Ma’jbu’riy soyılg’an haywanlardan alıng’an ónimlerdin’ vse ha’m go‘shti saqlawda júz beretug’ın o’zgerisler - Зоология - Рефераты

Ma’jbu’riy soyılg’an haywanlardan alıng’an ónimlerdin’ vse ha’m go‘shti saqlawda júz beretug’ın o’zgerisler

Загружено в:

04.03.2024

Скачано:

0

Размер:

21.15234375 KB

Ma’jbu’riy soy ı lg’an haywanlard an a l ı ng’an ónimler din ’ vse h a’ m go‘shti saqla w da j úz b eretu g’ ı n o’zg e risl e r Rej e : 1. Awıl xojalıq haywanların soyıw múmkin bolmaǵan qallarda hám májburiy soyilatuǵın haywanlar 2. Ma ’ jburiy soyilg ’ an haywanlar go’shi ha’m go’sh mahsulotlarini sanitariya jag’dayın bahalaw ha’m satiwga shigariw. 3. go’shti saqla w da j úz b eretu g’ ı n o’zg e risl e r 4. Shartli yaroqli go’shtni zararsizlantirish usullari. 5, Góshtiń shılımshıqlanıwı Tayansh sozler: agoniya, k uydirg i, oqsil, qorason, tuya va qoramol o’lati qutirish, qoqshol, xavfli shish, bradzot, qo’ylarni enterotoksemiyasi, botulizm, manqa, epizootik limfongit, parrandalarning o’lati, psevdochuma ,zagar, mog’or lanish.

Haywanlardı májburiy soyıwǵa ro'xsat beriwden aldın veterinariya jumısshısı, olardı keselligi hám xolatini anıq biliwi kerek. Tómendegi haywanlar soyıwǵa ruxsat etilmeydi. 1. Haywanlar ólim aldı qattı tınıshsızlanıwı xolatida bolǵanda, bul jaǵday qanday sebepler áqibetinde bolıwdan qatiy názer (bunda júrek iskerligi pasayadi, refleks joǵaladı, kózdiń shaq perdesi xiralashadi) 2. Shoqmaratuǵın jas haywanlar eki háptege jetpegen bolsa. 3. Haywanlar pestisidlar menen ótkir formada zaxarlanganda antibiotiklar menen emlengende málim dáwir ishinde. 4. Ot jara keselligine vaksina jiberilgandan keyin 14 kún ishinde, yamasa emlew ushın ot jara keselliga qarsı sarısuw jiberilganda súyri-sopaq (belok ) keselligine qarsı emlenganida 21 kún dawamında. Birpara haywanlarda eger joqarıda keltirilgen shanshıwlardan keyin haywanlarda temperatura kóterilmasa yamasa organizm emlewge qarsı hákis jaǵday kórsetpesi. 5. Haywanlar kesel bolsa yamasa tómendegi keselliklerge gúman etilse: Ot jara, óli et, túye hám qaramal oba keselii qutirish, qoqshol, qáwipli isik, bradzot, qoyni enterotoksemiyasi, botulizm, manqa, epizootik limfongit, qustıń oba keselii, psevdochuma hám basqalarda. Haywanlardı májburiy soyıw bárháma veterinariya xızmetkerlerin ruxsatı menen ámelge asıriladı. Joqarıda kórsetilaganlardan tısqarı basqa juqpalı, invazion hám juǵımsız keselliklerde, zaxarlanishda, jaroxatlanganda, suyekler sınǵanında hám basqa haywanlardı ómiri qáwip astında bolǵanda hám uzaq múddet emlew talap etilgende májburiy soyıwǵa ro'hsat beriledi. Májburiy soyilǵannan keyin alınǵan ónimlerge sanitariya jixatidan tuwrı ataq beriwde, áwelembor ólim aldı qattı tınıshsızlanıwı daǵı jaǵdaydı hám salmaqli patologikalıq processni tuwrı parıqlaw hám ajrata biliw kerek. Bulardıń tuwrı parıqlaw ushın organoleptik kórsetkishlerdiń nátiyjesi, bakteriologik tekseriwler hám zárúr qallarda bioximyoviy tekseriwler nátiyjesinde esapqa alınadı.

