliz ekinlari va mevalar bilan oziqlanadi. Jayra qishloq xo’jaligiga zarar keltiradigan hayvonlardan biridir. • Adir mintaqasidagi sudralib yuruvchilardan qalqontumshuq , o’qilon , turli rang chipor ilon yoki oq ilon , tekisliklardagi kabi cho’l toshbaqalari, kaltakesak , echkiemar va yumronqoziq ancha keng tarqalgan. • Hisor tog’larining etaklarida juda zaharli ilon kobra (ko’zoynakli ) uchraydi. Uning uzunligi 1,5 metr. U chaqqan kishisini ko’pincha o’ldiradi , lekin odamga hujum qilavermaydi.Kobra zaxari dangipertoniya kasalliklarini davolash uchun dori tayyorlanadi. www.arxiv.uz

• Qashqadaryo viloyatining o’rmonlar mintaqasi tog’ yon bag’irlarida dengiz sathidan 1200-2500 m balandliklarda tarqalgan.Tog’ o’rmonlarida hayvonlar uchun hayot sharoiti cho’l va adirlarga qaraganda ancha qulay bo’ladi.Chunki bu yerda namlik ko’p , hamma joyda suv manbalarini topish mumkin , o’simlik , ovqat mo’l , iqlimi esa yumshoq bo’ladi.O’rmonlar ichidagi jarliklar , tik qoyalar va qoyalardan nurab tushgan uyumlar hayvonlar uchun boshpana bo’lib xizmat qiladi. • Tog’ o’rmonlari sut emizuvchi hayvonlarga juda boy. Bunda o’rmon sichqonlari , sug’ur , ko’rshapalaklar , Buxoro takatumshug’I , kalamushlar va boshqa hayvonlar yashaydi. www.arxiv.uz

www.arxiv.uz

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT www.arxiv.uz

O'xshashlar

Markaziy Osiyo hayvonot dunyosi

O`rta Osiyo va O’zbekiston hayvonot dunyosi

Okeanlarning organik dunyosi

O'rtа Osiyo organik dunyosi

Avstraliya faunistik oblasti hayvonoti dunyosi