Tabiatshunoslik darslarida о‘quvchilarga “Ona zaminimiz” haqida tushunchalarni shakllantirish

Yuklangan vaqt:

29.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

713.5 KB

Ko'chirib olish

“5141600–Boshlang‘ich ta’lim va sport tarbiyaviy ish” yo‘nalishi bo‘yicha bakalavr darajasini olish Tabiatshunoslik darslarida о‘quvchilarga “Ona zaminimiz” haqida tushunchalarni shakllantirish mavzusida yozgan

Reja Kirish. I. bob. Boshlang‘ich sinf о‘quvchilarining Ona zaminimiz haqida bilimlarni shakllantirish jihatlari. I.1. О‘quvchilarni Ona zaminimizga doir umumiy ma’lumotlar bilan tanishtirish. II. bob. Tabiatshunoslik darslarida о‘quvchilarga Ona zaminimiz haqida amaliy bilimlarni shakllantirish yо‘llari. II.1. Pedagogik texnologiyadan foydalangan holda о‘quvchilarga Ona zaminimizga doir dars ishlanmalari. Xulosa. Foydalanidgan adabiyotlar. Ilova. 2

K I R I SH Ma’lumki Respublikamiz о‘z mustaqilligini qо‘lga kiritgan ekan, ayni paytdaMa’lumki Respublikamiz о‘z mustaqilligini qо‘lga kiritgan ekan, ayni paytda har tomonlama barkamol avlodni tarbiyalash va voyaga etkazish ishlariga yuksakhar tomonlama barkamol avlodni tarbiyalash va voyaga etkazish ishlariga yuksak darajada e’tibor berilmoqda. darajada e’tibor berilmoqda. “ Bizga kadrlar tayyorlashning maxsus milliy dasturi kerak. “ Bizga kadrlar tayyorlashning maxsus milliy dasturi kerak. Bu dastur: Bu dastur: - umumiy ta’lim maktablarida dars berish sifatini oshirish (о‘qituvchilarni,- umumiy ta’lim maktablarida dars berish sifatini oshirish (о‘qituvchilarni, metodistlarni qо‘shimcha ravishda moddiy rag‘batlantirish, maxsus sinfxonalarmetodistlarni qо‘shimcha ravishda moddiy rag‘batlantirish, maxsus sinfxonalar barpo etish, oliy о‘quv yurtlarining maktablarni otaliqqa olishini yо‘lga qо‘yish vabarpo etish, oliy о‘quv yurtlarining maktablarni otaliqqa olishini yо‘lga qо‘yish va shu kabilar) ni”, ana shu ezgu g‘oya birinchi bor kun tartibiga qо‘yilganiga, manashu kabilar) ni”, ana shu ezgu g‘oya birinchi bor kun tartibiga qо‘yilganiga, mana bugun 21 yil tо‘ldi. О‘tgan davr mobaynida Prezident Islom Karimovning bevositabugun 21 yil tо‘ldi. О‘tgan davr mobaynida Prezident Islom Karimovning bevosita tashabbusi va rahbarligida ishlab chiqilib, 1997 yil qabul qilingan Kadrlartashabbusi va rahbarligida ishlab chiqilib, 1997 yil qabul qilingan Kadrlar tayyorlash milliy dasturi va uning uzviy, mantiqiy davomi bо‘lgan, 2004-yil qabultayyorlash milliy dasturi va uning uzviy, mantiqiy davomi bо‘lgan, 2004-yil qabul qilingan Maktab ta’limini rivojlantirish davlat umum milliy dasturini amalgaqilingan Maktab ta’limini rivojlantirish davlat umum milliy dasturini amalga oshirish natijasida 1600 ga yaqin akademik litsey va kasb-hunar kolleji, qariyb 10oshirish natijasida 1600 ga yaqin akademik litsey va kasb-hunar kolleji, qariyb 10 mingta umum ta’lim maktabining, 200 ga yaqin bolalar musiqa va san’atmingta umum ta’lim maktabining, 200 ga yaqin bolalar musiqa va san’at maktabining yangitdan barpo etilgani va rekonstruksiya qilingani, 1200 tadan ziyodmaktabining yangitdan barpo etilgani va rekonstruksiya qilingani, 1200 tadan ziyod bolalar sport inshoаti qurib foydalanishga topshirilgani va zamonaviy asosdabolalar sport inshoаti qurib foydalanishga topshirilgani va zamonaviy asosda jihozlangani, hech shubhasiz, yuqorida tilga olingan sо‘z va ish birliginingjihozlangani, hech shubhasiz, yuqorida tilga olingan sо‘z va ish birligining amaldagi yorqin namoyonidir, desak, aslo mubolag‘a bо‘lmaydi. Islom Karimov “amaldagi yorqin namoyonidir, desak, aslo mubolag‘a bо‘lmaydi. Islom Karimov “ О‘zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida” asaridan keltirilgan. О‘zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida” asaridan keltirilgan. Mavzuning dolzarbligiMavzuning dolzarbligi . Ushbu bitiruv malakaviy ishda boshlang‘ich. Ushbu bitiruv malakaviy ishda boshlang‘ich sinflarning tabiatshunoslik darslarida ona zaminimiz haqida nazariy bilimlar berishsinflarning tabiatshunoslik darslarida ona zaminimiz haqida nazariy bilimlar berish va umumiy tushunchalar haqida fikrlar berilgan. Ona zaminimiz bо‘limida yerva umumiy tushunchalar haqida fikrlar berilgan. Ona zaminimiz bо‘limida yer yuzasining tuzilishi, suv havzalari, vaqt о‘lchov birligi tushunchalari berilib,yuzasining tuzilishi, suv havzalari, vaqt о‘lchov birligi tushunchalari berilib, о‘quvchilar onggiga singdirish bilan birga uning asl mohiyatini o'rgatish samaraliо‘quvchilar onggiga singdirish bilan birga uning asl mohiyatini o'rgatish samarali usullardan ekanligini o’rganish va tahlil qilish dolzarb masalalardan hisoblanadi.usullardan ekanligini o’rganish va tahlil qilish dolzarb masalalardan hisoblanadi. Ishda berilgan metodlar orqali tabiatshunoslik darslari о‘qitilgan boshlang‘ich Ishda berilgan metodlar orqali tabiatshunoslik darslari о‘qitilgan boshlang‘ich sinf о‘quvchilarida ilmiy tushunchalar shakllanadi.sinf о‘quvchilarida ilmiy tushunchalar shakllanadi.  .. 3

