Ҳуқуқ ( Хукук ) дарсларида манбаларидан фойдаланиш - Юриспруденция - Рефераты

Ҳуқуқ ( Хукук ) дарсларида манбаларидан фойдаланиш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

54.5 KB

Ҳуқуқ дарсларида манбаларидан фойдаланиш Режа: 1. Ҳуқуқ дарсларида манбалардан фойдаланиш тушунчаси 2. Ҳуқуқ дарсларида ёшларни фаоллаштириш йўллари З. Ҳуқуқий фаоллик

Ҳуқуқ дарсларида манбалардан фойдаланиш тушунчаси Ҳуқуқшунос фанининг ўқитувчиси ўзининг педагогик фаолияти даврида давлатнинг асосий қонуни, Президент асарлари ва ҳуқуқ манбаларидан фойдаланишни ўзи учун одат қилиб олиши шарт, чунки бундай йўналишдаги маълумот ва хабарлар ҳар қандай ўқувчи ва тингловчи диққатини ўзига тортади. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қонунчиликнинг асосий негизи, давлат органлари, ташкилотлар, мансабдор шахслар ва фуқаролар фаолиятининг асосий мақсади ва йўналишини белгилаб беради. У олий юридик кучга эга бўлиб, қолган ҳар қандай қонун ҳужжатлар Конституция нормалирга мос бўлиши, унинг талабларига зид келмаслиги шарт. «Ҳуқуқшунослик», «Конституциявий ҳуқуқ», «Инсон ҳуқуқлари» сингари дарслар мавзулари ўргатилганда Конституциянинг энг аввало муқаддима қисмидан фойдаланиш ва ана шу тамойилларни ўқувчиларига сингдириш лозим. Бу ерда ўқитувчи «Миллий давлатчилик ҳақида» китобдан қизиқарли суҳбат қилиши мумкин. Масалан, китобда ўзбек миллий давлатчилик тарихи тараққиёт босқичлари, ўтроқ халқ ҳаёти билан чамбарчас боғлиқлиги кенг таҳлил қилганлиган. Ўзбекистон Миллий давлатчилиги ғояси айнан, мустақиллик йилларида ривожлантирилди. Бу ўринда «Темур тузуклари» нинг ўзбек тилида чоп этилиши, «Амир Темурнинг Ўрта Осиё тарихида тутган ўрни» асарининг нашрдан чиқарилиши қилинган самарали ишлардан ҳисобланади. Дарс ўтишда булардан фойдаланиш мумкин. 2. Ҳуқуқ дарсларида ёшларни фаоллаштириш йўллари Фуқароларнинг ҳуқуқлари, эркинликлари ва мажбуриятлари, ижтимоий ҳаётдаги ўрнини билиб олган ҳар бир ўқитувчи барча ёшларни қонунга, меъёрий ҳужжатлар талабларига жавоб бера оладиган шахс қилиб тарбияламоғи лозим. Дарс ва машғулотлар жараёнида, ҳар бир ўқувчи келажакда ўз ҳаёт йўлини, ҳаётдаги позицияларини аста секин шакллантириб

боришга эришсин. Фуқароларнинг турмушдаги фаоллиги ва ташаббускорлик билан ҳаёт кечириши уларнинг маънавий ахлоқий ва ҳуқуқий эътиқодларига бевосита боғлиқдир. Ҳар бир инсон давлат ва жамият ҳаётда фаол иштирок этаётган бўлса, ҳуқуқий билимга тўла эга бўлса, у ўзининг конституциявий ҳуқуқлари ва эркинликлари ва барча имкониятларидан ҳам кундалик ҳаётида файдаланиб боради. Ҳар бир фуқаро ўз ҳаётида мустаҳкам позицияда турса, жамият олдидаги долзарб муаммоларига тўғри баҳо беришга ҳаракат қилади. Шахснинг ҳуқуқий фаоллиги ижтимоий ҳаётнинг барча соҳасида намоён бўлади. . 3. Ҳуқуқий фаоллик Ҳуқуқий фаолликни ўз мазмун моҳиятига кўра қуйидаги гуруҳларга бўлиш мумкин: - меҳнат жамоаларидаги; - ижтимоий-сиёсий соҳалардаги; - маданий соҳадаги ҳуқуқий фаолликлар. Фуқаролар ҳаётидаги ҳуқуқий фаоллик бир неча йўналишларда шаклланиши мумкин. Масалан, ўқувчи ёки талаба барча фанлардан аъло баҳоларга ўқиганлиги фаол йўналишнинг аниқ мақсади бўлиши мумкин, лекин у жамоат ишларида фаол қатнашмаслиги, ҳуқуқий фаол бўлмаслиги ва ҳоказолар унга ҳалал беради. Ҳаётий позицияда қатъий туриб ўзгалар ва жамият манфаатларини кўзлаб турли тадбирларда, жамоат ишларида қатнашиб борса, унинг фаолияти фойдали фаолият бўлиб ҳисобланади. Мактабларда, ўқув юртларида, меҳнат жамоаларида интилувчан шахс қанчалик кўп бўлса, ижтимоий ҳаётнинг барча соҳаларида улардан унумли фойдаланиш имкониятлари ҳам шунчалик кўп бўлади. Ёшларнинг ҳуқуқий фаоллиги мактаб ва бошқа таълим муассасаларида ижтимоий ва ҳуқуқ фанларини ўқитиш жараёнида шаклланиб боради. Улар ўзларининг ҳаётий тажрибаларида айрим ўқитувчи, тарбиячилар фаолиятини

