Lotin Amerikasi xalqlarining milliy ozodlik kurashi - Tarix - Slaydlar

Lotin Amerikasi xalqlarining milliy ozodlik kurashi

Yuklangan vaqt:

28.03.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

5063.5 KB

Ko'chirib olish

L otin A merikasi xalqlarining milliy ozodlik kurashi 01 01 0203 07 08 01 01 01 01 01 01 01 01

Darsning texnologik xaritasi Mavzu Lotin Amerikasi xalqlarining milliy ozodlik kurashi. Maqsad va vazifalar 1. Ta’limiy maqsad : 7 -sinfda O’quvchilar bu darsda Lotin Amerikasi mamlakatlari millkiy ozodlik kurashi haqidagi tushuncha va bilimlarini boyitishdan iboratdir. 2. Tarbiyaviy maqsad : O’quvchilar ga Lotin Amerikasi xalqlarining ozodlik uchun kurash haqida ,so’zlab vatanparvarlik ruxida tarbiyalash. 3. Rivojlantiruvchi maqsad : O’quvchilarni mavzuga doir qiziqishi va ko’nikmalarni shakllantirish. O’quv jarayoninig mazmuni O’quvchilarda darslik va o’quv qurollaridan foydalanishlari qanchalik shakllanganliklarini aniqlash.Xaritadan foydalanishni o’rgatish.

Oquv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi Dars metodi: noan’anaviy, yangi bilim beruvchi. Dars turi: ko’rgazmalilik, suhbat, aralash Dars jihozi: ko’rgazmalar, texnika vositalari, didaktik materiallar, xarita,testlar, rasmlar, topshiriqli materiallar. O‘tgan mavzuni so‘rash O‘tilgan mavzu yuzasidan savol-javob qilish. Tarqatma varaqalar, ko’rgazma qurollar orqali o’tilgan mavzuni so’rab, uyga vazifani so’rash. O‘tgan mavzuni mustahkamlash 1. O‘tilgan mavzuni rejasi asosida xulosa qilib, eng muhim ma’lumotlarga o‘quvchilarning diqqati jalb qilinadi. 2.Savollar berish orqali bilimlar mustahkamlanadi. 3.Mustaqil ishlashlari uchun vazifa beriladi. Yangi mavzu bayoni Yangi mavzuni guruhlarga savollar asosida tushuntirish. 1-guruh: Mustaqillik uchun kurash deganda nimani tushinasiz? 2--guruh: Davlat mustaqil bo’lishi uchun nima qilish kerak? 3-guruh: Halqlarning milliy ozodlik kurashi deganda nimani tushinasiz? 1-guruh: Lotin Amerikasida milliy ozodlik kurashi? 2-guruh: Meksikaning milliy ozodligi? 3-guruh Lotin Amerikasida mamlakatlar? Yangi mavzuni mustahkamlash Lotin amerikasi qay tarizda mustaqillikka erishgan edi. Ko‘rgazmali rasmlar orqali savol-javob o‘tkazish Dars yakuni. Baholash va uyga vazifa berish

Darsning borishi : I.Tashkiliy qism:(3 daqiqa Sinf bilan tanishish. Sana haqida ma’lumotlar. Milliy ozodlik haqida suxbatlashish Tashkiliy qism: Darsimiz salomlashishdan boshlanadi. Sinf tozaligini tekshirish, sanani aniqlash, davomatni aniqlash, o’quvchilarning darsga tayyorgarligini aniqlash. Dars jihozi: 1. Darslik kitob 2. Dunyo siyosiy xaritasi. 3. Lotin Amerika mamlakatlari xaritasi 4 . Rasimlar tushirilgan matrieallar 5 . Tarqatma materiallar 6 . Doska, bo’r.

Oltin qoida: 1. Intizom 2. O’zaro hurmat 3. Faollik 4. Vaqtga rioya qilish 5. O’ng qo’l ko’tarish qoidasi 6. To’g’ri javob uchun rag’bat. O‘qituvchi : -Qani bo‘lmasa sizlarni sinab ko‘raman. O’qituvchi: - Lotin Amerikasi mamlakatlari milliy ozodlik kurashi nechanchi asrlarda bo’lgan ? Bolalar: - XIX asr o’rtalari- xx asr. O’qituvchi: - Qani bolalar tarix kitobi nimani o’rgatadi ? O‘quvchilar:- Jaxon halqlari,O’zbek halqi uning tarixini o’rganadi. O’qituvchi: - Uyga berilgan vazifani aytingchi.

