O‘tirgan holatdagi inson qomati kompozitsiyani tasvirlash - Изобразительное искусство - Рефераты

O‘tirgan holatdagi inson qomati kompozitsiyani tasvirlash

Загружено в:

24.01.2024

Скачано:

0

Размер:

151 KB

O ‘tirgan holatdagi inson qomati kompozitsiyani tasvirlash Reja: 1.Kompozitsiya markazi, simmetriya va assimetriya haqida tushuncha. 2.Chiziqli va havo perspektivasini qo ‘llagan holda natyurmort. 3.Buyumlarini qog‘oz yuzasida konstruktiv qurilishini, joylashtirish.

Tasviriy san ’atda inson bilan bog’liq mavzu asosiy o’rinni egallaydi. Tabiatning eng murakkab va shu bilan bir qatorda eng go’zal maxsuli bo’lgan inson gavdasi ayniqsa, uning portretini tasvirlashga rassomlar qadim-qadimdan izlanib kelganlar. Mamlakatimiz xududidan topilgan eramizdan avvalgi taxminan ikki minginchi yillarga mansub xarbiy kishi, ayollarning xaykal portetlari fikrimizning yorqin dalili bo’la oladi. Inson portretini tasvirlash eng murakkab jarayon bo’lishiga qaramasdan qadimgi odamlar uning go’zalligini namoyon etishga xarakat qilganlar. Ularda portret xarakterini tasvirlash uchun malaka yetarli bo’lmasada, peshona, ko’z, lab, burun shakllarini o’xshatib ishlashga xarakat qilganlar. Hozirgacha barcha badiiy oliygoxlarda bo’lgani kabi, pedagogika instituti va universitetlarida rassom o ’qituvchilarini tayyorlashda inson portretini tasvirlashga aloxida o’rin berilgan. Zamonaviy pedagog – rassom portret ishlash bo’yicha professional malakalarga ega bo ’lishi bilan bir qatorda, inson psixologiyasini o’qiy oladigan, xamda uning yuz tuzilishini tasvirlash orqali ichki dunyosini ko’rsata olishi zarur. Buning uchun esa u ko’plab mashqlar bajarishi, bosh chanog’i tuzilishi va plastik anatomiyasini o’rgangan bo’lishi zarur. Inson boshining murakkab shakllarini to’g’ri tasvirlay olish narsaning o’ziga qarab xaqqoniy rasm chizish mashqlariga asoslangan. Bu esa antik davrga mansub gipsdan yasalgan Dovud bosh bo’laklarini (ko’z, burun, lab, quloq) o’ziga qarab tasvirlash orqali boshning gipsdan yasalgan kesik shakli namunasini chizish, undan keyin esa, Antik davr gips bosh namunalari; Apollon, Venera, Diadumen, Gomer kabi bosh xaykallarini o’ziga qarab tasvirlash mashqlari vositasida amalga oshiriladi. Mazkur o’quv qo’llanmaning asosiy maqsadi, bakalavrlar tayyorlash bo’yicha tuzilgan o’quv dasturlaridan joy olgan vazifalarni bajarish metodikasini ishlab chiqish xamda talabalarga portret ishlash malakalarini shakllantirishga qaratilgan. Pedagogikainstitut va universitetlari badiiy-grafika fakultetlari uchun mo’ljallangan mazkur o’quv qo’llanmadan tasviriy san’at bilan shug’ullanuvchi barcha mutaxassislar foydalanishlari mumkin. qo’llanmada mashxur usta rassomlar xamda o’quvchi-talabalarning ishlaridan namunalar keltirilgan. Odam boshining tuzilishi o’ta murakkab va ko’pqirralidir. Har bir odam boshining kalla suyagi

