Ҳиндистонда диний туризм - География - Рефераты

Ҳиндистонда диний туризм

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

94 KB

Ҳиндистонда диний туризм Режа: 1. Даволаниш ва соғломлаштириш туризми 2. Спорт туризми 3. Туристлар ҳимояси ва хавфсизлиги масалалари

Ҳиндистонда диний туризм Ҳиндистонда туризмнинг қадимий турларидан бири-диний туризмдир. 900 млн. дан ортиқ ҳиндлар (80,5%) индуизим динига эътиқод қиладилар. Ундан кейинги динларга ислом, христиан, сикхизм, буддизм ва жайнизмлар киради. Ҳиндистонда булардан ташқари иуадизм, зораастризм, бахои, анамизм динлари ҳам тарқалган. Шу билан бир қаторда бутун мамлакат бўйлаб, динларга сиғинадиган ва зиёрат қиладиган жойлар, марказлар қуйидагилар ҳисобланади: Варанаси. Бундан 2 минг йил олдинги тарихга эга бўлган Ҳиндистонда диннинг маркази бўлган «абадий шаҳар» Варанси Ганг дарёси қирғоғида жойлашган бўлиб, у Уттар-Прадеш штатининг шарқий қисмида жойлашган. Бу ерда бутун Ҳиндистондан юз минглаб кишилар Ганг дарёсида чўмилиш, тахорат қилиш мақсадида ва ҳар ҳил урф-одатларни ўтказадиган жойи ҳисобланади. Бу ерда буддистларнинг ҳам зиёратгоҳ жойлари – Дхардмараджика тош устунлари, жойнистларнинг Сриенсантх ибодатхонаси, Ганг дарёсида тахорат оладиган зинапоялар, Вишвантх, Аннопурна ва Манмандир ибодатхоналари, XVII асрда қурилган мусулмонларнинг Генвали масжиди ва Ҳиндистондаги энг бой музейлардан бири Бхаван ва бошқалар алоҳида ажралиб туради. Орисса штатининг Бхубанешвар шаҳрида Ҳиндистондаги энг йирик Лингарадэса ибодатхонаси жойлашган. Ушбу шаҳар яқинида буғилар ҳайвонот боғи мавжуд. Унда ибодатхона ичида будданинг ҳайкали ўрнатилган. Бу ерга бутун дунёдан будда динига эътиқод қилувчилар келишади. Будда бу ерда ўзининг илмини, ғоясини яратган. Шаҳарда жайнистларнинг ибодатхонаси – Сриянсантл мавжуд. Ганг дарёси қирғоғида эса ҳиндларнинг таҳорат қиладиган зинапоялари бор. Ундан ташқари Вишванатх, Аннапурна ва Манмандир ибодатхоналари ҳамда Гьенвали ва Амамгир масжидлари жойлашган. Деҳли. Деҳли шаҳрида турли хил динларга таълуқли ибодатхоналар, масжидлар, черковлар жуда кўп. Айниқса Сикхларнинг Сис Гандж номли ибодатхонаси, Йогман (Кришна онаси) ибодатхонаси, христианларнинг энг

қадимий черкови-Чандни-Чаук, инглизларнинг Авлиё Жеймс, буддистларнинг Вихара ибодатхонаси мавжуддир. Муқаддас Матҳур . Ушбу шаҳар Деҳли ва Агра шаҳарлари ўртасида жойлашган. Айтишларига қараганда бу жойда Кришна туғилган. Шаҳар янги Деҳлидан 120 км узоқликда жойлашган. Матҳурни «Беш минг ибодатхоналар шаҳри» ҳам деб аталади. Бу ерда Кришна – Боларам Мондир-ибодатхонаси энг машҳурдир. Бу ер юз минглаб зиёратчилар макони ҳисобланади. Химачал – Прадеш ва Уттар – Прадеш. Химолай ва Ҳиндиҳуш тоғ тизмаларини эгаллайди. Бу ўлка буддистлар монастрлари ва диний марказлари билан машҳурдир. Улар ичида Ладак, Дишикиш, Харидвар, Спити водийси, муқаддас Кайлаш тоғи, «Худолар водийси», Кулу, Далай- Лама резиденцияси, минерал шифобахш сувларга эга бўлган тоғ курорти Дхарамсала, муқаддас Амарнати ғорлари ва бошқалар. Энг чиройли ва гўзал Тибет манастрларидан Габо, Данкор, Лапюнг, Ревал Сор, Комик, Ки ибодатхоналардан Гамуна (Шимпеда), Бешишвар-махадео ва Рагхунатха, энг баланд тоғдаги ибодатхоналари, Шиви ва Вешнулар (Кедарнатхе ва Бадринатхе ш.) мавжуд бўлиб, бу жойлардан зиёратчилар қадами ҳеч қачон узилмайди. Амритсаре (Панжоб штати) да сикхизмнинг асосий маркази – олтин ибодатхона (Дарбар Сахиб ёки Сварн Мандир 1577 й) муқаддас булоқ сувига эга. Жайпурдан унча узоқ бўлмаган Абу шаҳарчасида Диваре-Мандир жайнастларнинг саждагоҳ жойи бор. Бу ерда Адинатха (1031 й) ва Номинатх (1230 й) ибодатхоналари мавжуд. Чайнандан жанубий-ғарб томонда жойлашган Модурайда ҳам жуда кўплаб зиёратгоҳ жойлар мавжуд. Улар ичида Менакши (1560 й.), Шива ( XII - XVII асрлар) коплекс храмлари машҳурдир.

