Милий истиқлол ғояси тамойилида маданият тушунчаси - Культурология - Рефераты

Милий истиқлол ғояси тамойилида маданият тушунчаси

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

35.5 KB

Милий истиқлол ғояси тамойилида маданият тушунчаси Инсоният тарихи - ғоялар тарихидир. Ғоя инсон тафаккури маҳсули, миллий ғоя эса миллат тафаккурининг маҳсулидир. О лам яралибдики ўз тафаккурига эга бўлган даврдан бошлаб инсониятнинг орасида ғоялар кураши мавжуд бўлиб, тарихий ривожланиши жараёнида турлича кўринишлар билан намоён бўлган. Инсоният тарихининг барча даврларида ҳар қандай давлатнинг, халқларнинг ўз ғояси хукмрон бўлган. Дунёни фатх этишга уринган жаҳонгирлар ўз ғояси орқасидан бутун бир халқни эргаштира олганлар ва бошқа халқларга ҳам ўз ғояларини сингдиришга уринганлар. Ғоялар кураши ҳар доим бир бирлари билан тўқнаш келган. Яхшилик билан ёмонлик, босқинчилик билан ватан муқаддаслиги, диний ғоялар орасидаги муносабатлар, буларнинг барчаси ўз манфаатлари йўлида ғоявий кураш олиб борганлар. Ғоявий курашлар асосида халқларнинг мафкураси ривожланган. Ғоялар кураши силсиласида шундай бир ғоя борки бу миллий ғоя бўлиб, бу ғоя ҳар бир миллатнинг онги ва тафаккурининг махсулига айланади. Яъни шу миллатнинг ўзлигини англаши, маpнавий меросини авайлаб асраши, миллий маданияти ва санpатига муносабати, миллий урф- одатларга бўлган ҳурмати ва унга амал қилиши сингари қатор тамойилларда ўз аксини топади. Х алқимизнинг узоқ тарихига назар ташласак тарихий ўзгаришлар замирида миллий ғояни бир неча бор топталганини, четдан таpсир кучи натижасида миллий ғоя маpлум бир муддат даврда ривожлана олмаганини кузатиш мумкин. Айниқса тоталитар тузум деб аталмиш “социалистик реализм” ғояси мажбур сингдирилиши натижасида халқимиз маpлум бир муддатга ўзларининг миллий ғояларига хукмрон бўла олмадилар.

Лекин ўзлигини йўқотмадилар. Миллий тафаккурини, аждодларининг маpнавий бойлигини, ўз динларини сақлаб қолдилар. Маданий меросларини, миллий санpатларини барча турларини хозирги ва келгуси авлод учун асрлар силсиласидан олиб ўтдилар ва бугунги муборак мустақиллик кунларига етиб келдилар. Мана энди халқимиз онгига баркамол инсон тарбиясида асосий мезон бўлган миллий истиқлол ғоясини сингдириш асосий вазифалардан саналади. Бу йўлда асосий манба саналмиш маданият ва маpрифат тамойилларига алоҳида эpтиборни қаратиш зарурлигини республикамиз президенти Ислом Абдуғаниевич Каримов ўз асарларида батафсил баён этиб берганлар ва шундай изоҳланади: “Эндиги вазифамиз шундан иборатки, миллий истиқлол ғояси тушунчалари асосида кенг жамоатчилик, зиёлиларимиз, илм-фан ва маданият намоёндалари, аввало маънавий- маърифий соҳа ходимлари миллий мафкурани такомиллаштириш ҳамда унинг асосий тамойиллари одамлар онги ва қалбига сингдиришга қаратилган ишларни янги босқичга кўтарилиши зарур”. Ушбу фикрлардан келиб чиққан ҳолда маданият ва санъатнинг ўрнини яна бир бор тахлил қилиш ва унинг таъсир кучи замирида халқимиз онгига миллий истиқлол ғояларини сингдириш асосий вазифадир. Бу борада қуйидаги йўналишлар билан таъсир этиш кўзда тутилади: 1. Мураккаб ва шонли тарихимизнинг ёрқин саҳифаларини очиб бериш. 2. Бугунги ҳаёт воқелигини орзу-умидларимизни акс эттирадиган адабиёт, кино мусиқа ва тасвирий санъат асарлари яратишга эътиборни қаратиш. 3. Ёшларга ибрат бўладиган баркамол инсонлар, замонавий қахрамонлар тимсолини яратиш. 4. Истиқлол мафкурасига зид ғояларни очиб беришга қаратилган асарлар яратиш.

5. Бахс-мунозара, танқид ва тахлиллар орқали мафкуравий мухитни соғлом бўлишига эришиш.Буларнинг барчаси миллий истиқлол ғояларини сингдириш борасида асосий тамойиллар бўлиб хизмат қилади.

Фойдаланилган адабиётлар 1. И.Каримов “Ўзбекистон XXI-аср бўсағасида: хавфсизликка тахдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари” Тошкент 1997й. 2. “Миллий истиқлол ғояси: асосий тушунча ва тамойиллар” Тошкент «Ўзбекистон» 2000 й. 3. «Маънавият ва комиллик» Тошкент 1997 й. 4. И. Абдуллоҳ “Маънавият ва маърифат”, «Миллий тикланиш» газетасининг 1998 йил 12 ноябр сони.

Похожие

Эстетик маданият тушунчаси

Маданият тушунчаси, мазмуни ва моҳияти

Маданиятшунослик фанининг предмети. Маданият тушунчаси талкини

Диний маданият

Диний маданият