Телефон кабел канализацияси - Informatika va AT - Referatlar

Телефон кабел канализацияси

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1010.5 KB

Ko'chirib olish

Телефон кабел канализацияси Режа: 1. Телефон кабел канализацияларининг таркибий элеменетлари 2. Ер ости қувурларнинг бошқа иншоатлар билан ўзаро жойланиши. 3. Телефон кабел канализация қудуқ турлари.

Телефон кабел канализацияларининг таркибий элеменетлари Кабел ётқизилувчи қувурлар, шаҳталар, коллекторлар, тоннеллер ва қудуқлар жамланмасидан иборат бўлиб, улар телекомуникация кабелларининг ётқизиш, уларни монтаж қилиш ва кабелларга хизмат кўрсатиш учун ҳамда лойиҳа бўйича келажакда тармоқнинг ривожлантиришда ер билан боғлиқ бўлган ишларни бажариш жамланмаси телефон кабел канализацияси деб юритилади. Телефон кабел канализациясиянинг асосий қисмини ер ости қувурлари ташкил этиб, улар аҳоли истиқомат қилувчи манзилгоҳларда пиёдалар учун ажратилган йўлакчалар ва манзилгоҳнинг автомабиллар ҳаракатланувчи қисмида ётқизилади. Бундан ташқари ҳозирги пайтда кенг равишда бино деворлари ва деворнинг бошқа элементларида, бино деворларини сувоқ остида, кўп қаватли биноларнинг деворлари орасига ҳамда бино қаватларини ажратувчи бўш бўлган темир – бетон бўшлиқлари орасига, поллар тагига, бино шиплари орасига, плинтуслар орасига ва карнизлар тагига ётқизилувчи қувурлардан иборат бўлган каналлар ҳам қўлланмоқда. Шахта деб, телефон кабел канализациясининг бош иншоати бўлиб, у телекоммуникация аппаратуралари ва станция ускуналари жойлашган бинонинг энг пастки қисмида жойлашади. Шахтада худди коллектордагидек телекоммуникация кабеллари очиқ ҳолда бинонинг деворига маҳкамланган қурилмалар устига жойлаштирилиб, бино ва қурилманинг ҳар қандай нуқтасида уларга техник ҳизмат кўрсатиш осон бўлиши керак. Коллекторлар жуда ҳам кўплаб ер ости иншоатлар жамланган ер ости участкаси бўлиб, унинг ичида жуда ҳам кўплаб ер ости иншоатлар жуда ҳам катта узунликда жойлашиб, улар турли томонга қараб йўналган кўринишга эга. Коллекторнинг ишчи ва хизматчилар ҳаракатланувчи юзаси ер ости иншоатларидан ташқари бу иншоатларга ҳизмат кўрсатувчи ишчи ва хизматчилар харакатланиши ва ишлашини таъминлаб бериши керак. Коллекторлар ҳудди шахталар сингари уларнинг ичидаги доимо ёритилган ҳамда шамоллатиб туриш учун турли қурилмаларига эга бўлиши

керак. Кичик ўлчамга эга бўлган коллектор – тоннеллар эса ер ости иншоатини мавзе ичида жойлашган маълум бир коммунал бино билан боғланган жойини боғланувчиси деб юритилади. Кўриш қурилмалари – қудуқлар деб кўчанинг пиёдалар ҳаракатланувчи йўлакчаси ва транспорт қатновчи кўча қисмининг ер остига ҳажми 0.2 дан 6,5 м 3 гача бўлган ер ости қурилмасини ҳар 125 метргача бўлган масофада ер ости қувурлари ёрдамида боғланувчи қурилмадир. Одатда телефон кабел қудуқлари орасида канализация қувурлари ётқизилган бўлиб, улар орқали телекоммуникация кабелларини ётқизиш ва қудуқ ичида қўшни қурилиш узунлик кабелларини монтаж ишларини бажариш, лозим бўлган ўлчов ишларини, монтаж жараёнида кабеллар ҳолатини назоратлаш, таъмирлаш ва техник ҳизмат кўрсатиш ҳамда улар ичига рақамли узатиш тизимлари ва толали оптик алоқа узатиш тизимининг регенераторини жойлаштириш учун қўлланувчи қурилмадир. Телефон кабел канализация қудуқлари турли хил кўринишга эга бўлиб, улар люк, коробка, деворларга ўрнатилган шкафлар ва трассада ётқизилувчи қувурлар, каналлар ҳамда беркитилувчи симлар ва кабеллар турига боғлиқ. Жаҳон амалётида турли ҳил ёғочлардан сопол, бетон, асбестоцемент, полиэтилен, поливинилхлорид, кўпик толали, эбонитли, резина битумли, қоғоз – металли ва бошқа турдаги қувурлар ва кабел телефон канализация блоклари қўлланилган. Ҳозирги пайтга қадар телефон кабел канализация учун сопол, бетонли блоклар қўлланилган. Оҳирги 50 йил ичида асосан асбестоцемент қувурлар қўлланилган бўлса, ҳозирги пайтда линия – кабел иншоатларида полиэтилен, поливинилхлорид, АСТ (акрил – нитрил – стирел) каби материаллардан тайёрланган қувурлар қўлланилмоқда. Кўприклар, дарё кесишувлардан ўтиш учун пўлатдан тайёрланган ҳамда ички диаметири 100 мм бўлган ва узунлиги 10 метр бўлган пўлат қувурлар қўлланилмоқда. Телефон кабел канализацияси учун асосан асбестоцемент қувурлар қўлланмоқда, унинг ички деаметри 100 мм, ташқи деаметри 118 мм, қувур

