logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Tibbiyot
  4. Hujayra membranasi bo’ylab moddalar transporti

Hujayra membranasi bo’ylab moddalar transporti

Yuklangan vaqt:

09.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

7973.0380859375 KB
Ko'chirib olish
Passiv transport  D i ff u z i y a - O d d i y -Ye n g i l l a s h g a n  O s m o s  F i l t r a t s i y a  B u l k fl o w  S o l v e n t d r a g Aktiv transport  B i r l a m c h i  I k k i l a m c h i  U c h l a m c h i  V E Z I K U LYA R T R A N S P O RT - E n d o s i t o z - E k z o s i t o z -Tr a n s s i t o z  E N D O T E L I Y B O ` Y L A B T R A N S P O RT -Tr a n s s e l l u l a r - P a r a s e l l u l a rH U JAY RA M E M B RA N A S I BO ’ Y L A B M O D DA L A R T RA N S P O RT I M E X A N I K T R A N S P O R T - I c h k i m u x i t s u y u q l i kl a r i o r q a l i b o’ l a d i g a n b u t r a n s p o r t t u r i d a :  Vo s i t a s i z – q o n d a e r i g a n h o l d a ( g l u ko z a , a m i n o k i s l a t a l a r )  Vo s i t a l i - m a’ l u m b i r o q s i l l a r g a , q o n h u j a y r a l a r i g a b i r i k ka n h o l d a y a’ n i ( K i s l o ro d ( O 2 ) , V i t a m i n B 1 2 , T e m i r, B i l u r u b i n , … ) TRANSP ORT M E M B RA N A BO ` Y L A B T RA N S P O RT Oddiy diffuziya - moddalarning gradient (farq) boʻylab energiya sarfisiz transporti. Transport oqsillari kerak emas Yengillashgan diffuziya - moddalarning trasport oqsillari orqali gradient (farq) boʻylab energiya sarfisiz transporti. Aktiv transport - moddalarning energiya sarfi bilan trasport oqsillari orqali gradient (farq)ga teskari harakati. Oddiy diffuziya – Passiv transport Yengillashgan diffuziya – Passiv transport Aktiv transport Yuqori o`tqazuvcha n O`rtacha o`tqazuvcha n Past o`tqazuvcha n Juda past o`tqazuvcha n Steroidla r H u j a y r a m e m b r a n a s i o r q a l i – l i p o fi l = q u t u b s i z m o d d a l a r y u q o r i ko n s e n t r a t s i y a d a n p a s t g a t o m o n h a r a k a t l a n a d i .  K o n s e n t r a t s i y a - ko ` p d a n k a m g a  E l e k t r i k - m u s b a t d a n m a n fi y g a y o k i a k s i n c h a  B o s i m - b a l a n d d a n p a s t g a ODDIY DIF FUZIYA B i o l o g i k m e m b r a n a b o y l a b m o l e k u l a l a r n i n g d i ff u z i y a s i :ʻ  Yo g d a y o k i s u v d a e r u v c h a n l i g i ʻ  E l e k t r z a r y a d i n i n g t u r i  M o l e k u l a n i n g ka t t a l i g i g a b o g l i q . ʻ  B u n d a n t a s h q a r i , y a r i m o t ka z u v c h a n m e m b r a n a n i n g t a n l a b ʻ o t ka z u v c h a n l i k h u s u s i y a t i h a m t u r l i m o l e k u l a l a r n i n g d i ff u z i y a s i g a ʻ t a’ s i r q i l a d i ODDIY DIF FUZIYA H u j a y r a m e m b r a n a s i n i n g y o g q o s h q a v a t i o r q a l i ke t a d i g a n d i ff u z i y a n i n g t e z l i g i ʻ ʻ m o d d a n i n g y o g d a e r u v c h a n l i g i g a t o g r i p r o p o r t s i o n a l . S h u n i n g u c h u n , m o d d a ʻ ʻ m o l e k u l a l a r i :  K i s l o r o d  A z o t  Ka r b o n a t a n g i d r i d  S p i r