Suw almasınıw fiziologiyası - Биология - Презентации

Suw almasınıw fiziologiyası

Загружено в:

01.03.2024

Скачано:

0

Размер:

1221.80859375 KB

Temasi: « Suw almasınıw fiziologiyası »

Reje 1.Suwdıń haywan organizmindegi ahmiyeti. 2.Organizmde erkin hám baylanısqan suw muǵdarın anıqlaw. 3.Túrli haywanlardıń suwǵa bolǵan ixtiyajı. 4. Haywanlar organizminde duz almasınıwı-suw almasınıwı shınjırınıń baylanısı.

Tiri organizmler dáslep suwda payda bolǵan. Soǵan qaray gidrobiont organizmdiń dúzilisi, fiziologikalıq qásiyetleri hám elementler almasinuvi suwdiń fizikalıq hám ximiyalıq qásiyetleri menen baylanıslı. Suw hám qurǵaqlıq organizmlerinde ámeldegi bolǵan suw, ol jaǵdayda bioximiyalıq processlerdiń barıwı ushın tiykarǵı ortalıq bolıp esaplanadı.

Haywanlar denesindegi suyıq toqıma (qan, boslıq ishi suyıqlıǵı) dıń osmotik basımı hám ionlı jaǵdayı protoplazma quramındaǵı suw hám erigen duzlar muǵdarına baylanıslı boladı. Azıqa ónimleri hám dissimilyasiya elementlerı suyıq jaǵday da suw menen barlıq organ hám toqımalarǵa alıp barıladı.

Túrli haywanlardıń organizmindegi suw muǵdarı - 46% den 92% ge shekem boladı. Mısalı mollyuskalarda 80- 92%, dárya teńiz shayanında 77%, lansetnikda-87%, ıyt balıqta - 93%, meduzada - 95%-ga teń. Organizm menen sırtqı ortalıq arasında mudami suw hám ol jaǵdayda erigen jaǵdaydaǵı elementler almasiniwi bolıp turadı.

Egerde organizmdegi suw muǵdarı zárúrli muǵdardan kemiyse, haywan janı ketip qalǵan (uyqı) jaǵdayǵa túsedi. Nabada azayıw dawam etse, qaytıs bolıwı múmkin. Organizmniń suw joytıwı ash qalıwdan salmaqli esaplanadı. Eger organizm ash qalıwı nátiyjesinde salmaǵınıń 40% ni joǵatsa da ólmiydi. Bardı da organizmdegi suw 20% ga kamayse ol óledi.

Suw haywanlarında suw-duz almasiniwi. Haywan organizmi ushın zárúr bolǵan barlıq elementler suwda ámeldegi boladı. Bul elementlerdi haywanlar suw ósimliklerin jew arqalı hám bóleken osmos jolı menen qabıl etedi. Ayırım birikpeler gidrobiontler denesinde toplanıp baradı.

Mısalı, dushshı suw haywanları denesinde teńiz haywanlarinikine salıstırǵanda fosfor, kremniy hám rux mıń ese, altıngugurt, temir, mıs hám yod júz ese, kaliy, mishyak, bor hám ftor on ese kóp toplandı. Kremniy birikpelerine haywanlar hám gewektanlilar bay boladı. Olar skeletiniń quramında kremniy 88% ge shekem bolıwı múmkin.

Ádebiyatlar 1.R.X.Xaitov, B.Z.Zaripov, Z.T.Rajamurodov, "Haywanlar fiziologiyası". Darslik. Toshkent, O’qituvchi-2005 yil. 2.D.E.Eshimov, R.F.Ro’ziqulov, "Hayvonlar fiziologiyası fanidan amaliy laboratoriya mashǵulotlari”. O’quv qo’llanma. Toshkent, Ilm ziyo-2012 yil.

Похожие

Ionlaniwshi nurlardin biologiyaliq tasir mexanizmleri

Radioaktiv nurlarınıń tiri organizmge tásiri. Nurlanıw dozasi

Qarshi vohasiga introduksiya qilingan murakkabguldoshlar oilasi vakillarining bioekologik xususiyatlari

Mikroorganizmlarning biosferadagi o`rni

Tur evolutsiyasining asosiy bosqichlari