Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш - Юриспруденция - Рефераты

Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

93.5 KB

Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш Режа: 1. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятининг ташкилий ҳуқуқий асослари 2. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг асосий вазифалари ва унинг фаолиятини ташкил этиш асосий принциплари. 3. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг инсон ҳуқуқлари ва эркинлигини ҳимоя қилиш бўйича бошқа институтлар ўртасидаги роли ва тутган ўрни.

Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази Ўзбекистон Республикаси Президентининг 31.10.1996 йил кунги № ПФ-1611 сонли Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказини тузиш тўғрисидаги Фармони асосида ташкил топган. Ушбу Фармонда қайд этилишича, “Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази” Инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини муҳофаза қилишнинг таъсирли воситасини барпо этиш, халқаро ва ҳуқуқни муҳофаза қилиш ташкилотлари билан ҳамкорликни кенгайтириш, давлат муассасалари ходимлари ва барча аҳолининг инсон ҳуқуқлари бўйича маданиятини ошириш мақсадида, БМТнинг инсон ҳуқуқлари ва бошқарув тизимини демократиялашни қўллаб-қувватлаш дастурига мувофиқ таъсис этилган. Ушбу Фармон билан инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази давлатга қарашли, таҳлил, маслаҳат, идоралараро ва мувофиқлаштириш органи ҳисобланиши белгилаб қўйилган. Фармон мазмунидан кўринадики, авваламбор Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази бу- давлатга қарашли ташкилот ҳисобланади. Бу билан эса, давлат ваколатларидан фойдаланилгани ҳолда, фуқароларнинг Конституция ва бошқа қонунларида қайд этилган ҳуқуқ ва эркинликларини муҳофаза қилишнинг давлат механизмидан тўлиқ фойдаланади. Давлатнинг барча идоралари, корхоналари, ташкилот ва муассасалари билан суд ҳамда ҳуқуқни муҳофаза қилиш фаолияти юклатилган барча органлар билан, мансабдор шахслар билан ўзаро ҳамкорликда фаолият кўрсатади. Инсон ҳуқуқлари бўйича, Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази ҳуқуқий шахс бўлиб, унга Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармони билан тайинланадиган директор бошчилик қилади.

Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази директорининг ўринбосари лавозимига Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан номзод тайинланади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг фаолияти молиявий жиҳатдан республика бюджетидан давлат ҳокимияти ва бошқарув органларини сақлаб туриш учун харажатлар моддаси бўйича ажратиладиган маблағдан, шунингдек, турли хайрия бадаллари ҳисобидан таъминланади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази бўшаб қолган маблағни марказнинг моддий-техника базасини ривожлантиришга ва ходимлар меҳнатини раҳбатлантиришга сарфлаш шарти билан беш йилгача солиқлар, божхана тўловлари ва йиғимларини тўлашдан озод қилинган. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси сессиясининг материаллари, Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармон ва фармойишлари, Вазирлар Маҳкамасининг қарор ва фармойишлари, вазирликлар ва идораларнинг меъёрий ҳужжатлари ва йўриқномалари юборилиши шарт бўлган ташкилотлар рўйхатига киритилган. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази Ўзбекистон Республикаси Президентининг 31.10.1996 йил кунги № ПФ-1611 сонли Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказини тузиш тўғрисидаги Фармони асосида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 13.11.1996 йил куни № 399 сонли “Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш масалалари ҳақида”ги қарори мавжуд. Қарор билан 1- илова сифатида Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази тўғрисида Низом қабул қилинган. Қарорга 26.05. 2005 йил куни ўзгартириш киритилган.