Даволаниш ва соғломлаштириш туризми Ҳиндистон қадимдан аюрведа усли билан даволашнинг ватани бўлиб ҳисобланади. Аюрведа сўзининг мазмуни ёки маъноси «ҳаёт фани» демакдир. Бу комплекс даволашнинг бир тури бўлиб ҳисобланади. Қадимги ҳиндларда аюрведа даволаш кишиларни соғлом, бахтли ва келишган ҳолга келтиради дейишади. Мана шу мақсадга эришиш учун кишилар учта қоидага амал ёки риоя қилишлари шартдир. Ҳар кунги соғлом тана ва кайфиятга амал қилган ҳолда, мавсум бўйича киши танасида касалликлар келиб чиқмаслиги учун даволаш тадбирларини олиб бориш зарур. Киши танасида касалликни даволаш учун тозалаш муолажаларини ўтказиш ва табиий дори-дармонларни қабул қилиш. Киши танасини қайта тиклаш ва организмни ёшартиришдан иборат. Ҳозирги кунда Ҳиндистонга дунёнинг турли минтақаларидан аюрведик даволаниш учун тахминан 150 мингдан ортиқ хорижлик сайёҳлар келишади. Улар аюрведик клиникаларда ва марказларда доривор ўсимликлар, гуллардан тайёрланган ўсимлик мойлари, дори-дармонларни махсус ихтисослашган мутахассислар ёрдамида қабул қиладилар. Аюрведик усулда даволаш Ҳиндистоннинг Гоа ва Керала штатларида кенг ривожланган. Спорт туризми Ҳиндистонда спорт туризми хилма – хил бўлиб, бу ерда энг кўп тарқалгани алпинизм яъни тоғ чўққисига чиқиш, баланд тоғ ғоясига чиқиш ҳисобланади. Алпинизм Ҳимолай тоғлари, Гат тоғларида ривжланган. Унинг асосий маркази Таглакабадда жойлашган. Сафари. Туяда саёҳат асосан Тер саҳросида амалга оширилади. Сафари 1- 2 ҳафталик этиб ташкил этилади. Сафарни ташкил этишнинг асосий маркази Жодхпур, Жайсолмер ва Биканер ҳудудлари ҳисобланади. Сафарни ташкил этувчилар кўпроқ қадимги карвон йўлларини танлашади: унда мусиқа чалиш,