t  St e r o i d g o r m o n l a r  Ku c h s i z a s o s v a k i s l o t a l a r y o g d a j u d a y a x s h i e r u v c h a n l i g i t u f a y l i b i l i p i d q a v a t o r q a l i j u d a t e z d i ff u z i y a g a ʻ u c h r a y d i . O DD I Y DI F FUZ I YA L I P O FI L M O D DA L A R U C H U N O q s i l ka n a l l a r o r q a l i d i ff u z i y a O q s i l ka n a l l a r h u j a y r a t a s h q a r i s i d a n h u j a y r a i c h k a r i s i t o m o n c h o z i l g a n n a y s i m o n ʻ k a n a l l a r d i r. O q s i l ka n a l l a r y u q o r i t a n l a b o t ka z u v c h a n l i k ka e g a , y a’ n i h a r b i r ka n a l f a q a t b i r ʻ t u r d a g i i o n n i q a b u l q i l a d i . B u k a n a l n i n g o z i g a x o s x a r a k t e r i , m a s a l a n , ʻ  D i a m e t r i  S h a k l i  I c h k i y u z a s i d a g i e l e k t r z a r y a d i s i n g a r i o m i l l a r g a b o g l i q b o l a d i ʻ ʻ O DD I Y DI F FUZ I YA G I D R O F I L M O D DA L A R U C H U N N a t r i y k a n a l l a r i f a q a t n a t r i y i o n l a r i n i o t ka z a d i . B u l a r 0 , 3 - 0 , 5 n m ka t t a l i kd a v a ʻ i c h k i y u z a s i k u c h l i m a n fi y z a r y a d l a n g a n b o l a d i . ʻ Ka l i y ka n a l l a r i f a q a t k a l i y i o n l a r i n i o t ka z a d i . B u l a r 0 , 3 n m ka t t a l i kd a v a i c h k i ʻ y u z a s i m u s b a t z a r y a d l a n g a n . OQSIL KANALL AR OQSIL KANALL AR  I O N O T R O P - M e m b r a n a p o t e n s i a l i o ` z g a r i s h i g a j a v o b a n o c h i l a d i  4 t a s u b b i r l i k v a h a r b i r s u b b i r i k 6 t a s e g m e n t d a n i b o r a t  4 - s e g m e n t q i s m i s e z a d i  Tu r l i x i l i o n l a r u c h u n - N a - K - C a v a b o s h q a l a r.  C a 2 + k a n a l l a r i t u r l a r i - L t i p - T t i p - N t i p - P t i p - Q t i p - R t i p VOLTAJ TIPL I ION KANAL VO LTA J T I P L I I O N KA N A L  L i g a n t t a s i r i d a o c h i l a d i  Tu r l a r i – 1 l a m c h i ( n e y ro m e d i a t o r, g o r m o n , i o n ) – 2 l a m c h i ( C a 2 + , I P 3 , DA G , G o q s i l l a r, s A M F, s G M F v a b o s h q a l a r  Tu z u l i s h i 5 t a s u b b i r l i kd a n v a h a r b i r s u b b i r l i k 4 t a s e g m e n t d a n i b o r a t LIGANT TIPLI ION KANAL LIGANT TIPLI ION KANAL LIGANT TIPLI ION KANAL  M e xa n i k t a s i r n a t i j a s i d a fa o l l a s h a d i  J o y l a s h u v i g a ko ` r a : - T e r i d a g i m e x a n o r e t s e p t o r l a r - Ve s t i b u l y a r a p a r a t k i p r i ks i m o n h u j a y r a l a rd a -A o r t a v a ka ro t i d s i n u s d a d i b a ro r e t s e p t o r l a r M E X A N I K DA RVO Z A L I I O N KA N A L M E X A N I K DA RVO Z A L I I O N KA N A L  S u v d a e r i y d i g a n v a h a j m j i xa t d a n ka t t a b o ` l g a n m o d d a l a r y a ` n i : - G l u ko z a -A m i n o k i s l o t a l a r v a b o s h q a l a r m e m r a n a d a n t a s h u v c h i o q s i l l a r ( Tr a n s p o r t e r l a r ) o r q a l i o ` t a o l i s h a d i .  