Bitiruv malakaviy ishni maqsadiBitiruv malakaviy ishni maqsadi . Boshlang‘ich sinf о‘quvchilariga. Boshlang‘ich sinf о‘quvchilariga tabiatning inson hayoti va faoliyatidagi o‘rni, Yer haqida tushuncha berish. OnaOna zaminimiz tо‘g‘risida ilmiy dunyoqarashni shakllantirish Yerning quyosh atrofidazaminimiz tо‘g‘risida ilmiy dunyoqarashni shakllantirish Yerning quyosh atrofida aylanishini va suv boyligimiz ekanligini tahlil etish, tabiatni e’zozlash, uningaylanishini va suv boyligimiz ekanligini tahlil etish, tabiatni e’zozlash, uning boyliklarini kо‘paytirishga shu sababli suvni tejab ishlatish kerakligi, atrof muhitniboyliklarini kо‘paytirishga shu sababli suvni tejab ishlatish kerakligi, atrof muhitni muhofaza qilish kо‘nikmalarini hosil qilish pedagoglar jamoasidan katta kuch talabmuhofaza qilish kо‘nikmalarini hosil qilish pedagoglar jamoasidan katta kuch talab qiladi. qiladi. Bitiruv malakaviy ishning vazifasi. Bitiruv malakaviy ishning vazifasi. Boshlang‘ich sinf о‘quvchilarida ilmiyBoshlang‘ich sinf о‘quvchilarida ilmiy tushunchalarni shakllantirish, Ona zaminimiz bilan ilmiy asosda tanishtirishtushunchalarni shakllantirish, Ona zaminimiz bilan ilmiy asosda tanishtirish jarayoni quyidagi hollarda yaxshi samara beradi.jarayoni quyidagi hollarda yaxshi samara beradi. - boshlang‘ich sinf о‘quvchilariga dars jarayonida va boshqa turdagi- boshlang‘ich sinf о‘quvchilariga dars jarayonida va boshqa turdagi mashg‘ulotlarga Ona zaminimiz bilan tanishtirish va ilmiy tushunchalarnimashg‘ulotlarga Ona zaminimiz bilan tanishtirish va ilmiy tushunchalarni shakllantirish muommalari hal etiladi;shakllantirish muommalari hal etiladi; -- о‘quvchilarni yosh xususiyati va qiziqishlaridan kelib chiqib Onaо‘quvchilarni yosh xususiyati va qiziqishlaridan kelib chiqib Ona zaminimizni tushuntirish;zaminimizni tushuntirish; - - о‘quvchilarga ilmiy bilim va kunikmalar hosil qilish natijasida kasbgaо‘quvchilarga ilmiy bilim va kunikmalar hosil qilish natijasida kasbga bо‘lgan qiziqishlarini oshirish.bо‘lgan qiziqishlarini oshirish. Bitiruv ishning obekti. Bitiruv ishining obekti bо‘lib, Qarshi shahridagi 14- umumiy o‘rta maktabda 2011-2012 yillarida o‘quvchilar ta’lim -tarbiyasi sohasida olib boriladigan ishlar hisoblanadi. Ishning predmeti esa Boshlang‘ich sinf о‘quvchilarini tabiatni, atrof-olamni sevish ruhida tarbiyalash va uni tashkil qilish yо‘llarini ilmiy о‘rganishdan iborat. Bitiruv malakaviy ishning ilmiy tadqiqot metodi va manbalari.Bitiruv malakaviy ishning ilmiy tadqiqot metodi va manbalari. Boshlang‘ich sinf о‘quvchilari bilan suhbatlar uyushtirildi. Ona zaminimizBoshlang‘ich sinf о‘quvchilari bilan suhbatlar uyushtirildi. Ona zaminimiz tо‘g‘risida Klaster usulida, о‘quvchilarni qiziqishlarini oshirish maqsadida “Suv”tо‘g‘risida Klaster usulida, о‘quvchilarni qiziqishlarini oshirish maqsadida “Suv” mavzusiga oid she’r, qо‘shiq, topishmoq, maqollar tanlovini о‘tkazish topshirildi.mavzusiga oid she’r, qо‘shiq, topishmoq, maqollar tanlovini о‘tkazish topshirildi. Hamda ularni izoxlash tushunchalarni aytib berish yо‘llari bilan ishlandi.Hamda ularni izoxlash tushunchalarni aytib berish yо‘llari bilan ishlandi. Shuningdek eng qiziqarli adabiyotlar rо‘yxati taqdim etilib, о‘quvchilarga о‘qishShuningdek eng qiziqarli adabiyotlar rо‘yxati taqdim etilib, о‘quvchilarga о‘qish uchun tavsiya berildi.uchun tavsiya berildi. 4