Tashkiliy qism 2 O’tilgan dars mavzusini takrorlash 8 Yangi darsni tushuntirish 12 Guruhlarda ishlash 10 Tarixiy atamalar bilan ishlash 3 Zukkolar o’yini 5 Darsni yakunlash 3 Uyga vazifa 2

1868-1878- yillarda Kuba xalqi Ispan mustamlakachilariga qarshi ozodlik kurashi olib bordi (Ispaniya Kubani 1510-yilda bosib olgan edi). Biroq, Ispan qaramligidan ozod bo`lishga erishilmadi. Shunday bo`lsa-da, 1880- yilda qulchilikning bekor qilinishiga erishdi. Tez orada Kubaga AQSh da'vo qila boshladi. U Kubani sotib olish niyatida Ispaniyaga murojaat qildi. Biroq, Ispaniya rozi bo`lmadi. 1895yilda Kuba xalqi o`z milliy qahramoni Xose Marti hamda Maksimo Gomeslar boshchilida qo`zg`olon ko`tardi. 1898- yil 25- aprelda Ispaniya bilan AQSh o`rtasida urush boshlanib ketdi. AQSh Ispaniya floti va armiyasini juda tez tor-mor qildi. Kubadagi inqilobiy milliy-ozodlik harakatini bostirdi. 1898- yil dekabrda Parijda sulh shartnomasi imzolandi. Kuba «mustaqil» deb e'lon qilindi. Biroq, amalda AQShning protektorati bo`lib qoldi.

nazariy bilimlarini mustahkamlashS in fd a n t a s h q a r i t a d b ir la r n in g a h a m iy a t i Amaliy ko’nikmalarga ega bo’lis h O’quvchi fikr erkinligiga ega bo’lish Maktab jamoasining yutug’i, o’quvchilar bilim samaradorligi oshishi Jamiyatda yetuk, bilimli, komil yoshlarning ko’payishi Bo’sh vaqtlarni unumli o’tkazish 03 05 06 08 07 09 12 01 0D1011091213 2C 06 15

Amerika qi t asi shartli ravishda Shimoliy va Janubiy Amerikaga bo`lindi. «Janubiy Amerika» atamasi o`rniga ko`pincha «Lotin Amerikasi» iborasi ham ishlatiladi. Ma'lumki, Janubiy Amerikani yevropalik ispanlar va portugallar istilo qilgan edi. Ularning tili lotin tilidan kelib chiqanligiga nisbat berilib, Janubiy Amerika Lotin Amerikasi deb atalgan. Shimoliy va Janubiy Amerikaning taraqqiyoti bir xil darajada kechgani yo`q. Shimoliy Amerikada joylashgan AQSh dunyoning birinchi davlatiga aylangan bo`lsa, Lotin Amerikasi taraqqiyotda orqada qolib ketdi. Lotin Amerikasida siyosiy jihatdan mustaqil bo`lgan davlatlarning tashkil topish jarayoni 1870- yilga kelib, deyarli tugallandi. Argentina, Meksika, Chili, Urugvay, Venesuela va Kolumbiya mamlakatlari Ispaniya hamda Portugaliya zulmiga qarshi uzoq vaqt o`z mustaqilliklarini saqlash va feodal monarxiyani ag`darib tashlash uchun kurashdilar.