T a s h u v c h i o q s i l l a r i s h l a s h m e x a n i z m i g a ko ` r a t u r l a r i : YENGIL L ASH GAN DIF FUZIYA Uniport Simport Antiport 1. T o ’ y i n i s h ( s a t u r a t s i y a )  O d d i y d i ff u z i y a d a m o d d a ko n s e n t r a t s i y a s i q a n c h a l i k o r t s a d i ff u z i y a s h u n c h a l i k k u c h l i b o l a d i  Ye n g i l l a s h g a n d i ff u z i y a d a ko n s e n t r a t s i y a o r t i s h i b i l a n d i ff u z i y a n i n g k u c h a y i s h i m a’ l u m c h e g a r a g a c h a d a v o m e t a d i . S a b a b : y e n g i l l a s h g a n d i ff u z i y a n i a m a l g a o s h i r u v c h i t a s h u v c h i o q s i l l a r d a b i r i k i s h o ’ r i n l a r i s o n i c h e k l a n g a n b o l a d i . O D D I Y VA Y E N G I L L A S H G A N D I F F UZ I YA FA R Q L A R I Modda konsentratsiyasining diffuziya tezligiga ta’siri, A – oddiy diffuziya, B – yengillashtirilgan diffuziya (Y oʻqda diffuziya tezligi, X oʻqda moddaning hujayradan tashqari konsentratsiyasi)  S p e t s e fi kl i k . T a s h u v c h i m o l e k u l a l a r t u r l i x i l m o l e k u l a l a r g a o t a s p e t s e fi k b o l i s h a d iʻ ʻ  M o l e k u l a l a r o r t a s i d a g i r a q o b a t ʻ . A g a r i k k i t a m o l e k u l a , a y t a y l i k A v a B m o l e k u l a b i r x i l o q s i l t o m o n i d a n t a s h i l a d i g a n b o l s a u l a r o r t a s i d a ʻ ʻ t r a n s p o r t u c h u n r a q o b a t ke t a d i . S h u n i n g u c h u n , A m o l e k u l a ko n s e n t r a t s i y a s i n i n g o r t i s h i B m o l e k u l a s i t r a n s p o r t i n i s e k i n l a s h t i r a d i y o k i a ks i n c h a . B u ka b i m o l e k u l a l a r o r t a s i d a g i k u r a s h o d d i y d i ff u z i y a d a ʻ k u z a t i l m a y d i O D D I Y VA Y E N G I L L A S H G A N D I F F UZ I YA FA R Q L A R I 1 . M emb ra na o’ t ka zuv c h a nl i g i  M e m b r a n a q a l i n l i g i g a t e s ka r i p ro p o r s i o n a l  O q s i l ka n a l l a r s o n i  H a r o r a t  M o l e k u l a o’ l c h a m i g a t e s ka r i p ro p o r s i o n a l  M e m b r a n a n i n g u m u m i y y u z a s i g a t o’ g’ r i p ro p o r s i o n a l 2 . Ko ns e nt ra t s i y a g ra d i y e nt i g a t o’ g’ r i p rop o rs i o na l 3 . B o s i m g ra d i y en t i g a t o’ g’ r i p rop ors i o na l D I F F UZ I YA T E Z L I G I G A TA S I R Q I LU V C H I O M I L L A R  O s m o s h o d i s a s i - s u v y o k i b o s h q a e r i t u v c h i n i n g u n d a e r i g a n m o d d a ko n s e n t r a t s i y a s i p a s t e r i t m a d a n ko n s e n t r a t s i y a s i y u q o r i e r i t m a g a y a r i m o t ka z u v c h i m e m b r a n a ( y a’ n i , b u m e m b r a n a d a n e r i g a n m o d d a o t a ʻ ʻ o l m a y d i , fa q a t e r i t u v c h i o t a d i ) d i ff u z i y a l a n i b o t i s h i d i r ʻ ʻ  O s m o t i k b o s i m - e r i g a n m o d d a n i n g y u q o r i ko n s e n t r a t s i y a s i d a o s m o s h o d i s a s i n i o l d i n i o l i s h u c h u n b e r i l g a n e n g m i n i m a l b o s i m .  