Neft va gazni konda yig’ish tizimlari - Горное дело - Рефераты

Neft va gazni konda yig’ish tizimlari

Загружено в:

29.08.2023

Скачано:

0

Размер:

384.4619140625 KB

Neft va gazni konda yig’ish tizimlari Tazyiqli Baronyan–Vezirov yig’ish tizimi. 1946 yilda Bakulik muhandislar tomonidan yaratilgan bu tizim birinchi yopiq holda ishlagan neft yig’ish va tayyorlash tizimi bo’lib hisoblanadi (2.1-rasm). Bu tizimda neftni yig’ish uchun quduqlar (1,12,13) ustidagi bosim 0,5-0,6 MPa atrofida saqlanib turilishi kerak. Bunday bosim neftni boshlang’ich yig’ish va o’lchash punktlaridagi o’lchov asbobiga va undan keyin esa neftni tayyorlash uskunalarigacha yetib borishini ta’minlaydi. Agar quduqlar ustidagi bosim 0,6 MPa dan ortiq bo’lgan hollarda quduq oldida maxsus gaz separatorlar (2) o’rnatiladi va neftdagi erigan gaz ajratib olinib, yig’ish tizimiga yo’naltiriladi. Neft quduqlardan chiqib yo’naltiruvchi quvurlar orqali o’lchash asbobiga (3) yetib keladi. Bu yerda har bir quduq mahsulot miqdori navbati bilan o’lchanadi. Bir o’lchov asbobiga yettitagacha quduq qo’llanilishi mumkin. O’lchov asbobidan keyin ajratilgan gaz maxsus separatorga (5) yuborilib, u yerdan 0,1 MPa bosimgacha gazdan neft tomchilari ajratib olinadi va gaz quritgishga yo’naltiriladi. Bu yerda gaz quritilib, tozalangandan so’ng yuqori bosimli kompressorlar (11) ga uzatiladi. Kompressorlarda gaz yuqori bosimgacha siqiladi va gazdagi kondensatni ajratib olish uchun yana bir gaz-separator (10) ga yo’naltiriladi. Bu yerdan chiqqan to’liq tozalangan gaz gazni qayta ishlash zavodi (GQIZ) ga yoki gazlift usulida ishlovchi quduqlar (13) ga yuboriladi. O’lchov asboblaridan chiqqan neft tindirgichlar (6) ga yo’naltiriladi. Bu tindirgichlarda neftdan suv va qattiq moddalar (qum zarrachalari) ajratib olinadi. Tozalangan neft

katta hajmdagi maxsus saqlagichlar (7) ga yuboriladi.Tayyor mahsulot holidagi neft saqlagichlardan neftni qayta ishlash zavodiga yoki temir yo’ldagi neft quyish estakadalariga neft quvurlari orqali nasos stansiyasi yordamida haydaladi. Tindirgichlardan ajratib olingan suv va qum birgalikda qum separator(8)ga kelib tushadi. Bu yerda qum suvdan ajratib olinadi, suvni maxsus suv yig’iladigan hovuzlarga jo’natiladi. U yerda suv yuzida yig’ilgan neft nasoslar orqali tortib olinib tindirgichlarga yuboriladi. Tazyiqli Baronyan-Vezirov yig’ish tizimi

Ozarbayjon, Turkmaniston kabi davlatlardagi konlarda hozirgi kungacha saqlanib qolgan. Grozniy neft institutining yig’ish tizimi. Bu tizim o’z ichiga jamlangan to’rtta yirik tizimlarni biriktirgan bo’lib, Baronyan-Vezirov yig’ish tizimidan zamonaviyligi, qulayligi va mahsulot yo’qotilishini minimumgacha kamaytirilganligi bilan farq qiladi (2.2-rasm). Jamlangan to’rtta yirik tizimga guruxiy o’lchov qurilmasi, birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasi, markaziy gazsizlantirish qurilmalari va neftni mukammal tayyorlash qurilmalari kiradi. Bu yig’ish tizimida yuqori bosimda favvora usuli bilan ishlayotgan quduqlar (1) boshida 6-7 MPa bosim saqlanib turiladi, buning natijasida neft guruxiy o’lchov qurilmasi (2) gacha va undan keyin birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasi (3) ga, hamda neftni tayyorlash tizimlarigacha o’z bosimi bilan yetib borishi ta’minlanadi. Quduqlar boshida 6-7 MPa bosimning saqlanib turilishi neftni tayyorlash tizimini 100 km masofagacha uzoqlikda o’rnatish imkoniyatini beradi. Guruxiy o’lchov qurilmasida 14 tagacha quduqning mahsulot miqdori o’lchanishi mumkin. Agar erigan gaz miqdori juda katta bo’lsa, guruxiy o’lchov qurilmasidan neft birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasiga yo’naltiriladi. Bu yerda dastlabki ajratib olingan gaz to’g’ri GQIZ (4) ga yoki boshqa bir iste’molchiga yuboriladi. Neft birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasidan o’tgandan so’ng markaziy gazsizlantirish qurilmalari (5) ga yo’naltiriladi. Bu yerda neft uch bosqichli gazsizlantirish jarayonidan o’tadi. Ajratib olingan gazning o’zi ham kondensat va neft tomchilaridan tozalanadi, quritiladi va gazni qayta ishlash zavodiga yoki iste’molchiga yuboriladi. Gazsizlantirilgan neft esa neftni tayyorlash qurilmalari (6) ga yetib keladi. Bu yerda neft suv va qum zarrachalaridan tozalanib tayyor mahsulot holiga keltiriladi va neftni qayta ishlash zavodlariga yoki temir yo’l va neft quyish estakadalariga quvur orqali jo’natiladi.