Organoleptik tekseriwler Ólim qattı tınıshsızlanıwı jaǵdayında yamasa salmaqli patologikalıq processinde soyilǵan haywanlardı denesinde hám ishki shólkemlerinde tómendegi belgiler anıqlanadı. Ishki organlar qanǵa tolǵan halda, dene muskulları jaman qansızlangan boladı. Nátiyjede muskularning reńi qaralaw - qızıl bolıp, kógildir kóriniste boladı. Plevraning astında hám qarın diywalidıń qan tamırlarında qaldıq qan anıqlanadı. Jawınıń reńi qızg'ish, pıshaq menen shoqmaragan moynı jayı hám muskulları tegis bolıp átirapındaǵı toqımalarına qan shimilgan boladı, muskuldı kesilgen maydan bóleginde qan tamshıları shıǵadı. Teri astı qatlamında hám dene muskullarınıń ayırım jaylarında qan qatıp qalǵan jayları bolıwı múmkin, bunday xolat kóbinese haywanlardıń jatqan tárepinde boladı. Limfa túyinleri giperimiya jaǵdayında boladı. Bakteriologik tekseriw Bakteriologik tekseriw ot jaranin joq ekenligine isenim payda etiw ushın, hám de adamlarda júzimsikoinfeksiyani hám júzimsikozni shaqırıwı múmkin bolǵan mikroorganizmlarni gósh hám ishki organlardaǵı muǵdarın anıqlaw ushın ótkeriledi. Bioximiyalıq tekseriw Bul tekseriw usılında tómendegiler anıqlanadı yaǵnıy góshni pH, qıshqılanıwaza, eger qaramal góshi tekserilip atırǵan bolsa formalınli reaksiyalar qóyıladı. Saw haywanlardan alınǵan góshni pH - 6, 2 ge teń kesel buyımlardan alınǵan góshda pH - 6, 3-6, 5. Júdá salmaqli juqpalı keselliklerde hám sozılmalı palogik processlerde góshni pH - 6, 6 hám joqarı bolıwı múmkin. Ólim qattı tınıshsızlanıwında hám salmaqli patologikalıq processda qıshqılanıwaza reaksiyasınıń kórsetkishi góshni ekstraktida keri ko'rchatkich boladı. Májburiy soyilǵan haywanlardıń góshini sanitariya jixatidan bahalaw hám satıwǵa shıǵarıw

Xojalıqlarda májburiy shoqmarǵan haywanlarǵa, shoqmarıw sebepleri anıqlanıp akt dúziledi. Aktga veterinariya vrachi qol qóyadı. Akt menen birgelikte veterinariya laboratoriyası juwmaǵı, bakteriologik hám bioximiyalıq tekseriwlerdiń nátiyjesi bolıwı kerek. Májburiy shoqmarǵan haywan góshi hám basqa ónimleri joqarıda keltirilib ótilgen hújjetler menen birgelikte kalbasa hám konserva tayınash kombinatlarına jónetiledi. Eger haywan ólim aldı qattı tınıshsızlanıwı yamasa salmaqli patologikalıq process nátiyjesinde májburiy shoqmarǵan bolsa, denesi jaman qansızlanib, limfa túyinleri ózgeredi. Denediń góshida hám ishki shólkemlerinde mikroblar anıqlanadı. Bunday túrde soyıw nátiyjesinde alınǵan ónimler util etiledi. Eger ekspertiza nátiyjesi, bakteriologik hám bioximiyalıq tekseriwlerdi juwmaǵına tiykarınan gósh tutınıwına jaramlı dep tapılsa. Bunda gósh qaynatib pısırılgennen keyin isletiledi. Májburiy soyilǵan haywanlar góshini kalxoz bazarına shıǵarıp satıwǵa ro'xsat berilmaydi. Tap sonday xomlay ulıwma awqatlanıw asxanalarına da tek pısırılgennen keyin shiǵarıladı. Tómendegi jaǵdaylarda buyımlardı soyıw májburiy soyıwǵa kirmaydi: 1. vazni boyınsha, boqilgan soyıwǵa tayın buyımlardan tómen, lekin saw tek násil bermeytuǵın, sút bózi átirapiyaga dus kelgen haywanlar. 2. Tabiy báleler nátiyjesinde (qar basıw, qishni qattı keliwi) shoqmaratuǵın buyımlar. Bunday haywanlar, tikkeley veterinariya xızmetkerleri qadaǵalawı astında shoqmaradı hám veterinariya programması tiykarında tekseriwden ótkerilip akt dúziledi. Jıldırım urıw, suwıqtan muzlaw, suwda cho'kkan, buyımlardı góshi ólgen haywanlar sıyaqlı qabıl etilip o'til etiledi. Góshtiń shılımshıqlanıwı. Hawası almaspaytuǵın, ıǵallıǵı joqarı muzxanalarda saqlanatuǵın góshte shılımshıqlar payda boladı, yamasa góshtiń ústi ıǵal bolǵanlıǵınan