анъанавий овқатлар тайёрлаш, олов олдида меҳмондўстликни жойига қўйиш каби юмушларни бажаришади. Дельтапланеризм. У жуда тезкорлик билан ривож топмоқда. Ҳиндистонда дельтапланеризм бўйича Пун, Янги Деҳли, Бомбей, Шимпе каби жойларда клублар ишлаб турибди. Ҳиндистонда жўшқин дарёларда қайиқда сузиш Ҳимолай тоғларидаги дарёларда амалга оширилади. Ҳаво шарида учиш, авторалли, велосипеда юриш каби туризмлар ҳам ривожаниб бормоқда. Юқоридагиларни ҳисобга олган ҳолда Ҳиндистон ҳозирги кунда Осиё қитъасида ўзининг тутган ўрни ва иқтисодий салоҳияти, интеллектуал ресурслари, табиий бойликлари ва бошқа томонлари билан Хитойдан кейинги ўринни эгаллайди. Ушбу мамлакат ҳозирги кунда Осиёдаги янги саноатлашган мамлакатлар қаторидан ўрин эгаллайди. Туризм туризм соҳасига келадиган бўлсак, Ҳиндистонда ички ва халқаро туризмни ривожлантириш учун жуда катта имкониятлар мавжуд. Чунки бу мамлакат жаҳон цивилизациясининг энг қадимги ўчоқларидан бири бўлиб ҳисобланади. Бу мамлакат ҳудудида хилма-хил тарихий - маданий ёдгорликлар, обидалар, шаҳарлар қолдиқлари ҳозиргача сақланиб қолган. Мамлакатнинг табиий туристик ресурлари, денгиз океан, дарё сувлари, баланд қор ва музликлар билан қопланган тоғлари, тропик ўрмонзорлари, саҳролари, хилма-хил табиий иқлим зоналари, турли хил халқларнинг турмуш тарзи, анъаналари, урф-одатлари, туризм инфратузилмасининг таркиблари мавжуддир. Буларнинг ҳаммаси мамлакатда ички ва халқаро туризмни ривожлантиришга имкониятлар яратади. Ҳозирги кунда Ҳиндистон халқаро туризм бўйича унча катта улушга эга эмас. Унинг ҳисобига бутун дунё халқаро туризмининг 1,2 % и тўғри келади. Бунинг асосий сабаблари қуйидагилардан иборат:  Ҳиндистоннинг ижтимоий-иқтисодий ривожланиш ҳолати билан белгиланади. Чунки бу мамлакат яқин вақтларгача қолоқ ва энди ривожланаётган мамлакатлар қаторидан ўрин эгаллаб келмоқда эди;

 Ҳиндистон дунёдаги саноати ривожланган бой-бадавлат давлатлардан жумладан АҚШ, Канада, Япония ва Европа мамлакатларидан анча узоқда жойлашганлигидадир;  Ҳиндистон атрофидаги қўшни мамлакатларнинг иқтисодий- ижтимоий аҳволининг паст даражадалиги ва камбағаллигидадир. Бу мамлакатларга Покистон, Афғонистон, Бангладеш, Непал давтлари киради. Ҳиндистон мамлакатининг туризми учун хос бўлган нарса бу ички туризмнинг халқаро туризмга нисбатан устунлигидадир. Халқаро туризм хамон ички туризмга нисбатан умумий сони жиҳатидан орқада қолмоқда. Ҳиндистон туризми учун хос бўлган туризм турларига тарихий – маданий туризм, пляж туризми, диний туризм, экотуризм даволаниш туризми ва спорт туризми каби бир қатор йўналишларга эга эканлигидадир. Мамлакатда сўнгги йилларда туризм инфратузилмасининг яратилаётганлиги эътиборга лойиқ. Бу соҳада ўзига хос бўлган камчиликлар ҳам анчагина. Булар қаторига Ҳиндистон меҳмонхоналари ва умумий овқатланиш корхоналарида нарх сиёсатининг баландлиги. Сайёҳларга кўрсатиладиган хизматлар даражасининг пастлиги транспортда, меҳмонхоналарда, умумий овқатланиш корхоналари ва саёхат экскурсияларда яққол сезилади. Экологик шароит, санитария гигиена ҳолатлари бутун мамлакат юўйича яхши аҳволда эмаслигини инобатга олиб ушбу соҳада катта ташкилий тадбирлар ўтказиш муҳим. Ҳиндистонга хорижий туристларни жалб қилишни асосий йўлларидан бири бу мамлакатнинг туристик имкониятларини чет элларда кўпроқ реклама қилиш ва (миллий кадрлар салоҳиятини оширишдан иборатдир. Фаол (пиёда) туризми Фаол ёки пиёда туризми Ҳиндистонда қадимги саёҳатларнинг бир тури бўлиб ҳисобланади. Ҳозирги кунда пиёда туризми мамлакатада анчагина ривожланган бўлиб, у сайёҳлар учун кўпроқ таъсуротлар олиш ва табиий манзаралари билан яқиндан танишиш имкониятини беради. Ҳиндистонда пиёда туризми мамлакатнинг Шимолий ва Шимолий – Шарқий қисмида

