Immunitetga ta’sir etuvchi moddalar. Allergik kasalliklarda qo’llaniladigan moddalar - Tibbiyot - Slaydlar

Immunitetga ta’sir etuvchi moddalar. Allergik kasalliklarda qo’llaniladigan moddalar

Yuklangan vaqt:

10.09.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

104.53125 KB

Ko'chirib olish

Immunitetga ta’sir etuvchi moddalar. Allergik kasalliklarda qo’llaniladigan moddalar

IMMUNOSTIMULYATORLAR • TIMOZIN • TIMOLIN • T-aktivin • IMMUNOMODULIN • INTERFERON • PRODIGIOZAN • LEVAMIZOL

QO’LLANILISHI • Immunostimulyatorlar bolalar va kattalar organizmining ximoya kuchlari susayib ketganda, yuqumli kasalliklarga, noxush omillarga chidamlilik pasayganda qo’llaniladi.

TIMOZIN, TIMALIN, T-aktivin • T-limfositlarni xajmini, regeneratsiya jarayonlarini oshiradi. Bu moddalar radiy nurlari, o’smalarga qarshi ximioterapevtik moddalar bilan davolanganda xamda surunkali yallig’lanishda, yiringli jarayonlarda qo’llaniladi

immunomodulin • Timusning yuqori darajada tozalangan peptidlaridan iborat, immun sistemani normallashtirish xususiyatiga ega. Immunodefitsitlarda, autoimmun jarayonlarda, qonda T-limfotsitlarni, T- supressorlarni, T-xelperlarni, fagotsitlarni tiklaydi

Qo’llanilishi • Immunomodulinlar bolalar va kattalarda immunodefitsitlarni, virusli gepatit, kollagenoz, yiringli septik holatlarni, pnevmoniya, osteomielit kasalliklarini davolashda qo’llaniladi • Zaxarsiz, • Noxush asoratlar keltirmaydi.

interferon • 1957- yilda aniqlangan • Virus bilan jaroxatlangan xujayralar viruslarining ko’payishiga to’sqinlik qiladi • Boshqa xujayrali mikroorganizmlarga-traxoma, bezgak plazmodiylari, toksoplazmoz, pikketsiyalar, onkogen viruslarga qarshi ta’sir qiladi. • Mieloma, limfomalarni davolashda qo’llaniladi.

levamizol • Ximoya kuchlarini oshirish xususiyatiga ega • T-limfotsit, Monotsit, Makrofag, Neytrofillarni faolligini oshiradi • Immunodefitsit xolatlarda, autoimmun kasalliklarda, surunkali va qaytalovchi infeksiyalarda qo’llaniladi

Prodigiozan, pirogenal • Yuqumli kasalliklarga nisbatan organizm chidamliligini oshiradi • Yuqumli omillarni yo’qotishda • Yallig’lanish eksudatlarini so’rilishida • Yaralarni tez bitishida qo’llaniladi. • Man etiladi:markaziy nerv sistemasi kasalliklarida, yurak va qon tomirlarining o’tkir yetishmovchiligida. • Antibiotiklar bilan mushak orasiga yuboriladi .

immunodepresantlar • Organizm ximoya kuchlarining oshishi ba’zi xolatlarda salbiy ta’sir ko’rsatadi, shunday xollarda imunitetni pasaytirish uchun qo’llaniladi • Glyukokortikoidlar, azatioprin, sitostatik moddalar kiradi • Antitelo xosil bo’lishini to’xtatadi • A’zo va to’qimalar ko’chish jarayononi susaytiradi.

Immunoglobulinlar. Zardob, vaksinatsiyalar • Moddalar immun sistemaga ta’sir ko’rsatib, ba’zilari yuqumli kasalliklarga nisbatan imunitet xosil qilib, ularning oldini olish uchun, ba’zilari mikroorganizmlar toksinlarini neytrallab davolash uchun, ba’zilari tashxis qo’yish uchun qo’llaniladi

turlari • Quturishga qarshi • Qoqsholga qarshi • Difteriyaga qarshi • Odam immuniglobulini • Tozalangan quruq tuberkulin-sil kasalligiga tashxis qo’yish uchun qo’llaniladi • BSJ- bolalar yoshiga qarab, 80% da 10 yilgacha immunitet xosil qiladi • AKDS-difteriya, qoqshol, ko’kyutal oldini olish uchun, 3 marta, chaqaloq 6oyligida.