mikroorganizmlerdiń rawajlanıwı ushın jaqsı sharayat jaratıladı hám gósh tez buzıladı. Sonıń ushın bunday góshtiń ústine ıǵallanǵan súlgi menen artıp, tez arada paydalanıwǵa jiberiu kerek. Góshtiń qızarıwı. Góshtiń qızarıwına arnawlı pigment payda qılatuǵın Bact, prodigiosis bakteriya sebepshi boladı. Ol góshtiń ústingi bóliminde rawajlanıw qızıl daǵları payda boladı. Góshtiń kógeriwine hám pigment islep shıǵaratuǵın Bac. Cyanogenes Bakteril sebepshi boladı. Bunday góshtiń ústingi bólimi kesip taslap tazalanadı hám sonnan keyin paydalanıwǵa beriledi. Góshtiń kógeriwi. Túrli qıylı kógeriwi saqlanǵan góshtiń sıpatın buzadı. Maydalanbaǵan góshte payda bolǵan moǵordiń reńi aq hám kók bolsa, bunday góshtiń ústine kúshsiz sirke kislotası eritpesinde ıǵallanǵan shuberek penen artıp tazalanǵannan keyin paydalanıw múmkin. Góshtiń arası qara yamasa kók kógeriwi menen pataslanǵan bolsa bunday góshtiń moǵor basqan jerleri kesip taslanıp, qalǵan bólekleri satıwǵa ruxsat etiledi. Góshtiń qızıwı. Jańa soyılǵan semiz gósh qolaysız sharayatta suwıtılsa, onda ashıǵan iyis payda boladı. Ol kók-qızıl mıs yaki bawır qızıl reńge aylanadı. Bunday gósh bakteriologik jaqtan tekserilgende onnan bakteriyalar tabılmaydı. Sebebi fermentativ protsesler nátiyjesinde góshte kóp muǵdarda hár qıylı gazlar toplanıp onıń qızıwına sebepshi boladı. Qızǵan góshti mayda-mayda bóleklerge bólip, asıp qoyıladı. Nátiyjede kóp iyisler ham qızıl daǵlar joq bolıp ketedi. Usı sebepli bunday góshti paydalanıwǵa boladı. Góshtiń iyisleniwi. Góshtiń iyislenip qalıwına beloklardıń párshelew qabiletine iye bolǵan mikroblar sebepshi boladı. Bul mikroblardıń góshte rawajlanıwı ushın qolay temperatura hám ıǵallıq bolıwı kerek. Bul mikroblar endogen hám ekzogen jollar arqalı túsedi. Endogen jol menen mikroblar góshke haywan kesel bolǵanda yamasa organizmniń qarsılıq kórsetiw kúshi tómenlegende ótedi. Ekzogen jol menen góshi sırtqı ortalıqtan mikroblar menen pataslanadı. Mikroblar góshiniń arasınan aldın jumsaq biriktiriwshi tokıma arqalı kirip kóbeygennen keyin muskul toqımasınıń ishine ótip rawajlanadı. Sonıń ushın iyisleniwdiń baslanǵısh dáwirinde jamani iyis muskul toqımasına tiykarlanıp súyek

toqımasında jaqsıraq seziledi. İyislengen góshten awqat qılınsa adamlar záhárlenip qalıwı múmkin. İyislengen góshtiń reńi hár qıylı dárejede ózgerip turadı. Góshni saqlaw processinde júz beretuǵın ózgerisler Góshni saqlawda, hár túrlı faktorlardı tásirinen, ol jaǵdayda tómendegi ózgerisler júz boladı. Góshni reńin ózgertiw Góshni reńiniń ózgeriwi kem qallarda júz boladı hám kóbinese bunday ózgerisler mikroorganizmlarning góshdagi rawajlanıwı iskerliginen kelip shıǵadı. Bunda góshning maydanında kógeriw, aǵıw -qızıl reńler payda boladı. Fotobakteriyalarni góshni quramında rawajlanıwınan, gósh qarańǵı orınlarda nur shıǵarıw ózgeshelikine iye boladı. Joqarıda tán alıw etilgen barlıq mikroorganizmlar pigmet payda etiwshi mikroblar bolıp adam ushın havfli emes. Pigment payda etiwshi mikroorganizmlarning tásiri nátiyjesinde payda bolǵan daqlar tazalanadı, keyin bolsa denediń góshi sanaatda qayta islewge jiberiledi yamasa erkin satıwǵa shiǵarıladı . Zagar Zagar - gósh aynıwınıń bunday xolati jańa soyılg’an haywanlardıń góshini birinshi kún ıssılay bir-birine tekizib qoyılıwınan, qıstırıp qoyıwlarǵa tiqis penenkelip ilinishidan payda boladı. Zagarni ayriqsha belgileri tómendegiler : - Gósh konsistensiyasi yumshaydi. - Reńi ózgeredi (qońır, sarı, qızıl ) - Gósh achigan, bug'adigan xidga iye boladı. Zagar kóbinese shoshqalarning dene góshida hám suwda júziwshi úyrek hám ǵazlardı maylı dene góshida boladı.

Qadaǵalaw sorawları. 1. Qaysı jaǵdaylarda haywanlar soyiwga ruxsat etilmeydi? 2. Góshti saqlaw processinde qanday ózgerisler júz boladı? 3. Shártli jaramlı góshti zıyansizlantiriwdi qanday usılları ámeldegi?

Похожие

Záhárlengen haywanlardan alıng’an ónimlerdi veterinariya-sanitariya ekspertizası

Quslar go’shtın’ ha’m máyeginin’ veterinariya sanitariya ekspertizası

Gósh hám gósh ónimlerin konservalawdıń texnologiyası, gigiyenası ha’m ekspertizası

Neodermata taksoni Sо‘rg‘ichlilar (Trematoda) Orthonectida Dicemida va Nemertea tiplari

Parazit chuvalchanglar yassi chuvalchanglar tipining umumiy tavsifi va sistematikasi so'rg'ichlilar (trematoda) va monogeniyalar (monogenea) sinflari