Қарорда Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази тизимининг тузулмавий шакли тасдиқланган. Қарор билан Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази директори лавозимини тутган ўрни нуқтаи назаридан маош билан таъминлаш шароитидан келиб чиққан ҳолда, мехнатига ҳақ тўлаш, ижтимоий –маиший, тиббий ва транспорт хизмат кўрсатиш мавқеи Ўзбекистон Республикаси Министри мавқеига тенглаштирилган лавозим эканлиги, унинг ўринбосарлари эса министр ўринбосарлари эканлиги таъкидланган. Инсон ҳуқуқлари бўйича, Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази ҳуқуқий шахс бўлиб, унга Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармони билан тайинланадиган директор бошчилик қилади. Инсан ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази директорининг ўринбосари бу лавозимга Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан тайинланади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг фаолияти молиявий жиҳатдан республика бюджетидан давлат ҳокимияти ва бошқарув органларини сақлаб туриш учун харажатлар моддаси бўйича ажратиладиган маблағдан, шунингдек, турли хайрия бадаллари ҳисобидан таъминланади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази бўшаб қолган маблағни марказнинг моддий-техника базасини ривожлантиришга ва ходимлар меҳнатини раҳбатлантиришга сарфлаш шарти билан беш йилгача солиқлар, божхана тўловлари ва йиғимларини тўлашдан озод қилинган. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси сессиясининг материаллари, Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармон ва фармойишлари, Вазирлар Маҳкамасининг қарор ва фармойишлари, вазирликлар ва

идораларнинг меъёрий ҳужжатлари ва йўриқномалари юборилиши шарт бўлган ташкилотлар рўйхатига киритилган.. Юқорида қайд этилган Қарор билан тасдиқланган № 339 сонли Низомда Умумий қоидалар, Марказнинг вазифалари ва функциялари, Марказнинг ҳуқуқлари, Марказнинг тузилмаси ва уни бошқариш, Марказнинг мол-мулки, ўз мулки ва молиявий маблағлари,Ҳисобга олиш, ҳисобот ва назорат, фаолиятни қайта ташкил этиш ва тўҳтатиш тартиб қоидалари белгиланган. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг асосий вазифалари ва унинг фаолиятини ташкил этиш асосий принциплари. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 13.11.1996 йил куни № 399 сонли “Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш масалалари ҳақида”ги қарори да Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг асосий вазифалари деб қуйидагилар белгиланган: - миллий ҳаракат режасини, шунингдек, Конституция, Қонунлар ва инсон ҳуқуқлари соҳасидаги умумэътироф этилган халқаро ҳуқуқ меъёрлари қоидаларини амалга ошириш стратетиясини ишлаб чиқиш; - инсон ҳуқуқлари соҳасида Ўзбекистон Республикасининг халқаро ва миллий ташкилотлар билан ҳамкорлигини ривожлантириш: - Ўзбекистон Республикасида инсон ҳуқуқларига риоя этилиши ва бу ҳуқуқларнинг муҳофаза қилиниши юзасидан миллий маърузалар тайёрлаш; - давлат ҳокимияти ва бошқарув органларига, шунингдек, инсон ҳуқуқлари бўйича жамоат бирлашмаларига маслаҳатлар бериб туриш фаолиятини амалга ошириш; - давлат органларининг инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилиш соҳасида таҳсил бериш, тарғибот, ўқув-услубий адабиётларни нашр, этиш борасидаги фаолиятини мувофиқлаштириш; - Ўзбекистон Республикасида инсон ҳуқуқларши амалга ошириш ва ривожлантириш бўйича маълумотларнинг ахборот базасини барпо этиш;

- давлат органларининг инсон ҳуқуқларига риоя этиш ва бу ҳуқуқларни муҳофаза қилиш соҳасидаги фаолиятини такомиллаштириш юзасидан уларга тавсиялар тайёрлаш: - инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилишнинг турли жиҳатлари юзасидан тадқиқотларни ташкил этиш ва ўтказиш. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 13.11.1996 йил куни № 399 сонли “Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш масалалари ҳақида”ги қарори билан тасдиқланган Низом бўйича эса, Марказнинг асосий вазифалари ва фукциялари сифатида : Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари соҳасида миллий ҳаракат режасини ишлаб чиқиш ; - инсон ҳуқуқлари соҳасида Ўзбекистон Республикасининг халқаро ва миллий ташкилотлар билан ҳамкорлигини ривожлантириш; Ўзбекистон Республикасида инсон ҳуқуқларига риоя этилиши ва бу ҳуқуқларнинг муҳофаза қилиниши юзасидан миллий маърузалар тайёрлаш; Инсон ҳуқуларини муҳофаза қилиш ва қўшма лойиҳаларни амалга ошириш масалалари бўйича халқаро ва ҳукуматга қарашли бўлмаган ташкилотлар билан ўзаро ҳамкорлик қилиш; Инсон ҳуқуқлари соҳасида давлатлараро икки томонлама ва кўп томонлама битимларни ишлаб чиқиш ва эксперт баҳолшаш ҳамда уларни келишишда қатнашиш; Давлат ҳокимияти ва боошқарув органларига, шунингдек инсон ҳуқуқлари бўйича жамоат бирлашмаларига маслаҳатлар бериб туриш фаолиятини амалга ошириш; давлат органларининг инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилиш соҳасида таълим бериш, тарғибот, ўқув-услубий адабиётларни нашр этиш борасидаги фаолиятини мувофиқлаштириш;

Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини амалга ошириш ва ривожлантириш бўйича маълумотларни ахборот базасини барпо этиш; Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ривожлантириш юзасидан социологик тадқиқотлар ўтказиш ва уларда қатнашиш; Давлат органларининг инсон ҳуқуқларига риоя этиш ва бу бу ҳуқуқларни муҳофаза қилиш соҳасидаги фаолиятини такомиллаштириш юзасидан уларга тавсиялар тайёрлаш; Инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини муҳофаза қилиш бўйича миллий дастурларни ишлаб чиқиш; Конституция, Қонунлар ва инсон ҳуқуқлари соҳасидаги умумэътироф этилган халқаро ҳуқуқ меъёрлари қоидаларини амалга ошириш стратетиясини ишлаб чиқиш; давлат ҳокимияти ва бошқарув органларига, шунингдек, инсон ҳуқуқлари бўйича жамоат бирлашмаларига маслаҳатлар бериб туриш фаолиятини амалга ошириш; давлат органларининг инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилиш соҳасида таҳсил бериш, тарғибот, ўқув-услубий адабиётларни нашр, этиш борасидаги фаолиятини мувофиқлаштириш; Ўзбекистон Республикасида инсон ҳуқуқларши амалга ошириш ва ривожлантириш бўйича маълумотларнинг ахборот базасини барпо этиш; давлат органларининг инсон ҳуқуқларига риоя этиш ва бу ҳуқуқларни муҳофаза қилиш соҳасидаги фаолиятини такомиллаштириш юзасидан уларга тавсиялар тайёрлаш; инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилишнинг турли жиҳатлари юзасидан тадқиқотларни ташкил этиш ва ўтказиш; инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини муҳофаза қилиш бўйича миллий дастурларни ишлаб чиқиш; аҳолининг ҳуқуқий маданиятини шакллантириш стратегиясини ишлаб чиқиш;

инсон ҳуқуқларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилиш соҳасида жамоатчилик ташаббусларини рағбатлантириш ва мувофиқлаштириш; инсон ҳуқуқлари бўйича адатиётлар, телекўрсатувлар ва радиоэшиттиришлар, шунингдек “Ўзбекистонда демократиялаш ва инсон ҳуқуқлари” даврий нашрини тайёрлаш ва чиқариш; миллий, минтақавий ва халқаро даражаларда инсон ҳуқуқларига риоя этиш ва уларни муҳофаза қилиш соҳасида илмий тадқиқотлар ташкил этиш; инсон ҳуқуқлари бўйича ўқитиш, дастурлар тайёрлаш, конференциялар, семинарлар ва ўқув курсларини биргаликда ташкилэтиш соҳасида халқаро ҳамкорликни амалга ошириш; инсон ҳуқуқлари соҳасида ҳукуматга қарашли бўлмаган жамоат, ҳуқуқни муҳофаза қилиш ташкилотлари ва сиёсий партиялар билан ҳамкорлик қилиш; Ўзбекистон Республикаси Ҳукукматининг инсоннинг ҳуқуқлари ва асосий эркинликларига риоя қилиш, муҳофаза қилиш ва рағбатлантириш бўйича фаолияти тўғрисида аҳолини, шунингдек халқаро жамоатчиликни оммавий ахборот воситалари орқали хабардор қилиш ҳисобланади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг инсон ҳуқуқлари ва эркинлигини ҳимоя қилиш бўйича бошқа институтлар ўртасидаги роли ва тутган ўрни. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 13.11.1996 йил куни № 399 сонли “Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази фаолиятини ташкил этиш масалалари ҳақида”ги қарори билан тасдиқланган Низом бўйича эса, Марказнинг ҳуқуқлари инсон ҳуқуқлари ва эркинлигини ҳимоя қилиш бўйича бошқа институтлар ўртасидаги роли ва тутган ўрнини белгилаб беради: Марказ қуйидаги ҳуқуқларга эгадир: Инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро ва хорижий миллий ташкилотлар билан ҳамкорлик қилиш;