жойлашган баланд Ҳимолай тоғ тизмалари учун характерлидир. Ундан ташқари туризмнинг ушбу йўналиши мамлакатнинг Ғарбий қисмидаги Гат тоғларида ҳам тарқалган. Ҳиндистон пиёда туризмининг ривожланиши учун жуда катта имкониятларга ва қулайликларга эга бўлган мамлакат саналади. Бу мамлакатга дунёнинг кўпгина давлатларидан ҳар йили минглаб сайёҳлар тоғ чўққиларини забт этиш учун келишадилар. Бу ерда энг қисқа масофага эга бўлган саёҳатлардан тортиб, то узоқ қорли чўққили масофаларга чўзилиб кетган сайёҳлик маршрутларини учратиш мумкин. Одатда, пиёда туризми сайёҳдан қоидага кўра, кучли жисмоний тайёргарлик кўришни талаб этади. Сайёҳлар саёҳат манзараларини кўриб, улар билан юзма-юз танишадилар, мароқли ҳис-туйғуларга эга бўлишадилар. Бутун саёҳат давомида баланд тоғ қояларини, ям-яшил ўтлоқлар билан қопланган қорли, доимий музликларни кўриб ҳайратга тушишдилар. Ҳинистон мамлакати ҳудудида Ҳимолай тоғлари 3500 км масофага чўзилиб кетган бўлиб, унда қуйидаги фаол туризми марказларини учратиш мумкин: Жамму ва Кашмир, Химачал-Прадеш, Гарвал, Кумон, Даржилинг, Аравалли тоғлари, Сайпура тоғлари, Ғарбий Гат тоғлари, Нилири тоғлари ва бошқ. Жамму ва Кашмир. Жамму ва Кашмир Ҳиндистоннинг энг шимолий штатларидани бири ҳисобланади. У мамлакатда фаол туризмнинг энг муҳим ва таниқли марказларидан бири бўлиб, ўзининг хилма-хил ўсимлик ва ҳайвонот дунёси, қорли тоғ чўққилари, мусаффо дарё ва сой сувлари билан алоҳида ажралиб туради. Кўпгина пиёда юриш саёҳати маршрутлари штатнинг пойтахти- Сринагаре шаҳридан бошланади ва Забарван ва Шанкарачарья тоғлари бўйлаб давом этади. Ушбу маршрутда учта асосий туристик базалар: Пахалгам (100 км. Сирингарадан узоқда). Гулмар (51 км Сирингаридан узоқликда) ва Сунамарг жойлашган бўлиб, улар Амарнатх, Ару, Лиддерват каби муқаддас ва азиз жойларга, Тарсар ва Тулпан музлик кўлларига, тип-тиниқ найзали Апхарват ва Альпатар тоғ чўққилари,

Вишансар, Гангабал кўллари, Таживас музликларига боришади. Сунармарг шаҳри Синдх водисидаги туристик база ҳисобланади. Бу ердан туристлар атрофдаги тоғларга маълум йўналиш бўйлаб сафарга отланишадилар. Химачал – Прадеш. Химачал Прадеш штати Спити ва Лакаул водийсида жойлашган бўлиб, у хилма-хил манзараларга жуда бой ўлка ҳисобланади. Сафар Манахедан бошланиб Бхага дарёсидан, то Келангага, ундан сўнг Бара- Шигри музликларига давом этади ва Баралага давонидан ўтиб Лех шаҳригача боради. Штатнинг марказида жойлашган Кулу шаҳри ўзининг ибодатхоналари, диний байрамлари ва анъаналари билан машҳурдир. Бу ердаги туристик маршрутлар тоғ террасаларини кесиб ўтиб баланд қорли чўққилар ва доимий музликлар томон йўл олади. Дхармсала қишлоғи Кангра водийсидаги асосий туристик база ҳисобланади. Бу ердан сайёҳлар Бхармаур водийсига походга чиқиб, Индрагар довони орқали, Равви дарёси бўйидаги Чамба ибодатхонларига етиб келишади. Сафар маршрутлари Далхузи шаҳарчасидан ўтиб Хаджияр кўлига, ундан сўнг Сах ва Чини довонига давом этади. Шимла инглизларнинг ёзги пойтахти бўлиб, у баланд тоғдаги туристлар қўналғаси ва базаси бўлиб ҳисобланади. Бу жойдан сайёҳлар Кулу водийсидан Жалари давони орқали Калпур ва Киннаур водийсига ўтишади. Гарвал. Гарвал ёки Уттарханд баланд Ҳимолой тоғларида жойлашган афсонавий худоларга бой ўлкадир. Бу ердан Ҳиндистондаги машҳур ҳаётбахш Ганг дарёси бошланади. Масури баланд тоғда жойлашган жой бўлиб, туристларнинг Ганготри ва Ямнотри водийсидаги туристик базаси ҳисобланади. Бу ердан Ганга дарёсининг Гаумукхе ирмоғига чиқиш мумкин. Бошқа жойдаги Ришикеш қишлоғи муқаддас Хардвара шаҳарчасига яқин бўлиб, сайёҳлар учун база ҳисобланади. Бу масканда муқаддас Бадринатх ибодатхонаси жойлашган. Бу ерда яна бир сайёҳлик маршрути «Гуллар водийси» дан бошланиб Хемкунд кўлига ва Мандакини ҳамда Кедарнатх водийсида, қайсиким ўн иккита азиз худолардан бири саналган Шива ибодатхонаси жойлашган манзилга боради.