T a n a s u y u q l i kl a r i d a g i o s m o t i k b o s i m s u v y o k i b o s h q a e r i t u v c h i l a rd a e r i g a n m o d d a l a r b o s i m i h i s o b l a n a d i .  O r g a n i z m d a g i ko l l o i d s u b s t a n s i y a l a r b e r a d i g a n o s m o t i k b o s i m - ko l l o i d o s m o t i k b o s i m d i r.  P l a z m a ko l l o i d l a r i ( o q s i l l a r i ) b e r a d i g a n ko l l o i d o s m o t i k b o s i m - o n ko t i k b o s i m d e y i l a d i OSMOS HODIS ASI OSMOS HODIS ASI OSMOS HODIS ASI  B e m o r o g i r s u v s i z l a n g a n d a p l a z m a n i n g u m u m i y o s m o l y a l l i g i ʻ o r t i s h i m u m k i n .  Q a n d l i d i a b e t b i l a n o g r i g a n b e m o r l a r q o n i d a g l y u koz a m i q d o r i ʻ o r t i s h i h a m p l a z m a o s m o l y a l l i g i n i o s h i ra d i .  5 % l i g l y u koz a e r i t m a s i ko p m i q d o rd a v e n a i c h i g a ʻ y u b o r i l g a n d a , p l a z m a o s m o l y a l l i g i n i p a sa y t i ra d i v a t o q i m a l a r ʻ s h i s h i g a o l i b ke l a d i .  G i p e ro s m o l y a l l i k m i y a h u j a y ra l a r i d a n s u v c h i q i b, ko m a g a sa b a b b o l a d i ( g i p e ro s m o l y a r ko m a ) . ʻ  B u y ra k ka sa l l i kl a r i g a c h a l i n g a n b e m o r l a r p l a z m a s i d a m o c h e v i n a m i q d o r i o r t i s h i h a m g i p e ro s m o l y a l l i kka s a b a b b o l a d i . ʻ AMALIY JIXATDAN  K a p i l y a r q o n t o m i r l a r d e v o r i o r q a l i s u y u q l i k v a u n d a e r i g a n m o d d a l a r n i n g h a r a k a t i fi l t r a t s i y a d e b a t a l a d i . B u h a r a k a t t i r q i s h l a r o r q a l i a m a l g a o s h i r i l a d i . B u h a r a k a t d a a n i q g i d r o s t a t i k b o s i m v a a n i q o n k o t i k b o s i m a s o s i y o ʻ r i n n i e g a l l a y d i .  B u j a r a y o n b u y r a k k a p s u l a s i d a k e c h a d i g a n b i r l a m c h i s i y d i k h o s i l b o ʻ l i s h i n i i z o b l a b b e r a d i . F ILTRATSIYA F i l t r a t s i y a j a r a y o n i d a s u v n i n g h a r a ka t i ko p m i q d o rd a b o l s a b u ʻ ʻ j a r a y o n n i B u l k F l o w ( O m m a v i y o q i m , ka t t a o q i m ) d e b a t a l a d i , b u y r a k n a y l a r i g a r e a b s o r b s i y a q i l i n g a n s u v, i n t e r s i t s i a l b o s h l i q g a v a q o n t o m i r g a s h u ʻ o q i m b i l a n s o r i b o l i n a d i , ʻ n a t i j a d a i k k i l a m c h i s i y d i k h o s i l b o l a d i . ʻ BU L K FLOW S u v n i n g ka t t a o q i m i p a y t i d a u o z i b i l a n e r i g a n z a r r a l a r n i ( e r i g a n m o d d a l a r n i ) ʻ o l i b y u r a d i , b u h o d i s a e r i t u v c h i n i n g t a s h i l i s h i ( S o l v e n t D r a g ) d e y i l a d i . S O LV E N T D RAG E`TIBORINGIZ UCHUN RAXMATA J RAT G A N VAQ T I N G I Z G A R O Z I BO ` L I N G

O'xshashlar

Uxlatuvchi moddalar. Talvasaga qarshi moddalar
Hujayra sikli va hujayra replikatsiyasi boshqaruvi mexanizmlari
Eritrotsitlar biokimyosi
Immunitetga ta’sir etuvchi moddalar. Allergik kasalliklarda qo’llaniladigan moddalar
Farmakologiyaga kirish