Инсон ҳуқуқлари тўғрисида ахборот тайёрлаш ва тарқатиш масалалари бўйича хорижий давлатларнинг ваколатхоналари, халқаро ташкилотлар билан, Ўзбекистон Республикасида аккредитация қилинган ва шу ердаги миссиялар билан бевосита ўзаро ҳамкорлик қилиш; Давлат ва жамоат бирлашмаларига, Ўзбекистон Республикасининг чет элдаги ваколатхоналарига сўровлар юбориш ҳамда инсон ҳуқуқлари шароитларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилиш бўйича ахборот, таклиф, хулоса ва бошқа зарур материалларни мажбурий тартибда олиш; Инсон ҳуқуқларини муҳофаза қилишнинг аҳволини тадқиқ этиш бўйича мувофиқлаштириш кенгаши ва бошқа кенгашлар, эксперт комиссияларини ташкил этиш; Инсон ҳуқуқлари соҳасида ахборот-таҳлил материаллари тайёрлаш бўйича олимлар, мутахассислардан вақтинчалик ишчи гуруҳлар ташкил этиш; Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги таклифларни маслаҳатлашиш, ўрганиш ва тайёрлаш учун ҳам Ватанимиз, ҳам чет эл олимлари, мутахассислари ва экспертларни жалб этиш; Инсон ҳуқуқлари шароитларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилиш масалалари бўйича дастурлар ишлаб чиқишга кўмаклашиш; Жаҳон ҳамжамиятида Ўзбекистон Республикасида инсон ҳуқуқлари тўғрисидаги ахборотни шарт этиш ва тарқатиш; Ўзбекистон Республикасининг БМТдаги ваколатхонасидан ва бошқа халқаро ташкилотлардан инсон ҳуқуқлари бўйича масалаларнинг кўриб чиқилиши ва қабул қилинган қарорлар тўғрисидаги ахборотларни мажбурий тартибда олиш; Халқаро ва миллий ҳуқуқни муҳофаза қилиш ташкилотлари билан зарур ахборотларни айирбошлаш; Инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро анжуманларда қатнашиш, Марказ мутахассисларини чет элга хизмат сафарига ва ўқишга юбориш;

Ўзбекистон Республикасининг қонунлари ва норматив ҳужжатларини, давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари, вазирликлар, давлат қўмиталаридан зарур йўриқнома, ҳисобот , ахборот ва таҳлилий материалларни мажбурий тартибда текин олиш ҳуқуқларига эгадирлир. Марказнинг ҳуқуқлари инсон ҳуқуқлари ва эркинлигини ҳимоя қилиш бўйича бошқа институтлар ўртасидаги роли ва тутган ўрнини қиёсан давлатимиздаги бошқа ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари ва Олий Мажлиснинг Инсон ҳуқуқлари бўйича вакили (Омбудсман) ваколатларига эътибор берилса, Марказ айнан инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро ва хорижий миллий ташкилотлар билан ҳамкорлик фаолияти яққол ажраб туради. Шунингдек, Ўзбекистоннинг БМТдаги ваколатхонасидан ва бошқа халқаро ташкилотлардан инсон ҳуқуқлари бўйича масалаларнинг кўриб чиқилиши ва қабул қилинган қарорлар тўғрисидаги ахборотларни мажбурий тартибда олиш ваколати фақатгина Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази ваколатига тааллуқлидир. Бундан ташқари, “Давлат ва жамоат бирлашмаларига, Ўзбекистон Республикасининг чет элдаги ваколатхоналарига сўровлар юбориш ҳамда инсон ҳуқуқлари шароитларини рағбатлантириш ва муҳофаза қилиш бўйича ахборот, таклиф, хулоса ва бошқа зарур материалларни мажбурий тартибда олиш”, “Халқаро ва миллий ҳуқуқни муҳофаза қилиш ташкилотлари билан зарур ахборотларни айирбошлаш”, “Инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро анжуманларда қатнашиш”, “Марказ мутахассисларини чет элга хизмат сафарига ва ўқишга юбориш” ваколатлари ҳам ўз мазмун ва моҳиятига кўра, бошқа ҳуқуқни ҳимоя қилиш бўйича мавжуд бўлган институтлардан фарқини кўрсатиб беради. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази ўз ваколатлари нуқтаи назаридан бутундунё ҳамжамиятлари, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти эътироф этган инсон ҳуқуқларини муҳофаза қилишга қаратилган норматив ҳужжатларни, халқаро миқёсда инсон ҳуқуқларини