Кумаон. Ушбу минтақа Ҳимолой тоғларининг шимолий ёнбағирларидан тортиб, жанубда то Тираи ва Бхабар тоғ ёнбағирларигача давом этади. У Уттар – Прадеш штатида жойлашган бўлиб, Ҳимолий тоғларининг Шимолий-шарқий қисмини ташкил этади. Бу ерда фаол (пиёда) туризмининг асосий маркази – Алмора ҳисобланади. Бу жой походга чиқиш учун тайёргарлик кўрадиган идеал база бўлиб ҳисобланади. Ундан Пиндири музликларига, Сомешвар водийсига бориш мумкин. Бошқа туристик база Найнатал аҳоли пунктида жойлашган бўлиб, бу ердан Бхимтал, Курпатал, Биняк ўрмони томон сафар маршрутлари бошланади. Раникетда Марказий Ҳимолойнинг ажойиб умум кўриниш манзараси намоён бўлади ва у Каусани маршрутининг бошланиши бўлиб саналади. Бу ер Ҳиндистоннинг энг ажойиб, гўзал манзарага эга бўлган маскани ҳисобланади. Жаржилинг ва Сикким. Бу ўлка Шарқий Ҳимолойда жойлашган бўлиб, қарағайзор ўрмонлари, феруза рангли кўллари, жўшқин дарёлари билан танилган. Жаржилинг – Эверест чўққисини забт этувчиларнинг ватани бўлиб саналади. Бу ерда Ҳимолой тоғ алъпинзми институти жойлашган. Бу ерда ўртача ва юқори классли тоғ маршрутлари учун яхши база яратилган. Энг машҳур ва номи чиққан тоғ маршрутлари Йўлбарсли тоғда жойлашган бўлиб, Ҳимолой тоғларининг жозибали кўриниши, Сандакфудаги Фалут, Сандакфу, Сингалая ва Танглу чўққилари ҳисобланади. Сикким ўлкаси Ҳимолай тоғларининг шимолий қисмида жойлашган бўлиб, у ажойиб ўсимликлар, буталар ва гуллар ўлкасидир. Ушбу маскан хилма-хил ўсимликлар ва ҳайвонот дунёсига жуда бой Сиккимнинг пойтахти – Гантак походга чиқувчиларнинг маркази ҳисобланади. Бу ердан муқаддас Яксуму, Пемаянгце ва Бакхима ва Дзонгри округидаги тоғларга йўл олинади. Аравалли тоғлари. Аравалли Ҳиндистон субконтинентидаги қадимги тоғларнинг қолдиғи бўлиб ҳисобланади. Бу тоғ ўсимликларга жуда камбағал бўлиб, унда тиканли акация ва финник пальма дарахтлари асосан воҳаларда учрайди. Бу ерда Маунт – Абу курорти жойлашган бўлиб, унинг атрофида

