Ulug'bekning ilm-ma‘rifat sohalaridagi xizmatlari va ta'lim tarbiya tizimi - Tarix - Slaydlar

Ulug'bekning ilm-ma‘rifat sohalaridagi xizmatlari va ta'lim tarbiya tizimi

Yuklangan vaqt:

23.11.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

11097.428710938 KB

Ko'chirib olish

Mirzo Ulug'bekning ilm-ma‘rifat sohalaridagi xizmatlari va ta'lim tarbiya tizimi Xidirov Og‘abekMirzo Ulug'bekning ilm-ma‘rifat sohalaridagi xizmatlari va ta'lim tarbiya tizimi

Mirzo Ulug'bekning ilm-ma‘rifat sohalaridagi xizmatlari va ta'lim tarbiya tizimi Xidirov Og‘abek Reja: 1. Mirzo Ulug'bekning ilmiy faoliyati 2. Ulug'bek va astronomiya 3. Ulug'bekning yulduzlar jadvali

... t.me/slaydai_bot Mirzo Ulug'bek, Temuriylar davri astronomi va matematikasi, 1394-yilda Sultoniya shahrida tug‘ilgan. U Samarqandda Ulug'bek rasadxonasini barpo etgan va "Ziji jadidi Ko'ragoniy" asarini yaratgan. Ushbu asarda 1018 ta yulduzning joylashuvi va harakatlari aniqlangan. U astronomik yilni 365 kun, 5 soat, 49 daqiqa va 15 soniya qilib hisoblagan. Uning ilmiy faoliyati Temuriylar davrida eng yirik astronomik tadqiqotlardan biri hisoblanadi. Ulug'bekning ilmiy ishlari keyingi avlod astronom va matematiklar uchun katta ta'sir ko‘rsatgan.

... t.me/slaydai_bot Ulugʻbek, Temuriylar davrining buyuk olimi, XV asrda yashab, astronomiya sohasida katta yutuqlarga erishgan. U Samarqandda rasadxona qurdi va bu yerda yulduzlar katalogi - "Ziji Ulugʻbek"ni yaratdi. Ushbu katalogda 1018 yulduzning joylashuvi va oʻlchamlari aniq belgilangan edi. Ulugʻbekning ilmi asosida Yerning aylanish davri 365 kun 6 soat 10 daqiqa va 8 soniya deb aniqlangan. Ulugʻbek rasadxonasi, o'sha davr uchun katta ahamiyatga ega boʻlib, yulduzlar va sayyoralarni kuzatishda muhim rasmiy mashinalarni qoʻllagan. Uning astronomiyaga qoʻshgan hissasi koʻplab keyingi olimlarga ilhom manbai boʻlib xizmat qilgan.

... t.me/slaydai_bot Ulugʻbekning yulduzlar jadvali — Movarounnahr hukmdori va olimi Ulugʻbek tomonidan 1420-1425 yillarda tuzilgan astronomik asar. Bu jadvalda 1018 ta yulduzning aniq joylashuvi va harakati haqidagi maʼlumotlar berilgan. Ulugʻbekning rasadxonasi Samarqandda joylashgan boʻlib, bu yerda ulkan quyosh soati — sekstant yordamida kuzatuvlar oʻtkazilgan. Ulugʻbekning yulduzlar jadvali oʻsha davrdagi eng mukammal astronomik qoʻllanma boʻlib, nafaqat Markaziy Osiyo, balki butun dunyo olimlaridan yuqori baho olgan. Bu asar keyinchalik gʻarbiy olimlar tomonidan ham tarjima qilinib, astronomiya rivojiga katta hissa qoʻshgan.

... t.me/slaydai_bot Samarqand, Oʻzbekistonning qadimiy shahri, koʻplab tarixiy meroslari bilan mashhur. Ulugʻbekning observatoriyasi 1424-1429-yillarda qurilgan boʻlib, dunyoning eng yirik astronomik markazlaridan biri boʻlgan. Ulugʻbek, temuriy shahzoda, astronom va matematik sifatida tanilgan. Observatoriya uch qavatli boʻlib, unda ulkan sekstant joylashgan edi. Ushbu asbob yordamida yulduzlarning joylashuvi va harakatlari aniqlangan. Ulugʻbekning "Ziji Koʻragoniy" katalogida 1018 ta yulduzning koordinatalari keltirilgan. Observatoriya 15-asrning muhim ilmiy markazi hisoblangan va bu yerda koʻplab olimlar faoliyat yuritgan. Observatoriyaning qoldiqlari bugungi kunda muzey sifatida saqlanmoqda.