қалинлиги 9 мм, узунлиги 2950 ёки 3950 мм ҳамда массаси 6 кг/метр(3.1- расм). 3.1-расм. Асбестоцемент қувур. Асбестоцемент қувурларни бир – бири билан улаш учун бир неча усуллар мавжуд. Булар учун аввал асбестоцемент манжеталар қўлланган бўлиб, улар қуйидаги техник ўлчамларга эга(3.2-расм): -муфта ички диаметри – 140 ± 1,5 мм -муфта ташқи диаметри – 160 мм -муфта қалинлиги – 10 ± 1,5 мм -муфта узунлиги – 150 ±3 м -муфта массаси – 1.0 кг. 3.2-расм. Асбестоцемент қувурларни улаш учун қўлланувчи асбестоцемент манжет.

Асбестоцемент қувурларни телефон кабел канализацияси учун қўллаганда, бу қувурларни бир-бири билан улаш учун кенг равишда полиэтилен муфталар қўлланилади. Бу муфталар ёрдамида қувурларни тезда улаш имкони бўлиши билан бирга бу усул анча иқтисодли усуллардан бўлиб, унинг камчилиги эса қувур уланишида полиэтилен муфталар орасидан ер ости сувларини ўтиб, қувур ичига сингиб кириб боришидир. Полиэтилен муфта ўлчамлари қуйидагича: - муфта ташқи диаметри – 128 мм; - муфта ички диаметри – 122 мм; - муфта узунлиги – 80 мм. Асбетоцемент қувурларни полиэтилен манжета ёрдамида улаш қуйидагича бажарилади: муфта қайнаб турган сувли идишга солинади ва бир неча минут қиздирилиб уланувчи асбестоцемент қувурнинг бир томонига кийдирилади. Иккинчи томонига эса иккинчи уланувчи қувур итариб киритилади ҳамда қувурнинг орқа томонидан юмшоқ қопламга эга бўлган тахтали болға билан қувур манжета охирига боргунга қадар уриб киритилади. Полиэтилен муфталар қўллангунига қадар асбестоцемент қувурларни улаш учун манжетли усул қўлланилган. Бу усул анча кўплаб ишни талаб этади ва лозим бўлган уланиш мустахкамлигига, айниқса лойлик ерларда эришиб бўлмайди. Манжета ёрдамида асбестоцемент қувурларни бир-бири билан улашда уланувчи қувурлар бир-бири билан юзлаштирилиб унинг устига мум билан шимдирилган тасма бир неча қават қилиб ўралиб чиқилади, ҳамда унинг устига олов алангаси ёрдамида мум тасма шимдирилгунга қадар қиздирилади, унинг устига пўлат тасма айлантириб ўралади ҳамда плоскогубцо ёрдамида манжета тили тортиб маҳкамланиб унинг устига иккинчи қатлам яъни битум шимдирилган тасма ўралиб чиқилади ва олов алангаси ёрдамида қиздирилади. Қиздириш жараёнида оқиб тушувчи мум манжета орасига кириб бориб, тешикларни ёпади ҳамда пўлат тасмани коррозиядан ҳимоялайди. Бундай усул ёрдамида уланган жойлар орасидан намлик кириб бориши бир мунча кам ҳолда бўлади.