Grozniy neft institutining yig’ish tizimida quduqdan chiqayotgan neft, gaz va suvli suyuqlik bitta katta quvur orqali uzoq masofaga (100km gacha) uzatilib, unda quvurdagi oqimning uzluksizligiga, oqimni haydash tarziga katta ahamiyat beriladi. Grozniy neft institutining yig’ish tizimidagi neft yig’ish, uzatish va tayyorlash Shimoliy Kavkaz va Ukraina konlarida ko’proq qo’llaniladi. Bu tizimning yana bir afzalligi 100 km radiusda joylashgan bir necha konlar uchun tayyorlash tizimlarini bir joyda jamlangan holda qurishning mumkinligidir. katta hajmdagi maxsus saqlagichlar (7) ga yuboriladi.Tayyor mahsulot holidagi neft saqlagichlardan neftni qayta ishlash zavodiga yoki temir yo’ldagi neft quyish estakadalariga neft quvurlari orqali nasos stansiyasi yordamida haydaladi. Tindirgichlardan ajratib olingan suv va qum birgalikda qum separator (8)ga kelib tushadi. Bu yerda qum suvdan ajratib olinadi, suvni maxsus suv yig’iladigan hovuzlarga jo’natiladi. U yerda suv yuzida yig’ilgan neft nasoslar orqali tortib olinib tindirgichlarga yuboriladi. Tazyiqli Baronyan-Vezirov yig’ish tizimi Ozarbayjon, Turkmaniston kabi davlatlardagi konlarda hozirgi kungacha saqlanib qolgan.

2.2-rasm. Grozniy neft institutining yig’ish tizimi . 1- quduqlar; 2- o’lchov qurilmasi; 3- birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasi; 4- GQIZ; 5- markaziy gazsizlantirish qurilmalari; 6- neftni tayyorlash qurilmalari. Yig’ishning tazyiqli Giprovostok tizimi. Giprovostok tizimi neft yig’ish va tayyorlash jarayonlarini yanada yiriklashtirish, bir yerda mujassamlashtirish va mahsulotlarni (neft, gaz, kondensat) bosim yetarli bo’lmagan holda alohida jo’natish uchun yaratilgan (II.3-rasm). 2.3-rasm. Yig’ishning tazyiqli Giprovostok tizimi . 1-quduqlar; 2-guruxiy o’lchov qurilmasi; 3-birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasi; 4- nasos stansiyasi; 5-GQIZ; 6-neftni tayyorlash qurilmalari; 7-NQIZ Bu yig’ish tizimi qo’llanilganda quduqlar ustida 1-1,2 MPa atrofida bosim saqlanib turiladi. Quduqlarning (1) mahsuloti guruxiy o’lchov qurilmasidan (2) o’tganidan so’ng birinchi bosqich gazsizlantirish qurilmasiga (3) yetib keladi. Bu yerda ajratib olingan gaz o’z bosimi bilan 60-80 km masofagacha uzoqlikda bo’lgan gazni qayta ishlash zavodiga (5) yuboriladi, neftni nasos stansiyasi (4) orqali markaziy neft yig’ish punktida hisobdan o’tkazilib, neftni tayyorlash qurilmalarida 19 (6) tayyor mahsulot holiga keltirilib iste’molchilarga jo’natiladi. Giprovostok tizimi ko’proq

Rossiyaning Volga bo’yi, Ural oldi konlarida hamda Tatariston, Boshqirdiston konlarida keng qo’llaniladi. Yuqorida ko’rib chiqilgan neft yig’ish, tayyorlash va uzatish tizimlari ma’lum bir shart – sharoitlarga (quduqlarni ishlatish usuli va quduq usti bosimi), geografik hududlarga, bu hududlarning geografik muhitning tabiiy sharoitlari (o’rmonzorlar, botqoqliklar, doimiy muzlik va h.k.) ga mo’ljallanib yaratilgan. Bulardan tashqari, har qanday shart-sharoitlarga mo’ljallangan neft yig’ish, tayyorlash va uzatish universal tizimining kondan olinayotgan mahsulotni (neft, gaz kondensat) to’liq bir-biridan ajratib olish, tayyorlashning texnologik jarayonidagi yo’qotishlarni minimumga olib kelish va tayyorlash jarayonlarini to’liq avtomatlashtirish yoki kompyuter orqali boshqarishgacha imkoniyati mavjud.

Похожие

Neft va gazni qayta ishlashga tayyorlash

Neft va gaz uyumlarini ishlatish tizimlari

Sanoatda neft, gaz kondensati va gazni qayta ishlash

Neft va gazni qayta ishlash korxonalarining jihozlarini sinflash hamda hisoblash usullari

Neft konlaini ishlatishni loyihalashtirishning gidrodinamik asoslari