ҳимоя қилиш бўйича олиб борилаётган фаолиятни Ўзбекистонда жорий қилиш бўйича воситачилик ролини ҳам бажаради деб атасак хато бўлмайди. Жумладан, Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Сенати ва Қонунчилик палатаси билан узвий боғлиқликда фаолият кўрсатиш учун ҳаракат қилиб келмоқда. Кучли фуқаролик жамияти қурилиши йўлида фаол иштирок этиш айнан Миллий марказ мақсади ва вазифаларига мувофиқдир. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази нафақат БМТ балки Европа иттифоқи билан ҳам ОБСЕ ва БДИПЧ ташкилотлари билан ҳам ўзаро ҳамкорликда фаолият кўрсатади. Бундан ташқари, Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази Оммавий Ахборот Воситалари (СМИ) ва фуқаролик жамияти қурилиши институтлари билан инсон ҳуқуқлари соҳасида ҳамкорлик қилади. Худди шундай, мақсад ва вазифаларидан келиб чиққан ҳолда, инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича ноширлик фаолиятини ҳам амалга оширади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг фуқароларнинг шикоят ва аризаларини кўриб чиқиш бўйича фаолиятини ташкил этиш. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази бўлимлари ва котибияти - аниқ муаммоларни ҳал этиш учун ташкил этиладиган асосий таркибий бўлинмалари ҳисобланади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг фуқароларнинг шикоят ва аризаларини кўриб чиқиш бўйича фаолиятини ташкил этиш масаласига ойдинлик киритиш учун марказ директори ва унинг ўринбосари ваколатларини кўриб чиқайлик. Марказга Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони билан тайинланадиган ва озод этиладиган директор ва унинг Ўзбекистон

Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан тайинланадиган ва озод этиладиган ўринбосари бошчилик қилади. Марказ директори мақоми, меҳнатга ҳақ тўлаш, ижтимоий-маиший таъминот, тиббий ва транспорт хизмати кўрсатиш шароитлари бўйича Ўзбекистон Республикаси вазирига, директор ўринбосари Ўзбекистон Республикаси вазирининг биринчи ўринбосарига тенглаштирилади. Марказ директори: Марказ фаолиятига раҳбарлик қилади; Олий мажлис палаталари қўмиталари ва комиссиялари, Вазирлар Маҳкамаси бўлимлари, вазирликлар ва идоралар билан ўзаро ҳамкорлик қилади ҳамда давлат ҳокимияти ва бошқарувининг барча республика ва маҳаллий органларида, ҳорижий мамлакатларнинг инсон ҳуқуқлари масалалари бўйича халқаро ва миллий ташкилотларида Марказ номидан вакиллик қилади; Олий Мажлис палаталари мажлисларида, палаталар қўмиталари ва комиссияларининг, Вазирлик Маҳкамасининг, вазирликлар ва идоралар ҳайъатларининг, Фанлар академияси Президиумининг, илмий ва ўқув юртлари илмий кенгашларининг инсон ҳуқуқлари масалалари бўйича мажлисларида қатнашади; Марказ ваколатига тааллуқли масалалар бўйича қарорлар қабул қилади; Марказ бўлинмалари бажараши мажбурий бўлган буйруқлар ва фармойишлар чиқаради, кўрсатмалар беради; Ҳорижий давлатлар ва халқаро ташкилотлар вакиллари билан музокаралар олиб боради; Марказ зиммасига юкланган вазифаларнинг бажаралиши ва унинг ўз функцияларини амалга ошириш учун шахсан жавоб беради, хизматлар раҳбарларининг жавобгарлиги даражасини белгилайди; Марказ ҳаражатлари сметасини тасдиқлайди; Белгиланган ходимлар сони ва иш ҳақи фонди доирасида марказнинг штатлар жадвалини тасдиқлайди;