Телефон кабел канализацияси учун қўлланувчи полиэтилен қувурлар 1960 йиллардан бошлаб қўллана бошланди. Уларнинг авзалликлари: - полиэтилен қувурларнинг ички юза сифати яхши бўлганлиги учун кабеллар ва кабел қобиқларини ишқаланиш коэффициентини яхши бўлишлиги; - қувур деворларининг умуман намлик ва сувни сингдирмаслиги; -ер ости тупроқларига ер ости сувларига ҳамда дайди токлардан ҳосил бўлувчи коррозияга чидамли бўлишлиги; - массасининг кичиклиги (материал зичлиги 0.92 ... 0.96 г/см 3 ); - завод томонидан ишлаб чиқарилувчи қувурларни узун бўлганлиги ҳисобига телефон канализацияда қўлланувчи бошқа қувурларга қараганда уланишлар сонини кам бўлишлиги; -пластмасса қувурларни пайвандлаб улаш ҳисобига қувурларни улаш жараёни траншея ичида эмас балки траншея четида уланиб кейин уланган қувурларни битта оралиқ (пролет) узунлигида ётқизиш имкони бўлади, баъзи бир пайтларда бундай ҳолда улаш ҳисобига ер билан боғлиқ ишлар ҳажмини камайтириш имконини беради ва у ўз навбатида механизациядан фойдаланиш даражасини оширади: -лозим бўлмаган ҳолларда қувурни ётқизишда трасса траншеясида ҳосил бўлувчи турли ҳил тўсиқлардан айланиб ўтиш мумкин ва бино деворига ҳамда ҳаво алоқа линия симёғочига бемалол букиб ишлатиш мумкин; -вибирацияга, тупроқнинг енгил силжишига ва тупроқ тебранишларига бўлган чидамлилигини юқори бўлиши. Полиэтилен қувурларнинг камчилиги қуйидагилардан иборат: -нархининг бир мунча юқорилиги; -маълум бир ҳавфсизлик чоралари кўрилмайдиган бўлса қувурлар тупроқ массаси остида қолиши ва транспорт юкламаси остида қолиши мумкин; -қуёш нурларини тўғридан-тўғри равишда узоқ вақт мобайнида таъсири ҳисобига тезда эскиришга олиб келади;

-қувурларни ётқизишда бир қанча ёриқларни пайдо бўлиш хавфи ёки қиш пайтида кичик хароратда транспортда элтишда қувурларнинг ёрилиб кетиш ҳолатларини ҳосил бўлади. Телефон кабел канализацияси учун қўлланувчи қувурларни тайёрлашда юқори зичликдаги ва кичик зичликдаги полиэтилендан фойдаланилади. Кичик зичликдаги полиэтилендан тайёрланган қувур (каналлар) деворлари юқори зичликдаги полиэтилендан тайёрланган қувурларга қараганда бир мунча қалин бўлади. Телефон кабел канализация учун қўлланувчи қувурлар ишлаб чиқарувчи технологик чиқиндиларидан тайёрланади. Телекоммуникация кабеллри учун қўлланувчи полиэтилен қувурларнинг конструктив маълумотлари 3.1-жадвалда келтирилган. 3.1-жадвал Полиэтилен қувурлар Ташқи диаметри, мм Девор қалинлиги мм Масса, кг/ мНоми нал Рухсат этиладиган фарқ Номи нал Рухсат этиладиган фарқ Кичик зичликдаги полиэтилен 63 75 110 +1.3 +1.4 +2.0 3,0 3,6 5,3 +0.7 +0.8 +1.0 0.59 0.83 1.78 Юқори зичликдаги полиэтилен 63 75 110 +1.1 +1.2 +1.6 2.5 2.9 3.7 +0.6 +0.7 +0.8 0.51 0.70 1.39 Келтирилган жадвалдаги маълумотлардан шундай ҳулоса қилиш мумкинки, бугунги кунда телефон кабел канализацияси учун ташқи диаметри 110 мм бўлган қувурлар қўлланмоқда, уларнинг ички диаметри 95...101мм ва узунлиги 5,5...12метр. Полиэтилен қувурларни ётқизиш жараёнида бир-бири билан улаш учун қувурлар траншея четига ётқизилиб бир-бири билан юзлантирилиб пайвандлаб уланади, бунинг учун махсус кўтариб юрувчи станок

