Neft va tabiiy gaz mahsulotlarining optik xossalari

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

86 KB

Скачать

N eft va tabiiy gaz mahsulotlarining optik xossalari Reja: 1.Moddalarning sindirish k о ‘rsatgichi va uni aniqlash. 2.Alkanlarning molekulyar refraksiyasi. 2.Neft mahsulotlarining optik aktivligi. 3.Moddalarning solishtirma buruvchanligi.

Neft va neft mahsulotlari tarkibini amaliyotda tez aniqlash va ularni sifatini nazorat qilishda optik xossalari ishlatiladi. Bulardan moddalarning sindirish kо‘rsatgichi, molekulyar refraksiya va dispersiyalardir. Sindirish kо‘rsatgichi va molekulyar refraksi ya . Moddalarni identifikatsiya qilishda va ularning tozaligini aniqlashda sindirish kо‘rsatkichi p dan foydalaniladi. Nur optik jihatdan zichligi kam bо‘lgan muhitdan optik zich muhitga utayotganda uning tezligi о‘zgaradi va nur sinadi, ya’ni refraksiyaga uchraydi. Sindirish kо‘rsatkichi haroratga va yorug‘lik tulqinining uzunligi (dispersiya)ga bog‘liq. Haroratning 1 °S ga kо‘tarilishi ish kо‘rsatkichi aniqlanayotgan modda natrii alangasining sariq spektr chizig‘i tomoniga qо‘yiladi (O-chizigi, 589 t/p). Hororat va tо‘lqin uzunligi (yoki spektr chizig‘i) sindirish kо‘rsatkichi indeksi bilan belgilanadi, masalan p25. Siklik birikmalarning sindirish kо‘rsatgichi alifatik birikmal arni sindirish kо‘rsatgichidan kattaligi bilan farq qiladi. 1(.ikloalkanlar sindirish kо‘rsatgichlari ularning oralig‘ida joylashgan. (geksan 1,3759, siklogeksan 1,5262, benzol 1,5011). Moddalarning sindirish kо‘rsatkichi refraktometrlar yordamida aniqlanadi. Kо‘p hollarda laboratoriyalarda Abbe refraktometri ishlatiladi. Bu asbob (5.12- rayem) oddiy tuzilgan bо‘lib. u bilan ishlash oson va tekshirish uchun ozgina (1-2 tomchi) modda kerak bо‘ladi. Refraktometrdagi moslama orqali ma’lum darajagacha isitilgan suv о‘tkazib, uning prizmalarini isitish va termometir orqali haroratni kuzatib turish bilan aniqlashni har xil harorotda olib boriladi; prizma bloki ochilib, pastki prizma (8) yuzasiga pipetka bilan bir tomchi gekshirilayotgan suyuklik tomiziladi va blok yopiladi. Refraktometrning oynasi yaxshi yorug‘ tushadigan holatga keltirilib, asosiy о‘rnashtiruvchi vint (6) kо‘rinayotgan maydonni bir qismi qorong‘ilashguncha buraladi. Kompensator (2) esa qorong‘i chegaro keskin ajrolguncha va sо‘gra asosiy о‘rnashtiruvchi vint (6) okulyatordagi chiziqlarning uchrashgan nuqtasiga chegara d necha marta qaytariladi. Prizmalarning yuzasi oldin organik erituvchilar bilan hо‘llangan paxta, sо‘ngra quruq paxta bilan artib qо‘yiladi.

$5.15-rasm. Abbe refraktometrining umumiy kurinishi 1-yotsoriyarim sharli о‘ lchovchi soshots, 2,9- maxoviklar, 3- pastki yarim sharli ulchovchi soshots, 4- yoritgichla kuzgu, 5- shkalalarni yorituvchi kuzgu, 6 - tuynuk, 7- kurish turbasi, 8-okulyar, 10-termometr, 11-kuticha, kalit uchun tirsish . Moddalarning sindirish kо‘rsatkichi va zichligi aniqlangach, Lorents-Lorens tenglamasi buyicha molekulyar refraksiya K m ni hisoblab chiqiladi: p p? — \ M L1 p 2 +1 a bunda M-molekulyar massa; d- moddaning zichligi. Molekulyar yoki solishtirma refraksiya molekuladagi h amma elektronlarning q utblanishini k о‘ rsatadi. Uning qiy mata h aroratga, bosimga va modda n ing q attik, suyuk, yoki gaz) h olat i ga bo g‘ li q emas. Refraksiya addiktiv xossa b о‘ lib, molekulyar refraksiya shu molekula n i tashkil q ilgan atomlar va ularning tarkibiy qi smlari (bo g‘ , halq alar) refraksiyasining yi g‘ indisiga teng b о‘ ladi. Tuyingan uglevodorodlarning refraksiyasi _______________________ Moda Formul asi Yaa AKm I – pentan SN 3 (SN 2 zSN 3 29,26 — N –geksan SN 3 (SN 2 ) 5 SN 3 29,90 5,65 N-geptan SN 3 (SN 2 ) 5 SNz 35,55 5,65 N – oktan SN 3 (SN 2 ) 6 SNz 39,19 5,65 n – nonan SNz(SN 2 )7SNz 53,85 5,65 n *-dekan SN 3 (SN 2 ) 8 SN 3 58,38 5,65$

Neft va tabiiy gaz mahsulotlarining optik xossalari

20.09.2019

0

86 KB

Похожие