Халқаро ҳаво ҳуқуқи - Huquqshunoslik - Referatlar

Халқаро ҳаво ҳуқуқи

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

68 KB

Ko'chirib olish

Халқаро ҳаво ҳуқуқи Режа : 1.Халқаро ҳаво ҳуқуқининг келиб чиқиши ва ривожланиши 2. Халқаро ҳаво ҳуқуқи тушунчаси 3. Давлатларнинг ўз ҳаво ҳудудида тўла суверенитетлик тамойили 4. Халқаро ҳаво кенглигида учиш эркинлиги тамойил и 5. Халқаро фуқаро авиацияси хавфсизлигини таъминлаш тамойил и 6. Халқаро ҳаво қатновини тартибга солиш н инг асослари 7. Халқаро фуқаролик авиацияси ташкилоти (ИКАО)

1. Халқаро ҳаво ҳуқуқининг келиб чиқиши ва ривожланиши Ҳозирги аср бошларида халқаро муносабатларда халқаро ҳаво йўлларини тартибга солувчи ҳуқуқий тамойиллар ва нормалар йўқ эди. Улар фан-техника тараққиётининг халқаро ҳуқуққа таъсири натижасида юзага келди. Турли давлатлар ўртасида парвоз қилишга қобил ҳаво кемаларининг пайдо бўлиши ҳар бир давлатнинг қуруқлик ва сувдаги ҳудуди устида ҳаво кенглиги ҳуқуқий ҳолатини белгилаш ва бундай учишларнинг тартибини ишлаб чиқиш заруратини келтириб чиқарди. Аслини олганда барча давлатлар давлат суверенитетини ҳурматлаш тамойили, давлатларнинг ҳаво кенглиги устидан тўла ва беистисно суверенитетига эга, деб кўрсатилган. Шу тамойил асосида 1920-1930 йилларда кўпгина давлатлар ўз ҳудудлари осмонидаги ҳаво кенглигининг ҳуқуқий режимини белгиловчи махсус қонунлар чиқарди. Бу соҳада халқаро ҳуқуқий амалиёт, аввало, давлатлараро (ҳукуматлараро), икки томонлама битимлар тузиш йўлидан борди. Уларда битим қатнашчиси бўлмиш давлатлар ўртасидаги учишларга бўлган ҳуқуқ қайд этилди, улар ўртасида халқаро ҳаво йўлларидаги йўналишлар белгиланди. Йўловчилар, юк, почта ташиш учун миллий самалётсозлик корхоналари (масалан, Ўзбекистонда - Ўзбекистон Ҳаво йўллари, Францияда - Эйр-Франц) белгиланди. Шунингдек ҳаво йўли, шу жумладан, учишларни техника ва бошқа жиҳатлардан таъминлаш учун фойдаланаётгаи борт ҳужжатларига тегишли аниқ қоидалар тўла таърифлаб берилди. Икки томонлама битимлар фуқаро ҳаво кемаларининг давлатлар ўртасида муттасил парвозларни ўрнатишга анча таъсир кўрсатиб, халқаро ҳаво ҳуқуқини ривожлантиришда муҳим роль ўйнайди . Фуқаро авиациясининг халқаро майдонга кенг кўламда чиқиб бориши, кўпгина мамлакатларни боғловчи муҳим ҳаво йўлларининг ташкил топиши, йўловчилар ва юкларнинг ҳаво кемаларида ташишнинг барча давлатлар учун ягона халқаро қоидаларини ишлаб чиқиш заруриятини очиқ ойдин қилиб