қўлланилади (3.3-расм) унинг хомутларига пайвандлаб уланувчи қувурлар сиқилади, харакатланувчи ричаг тизими ёрдамида станокнинг битта хомути иккинчисига нисбатан харакатланади. Қувурларни пайвандлаб улашдан аввал қувур учлари махсус фреза ёрдамида ишлов берилади. Комбинацияланган кескич ёрдамида қувур учлари текисланиб иккинчи қувур учи билан юзлаштирилади ва кесгич билан текисланиб кесилади, бир вақтнинг ўзида қувур ичи 45° бурчак остида текисланиб кесилади. Қувурларни бир-бири билан юзлаштирилганда битта қувурдаги ариқча ичига иккинчи қувур учи жойлашади. 3.3-расм. Полиэтилен қувурларни бир-бири билан пайвандлаб уловчи аппарат: 1-қўл дастаги – ричаг. Қувурларнинг пайвандлаш жараёни мис ёки латун қиздиргич ёрдамида (3.4-расм) кавшарловчи лампа алангаси ёрдамида 200...220°С ҳароратга қадар қиздирилади ва ҳарорат назорати биметалл термодатчик ёрдамида бирлаштирилган бошқарув сигнал лампочкаси билан кузатилади. Қиздирилган қиздиргич станокига маҳкамланган пайвандлаб уланувчи қувурлар орасига жойлаштирилади.

а) б) 3.4-расм. Полиэтилен қувурларни пайвандлаб улаш учун қўлланувчи фреза (а) ва қиздиргич (б): 1-комбинацияланган кескичлар; 2-мис ёки латун диск; 3-дискни қиздирилувчи жойи; 4-тахтали ушлагич; 5-электр қиздиргич термометри; 6-тахтали ёки пластмассали дастак; 7-сигнал лампочкаси. Ҳисобланган куч ёрдамида қувурлар сиқилади ва пластмасса эриб кейин ёпишади, 10...15 секунддан сўнг қувур учлари ажратилади ва тезда қиздиргич чиқариб олинади, ундан сўнгра эса қувурни қиздирилган учлари бир-бири билан юзлаштириб уланади, 0.5...1.0 минут вақт ўтгандан сўнгра пайвандлаб уланган жой совутилиб станокдан чиқариб олинади. Ер ости қувурларнинг бошқа иншоатлар билан ўзаро жойланиши. Қуйида келтирилган жадвалда ер ости кабел қувурларининг бошқа иншоатлар билан яқинлашиш меъёрлари келтирилган. (3.3-жадвал) 3.3-жадвал Иншоатлар Горизанта л юза бўйича Вертикал юза бўйича (кесишув да) Диаметри 300 миллиметргача бўлган сув қувури 0.5 0.15 Диаметри 300 миллиметрдан ортиқ бўлган сув қувури 1.0 0.15 Канализация қувури 1.0 0.5

Иссиқлик қувури 0.5 0.15 Кичик босимдаги газ қувури 4.3 кПа (0.05 кГс/см 2 ) 1.0 0.15 Ўртача босимдаги газ қувури 4.9 дан 294.3 кПа (0.05...3кГс/см 2 ) 1.5 0.15 Юқори босимдаги газ қувури 294.6 дан 586.6 кПа (3.6 кГс/см 2 ) 2.0 0.15 Ўта юқори босимдаги газ қувури 586.4 дан 1275.2 кПа (6...12 кГс/см 2 ) 3.0 0.15 Электр узатувчи кабел 0.5 0.25...0.15 Бино деворидан 0.6 - Электрлаштирилган темир йўлдан 3.0 1.0 Темир йўлдан 2.0 1.0 Дарахт танасидан 1.5 - Ер ости тармоқлари учун умумий қўлланувчи коллектордан 0.5 - Ер ости қувурларининг эгилиши. Телефон кабел канализацияси учун қўлланувчи қувурларни ётқизишда уларнинг эгилиш ҳар бир метр узунликда 3...4 мм қудуқ томонга қараб эгилиши керак, бу эса канал ичида йиғилган сувни тезда қудуқга оқиб кетишини таъминлайди, баьзи бир холларда эса қувурлар бир текисда ётқизилиб қудуқга яқинлашиб келган ҳолатда қудуқ томонга оғиши мумкин. Қувурларни жой рельефларига ётқизиш бурчаги 3.5 а -расмда келтирилган.