бой ям-яшил ўрмонлар мавжуд. Ушбу ҳудудда туристлар учун бир кунлик маршрутлар тақдим этилади, қайсиким унда Арбуда-Деви қасрига бориш, Гуру Шикхар, Гаумук ва Форт Ачалгар тоғлар манзарасини томоша қилиш кўзда тутилади. Сатпура тоғлари. Сатпура тоғи Марказий Ҳиндистон ҳудудида жойлашган. Ундаги асосий маскан Пачмархи курорт аҳоли пункти ҳисобланади. Бу ерда қисқа масофали туристик маршрутлар тақдим этилади. Улардан бири Махадео-Дулгарх чўққисига чиқиш маршрутидир. Ғарбий Гат тоғлари. Ғарбий Гат тоғлари Ҳиндистоннинг ғарбий қирғоқлари билан параллел ҳолда, Тапти дарёсидан бошлаб, то субконтинентнинг жанубий қисмига қадар чўзилиб ётади. Тоғлар қалин ўрмонлар билан қопланган бўлиб, ўзига хос гўзаллик бахш этади. Минтақадаги Махабалешвар шаҳри энг баланд нуқтада жойлашган. У пиёда туризмнинг ҳақиқий базаси ҳисобланади. Шунга ўхшаш танилган туристик базалар ва маршрутлар қаторига Лонавлу, Кандлу, Матхеран ва Бхор-Гат кабиларни киритиш мумкин. Бу ўлка ажойиб ўзининг шаршаралари, кўл ва ўрмонзорлари билан машҳурдир. Мадикери ушбу минтақадаги маршрутларнинг бошланиши ҳисобланади. Гат тоғлари, Тамилнаддаги Юқори Пални тоғлари қалин ўсимликлар билан қопланган. Бу жойда Кодайканад аҳоли пункти иккита қисқа маршрутлар учун база бўлиб хизмат қилади: Пилар-Рокс ва Грин-Вэллей йўналиши бўйича. Курталам пункти ҳам Тамилнадда жойлашган бўлиб, у қалин кофе ва хушбуй ўсимликлар плантацияси билан қопланган. Бу жой Ғарбий Гат тоғларининг ажойиб, гўзал табиат манзарасига эга бўлган ҳудуди ҳисобланади. Нилгири тоғлари. Ҳиндистоннинг жанубий қисмидаги тоғларнинг чўққилари ётиқ, текис бўлиб, хилма-хил ўсимликлар, мевали дарахтлар билан қопланган. Ушбу ҳудудда пиёда туризмнинг учта маркази мавжуд: Утака мунда, Кунор ва Котагари. Уларнинг ичида энг кўзга кўринган ва таниқли пиёдалар маршрути Венлок-Даунс, Калахатти шаршараси ва Мадумалай ҳайвонот қўриқхонаси. Кунор-Дрогга чўққиси ва Лэмба қоялари

маршрути ва Котагаридан Нилгири тоғларининг сояли йўлаклари бўйлаб пиёдалар маршрути алоҳида ажралиб туради. Ҳиндистонда энг кўп туристлар ташриф буюрадиган машҳур миллий боғлари ва қўриқхоналари қўйидагилар саналади: Карбетт (Уттар-Прадеш) миллий боғи. Унда ёввойи ҳайвонлардан йўлбарс, фил, қоплон, турли хил қушлар қўриқланади. Дарва (Уттар-Прадеш) миллий боғи Непал давлати чегарасига яқин жойлашган ҳудуд, ўзининг ажойиб гуллари билан ажралиб туради. Сариска (Ражастан) миллий боғи. Деҳлидан 200 км ўзоқликдаги ўрмонзонлар ва тепаликларда жойлашган бўлиб, бу ерда самбар (ҳинд бўғиси, читал (қашқа бўғи), ҳинд антилопаси, қоплон, йўлбарс, қора бўғилар яшайди. Конха (Мадхья - Прадеш) миллий парки У ўрмон ва саваннада жойлашган бўлиб, бу ерда йўлбарс, четал, чаур (ҳинд бизони – ёввойи буқа), маймунлар ҳимояга олинган. Шивпури (Мадхья - Прадеш) миллий боғи. Ўрмонзор ва кўл бўйида жойлашган бўлиб, унинг ҳудудида чинкара, антилопа (оҳу) нилгай, қоплон, сувда яшовчи қушлар, йўлбарс кабилар қўриқланади. Казиранча (Ассом) миллий боғи ўтлоқлардан иборат бўлиб, унда ҳинд каркидони, бегемот, йўлбарс, қоплон, фил, буғи ва хилма-хил учиб ўтувчи қушлар кенг тарқалган. Манас (Ассом) қўриқхонаси Бутан давлати чегар ҳудудида жойлашган бўлиб, тропик ўрмонзорларида ва саванналарда каркидон, бегемот, йўлбарс, фил, сувда сузувчи қушлар учрайди. Синдербанс (Ғарбий Бенгалия) йўлбарслар қўриқхонаси мангра ўрмонзорларидан иборат бўлиб, унда йўлбарс, дарё мушуги, буғу, тимсоҳ, дельфин, қушлар яшайди. Симилипол йўлбарслар қўриқхонаси, Периер (Керала) қўриқхонаси, қушлар (Тамилнад) қўриқхонаси, Пуликот (Андхра-Прадеш) қушлар

