Токлар резонанси. Частотали тавсифлари. - Энергетика - Рефераты

Токлар резонанси. Частотали тавсифлари.

Загружено в:

20.09.2019

Скачано:

0

Размер:

48 KB

Токлар резонанси. Частотали тавсифлари. Режа: 1. Токлар резонанси. Паралел уланган занжирлар. 2. Токлар резонансида частота тавсифлари.

1. Токлар резонанси. Паралел уланган занжирлар. 1. Қисмлари паралел уланган занжирни қараймиз. Бундай схема расм-1 да келтирилган. Актив, индуктив ва сиғим қаршиликларини паралел уланган ҳолатда ҳам резонанс содир бўлиши шарти сифатида ток I ва кучланиш U лар орасида фазалар силжиши бўлмаслиги қаралади. Маълумки: V = g – ib = y · e - jφ (1) Бундан: ______ ___________ ________________ y = √g 2 +b 2 = √g 2 + (b L –b c ) 2 =√1/r 2 + (1/ ω L – ω c) 2 (2) ва φ =arctg (b L –b c )/g (3) Натижада φ = 0 шарти b =b L –b c =0 эканини билдиради Бундан: 1/WL– ω c=0 ω 2 *LC =1 (4) Келтирилшган (5.3.4) ифодадан кўринадики, паралел уланишда резонансга частота, ёки индуктивликёки сиғимни ўзгартириб эришилади. Резонанс ҳолатида занжирнинг тўлиқ ўтказувчанлиги нолга тенг бўлади, ҳамда занжирнинг реактив ўтказувчанлиги ўзининг минимал қийматига эга бўлади. Расм–2 да расм–1 даги занжир учун резонансдаги вектор диаграммаси тасвирланган. ω 0 –резонансли частота бўлиб қуйидаги ифода билан аниқланади. ω 0 =1/ LC (5) Таъриф: паралел улангандаги резонанс токлар резонанси деб аталади. Қарала ё тган занжирда (расм-1) реактив элементлардаги токларни занжирнинг йигиндиси токидан ортиши қуйидаги шарт бажарилганида ўринли бўлади:

____ g < ω 0 C =1/ ω 0 L =√ C / L = j (6) Бунда j –контурнинг тўлқинли ўтказучанли деб аталади, ҳамда ўтказувчанликни катталиги эга бўлади. Контурнинг асллиги қуйидаги тарзда аниқланади: Q = ω 0 C / g = j / g (7) Тескари катталик d =1/ Q контурнинг сўниши деб аталади.Ir= U g= I U Ic= U  0 C IL= 1 /  0 U 0 2-расм. 2. Токлар резонансида частота тавсифлари. K етма–кет r , L ва С лар уланган занжир каби параллел уланишда ҳам резонанс моментида реактив ўтказувчанликнинг тавсифини ўзгариши содир бўлади. Мазкур ҳолатда I = const , g = const , L = const ва С= const даги U ( ω ) каби частотали тавсифда қуйидаги ифода билан аниқланади. _____________

U ( ω ) = I /√ g 2 +(1/ ωL – ωc ) 2 (8) U ( ω ) расм –3 даги эгри чизиқлар билан тасвирланган.U , I L, I C, I g 0  IL U IC Ig   3-расм. 3-расм да яна частотали қуйидаги тавсифлар келтирилган. I L ( ω ) = U ( ω )/ ωL ва I c ( ω ) = U ( ω ) Х усусий ҳолда, қачонки ω=0 га эга бўлса U =0 га эга бўламиз. Чунки ўзгармас токда индуктив ғалтакдаги ток нольга тенг ва мос равишда барча ток ғалтак орқали ўтиши содир бўлади ва ω= ∞ да U =0 бўлади, чунки мазкур ҳолатда конденсаторнинг қаршилиги нолгача пасаяди. Ҳамда мос равишда барча ток конденсатор орқали ўтиши содир бўлади. Яна ω=ω 0 ҳолда шундай бир оний ҳолатга эришиладики, бунда I c = I L бўлади ва ғалтак ҳамда сиғимдаги токлар ўзаро компенсацияланади. Шунда барча I ток g ўтказувчанликка эга бўлган қисмдан ўтади. I g = U * G = I (9) Расм-3 да d >1 даги диаграмма тасвирланган, бунинг оқибатида I L = I c > I бўлади.

Қачонки r , L , C лар кетма-кет ёки паралел уланганида қуйидаги ўтказа олиш оралиги, контурнинг бузилиши, нисбий бузилиши ва умумлашган бузилиш каби тушунчалар киритилади.

Адабиётлар 1. Идельчик В.И. Электрические системы и сети. - М. Энергоатомиздат, 1989, 592 с. 2. Электрические системы. Электрические сети: Учебное пособие для вузов/Под ред. А.В.Веникова и В.А.Строева. – М.: Высшая школа. 1998. – 512 с. 3. Блок В.М. Электрические сети и системы. - М.: Высшая школа, 1986, 430 с. 4. Ғойибов Т.Ш. Электр тармоқлари ва тизимлари. Мисол ва масалалар тўплами. Ғ Тошкент.: ТошДТУ, 2006.

Похожие

Электр занжирларида резонанс ҳодисалари

Частота тавсифлари.

Резонанс ҳақида. Кучланишлар резонанси.

Токлар ва ўтказувчанликлар учбурчаклари.

Носинусоидал даврий кучланиш ва токлар