назорат қилиб кузатиб борадилар. Бундай ҳолатларда ўқитувчи болаларнинг ҳуқуқий позицияларини тўғри ва аниқ мақсадларга йўналтириши шарт. Ўқувчиларнинг ҳуқуқий фаоллигини ошириш мақсадида ўқитувчи Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 8-моддасида белгилаб берилган сиёсий ҳуқуқлар ҳақида кенг маълумотлар бермоғи лозим. Бунинг учун у 2002 йил «Ўзбекистон» нашриёти томонидан чоп этилган «Ўзбекистон Республикаси Конституциясига шарҳ», Ўзбекистон Ресупублиткаси Конституциясини ўрганишга қаратилган, ҳуқуқий мавзуларда чоп этилган адабиётлардан, Ўзбекистон Республикаси яниги қонунларидан фойдаланиши лозим. Ҳуқуқ дарсларида ёшларни фаоллаштириш мақсадида халқ давлат ҳокимиятининг бирдан-бир манбаи деб Конституцияда кўрстилган қоидани тўла тушунтириб бериш мақсадга мувофиқдир. Фуқароларнинг бундай иштироклари - вакиллик демократия, бевосита демократия орқали амалга ошириб борилади. Мамлакатнинг барча вакиллик органлари бевосита демократия орқали шакллантирилади ва шу асосда вакиллик демократияси фужудга келади. Вакиллик демократиясига сайлаб қўйиладиган муассасалар, маҳаллий ҳокимият органлари, ўзини ўзи бошқариш органлари киритилади. Давлат ҳокимиятининг ўзлари сайланган вакил орқали, шунингдек, халқ депутатлари кенгаши ва фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари орқали иштирок этадилар. «Кучли давлатдан-кучли жамият сари» деб номланган Ислом Каримовнинг асаридан фойдаланиб, бу мавзуни кенг ёритиш мумкин. Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 10-моддасига биноан, халқ номидан сайлаб қўйилган Олий Мажлис ва Ўзбекистон Президенти иш олиб борадилар. Жамият ва давлат ишларини бошқаришда фуқароларнинг бевосита ва ўз вакиллари орқали иштирок этиш ҳуқуқи қуйидаги: 1. Мукаммал сайлов тизими; 2. Ҳурфикрлик; 3. Ошкоралик тамойили асосида жамоат бирлашмаларига

уюшиш, сайлаш ва сайланиш ҳуқуқига эга бўлиш, сайловларнинг умумийлиги, тенглиги, яширин овоз бериш принципларининг асосида амалга ошади.

Фойдаланилган адабиётлар: 1. 1918-1920 йиллардаги Туркистон АССР Конституциялари. 2. 1920-23 йиллардаги Хоразм Халқ Республикаси Конституциялари. 3. 1921-23 йиллардаги Бухоро Халқ Республикаси Конституциялари. 4. 1927-1937-1978 йиллардаги Ўзбекистон ССР Конституциялари. 5. www.ziyonet.uz

Похожие

Ҳуқуқ дарсларида кўргазмали қуроллардан фойдаланиш ( Хукук дарсларидан кургазмали куроллардан фойдаланиш )

Ҳуқуқ шакллари ( Хукук шакллари )

Ҳуқуқ тизими ( Хукук тизими )

Ҳуқуқ нормаси ( Хукук нормаси )

Ҳуқуқ ижодкорлиги ( Хукук ижодкорлиги )