қўйди. Кўп томонлама халқаро шартномалар шундай қоидаларни юзага келтиришнинг энг самарали воситаси бўлиб хизмат қилди. 1929 йилиёқ давлатлар халқаро ҳаво қатновига тааллуқли айрим қоидаларни бир нормага солиш учун Конвенция (1929 йилда Варшава Конвенцияси ) ишлаб чиқиш ва тузиш мақсадга мувофиқ деб ҳисоблади. Бу Конвенция унинг Преамбуласида тўғридан-тўғри айтилганидеқ «бир хил тартибда юк ташиш учун тўланадиган ҳужжатларга нисбатан халқаро ҳаво қатнови шартларини ҳамда юк ташувчининг масъулиятини тартибга солиш» учун яратилган эди. Давлатларнинг халқаро ҳаво алоқаларида банд бўлган фуқаро самолётсозлигининг кейинчалик жадал ривожланиши 1944 йилги Чикаго Конференциясида маъқулланган халқаро фуқаро авиацияси тўғрисидаги Конвенция тузилишига ва халқаро фуқаро авиацияси ташкилоти (ИКАО) тузилишига олиб келди. 1944 йилдаги Чикаго Конвенцияси, ИКАО фаолиятининг асосий мақсади шундан иборат эдики, улар «халқаро фуқаро авиацияси хавфсиз ва зарур даражада ривожлана олиши ва халқаро xaвo транспорт алоқалари кенг имкониятлар асосида белгилана олиши ҳамда ишончли ва тежамли йўлга қўйилишига» хизмат қилмоғи керак (Преамбула). Халқаро ҳаво алоқаларининг ҳар томонлама хавфсизлигини таъминлаш ҳамкорликнинг энг муҳим вазифаларидан бирини ташкил этади. 2. Халқаро ҳаво ҳуқуқи тушунчаси Халқаро ҳаво ҳуқуқи — халқаро ҳуқуқнинг бир қисми бўлиб, у халқаро қатновни амалга оширишда, унинг хавфсизлигини таъминлаш мақсадларида ҳаво кенглигидан фойдаланиш сабабли давлатлар ўртасидаги муносабатларни тартибга солувчи нормалар тартибини ўз ичига олади. Халқаро ҳаво ҳуқуқининг тамойиллари ва нормалари, халқаро ҳуқуқнинг қисми сифатида аввало, халқаро ҳаво алоқалари амалга оширилиши муносабати билан давлатлар ўртасидаги муносабатларни тартибга солади, давлатларнинг халқаро авиация қатновида иштирок этувчи

юридик ва хусусий шахсларга доир ваколатлари ва мажбуриятларини белгилайди, бироқ, бундай шахсларнинг ҳаммасига, оид ҳуқуқ ва мажбуриятлар бевосита ички давлат, қонунчилиги томонидан тартибга солинади. Яна шуни ҳам назарда тутиш лозимки, ҳозирги пайтда халқаро ҳаво алоқаларининг ҳуқуқий тартибга солинишида халқаро ташкилотлар тобора фаол иштирок этмокда. Шунинг учун халқаро ҳаво ҳуқуқини белгилашда давлатлар ўртасидаги муносабатлар тўғрисида гап юритилса ҳам, лекин бугунги кунда бу гаплардан нафақат давлатлар, балки халқаро (ҳукуматлараро) ташкилотлар ўртасидаги халқаро ҳаво алоқалари масалалари бўйича муносабатлар англанади. Фуқаро ҳаво кемаси хусусида давлатлар ўртасидаги ҳуқуқий муносабатларнинг юзага келиши, ўзгартирилиши ёки тугаши учун бу кеманинг муайян давлатларда рўйхатдан ўтказилганлиги факти билан белгиланувчи унинг миллий мансублиги муҳим аҳамиятга эга. Ҳаво кемасини айни бир вақтда турли давлатларда рўйхатдан ўтказишга йўл қўйилмайди. Рўйхатдан ўтказилганлик тўғрисидаги гувоҳнома ҳар бир ҳаво кемасида доимо сақланиши керак Ҳаво кемаси миллий мансублигининг сиртқи белгиси уни танитувчи давлат рўйхатидан ўтказиш белгисидир. Бу белги халқаро ҳаво йўлларида фойдаланувчи ҳар бир ҳаво кемасида одатда аниқ кўринади. Халқаро ҳаво ҳуқуқи халқаро ҳуқуқнинг бир қисмини ташкил этганидан кейин ҳозирги халқаро ҳуқуқнинг кенг эътироф этилган барча тамойиллари (масалан, суверенитет, давлат ҳудудининг дахлсизлиги, ички ишларга аралашмаслик, ҳамкорлик), умуман халқаро ҳаво алоқаларини ҳуқуқий тартибга солишнинг бузилмас асосини ташкил этади. Халқаро ҳуқуқий муносабатларда ҳаво кемаларининг ривожланиши, халқаро ҳаво ҳуқуқининг конкрет тамойиллари юзага келишига ҳам олиб келадики, уларга риоя қилмасдан ҳозирги кунда халқаро учишларни амалга оширишни тасаввур қилиб бўлмайди.