$I. Bob. Tabiatshunoslik darslarida о‘quvchilarga “Ona zaminimiz” haqida bilimlar berishning nazariy asoslari Yer – sayyora (planeta). Yer quyosh fokusida ellips shaklida aylanadigan uchinchi planeta hisoblanadi. Quyosh atrofida Yerning aylanish davri 365,25 о‘rtacha quyosh sutkasiga tо‘g‘ri keladi. Yer о‘z о‘qi atrofida tо‘liq aylanishi 23 soat 56 minut 4,09 sekund vaqt ichida sodir bо‘ladi. Yer о‘z о‘qida egilgan holda orbita yuzasiga nisbatan 66033* 20* da tо‘liq aylanadi. Quyosh sistemasidagi planetalarning qarshiligi tufayli bu burchak sekinlik bilan kuchayiyu har 100 yilda 46*,8 ga о‘zgaradi. Yerning aylanishi о‘z aylanishini 26 ming yilda qonun shaklida о‘zgartiradi va putatsiya deb yuritiladigan kichik tebranishlar sodir bо‘ladi. Shartli ravishda Yerning о‘z о‘qi atrofida aylanish juda sekin har 100 ming yilda 1 sekund atrofida beradi. Quyoshning tortish kuchi Yerni о‘z о‘q orbitasida saqlanishini ta’minlaydi, ammo oy va yulduzning tortish kuchi okean suvining kо‘tarilishi va tushishi, atmosfera havzasi va Yerning qattiq qatlamiga ta’siri mavjud. Yer sharining shakli ellipsoid shakliga yaqin. Yerning geofizik о‘lchami va gravimetrik ma‘lumotlariga asosan ellipsoid Yerning о‘rganilgan. Shunga kо‘ra uning ekvator radiusi 6.378.245 m, meridian aylanasi uzunligi 40008550 m, hajmi 1,083,10 km2, Yerning umumiy massasi 5,92,10 gr. Gravitermik ma‘lumotlarga kо‘ra, Er zichligi 5,62 g\sm3. Yerning quyosh atrofida tо‘liq aylanishi uchun 365 kun 5 soat 48 minut 46 sekund vaqt о‘tadi. Agar 365 kun 6 soat deb oladigan bо‘lsak (har yiliga 11 minut 14 sekund xato bо‘ladi) har tо‘rt yilning uch yili 365 kun bir yili 366 kunga tо‘g‘ri keladi. Har yiliga tо‘g‘ri keladigan 6 soat tо‘rtga kо‘paytirilib, bir yilga qо‘shiladi. Shuning uchun kalendardagi har tо‘rt yilning biri 366 kunga tо‘g‘ri keladi. Shuning uchun tо‘rtinchi yilning fevral oyi 29 kun bо‘lib, kabisa yili deyiladi. 5$