3.5-расм. Қувурларни эгилиши: а-жойининг табиий ҳолда эгилиши; б- бир томонга эгилиши; в- икки томонга эгилиши. Телефон кабел канализация қудуқ турлари. Телефон кабел канализация қувур турлари бир-биридан қуйидагича фарқланади: 1-конструктив ўлчамлари ва ўлчам нисбатлари –намунавий ва махсус; 2- йўналтирилган конфигурация ва уларга киритилувчи қувурлар (каналлар) сони бўйича – тўғри ўтказувчи, бурчакда ўрнатилувчи, тақсимловчи ва станцион тўғри ўтказувчи қудуқлар; ётқизилувчи трассада қувурнинг тўғри чизиқли участкасида ва аҳоли истиқомат қилувчи манзилгох трассасининг тўғри чизиқли ҳолатидан бурчаклар эгилиши 30 0 дан ошмайдиган жойларда ўрнатилувчи қудуқлар. Бурчакда ўрнатилган қудуқлар – қувур трассасининг 90 0 бурчак остида бурилувчи жойларда, намунавий қудуқларни ўрнатиб бўлмайдиган манзилгохларда, трассанинг қайирилиш томонидан киритилувчи кабеллар учун мўлжалланган каналлар учун ўрнатилади. Материал тури, тайёрлаш усули ва махаллий шароит бўйича икки хил конструктив кўринишдаги: бурчакда ўрнатилувчи қудуқлар қўлланади.

Тақсимловчи қудуқлар – қувур трассасини икки ёки уч томон йўналишлари бўйича тақсимлаш жойларида ўрнатилиш учун мўлжаллангандир. Махсус тақсимловчи қудуқлар фақат ғиштлардан ва монолит темир бетондан тайёрланади.Йиғма темир бетон тақсимловчи қудуқлар наъмунавий тўғри ўтқазувчи қудуқлардан ва хар икки томонда ўрнатилган иккита бурчакга ўрнатилувчи қудуқлардан йиғилади. Станцион қудуқлар – телефон станция биноси яқинида ўрнатиш учун мўлжалланган бўлиб, улар қисқа узунликдаги қувурлар ёрдамида ёки коллектор ёрдамида станция шахтаси билан бирлашади. Тўртта тур ўлчовига эга бўлган станция қудуқлари мавжуд бўлиб, улар 3,6,10 ва 20минг сиғимли станциялар учун монолит темир бетондан ёки ғиштлардан терилиб унинг устига темир- бетон беркиткич монолит холатида қурилади. 3-монтаж бўйича – темир бетон ва ғиштлик. Темир бетонли қувурлар тайёрлаш усули бўйича йиғма ва монолит кўринишда тайёрланади. 4-ўрнатилган жойида ҳисобланган вертикал юклама бўйича – автотранспорт қатнайдиган йўлларга ўрнатиш учун (80 т) ва пиёда йўлакчасида ўрнатиш учун (10т) 5- ўлчам турлари бўйича – алоқа кабел қувурлари бешта ўлчамга эга. Маҳсус алоқа кабел қувурлари иккита ўлчам турига эга бўлса, станцион қудуқлар тўртта ўлчам турига эга. 6- тузилиш формаси бўйича – кўп бурчакли, овал ва тўғри бурчакли(3.5- расм). Темир бетон йиғма қувурлар ТУ 45.1418-83 техник шарти бўйича тайёрланади. Улар ҳақидаги маълумотлар 3.4- жадвалда келтирилган.

3.4-жадвал Қуд уқ ўлчам тури Руҳсат этиладиган юклама, т Тўғри ўтказувчи қудуқ тури Бурчакда ўрнатилувчи қудуқ тури Тақсимлов чи қудуқ тури Киритилув чи каналлар сони. 1 10 АКҚ – 1 – 10 - - 1 2 10 АКҚ – 2 – 10 - - 2 2 80 АКҚ – 2 – 80 - - 2 3 10 АКҚ – 3 – 10 АКҚб–3– 10 АКҚт-3-10 6 3 80 АКҚ – 30 – 80 АКҚб-3- 80 АКҚт-3-80 6 4 10 АКҚ – 4 – 10 АКҚб-4- 10 АКҚт-4-10 12 4 80 АКҚ – 4 – 80 АКҚб-4- 80 АКҚт-4-80 12 5 10 АКҚ – 5 – 10 АКҚб-5- 10 АКҚт-5-10 24 5 80 АКҚ – 5 – 80 АКҚб-5- 80 АКҚт-5-80 24