3. Давлатларнинг ўз ҳаво ҳудудида тўла суверенитетл и к тамойили Ҳаво кенглиги устидан суверенитет тамойилининг асосий мазмуни шундаки, давлатлар ўз ҳаво кенгликларининг ҳуқуқий ҳолатини ўзлари белгилайдилар. 1944 йилдаги Чикаго Конвенциясида кўрсатиб ўтилганидек халқаро аэронавигацияда банд бўлган, ҳаво кемаларининг давлат ҳудудига қўйилиши ёки унинг ҳозирги ҳудудидан чиқиб кетишига ёки бундай ҳаво кемаларининг улар мазкур давлат ҳудудида бўлган вақтда ишлатиш ва қатновини йўлга қўйишга тааллуқли давлат қонунлари ва қоидаларига миллий мансублигидан қатъий назар барча шартномага қатнашувчи давлатлар ҳаво кемаларига нисбатан қўлланилади. Халқаро ҳаво ҳуқуқида кенг эътироф этилганки, ҳар бир ҳаво кемаси бирон-бир бошқа давлат ҳудуди устидан учиб ўтаётган ёки шу ҳудуд доирасида бўлган вақтда, шу давлатдаги халқаро ҳаво транспортига доир амалдаги қонун ва қоидаларга жиддий риоя қилиши шарт. Ўз ҳаво кенглиги устидан суверенитет тамойилга биноан давлатлар одатда давлат чегарасини чет эл ҳаво кемалари кесиб ўтиши учун «Ҳаво дарвозалари»ни уларнинг йўналишлари ёки учиш йўлларини ва агар зарур бўлса, учишлари учун тақиқланган зоналарини жорий этадилар, шунингдек радио алоқалари ва учишлар хавфсизлигини таъминлаш қоидаларини белгилайдилар. Чет эл ҳаво кемаси аэропортга етиб келиши билан ҳар бир давлатнинг тегишли органлари уни кўздан кечириб чиқиши ва ҳужжатлари (самолётнинг рўйхатга олинганлиги тўғрисидаги гувоҳнома, унинг учишга яроқли эканлиги тўғрисидаги ҳужжат, экипаж аъзоларининг малакаси тўғрисидаги гувоҳнома, йўловчилар рўйхати ва бошқалар)ни текшириш ҳуқуқига эга. Шундай қилиб, халқаро ҳаво йўлларида учувчи чет эл ҳаво кемалари бирон-бир давлат ҳудуди доирасида бўлган вақтда шу давлатнинг юридик судлов қонунларига буйсунади.

