logo

Boshlang‘ich ta’lim davlat standarti mazmuni negizni belgilovchi ko’rsatkichlar o’quvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo'yiladigan minimal talablar

Yuklangan vaqt:

18.12.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3588.7177734375 KB
Boshlang‘ich ta’lim d avlat standarti mazm uni negizni belgilovch i ko’rsatkichlar o’quv chilarning tayyorgarli k darajasiga qo'yiladi gan minimal talablar Boshlang`ich ta`lim bosqichida o`quvchi larning ona tili ta`lim sohasi bo`yicha ta yyorgarlik darajasiga qo`yiladigan mini mal talablar quyidagi uch parametrli sta ndart o`lchovi orqali aks ettirildi. O`qish texnikasi, o`zgalar fikri va matn mazmu nini anglash hamda fikrini yozma shakld a bayon etish malakasi.Boshlang`ich ta`l im Davlat standartida o`quvchilarning m ustaqil o`qish ko`nikmalari iborasi aynan qo`llanilgan bo`lsada, ko`rsatigan uch p arametrli statdart talabini bajarish o`quv chilarda ma`lum darajada mustaqil o`qis h ko`nikmalini talab qiladi.  Davlat ta`lim standarti asosida o`quv dasturlari va darsliklar yaratiladi.Boshlan g`ich sinflar ona tili dasturi quyidagi bo`li mlarni o`z ichiga oladi.  1.Savod o`rgatish, sinfdan tashqari o`qis h va nutq o`stirish.2.Sinfda va sinfdan tas hqari o`qish va nutq o`stirish.3.Fonetika, grammatika, imlo va nutq o`stirish.Bu bo `lim materiallarini birlashtiruvchi asosiy t amoyil nutq o`stirish hisoblanadi. Nutq o` stirish boshlang`ich sinf ona tili ta`limiga aniq amaliy yo`nalish beradi va bolalarga ongli o`qish, o`qiganlarini ravon gapirish va yozishga o`rgatadi. 1- sinfdan tashqari o`qish ikki bosqichd a amalga oshiriladi: 1) tayyorgarlik bosqichi; 2) boshlang`ich bosqich; Tayyorgarlik davrida sinfdan tashqari o `qish uchun maxsus soat ajratiladi. Haf tada 1 marta savod o`rgatish darsidan 15-20 daqiqa ajratiladi. Ikkinchi bosqic hda sinfdan tashqari o`qish darslari haj mi ko`rsatilmagan. O`qish materiali, m avzular vazifalari yuzasidan ko`rsatmal ar berilgan.. 2-sinflarda sinfdan tashqari o`qish uchun 17 soat ajratilgan. O`qish materiali, o`qi sh mavzulari, hosil qilinadigan bilim, ko` nikma va malakalar ko`rsatilgan. 3-sinfda ham sinfdan tashqari o`qish uch un 17 soat ajratilgan. O`qish doirasi, o`q uv materiali, o`qish mavzulari aniq ko`rs atilgan. 4-sinfda ham sinfdan tashqari o`qish uch un 17 soat ajratilgan.Bu sinf dasturida si nfdan tashqari o`qish darslarini tashkil qi lish yuzasidan qisqacha umumiy tavsiya beriladi. Ammo o`quv materiali, o`qish mavzulari ko`rsatilmaydi. Boshlang`ich sinflarda o`quvchilarning m ustaqil o`qish ko`nikmalarini shakllantiris h yuzasidan DTS, o`quv dasturi va “Kitobi m-oftobim qo`llanmasi” tahlili natijalarida n quyidagilar aniqlandi: Boshlang`ich sinflar Davlat ta`lim standar tida o`quvchilarning mustaqil o`qish ko`n ikmalari xususida alohida ko`rsatkich va t alablar qo`yilmagan. Bizningcha, bu xusu sda o`ylab ko`rish lozim.  Amaldagi o`quv dasturiga muvofiq o`q uvchilarning mustaqil o`qish ko`nikmal arini xosil qilish uchun 1-sinfda har haft ada 15-20 daqiqa, 2-3-4- sinflarda esa 17 soatdan jami 51 soat ajratiladi. Dem ak, o`quvchilarda mustaqil o`qish ko`ni kmalarini shakllantirish uchun alohida a hamiyat berilgan.  Dasturda har bir sinfda “Sinfdan tashqa ri o`qish” bo`limi ajratilgan. Mana shu bo`limda berilgan metodik ko`rsatmala rda bir xillik, aniqlik, uzviylikka rioya qil inmagan.  