Марказ мутахассисларини ҳорижий мамлакатларга хизмат сафарларига юбориш тўғрисида қарор қабул қилади; Марказнинг таркибий бўлинмалари тўғрисидаги низомни тасдиқлайди; Марказ ходимлари ўртасида лавозим вазифаларини тақсимлайди; Марказ номидан шартномалар, битимлар, шу жумладан меҳнат бўйича ҳам тузади; Меҳнат қонунчилиги нормаларига биноан Марказ ходимларини ишга қабул қилади ва ишдан бўшатади; Марказ ходимларини моддий рағбатлантириш ва тақдирлаш шаклини аниқлайди, Марказнинг юқори малакати мутахасисларига ва маъмурий ходимларига моддий рағбатлантириш махсус фонди ҳисобидан тариф ставкасининг 100 % гача миқдорда ҳар йиллик устама белгилайди; Инсон ҳуқуқлари соҳасида тадқиқотларни ташкил этиш учун консультантлар, экспертлар ва мутахассисларни, шу жумладан хорижий мамлакатлардан, жалб этишнинг турли иқтисодий шаклларидан, чунончи, хорижий мутахассислар учун контрактлар бўйича эркин муомаладаги валютада ҳақ тўлаш шаклидан фойдаланади; Марказ маблағларини тасароруф этади, мол-мулкини бошқариш бўйича қарорлар қабул қилади, молия, тўлов-ҳисоб-китоб ҳужжатларини ва бошқа ҳужжатларни имзолайди, ишончномалар беради; Марказ фаолиятининг бошқа масалаларини кўриб чиқади ва ҳал қилади. Директор ўринбосари Марказ фаолиятининг энг муҳим йўналишларига ташкилий ва услубий раҳбарликни амалга оширади, ўзига бириктирилган таркибий бўлинмалар ишига раҳбарлик қилади. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий марказининг фуқароларнинг шикоят ва аризаларини кўриб чиқиш бўйича фаолиятини ташкил этишда давлат ваколатларидан фойдаланилгани ҳолда, фуқароларнинг Конституция ва бошқа қонунларида қайд этилган ҳуқуқ ва эркинликларини муҳофаза қилишнинг давлат механизмидан тўлиқ фойдаланади.