tuzilishi va tashqi ko’rinishi, plastik tasviri o’zining betakror xususiyatlariga ega. Shu bilan birga boshning umumiy shakli, uning konstruktiv – anatomik asosi bir xilda bo’lgan tuzilish konuniyatiga asoslanadi. inson boshini tugri tasvirlash uchun rasm chizuvchi uning shakli, kala suyagining kismlari va ular urtasidagi uzaro bogliklikni xamda tasvirlash jarayonida olingan bilimlarni kullay bilishi kerak. Ushbu ko’nikmalarni o’zlashtirishi uchun u juda ko’plab mashq kilishi zarur. Talabalar ta’lim jarayonida dasturda ko’zda tutilgan quyidagi vazifalarni bajaradilar; 1. Boshning gipsli bo’laklari va gipsli modeli. 2. Tirik bosh, boshning yelka kamari bilan rasmini bajarish. Bunda ular tasvir tuzilishining ayrim qirralarini qayta-qayta takrorlaydilar. Vaxolanki, xar bir o’quv topshirig’ida talaba katta bilim va malakalarni o ’zlashtirib olishi kerakki, buni birgina vazifani bajarish jarayonida amalga oshirib bo’lmaydi. Boshning umumiy shaklini aniqlash, chiziqli-konstruktiv tuzilma xosil qilish va xokazo tamoyillarni o’zlashtirish uchun maxsus mashqlar kerak. Talabalar odatda bunga rioya qilmaydilar, ular uchun bu mashqning xojati yo’qdek ko’rinadi. Go’yoki ularga maxsus mashqlar yordami kerak emasdek tuyuladi va mazkur mashqlar bosqichli rasmlar chizish paytida xam amalga oshiraveriladi degan tushuncha paydo bo’lishi mumkin. Har bir buyumni to’la idrok etishda yorug’lik asos bo’lganidek, bosh shaklini idrok qilishda xam rassomga yorug’lik yordam beradi. Nur bosh usti bo’ylab yoyilib, rassomga uning plastikasini ko’rish imkonini beradi. Dastlab inson bosh shaklini juda tez umumlashgan xolda idrok etadi; kalla go’yo shardek, bo’yin silindrik, burun prizmadek, ko’z sharsimon qobiqdek, ko’rinadi. Faqatgina diqqat bilan qaragandagina rassom boshning xam yaxlit, xam uning qismlari plastik tavsifining nozik tomonlarini ilg’ay boshlaydi.

Adabiyotlar: 1. Baymetov B. “Qalamtasvir”. Darslik 1-qism. - Toshkent, 2006. 2. М uratov Х . Х . “Qalamtasvir”, То shkent, Ijod-print, 2020. 3. Xalilov R. Рисунок Toshkent «Navruz» 2013 4. Mirziyoev Sh.M. Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib intizom va shxsiy javobgarlik-har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. O‘zbekiston 5. Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2016 yil yakunlari va 2017 yil istiqbollariga bag‘ishlangan majlisidagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining nutqi. // Halq so‘zi gazetasi. 2017 yil 16 yanvar, № 11 6. Mirziyoev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. Toshkent, “O‘zbekiston”, 2017 yil 7. Mirziyoev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash-yurt taraqqiyoti va xalq faravonligining garovi.Toshkent, “O‘zbekiston”, 2017 yil 8. B.Boymetov “Portret qalamtasviri” Pedagogika institutlari va universitetlari talabalari uchun o‘quv qo‘llanma. Toshkent, 2001. 9. Tojiev B, Mahkamova S. “Qalamtasvir” (Dastlabki saboqlar). Metodik qo‘llanma. Toshkent, 2013.

Похожие

Tik turgan holatdagi inson qomatining murakkab holatdagi tasvirini ishlash

Inson bosh suyagini turli rakurslarda tasvirlash

Inson qiyofasini qo’llari bilan beligacha tasvirlash

Inson boshini elka kamari bilan tasvirlash

Qutichaga tabiat, hayvonot olami va inson qomati aks etgan kompozitsiyalar ishlash