XIX asrning 70-yillarida AQSh—Meksika (Meksika 1828- yilda mustaqilligini qo`lga kiritgan edi) munosabatlari keskinlasha bordi. Bunga AQShning Meksikani o`ziga siyosiy va iqtisodiy qaram qilishga intilishi sabab bo`ldi. Chunonchi, 1876- yilda AQSh o`ziga chegaradosh Meksikaning shimoliy tumanlarida Amerika korxonalari va temiryo`llar qurish uchun Sebastian Lerdo de Texada (1872—1876) hukumatidan «ruxsat» so`radi. Biroq, hukumat bu murojaatni rad etdi. Natijada, davlat to`ntarishi uyushtirildi. AQSh va mahalliy pomeshchiklar reaksiyasiga tayangan Porfirio Dias 1876- yilda Prezident deb e'lon qilindi va bu lavozimda ozgina tanaffus bilan 1911- yilgacha turdi. Dias diktaturasi davri Meksikani chet el monopoliyalarining yarim mustamlakasiga aylantirish davri bo`ldi. Dias idora qilgan davrning oxiriga borib, AQShning Meksikaga qo`ygan kapitali 1 mlrd. dollardan oshdi. Holbuki, bu vaqtda ingliz kapitali 350 mln. dollardan oshmas edi. AQSh Meksikaning neft konlarini o`z qo`liga oldi. Tashqi savdoning 90 foizini o`z nazoratiga bo`ysundirdi.

Savollar 1. Qullikk qarshi kurash? Javob: 1883 yil Ozodlik manifesti elon qilindi. 2. Braziliyada qullarni ozod qilish haqidagi oltin qonun qachon qabul qilindi? Javob: 1888 yil. 3. Braziliyada qulchilikning bekor qilinishi ? Javob: 1883- yilda do`sti, publitsist Joze va Patrosino bilan birga qullikdan ozod qilishga chaqfruvchi «Ozodlik manifesti»ni yozdilar. 4. Abolitsionizm . Javob: (lotincha—yo`qotish, bekorl qilish) — negrlarni qulllikdan ozod qilish harakati; 5. AQSh bilan Panama Respublikasi o`rtasida Panama kanali to`g`risida tuzilgan shartnomadan . ? Javob: 1903- yil. 6. Argentina 1875- yilda Javob: bug`doy sotib olishni to`xtatdi

Yangi mavzu bayoni Respublika e'lon qilinishi Qulchilik bekor qilingach, respublika uchun kurash kuchayib ketdi. 1889-yil 14-iyulda Riode-Janeyroda respublika tarafdorlarining katta namoyishi bo`lib o`tdi. Namoyishda talabalar, hunarmandlar, savdogarlar va shaharliklar qatnashdi. Politsiya namoyishni tarqatishga urinib ko`rdi va boshliqlarini turmaga tashladi. Bu namoyishdan armiyada marshal Deodoru de Fonseko rahbarligida isyon ko`targan respublikachilar foydalandi. 1889- yil 19noyabrda Pedru II taxtdan voz kechib, ingliz kemasida Portugaliyaga jo`nab ketdi. Hokimiyat harbiylar qo`liga o`tdi. Deodoru de Fonseko boshchiligidagi hukumat mamlakatni Respublika deb e'lon qildi

SONLI TOPISHMOQLAR BERILADI 1. 1810- yil Javob: Meksika mustaqillik urishi. 2. 1821– yil Javob: Meksika mustaqillik ka erishdi. 3. 1824– yil Javob: Meksika respublika deb elon qilindi. 4. 1811– yil Javob: Vensuvella mustaqil deb elon qilindi 5. 1819– yilda Javob: Yangi Grenada bilan Vensuvella birlashtirildi. 6. 1822 – yil Javob: Braziliya Portugaliyadan mustaqil deb elon qilindi .

DARSNI YAKUNLASH O ’ qituvchi o ’ quvchilarning ishtirokini e ’ tiborga olib ularning javoblarini izohlagan holda baholaydi va darsni xulosalaymiz . Darsni nihoyasida g ’ olib guruhlarga maxsus tayorlangan rag ’ bat yorlig ’ i beriladi . Uyga vazifa tariqasida o’quvchilarga o’tilgan mavzuni mustahkamlash hamda yangi mavzuni o’qib kelsa bugungi kunda bugungi kunda ro’y berayotgan yangiliklardan xabardor bo’lish topshiriladi.

O'xshashlar

Rossiya, AQSH va Lotin Amerikasi xalqlarining milliy-ozodlik kurashi

Lotin Amerikasi va Afrika mamlakatlarida milliy ozodlik kurashlari

O’rta Osiyo xalqlarining milliy-ozodlik uchun kurashlari

1916 milliy ozodlik harakati

Rossiya imperiyasining Turkistonni bosib olishi, uning istibdodiga qarshi milliy ozodlik kurashi. Jadidchilik