Давлатнинг барча идоралари, корхоналари, ташкилот ва муассасалари билан суд ҳамда ҳуқуқни муҳофаза қилиш фаолияти юклатилган барча органлардан фуқароларнинг шикоят ва аризаларини кўриб чиқиш бўйича ҳамкорлик қилади. Конституция, Қонунлар ва инсон ҳуқуқлари соҳасидаги умумэътироф этилган халқаро ҳуқуқ меъёрлари қоидаларини амалга ошириш стратетиясини ишлаб чиқиш; давлат ҳокимияти ва бошқарув органларига, шунингдек, инсон ҳуқуқлари бўйича жамоат бирлашмаларига маслаҳатлар бериб туриш фаолиятини амалга оширишга оид функциясини бевосита фуқароларнинг ариза ва шикоятларини кўриб чиқиш билан муштарак тарзда олиб боради. Фуқароларнинг ариза ва шикоятларини кўриб чиқишда Ўзбекистон Республикасининг “ Фуқароларнинг мурожаатлари тўғрисида”ги қонун талабларига риоя қилади. Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг ариза ва шикоятларини мазмун ва моҳиятига қараб, аризачига реал ҳуқуқий маслаҳат ва йўлланма беради. Аризада қайд этилган ҳуқуқбузарликларни аниқлаш, бартараф этиш ҳамда қонуний чора қўллашни сўраб, тегишли давлат идораси, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга мурожаат қилади, зарур бўлган барча ҳолларда аризачини аризасини ёки шикоятини уларда тақдим этади ва натижасини ўз назоратига олади. Инсон ҳуқуқларини муҳофаза қилишнинг аҳволини тадқиқ этиш бўйича мувофиқлаштириш кенгаши ва бошқа кенгашлар, эксперт комиссияларини ташкил этиш; Инсон ҳуқуқлари соҳасида ахборот-таҳлил материаллари тайёрлаш бўйича олимлар, мутахассислардан вақтинчалик ишчи гуруҳлар ташкил этиш; Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги таклифларни маслаҳатлашиш, ўрганиш ва тайёрлаш учун ҳам Ватанимиз, ҳам чет эл олимлари, мутахассислари ва экспертларни жалб этиш ваколатларидан кенг фойдаланган ҳолда, келиб

тушган ариза, шикоят ва мурожаатни қонунан ҳал этиш учун барча чоралар кўрилади. Ариза, шикоят ва мурожаат билан Марказга мурожаат қилган жисмоний ва юридик шахсларга қонун билан белгиланган муддат ва тартибда жавоблар тақдим этилади. Фуқароларнинг ариза ва шикоятларида, мурожаатларида қайд этилган ҳуқуқбузарликларни, қонунбузарликларни аниқлаш, бартараф этиш, тегишли чоралар кўриш бўйича қарор қабул қилиш ваколати, ёки қабул қилинган қарорларни ушбу масалада бекор қилиш ва ўзгартириш Марказ ваколатига тааллуқли эмас. Фуқароларнинг ариза ва шикоятларида, мурожаатларида қайд этилган ҳуқуқбузарликларни, қонунбузарликларни аниқлаш, бартараф этиш, тегишли чоралар кўриш учун тегишли ваколатли органга юбориб, бу ҳақда аризачига маълум қилади. Тегишли органдан эса, қонуний чора кўрилганлиги ҳақида жавоб олиши ва ўз фаолиятида шу каби масалалар бўйича таҳлил қилиш учун материалларни талаб қилиш ҳуқуқига эга. Инсон ҳуқуқлари бўйича Ўзбекистон Республикаси Миллий маркази томонидан фуқароларнинг шикоят ва аризаларини кўриб чиқиш бўйича талаб қилган ҳужжатларини барча органлар ва мансабдор шахслар тақдим этишлари шарт хисоблади.

Фойдаланилган адабиётлар: 1. Абдумаджидов Г.А., Саркисянц Г.П. Правосудие и уголовный процесс Франции., -Т., 1992. 2. Апарова Т.В. Суды и судебный процесс Великобритании. Англия, Уэлься, Шотландия. М.: 1996. 3. Апарова Т.В. Статус судей в Великобритании. /Журнал Российского права. 1999. №7-8. 4. Басков В.И. Прокурор назорати (дарслик, рус тилида) М., ”Бек” нашриёти, 1998. 5. Безнасюк А.С., Рустамов Х.У. Судебная власть: Учебник для вузов. -М.: ЮНИТИ-ДАНА, Закон и право, 2002. 6.Давлетов А. Дж. Прокурор назорати (дарслик, рус тилида). Нукус. Билим.1999.

Похожие

Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг инсон ҳуқуқлари бўйича вакилининг фаолиятини ташкил этиш

Адлия органларининг инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш бўйича фаолиятини ташкил этиш

Ўзбекистон Республикаси адлия вазирлиги органларининг ҳуқуқни муҳофаза қилиш фаолиятини ташкил этиш

Жаҳон конституциявий тажрибаси ва Ўзбекистон Республикаси Конституциясида инсон ҳуқуқлари бўйича халқаро андозаларнинг акс этиши

Вояга етмаганлар ишлари бўйича комиссиялар фаолиятини ташкил этиш