қўриқхонаси, Дандели (Карнатака), Ваенад (Керала), Пароба (Махараштра), Сосангир (Гуджарат), Кан Саровар (Гуджарат) ва бошқалар. Туристлар ҳимояси ва хавфсизлиги масалалари Туризмда хавфсизлик масалаларига, шунингдек қуйидаги аспектлар киради:  маршрут, тур категориясига мувофиқ туристларни тайёрлаш (агар чанғи спорти, походлар ва саргузашт турлар ҳақида бораётган бўлса). Маршрутлар қаторига туристлар саёҳатга лаёқатлиги ҳақида тиббий маълумотномаси бор бўлсагина қўйилади;  маршрутда кузатиб борувчи гидлар, туризм бўйича инструкторларда юқори малакаликнинг мавжудлиги;  туристлар ҳаракатланадиган трассанинг, шунингдек улар тўхтайдиган манзилларнинг зарур даражада жиҳозланганлиги. Бу ҳамма жиддий муаммоларни туристик фирмалар ўз корхоналари муваффақиятли ишлаши мақсадида ҳал этадилар. Хавфсизлик – ҳаёт ва соғлиқни муҳофаза қилишдан ҳам кенгроқ тушунча. Бу туристларни ҳимоя қилиши, мулки, юки, хавфсизлиги, соғлиги, ҳаётини сақлаш, саёҳат чоғида келиб чиқадиган кўнгилсизликлар ва ихтилофларнинг олдини олиш, қўриқлаш каби кенг қамровли чораларни ўз ичига олган тизимдир. Хавфсизликнинг яна бир эҳтиёт чораси экскурсиялар сонини ҳаддан ташқари ошириб, кўпайтириб юбормасликдир. Гап шундаки, таассуротларнинг мўл-кўллиги, бу таассуротларни йўқотиб юборади. Ўша турфирмалар пакетларида экскурсияларга алоҳида ҳақ тўланади. Улар эса ўз мижозларига бир кунда уч-тўртта тўла масштабли экскурсияларни таклиф қиладилар. Бу биринчи келган куниёқ рўй беради. Туристлар одатда ҳали куч тўплаб, молиявий аҳволини аниқлаб олишмаган бўлишади. Улар ўз зиммасига ҳаддан ташқари, экскурсион мажбуриятларни қабул қилишадилар. Туристларда табиатга қизиқиш кўпинча тўла инстинктни чалғитади. Аммо бир неча кун ўтгач чарчайди, ҳаммасига пул тўлаб қўйилган бўлсада диққатга сазовар жойлар бўйлаб экскурсияларни рад этади.

Умумий хавфсизлик масалаларидан бири бу туристларни турли давлат тузилмаларида рўйхатдан ўтиш қоидалари ҳақида хабардор қилиш лозим. Мисол учун дипломатик ёки хизмат мақомига эга Ўзбекситон фуқароси Ҳиндистонга уч ойдан зиёдроқ вақтга етказганида миллий ташқи ишлар вазирлигида рўйхатдан ўтади.

Фойдаланилган адабиётлар рўйхати: 1. Александрова Ю.А. «Международный туризм» Учебник. М.: «Аспект пресс» 2009. 2. Деҳли – Агра – Джайпур. Деҳли, 2011. 3. Знамкомтесь с Индией». Деҳли 2011. 4. Маматқулов Х.М., Бектемиров А.Б., Тухлиев И.С. Халқаро туризм. Тошкент, 2009. www . google . uz www . indiaculture . org www . india . ru www. travel – india.ucor.com.

Похожие

Ҳиндистоннинг тарихий маданий ресурслари

Ҳиндистон аҳолиси

Ҳиндистон туристик индустрияси

Саёҳатлар ва экскурсиялар хизмат кўрсатиш

Дунё ахолисининг диний таркиби, Жахон динлари