Allergik kasalliklarda qo’llaniladigan moddalar • Allergiyada organizmning immun jarayonlari, sezuvchanligi ortadi, allergen va unga nisbatan xosil bo’lgan antitelolar o’zaro birlashib, turli jaroxatlar paydo qiladi. • Ikki turda: tez va sekin xosil bo’ladigan allergik jarayonlar • Allergik kasalliklar: Eshakemi, Kvinke shishi, allergik rinit, konyuktivit, bronxial astma, zardob kasalligi, kollagenoz, anafilaktik shok, autoimmun kasalliklar;

Gistaminga qarshi ta’sir etuvchi moddalar • Gistamin-biogen amin hisoblanib, undan gistidin hosil bo’ladi. Ikki xil gistaminoretseptorlar bor:H1 v H2. H1 retseptorlar qo’zg’alganda- bronx, arteriola, ichak qisqaradi, H2 retseptorlar qo’zg’alganda-oshqozon bezlari sekretsiyasi oshadi, ichak, ichak,bachadon, qon tomirlarning silliq mushaklari tonusini boshqarib turadi. • Gistamin odatda nofaol xolda bo’ladi, allergik kasalliklarda u faol xolatga o’tadi.

Gistamin ta’sir mexanizmi • Erkin xoldagi gistamin yuqori faol modda bo’lib, gistaminoretseptorlarni qo’zg’atadi • H1gistaminoretseptorlarni qo’zg’atib, xujayra membranalarida fosfolipaza C fermentini faollashtiradi, u fosfotidilinozinni parchalab, fosfotidilni ajratadi, u esa Ca ionlarining silliq mushaklarga o’tishini ta’minlaydi, Ca ularni qisqartiradi. • Shu sababli gistamin bronx, arteriola, venula, ichak, bachadon silliq mushaklarini qisqartiradi, bronxospazm xosil bo’ladi, yurakka qonning qaytishi, uning daqiqalik xajmi kamayadi, qon quyuqlashadi, qon bosimi pasayadi, qichishish va og’riq paydo bo’ladi.

Qo’llanilishi • Gistaminning o’zidorimodda sifatida qo’llanilmaydi, diagnostik modda sifatida oshqozon faoliyatini, feoxromositomalarni tekshirish xamda xayvonlarda tajribalar o’tqazish uchun qo’llaniladi. • Tibbiyotda gistaminning ta’sirini bartaraf qiluvchi-H1 va H2-gistaminoretseptorlar qo’llaniladi.

H1-gistamin ta’sir mexanizmi bo’yicha bo’linadi: • 1. Gistamin retseptorlarini falajlovchi- gistaminolitik moddalar. • 2. Erkin xolatdagi gistaminni xajmini kamaytiradigan moddalar. • 3. Gistamin xosil bo’lishini kamaytiradigan moddalar

Dori moddalari • Gistamin retseptorlarini falajlovchi: -Dimedrol; -Diprazin; -Suprastin; -Tavegil; -Fenkarol; Moddalar H1-retseptorlarni bog’lab, gistaminning retseptorlarga bo’ladigan ta’siriga to’sqinlik qiladi Moddalar uyqu chaqirish, qusish markazi faoliyatini susaytirish xuxusiyatiga ega.

Antigistamin moddalar • Diprazil-narkotik analgetiklar ta’sirini oshiradi, tana xaroratini tushiradi. • Demidrol-pediatriyada qo’llaniladi, yuqori nafas yo’llari kasalliklarida, teridagi allergik jarayonlarda qo’llaniladi • Diazolin-suvda deyarli erimaydi, me’da ichakdan sekin so’riladi, ta’siri 2-3 kun, kam zaxarli, uxlatuvchi xususiyati yo’q, diqqatni susaytirmaydi. • Xomilador ayollarda qo’llash man qilinadi.

Gistaminni kamaytiruvchi moddalar • INTAL-semiz xujayralarni parchalanishdan saqlab, gistaminni erkin xolda ajralishiga to’sqinlik qiladi. U bolalar amaliyotida bronxial astmani davolashda qo’llaniladi. • GISTAGLOBULIN-erkin xoldagi gistaminni miqdorini kamaytiradi, ta’siri sekin boshlanadi, • Gistamin xosil bo’lishini kamaytiruvchi moddalar- TAVEGIL, GISTIDIN-demidroldan kuchliroq, davomliroq, tinchlantirish, uxlatish, alkigolni ta’sirini kuchaytirish xususiyatiga ega.

O'xshashlar

Uxlatuvchi moddalar. Talvasaga qarshi moddalar

Qon hosil bo’lishiga ta’sir etuvchi vositalar

Tutqanoqqa va parkinsonizm qarshi moddalar

Pirogen moddalar termoregulyasiya jarayonidagi ahamiyati

Trankvilizatorlar va sedativ tinchlantiruvchi moddalar