3.5-расм. Саккиз бурчакли формадаги темир бетон қудуқлар 3.6-расм. Ғиштдан тайёрланган тақсимловчи қудуқлар

Телефон канализациясини текшириш . Телефон канализацияси каналларини ўтказиш қобилиятини текшириш учун текширувчи цилиндрдан фойдаланилади (3.7-расм), унинг диаметри 92 мм бўлиб у 100 мм асбостоцемент ва полиэтилен қувурлари учун мўлжалланган. 3.7- расм. Текширувчи цилиндр. Телефон кабел канализациясининг ер ости қувурлар ускуналари. Ҳамма турдаги ер ости қудуқлари чўян люклари иккита қопқоқлари билан жиҳозланади. Агар қудуқлар пиёдалар ҳаракатланувчи йўлакчалар қисмида бўладиган бўлса, у ҳолда енгил турдаги 30 тонна юкламага мўлжалланган люклар қўлланилса, транспорт ҳаракатланувчи кўча қисмида эса 80 тонна юкламага мўлжалланган оғир турдаги люклар қўлланади. АКҚ–1 ва АКҚ–2 туридаги қудуқлар эса консол ва крюклар билан жиҳозланиб улар тўғридан-тўғри равишда қудуқ деворига махкамланади. АКҚ–2 туридаги қудуқда ҳар бир томонида иккитадан крюк ўрнатилса, АКҚ–1 қудуқда биттадан крюк ўрнатилади. АКҚ–3, АКҚ–4 ва АКҚ–5 туридаги қудуқлар ДСТ 8487-73 талабига жавоб берувчи кронштейнлар билан жиҳозланади. Бундай ҳолатда жиҳозланган АКҚ–3 ва АКҚ–4 қудуқларига иккитадан кронштейнлар ўрнатилса, АКҚ–5 қудуғига ҳар бир томонига учтадан кронштейнлар ўрнатилади. Одатда

кронштейнлар қудуқ деворига олдиндан ўрнатилувчи ершларга маҳкамланади ва кронштейнларга чўян консоллар осилади. Чўян консоллар сони ва уларнинг тури қудуқлардаги кабеллар ва қудуқ ичига киритилувчи қувурлар ҳамда тақсимланучи қувурлар сони билан аниқланади. Қудуқнинг энг пастки қисмида кабелларни каналлар бўйлаб тортиб ётқизиш учун мўлжалланган ва кабелни тортиш жараёнида блокларни маҳкамлаш учун сирғалар билан жихозланади. Коллекторлар. Одатда коллекторлар тўғри бурчакли ёки думалоқ кўринишдаги берк бўлган ер ости йўли бўлиб, у олдиндан кавланиб тупроғи олиб ташлаш ҳисобига очилган жойга жуда ҳам мустаҳкам темир бетондан тайёрланган деворлари, деворни бирлаштирувчилари ва остки қисми берк кўринишдаги иншоатдир. а) б) 3.9-расм. 120 та алоқа кабели ва 20 та электр узатиш линия кабеллари (а) 27 та алоқа кабеллари, 6 та электр узатиш линия кабеллари ва 2 та иссиқлик тармоқ қувурлари (б) жойлашган тўғри бурчакли коллектор.

а) б) 3.10-расм. Тўғри бурчакли 45 та алоқа, 20 та электр узатиш линия кабеллари ва 2 та йирик иссиқлик тармоқ ҳамда битта сув узатиш тармоқ қувурлари (а), 33 та алоқа, 36 та электр узатиш кабеллари, 1 та сув ва 2 та иссиқлик тармоқ қувурлари жойлашган думалоқ кўринишдаги коллекторларнинг тузилиши. Коллекторларнинг қурилиш баҳоси жуда ҳам катта бўлганлиги ҳамда жуда ҳам кўплаб ер ости иншоатлари бўлгани учун уларни яратиш мақсадга тўғри келмайди. Коллектор ичига бир вақтнинг ўзида телекоммуникация кабеллари, юқори вольтли электр узатиш линия кабеллари, сув қувурлари, иссиқлик қувурлари, ҳаво ўтказгич қувурлари, сув оқавалари учун канализация қувурларини ётқизиш мумкин. 3.9 ва 3.10.- расмларда тўғри бурчак юзали йирик коллекторларнинг схематик кесма юзалари ва уларнинг ўлчамлари келтирилган, шунингдек бу расмда думалоқ юзали йирик коллекторнинг кўндаланг юзаси келтирилган, бундай коллекторлар берк усулда қурилади.