4. Халқаро ҳаво кенглигида учиш эркинлиги тамойили Ҳозирги халқаро ҳуқуқда биноан бундай кенгликка очиқ денгиз районлари ўртасида халқаро кема қатнови учун фойдаланиладиган халқаро бўғозлар, шунингдек Антарктида устидаги ҳаво кенгликлари киради. Халқаро ҳаво кенглигида учиш учун бирон бир давлатнинг рухсатини олиш шарт эмас. Барча ҳаво кемалари халқаро ҳаво кенглигида учиб бораётган чоғида фақат ўзи рўйхатдан ўтган давлат ҳуқуқий судлов қонунларига буйсунади. Бироқ халқаро ҳаво йўлларида учиш эркинлиги давлатлар ва уларнинг кемалари халқаро битимлар ёки ИКАО иш қоидасида белгилаб қуйилган муайян қоидалар ва талабларни бажаришдан ҳоли эканликларини мутлақ билдирмайди. 1944 йилги Чикаго Конвенциясига биноан унинг барча қоидалари, шу жумладан Чикаго белгилайдиган учиш тартиблари очиқ денгиз устида ҳеч қандай истисносиз амал қилади. Барча давлатлар бу қоидаларга риоя қилмоғи ва очиқ денгиз устидан учиш чоғида уларнинг ўз ҳаво кемалари қатъий амал қилиши учун чоралар кўриши лозим. 5. Халқаро фуқаро авиацияси хавфсизлигини таъминлаш тамойили Бу тамойилга биноан давлатлар қуйидагиларни бажаришга мажбурдир: а) самолётсозлик техникаси, аэропортлар, ёрдамчи хизматчилар ва ҳаво йўлларннинг техникавий бенуқсонлигини таъминлаш бўйича чоралар кўриш; б) фуқаро авиацияси фаолиятига қонунга зид равишда аралашиш актлари билан кураш олиб бориш. Ҳаво йўллари жаҳон тармоғининг вужудга келиш ва ривожланиши давлатлар томонидан биргаликда ёки якка тартибда халқаро фуқаро авиацияси хавфсизлигини таъминлаш учун зарур чоралар кўрилишини тақозо этади.

Давлатлар томонидан 1944 йилдаги Чикаго Конвенциясининг ишлаб чиқилиши ва тузилишининг ҳамда ИКАОнинг ташкил этилишининг асосий вазифаларидан бири шундан иборатки, улар «халқаро фуқаро авиация си хавфсиз ва тартибга солинган тарзда ривожлана олиши» учун хизмат қилмоғи керак (Преамбула). Аэро навигация хавфсизлик техникасига Конвенциянинг ўзида ва унга 16-илова қўйилган ўша ягона талаблар, аввало, мана шунга хизмат қилади (1-иловада фуқаро авиацияси шахсий таркиби малакасига қуйилган талаблар ифодаланган; 2-иловада халқаро ҳаво йўлларида учишнинг хавфсизлигини таъминлашга қаратилган қоидалар ифодаланган ва ҳ. қ). Бу талабларга самолётсозлик соҳасида фан-техника тараққиёти ҳисобга олинган ҳолда муттасил аниқлик ва янгилик киритиб борилади. Бу вазифани адо этиш ИКАОга юклатилган. Шу мақсадда давлатлар ИКАО доирасида вақти-вақти билан зарурият туғилишига қараб, халқаро иш тартибини (қоидалар, стандартлар, тавсиялар ва бошқалар) ишлаб чиқадилар. Улар ҳаво кемаларининг учишга яроқлилиги ва учувчи ҳамда техник ходимлар малакасига; ҳаво кемаларининг рўйхатга олинганлиги ва борт ҳужжатларига; алоқа тартиблари ва навигация хариталарига, аэропортлар ва қўниш йўли тавсияномасига; учиш қоидалари ва ҳаво ҳаракатини бошқариш тажрибасига, шунингдек, аэронавигация хавфсизлиги ҳамда самарадорлигига оид бошқа барча масалаларга тааллуқли бўлади. Умуман, ИКАО иш қоидалари шубҳасиз, халқаро фуқаро авиацияси хавфсизлиги ва самарадорлигини оширишга хизмат қилади. Чунки улар турли давлатлар томонидан фуқаро кемалари учишининг халқаро аэро - навигация соҳасида энг янги ютуқларга асосланган ягона ёки ўхшаш учиш техник нормалари ва қоидалари амалий жиҳатдан жорий этилишига кўмаклашади. Ҳаво кемалари қатнови хавфсизлигига путур етказувчи фуқаро ҳаво кемаларини эгаллаб олиш ва олиб қочиш ҳодисалари муносабати билан ИКАО ва Чикаго конференциясига (17-илова) «Хавфсизлик Фуқаро ҳаво