... t.me/slaydai_bot Ulug'bek, Temuriylar davrining buyuk olimi, matematikaga sezilarli hissa qo'shgan. U o'zining muhim asari “Zij-i jadidi Ko'ragoniy” bilan tanilgan. Ushbu asar astronomiya va matematika jadvalini o'z ichiga oladi, unda Ulug'bek trigonometrik funksiyalarni yuqori aniqlik bilan hisobladi. U π qiymatini 3.1416 gacha aniqlikda hisoblagan. Ulug'bek akademiyasida zamonasining eng yetuk matematiklari va astronomlari faoliyat yuritgan, ularning orasida Al- Koshiy va Qozizoda Rumiy kabi olimlar mavjud edi. Ularning rahbarligi ostida matematik hisob- kitoblar va astronomik kuzatuvlar amalga oshirilib, bu sohalarda katta yutuqlar qayd etilgan.

... t.me/slaydai_bot Ulug'bek 15-asrning buyuk ilm-fan homiylaridan biri bo‘lib, ta’lim va tarbiya tizimini rivojlantirishga katta hissa qo‘shgan. U Samarqandda madrasa va rasadxona barpo etib, ilmiy va diniy ta’limotni qo‘llab-quvvatlagan. Ulug'bek madrasasida matematika, astronomiya va boshqa fanlarni o‘qitish keng yo‘lga qo‘yilgan edi. Uning rasadxonasida dunyo astronomiyasiga katta hissa qo‘shgan "Ulug‘bek zij" asari tuzilgan. Ulug'bekning ta'lim tizimi ilmiy erkinlik va aniq fanlarni o‘rganishga asoslangan bo‘lib, bu o‘sha davr va keyingi asrlar uchun muhim ahamiyat kasb etgan.

... t.me/slaydai_bot Ulug‘bek madrasasi 1420-yilda Samarqandda barpo etilgan bo‘lib, Markaziy Osiyoning muhim ilmiy markazlaridan biri bo‘lgan. Madrasa astronomiya, matematika va boshqa fanlar bo‘yicha mashhur olimlarni yetishtirgan. Ulug‘bekning o‘zi astronom va matematik sifatida mashhur bo‘lib, u madrasada dars bergan. Madrasa binosi Registon majmuasining bir qismi hisoblanadi va o‘zining mohirona me’morchilik uslubi bilan ajralib turadi. Ulug‘bek bu yerda o‘zining ulug‘bekiy yulduz jadvalini yaratgan bo‘lib, unda mingdan ortiq yulduzlar joylashuvi aniqlangan. Bu inshoot mintaqa taraqqiyotiga katta ta'sir ko‘rsatgan.

... t.me/slaydai_bot Mirzo Ulug'bek (1394-1449) - mashhur astronom va matematik, Temuriylar davrining yorqin vakili. U Samarqandda Ulug'bek madrasasini 1420 yilda qurishga boshchilik qilgan. Shu bilan birga 1428- 1429 yillarda Samarqandda rasadxona quriladi. Bu rasadxona astronomiya ilmining rivojlanishiga katta hissa qo'shgan. Uning asosiy asari - "Ziji Ko'ragoniy". Ushbu asarda 1018 yulduzning joylashuvi aniq belgilangan bo'lib, mazkur ilmiy ish 17-asrgacha yetakchi manba sifatida xizmat qilgan. Mirzo Ulug'bekning ishlariga Evropalik astronomlar ham yuqori baho bergan. Uning asarlari zamonaviy ilm-fanning shakllanishida muhim hisoblanadi.

Mirzo Ulug'bekning ilm-ma‘rifat sohalaridagi xizmatlari va ta'lim tarbiya tizimi Xidirov Og‘abek E'tiboringiz uchun raxmat!

O'xshashlar

Qadimgi Rimda ilm-fan

Ashtarxoniylar davrida ilm-fan taraqqiyoti

Xonliklar davrida ta’lim tarbiya va madaniyat

Buxoro viloyatida transport xizmatlari ko'rsatishni yanada rivojlantirish yo'llari

Markaziy Osiyoda Temur va temuriylar davrida fan va texnika taraqqiyoti