Бугунги кунда кенг равишда бирлаштирувчи деб аталувчи коллекторлар қўлланилмоқда. (3.11 – расм.) 3.11-расм. Биноларни бирлаштирувчи коллекторлар Бундай коллекторлар кичик юзали ўтказувчанликга эга бўлиб, улар битта бинодан иккинчи бинога ўтувчи ёки битта районда кўплаб яшаш комплексларини бир - бири билан кўплаб ер ости коммуникацияларини улаш учун қўлланилади. Коллекторнинг ўлчамлари шундай ҳисобланган бўлиб, унинг энг четки таянч нуқталари ва комуникацияларни маҳкамлаш жойи орасидаги бўшлиқ ўтиш жойи 0.6...1.0 метрдан кам бўлмаслиги керак. Коллекторлар йиғма темир бетон конструктив кўринишига эга бўлиб уларни баъзи бир элементлари 3.11- расмда кўриниб турибди. Коллекторлар ичига сув кириб боришидан жуда ҳам мустаҳкам равишда ҳимояланган бу эса ўз навбатида унинг устки томон юзасини гидро изоляциялаш ҳисобига эришилади. Уланган чоклари жуда ҳам мустаҳкам равишда зичлаштирилади ва цемент билан қопланади. Коллектор ичига сув кириб кетадиган бўлса у ҳолда коллектор ичида электр двигател билан уланган сув тортувчи насослар жойлаштирилган бўлиб, улар автоматик равишда ишлаш ҳусусиятига эга. Коллекторлар умумий 220 В ва таъмирловчи 12 В ёритгичлари билан таъминланган. Умумий ёритиш ҳар 5...6 метр масофада осилган ёритгичлар РН – 60 (рудик нормал 60 Вт) туридаги ёритгичдан олиб борилади. Улар учун электр ток ўтказгичлар пўлат қувурлардан олиб борилади. Таъмирлаш ёритгичи 220/12 В олиб юрилувчи трансформаторлардан фойдаланилади улар махсус штепсел розеткаларига

уланади. Баъзи бир коллекторларда умумий ёритиш 36 В кучланишга эга бўлган тармоқдан бажарилади. Очиқ усулда қурилган коллекторларнинг энг тепа томини кўча асфальтидан 1.0 ...1.2 метр чуқурликда бўлиши керак. Коллекторнинг ички томони турли коммуникацияларни ётқизиш ва махкамлаш учун металло- конструкциялар билан жихозланади. Телекомуникация кабеллари учун бир- биридан 0.9 метр масофада консоллар билан жихозланган кронштейнлар ўрнатилади, одатда бундай консоллар олтитача кабеллар учун мўлжалланган. Вертикал бўйича консоллар орасидаги масофа телекоммуникация кабеллари учун 150... 180 мм ташкил этди. Турли хил кабелларни ётқизиш учун вертикал юзада телекоммуникация кабеллари электр узатиш линия кабеллари тагида ётқизилиши керак. Шахталар ва уларнинг қурилиши Телекоммуникация тармоқларининг кабел шахталари кабел канализациясининг бош иншоати бўлиб хисобланади ва улар телефон станция биносининг энг пастки подвол хонасида жойлаштирилиб, бу билан эса шахтадан чиқувчи кабеллар телефон станциянинг кросс хонасидаги ускуналар билан уланади. Станция биносининг яқинида жойлашган иккита станцион қудуқлардан, одатда турли томон йўналишлардан келувчи кабеллар учун 24, 36, 48 та ва ундан ортиқ бўлган каналлар шахтага киритилади. Баъзи бир ҳолатларда шахтага унчалик катта бўлмаган коллекторнинг станция қудуғи билан уланади. Шахтада бир неча қатор қилиб металл конструкцияли таянчлар ўрнатилиб унга кабел консоллари ўрнатилиб улар устига бинога киритилувчи кабеллар ётқизилади. Шахтанинг ўзида ёки шахтанинг тепа томонидаги махсус хонада (перчаткаловчи хона) катта сиғимдаги кабеллар горизонтал равишда (3.12 расм) ёки вертикал равишда (3.13 расм) бир мунча кичик сиғимдаги одатда 100 жуфтлик сиғимли кабелларга (перчатка ёрдамида) тақсимловчи кичик сиғимдаги кабеллар пакет кўринишга келтирилади ва шахта каркаслари ҳамда металли кабел ётқизилувчи устида битталаб ёки иккиталаб