кемасини қонунга хилоф аралашувлардан ҳимоя қилиш» иловаси ишлаб чиқилди. Иловада қайд этилишича, халқаро фуқаро ҳаво кемасини қонунсиз аралашув актларидан ҳимоя қилиш билан боғлиқ барча масалаларда йўловчилар, экипаж, ердаги ходимлар ва умуман, одамлар хавфсизлиги биринчи даражали аҳамиятга эгадир. 70- йилларда ИКАО ташаббуси билан унинг доирасида фуқаро ҳаво кемаси фаолиятига қонунга зид аралашувларга қарши курашда давлатларнинг ҳамкорлигини ташкил этиш ва ривожлантиришга қаратилган халқаро Конвенциялар ишлаб чиқилди. Булар 1970 йилги ҳаво кемаларининг қонунга зид эгаллаб олиш билан кураш олиб бориш тўғрисидаги Гаага Конвенцияси ва фуқаро ҳаво кемаси хавфсизлигига қарши қаратилган 1971 йилги қонунга зид актлар билан курашиш тўғрисидаги Монреал Конвенциясидир. Уларда парвоздаги ҳаво кемасини куч ёрдами билан ёки дўқ пўписа қилиб, ёхуд қўрқитишнинг бошқа турларини қўллаб, эгаллаб олиш оғир жиноий иш деб тан олинган. Монреал Конвенциясида (Гаага Конвенциясига нисбатан) фуқаро ҳозирги ҳаво кемаси хавфсизлигига таҳдид солувчи жиноий актлар ҳали аниқ ва кенг қамровли учиш чоғида ҳаво кемаси ичида бўлган шахсга нисбатан зўравонлиқ ишлаб турган ҳаво кемасини бузиш ва унга зарар етказиш мумкин бўлган қурилмалар ва моддалар, ердаги аэронавигация ускуналарини, бузиш, зарарлантириш; ҳаво кемаси учиш хавфсизлигига таҳдид солувчи мутлақо ёлғон маълумотлар бериш кабилар кўрсатиб ўтилган. Мазкур Конвенция иштирокчилари бўлган давлатлар шу сингари барча жиноятларга нисбатан жазонинг энг кескин турларини қўлламоқлари керак. Кўрсатилган жиноятларни яшириш ва тайёрланаётган ёки содир қилинган маълум жиноятлар тўғрисида хабар бермаслик ҳам жиноий жазога лойиқ ҳисобланади. Жиноятчиларни қайтариб бериш тўғрисидаги масала давлатларнинг фуқаро ҳаво кемаси фаолиятига қонунсиз аралашувга қарши кураш самарадорлиги учун ғоят аҳамиятлидир. Ривожланаётган давлатлар ҳаво қатнови хавфсизлигини таъминлаш бўйича жиддий чора сифатида

жиноятчиларни ҳаво кемаси рўйхатга олинган давлатга сўзсиз қайтариб юборилиши мажбурийлигини ёқлаб чиқмоқда. Кўпчилик давлатларнинг таклифи билан 1977 йилда ИКАО Ассамблеясида тегишли қарорлар қабул қилинган эди. Бироқ айрим давлатлар халқаро шартномалар ва қарорларни бажаришдан ҳануз бўйин товламокдалар. Барча давлатлар томонидан хавфсизликни таъминлаш тамойилига оғишмай риоя қилиниши - халқаро Ҳаво кемалари қатновини янада ривожлантиришнинг зарур шартидир. Зеро, ҳозирги даврда кемалар мамлакатлар ва халқлар ўртасидаги сиёсий, иқтисодий, маданий ва бошқа алоқаларни мустаҳкамлашда тобора катта аҳамият касб этмоқда. 6. Халқаро ҳаво қатновини тартибга солиш н инг асослари Халқаро ҳаво қатнови - бу фуқаро ҳаво кемалари томонидан икки ёки бир неча мамлакатлар ўртасида йўловчилар, юклар, почта, муайян ҳақ ҳисобига ёки ёлланган тарзда ташиш учун амалга ошириладиган учишлардир. Халқаро ҳаво кемасида юк ташишни амалда бажаришда давлатлар: юридик шахслар (энг аввало авиакорхоналар, масалан ҳаво йўллари) ва жисмоний шахслар (асосан йўловчилар) иштирок этадилар. Шунинг учун халқаро ҳаво қатновини ҳуқуқий тартибга солишда халқаро ҳаво ҳуқуқи тамойиллари ва нормалари билан бир қаторда давлатларнинг ички (давлат, маъмурий, фуқаролик ва жиноий) ҳуқуқида ифода этилган халқаро учишлари, ҳаво кемаларида юкларни, почталарни ташиш чоғида жисмоний ва юридик шахслар ўртасида келиб чиққан муносабатларни тартибга солувчи нормалар ҳам иштирок этади. Халқаро ҳаво қатновининг ҳуқуқий иш тартиблари, хусусиятлари ҳам худди мана шунда. Юридик жиҳатдан бу иш қоидалар устидан суверенитетни тан олиш ва ҳурматлаш асосида амалга ошириладиган халқаро учишлар чет эл ҳаво кемаларининг улар бирор бир мамлакат ҳудуди

доирасида бўлган чоғида мана шу давлатнинг унинг ҳаво кенглиги ҳолати ва халқаро ҳаво кемаси қатнови ҳолатига тааллуқли барча қонунлари ва қоидаларига муқаррар буйсунишини назарда тутади. Зотан, халқаро ҳаво ҳуқуқи ва ҳуқуқнинг миллий системаси ўртасидаги нормалар ўзаро узвий алоқада ва яқин ҳамкорликда бўлиб, маълумки, бу умуман халқаро ва ички давлат ҳуқуқлари нисбати учун характерлидир. Икки томонлама ҳукуматлараро битимлар бунга мисол бўла олади. Бу битимлар асосида ҳозирги вақтда манфаатдор давлатлар ўртасида халқаро ҳаво алоқалари келиб чиқади ва йўлга қ ў йилади. Бу битимлар давлатларнинг суверенитетини уларнинг халқаро почтани ташувчи чет эл фуқаро ҳаво кемаларига нисбатан миллий юриди к судловни тан олиш ва ҳурматлашга асосланади. 7. Халқаро фуқаролик авиацияси ташкилоти (ИКАО) ИКАОни тузиш тўғрисидаги қарор 1944 йилда Чикаго Конвенциясини ишлаб чиқиш жараёнида қабул қилинган эди. Унинг иккинчи қисмини ИКАО Низоми ташкил этади. Ҳозирги пайтда халқаро фуқаро ҳаво кемаси ташкилоти БМТнинг ихтисослашган ташкилоти мақомига эга бўлиб, энг кўп вакилликка эга бўлган халқapo ташкилотларнинг бири ҳисобланади. 1944 йилдаги Чикаго Конвенциясига мувофиқ ИКАО га Давлатларнинг ҳаво йўллардан фойдаланиш чоғидаги ҳаракатларини мувофиқлаштириш, ҳаво транспортини ривожлантиришга кўмаклашиш ва халқаро учишларнинг хавфсизлигини таъминлаш вазифалари юклатилган. Ташкилотнинг фаолияти уч асосий соҳада техникавий, ҳуқуқий ва иқтисодий соҳаларда амалга оширилади. ИКАО энг аввало ҳаво кемаларининг яроқли эканлиги тўғрисидаги янгиланган учиш техника нормаларини, фуқаро ҳаво кемаси шахсий таркибига, диспетчерлик ва ҳаво ҳаракатини учиш ахборот хизмати билан таъминлашга нисбатан талабларни ишлаб чиқади. У шунингдек аэродромлар