бирлаштирилган ҳолда шахтанинг тепа томонида жойлашган кросс хонасига чиқарилиб у ерда муҳофазоловчи платаларга кабел учи ажратилиб унинг ток ўтказгич симлари кавшарлаб уланади. 3.12-расм. Горизонтал равишда жойлашган тақсимловчи муфтали кабел шахтаси: 1- кабел канализациясининг киритилувчи қувури; 2 - кросс хонасига киритилувчи беркитилган кабеллар; 3- кросс хонасидаги мухофазаловчи платалари; 4- кабел пакетлари учун кабел ётқизгичлар; 5- 100х2 сиғимли кабеллар 6- станцияда ўрнатилувчи тақсимловчи муфталар; 7- газни синдириб ўтказмайдиган муфта; 8- шахта каркасидаги кронштейинлар; 9- кабел консоллари. Кичик сиғимдаги станциялардаги кабеллар киритилувчи шахта ўрнига оралиқ ўрнатилиб уларда кабел учлари ажратилиб мухофазаловчи платаларга уланади. 3.13-расм. Вертикал равишда жойлашган

тақсимловчи муфтали ва кабел шахтаси: 1- кабел канализациясининг киритилувчи қувурлари; 2- шахта; 3- тақсимловчи муфталар; 4- тақсимловчи муфталарни махкамловчи каркас; 5- кабел ётқизилгич; 6- вертикал холда жойлашган тақсимловчи муфталар; 7- кабел консоллари жойлашган кронштейнлар; 8- газни сингдириб ўтказмайдиган муфта. Баъзи бир пайтларда кабеллар станция қудуғи ичида ажратилиб бўлиб чиқилади (3.14-расм). Бу қудуқда кичик сиғимдаги кабеллар бухилган холда эгилган қувурлар ичидан станциянинг оҳирги кабел ускуналарига уланади. 3.14-расм. Кичик сиғимдаги телефон станция биносига киритиш ва кабел учларини ажратиш: 1- кабел канализация қувурини киритиш жойи; 2- консоллар ўрнатилган кронштейин; 3- газни сингдириб ўтказмайдиган муфта; 4- тақсимловчи муфталари; 5- кроссга киритилувчи кабеллар пакети; 6- оралиқ хона; 7- кабеллар киритилувчи шкаф.

3.15-расм. Кичик сиғимдаги телефон станцияга кабелларни киритиб ажратиш: 1- станция қудуғи; 2- киритилувчи қувур блоки; 3- каучук ёрдамида беркитилган девор канали; 4- кроссга киритилувчи пакетланган кабел; 5- букилган қувурлар.

Адабиётлар рўйхати: 1. Убайдуллаев Р.Р. Волоконно–оптические сети-М.: Эко– Трендз, 2000. 2. Волоконно – оп тические системы передачи: учебник для высших учебных заведений / М.М. Бутусов, С.М. Верник, С.Л. Галкин, В.Н. Гомзин, Б.М. Машковцев, К.Н. Щелкунов; Под ред. В.Н. Гомзина.–М.: Радио и связь, 1992. 3. Гальярди Р.М., Карп Ш. Оптическая связь: Перевод с английского С.М. Бабия под ред. А.Т. Шереметьева.–М.: Связь, 1978. 4. Оптические системы передачи: Учебник для вузов/Б.В. Скворцов, В.И. Иванов, В.В. Крухмалев и др.; Под ред. В.И. Иванова.-М.: Радио и связь, 1994.

O'xshashlar

Толали оптик алоқа линиянинг қурилиш ишлари

Кабелларни ётқизиш

Маҳаллий телефон тармоқларида қўлланувчи кабеллар монтажи

МОГ туридаги муфта монтажи

Линия кабел алоқа иншоатларининг қурилиш монтаж ишлари