ва аэронавигация ускуналарининг асосий физик тавсияномасини, халқаро учишлар навигация ва бошқа қоидаларини белгилайди. Бу билан у халқаро учишларнинг хавфсизлигини янада оширишга кўмаклашади. ИКАОнинг юридик соҳадаги фаолиятининг асосий йўналиши янги халқаро кўп томонлама конвенция ва битимларнинг лойиҳаларини ишлаб чиқишдан иборатдир. ИКАО ташаббуси билан халқаро фуқаро ҳаво кемасининг турли масалаларга бағишланган бир неча (масалан: юқорида учинчи шахс томонидан ҳаво кемасига етказилган зарарни қоплаш тўғрисидаги 1952 йилги Рим Конвенцияси; ҳаво кемаларини қонунга зид равишда эгаллаб олиш актлари билан кураш бўйича 1970 йилдаги Гаага ва 1971 йилдаги Монреал) Конвенциялари қабул қилинди. Иқтисодий соҳада ИКАО фаолияти асосан юк ва ЙУ ловчилар ташиш тўғрисидаги ҳисобот маълумотларини тўплаш, турли мамлакатларга аэродром хизмати воситаларини яратишда техника хизмати кўрсатиш, учувчи техник ходимлар тайёрлашда кўмаклашишдан иборат. ИКАО олий кафолатли органи — Ассамблеядир. Унга ташкилот аъзолари бўлган барча давлатлар киради. Ассамблея камида уч йилда бир марта тўпланиб, Кенгашни сайлайди, унинг ҳ исоботларини тинглайди ва иш режасини, ташкилот бюджет и ва аъзолик бадаллар и шкаласини тасдиқлайди, ёрдамчи органлар таъсис этади. ИКАОнинг доимий ижрочи органи бўлган Кенгаш яширин овоз бериш йўли билан сайланувчи 30 давлатдан иборат бўлади. Кенгашни сайлаш чоғида Ассамблея унда қуйидаги давлатлар ваколати бўлишини таминловчи тамойилларга амал қилмоғи даркор: 1) ҳаво транспортида етакчи роль ўйновчи давлатлар; 2) халқаро фуқаро ҳаво кемаси учун хизмат кўрсатишнинг аэронавигация воситаларини бериб қўйишга салмоқли ҳисса қўшувчи давлатлар; 3) жаҳоннинг барча асосий жўғрофий районлари ваколатли бўлишини таъминловчи давлатлар. Кенгашнинг вазифалари Чикаго Конвенцияси ҳамда Ассамблея қарор ва қоидаларининг амалга оширилиши; халқаро фуқаро ҳаво кемаси масалалари бўйича иш тартиблар;

стандартлар ва тавсиялар ишлаб чиқиш ва қабул қилиш; ИКАО аъзолари бўлган давлатлар ўртасида Чикаго Конвенцияси ва унинг қоидаларини тавсиялаш ёки қўлланишга тааллуқли келишмовчиликларни бартараф этиш чоғида ҳакамликни амалга оширишдан иборат. Кенгаш ҳ узурида аэронавигация комиссияси авиатранспорт, юридик ва бошқа қў миталар таъсис этилади. ИКАО билан бир қаторда фуқаро ҳаво кемаси масалалари бўйича минтақавий халқаро ташкилотлар ҳам иш олиб бормоқда. Улар 1960 йили тузилган аэронавигация хавфсизлигини таъминлаш бўйича Европа ташкилоти; 1969 йилда ташкил этилган Африка фуқаро ҳаво кемаси комиссияси (АФҲКК); 1973 йилда ташкил этилган Лотин Америка фуқаро ҳаво кемаси комиссияси (ЛАКАК) ва бошқалардир. Уларнинг ҳаммаси ИКАО билан ҳамкорликда бўлиб турадилар. Ўзбекистон Республикасининг Ҳаво Кодекси 1993 йил 7 майда қабул қилинган. 1997 йил 26 декабрда ўзгартириш ва қўшимчалар киритилган.

Адабиётлар: 1. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси. Т., «Ўзбекистон», 2003 2. Каримов А.А. Ватан саждагоҳ каби муқаддасидир. 3-том, Т., «Ўзбекистон», 1996 3. Каримов А.А. Биздан озод ва обод ватан қаолсин. 2-том, Т., «Ўзбекистон», 1996. 4. Холмўминов Қ. Давлат ва ҳуқуқ назарияси, ўқув қўлланма. Тошкент, 2000. 5. Бобоев Ҳ.Б., Одиловқориев Ҳ.Т. Давлат ва ҳуқуқ назарияси. Дарслик, Тошкент, 2000 6. www.ziyonet.uz

O'xshashlar

Халқаро гуманитар ҳуқуқи

Халқаро экология ҳуқуқи

Халқаро шартнома ҳуқуқи

Халқаро космик ҳуқуқи

Халқаро денгиз ҳуқуқи