Dasturda har bir sinfda “Sinfdan tashqa ri o`qish” bo`limi ajratilgan. Mana shu b o`limda berilgan metodik ko`rsatmalard a bir xillik, aniqlik, uzviylikka rioya qilin magan.  Boshlang`ich sinflar dasturida o`qish uc hun adabiyotlar ro`yxati ko`rsatilmagan . Bu esa sinfdan tashqari o`qish darslari ni samarali tashkil qilinishiga o`zining s albiy ta`sirini ko`rsatmoqda.  Mavzu: Savod o‘rgatis hdan yaratilgan meto dik qo‘llanmalarning qiyosiy -tanqidiy tahli li.          Mavzu: So‘z tarkibini pedago gik texnologiyalarni o ‘rganishda qo‘llash. Hozirgi paytda pedagogika fanida pedagogik texnologiyalar, ta’lim texnologiyasi, o’qitish texnologiyasi iboralari tez-tez tilga olinmoqda. Bugungi kungacha pedagogik adabiyotlarda, ta’lim m uammolariga oid ma’ruzalar, rasmiy hujjatlarda «yangi pedagogik texnologiya», «ilg’or pedagogik texnologiya», «zamonaviy ta’lim texnologiyasi» ga oid tus hunchalari hali ham bir qolipga tushirilmagan, ensiklopediyalarda izohlanga nicha yo’q, uning mazmunini yagona talqini ishlab chiqilmagan va shuning uchun iboraning bir-biridan farqlanuvchi ko’pgina ta’riflari mavjud. Pedagogik texnologiya - shunday bilimlar soh asiki, ular vositasida uchinchi ming yillikda davlatning t a’lim sohasidagi siyosatida tub burilish yuz beradi, o’qituvchi faoliyati yangila nadi, o’quvchi va talaba yoshlarda hurfikrlilik, bilimga chanqoqlik, Vatanga mehr- muhabbat, isonparvarlik tuyg’ulari tizimi shakllantiriladi. Tarixan texnologiya tus hunchasi texnik taraqqiyot bilan bog‘liq ravishda yuzaga kelgan va bu tushunc ha san’at, hunar va fan haqidagi ta’limotga muvofiq keladi.Texnologiya degand a, odatda ashyolami qayta ishlash metodlari va ishlab chiqarish jarayoni hamda ulaming ilmiy tavsiflarining majmui tushunildi . P e d a g o g ik t e h n o lo g iy a la r n i o ` r g a n is h d a s o ` z t a r k ib i m u h im h is o b la n a d i. S o ` z t a r k ib in i m o r fe m ik a b o ` lim i o ` r g a n a d i. M o r fe m ik a ( y o k i M o r fo lo g iy a ) s o ‘z t a r k ib in i o ‘r g a n u v c h i b o ‘lim d ir . S o ‘z n in g t a r k ib iy q i s m la r i a s o s v a q o ‘s h im c h a h is o b la n a d i: x a b a r /d o r , il m /li, u lu g ‘/la /m o q … A s o s – s o ‘z n in g a s o s iy m a ’n o s in i if o d a la b , m u s t a q il q o ‘lla n a o la d ig a n q is m i. U b o s h q a m a ’n o li q is m la r g a a jr a lm a y d i. M .: b il/im /d o n s o ‘z id a b il- , b o ‘y o /q s o ‘z id a b o ‘y a - a s o s d ir. Qo‘shimcha –mustaqil qo‘llana olmaydigan, asosga qo‘shil ib, unga yangi yoki qo‘shimcha ma’ no yuklaydigan, shuningdek, so‘zlarni bog‘lashga xizmat qiladigan qismdir . M.: bil/im/don/lik so‘zida -im,-don, -lik q o‘shimchalardir. Boshlang'ich sinf o'quvchilarining peda gogik texnologiyalar asosida tashkil etil gan o'qish darslari jarayonida erkin va mustaqil qobiliyati shakllanadi. Mustaqil fikrlash qobiliyatining shakllanishi natija sida, o'quvchilar atrof olamdagi, jamiya tdagi qonunlarni, shuningdek, asardagi ijobiy va salbiy qahramonlar orqali inso niy fazilatlarni anglash, bilimlarni chuqu r o'rganish, keng fikrlash, tegishli qarorl ar qabul qilish ko'nikmalari shakllanadi. Pedagogik texnologiyalardan foydalani shda ta'limning mazmunini belgilash, t a'lim-tarbiyaning shakllari va vositalari ni tayyorlash, o'quvchilarning bilimlarn i keng egallashi va ma'naviy fazilatlarn i o'zlashtirishga yo'naltirilgan topshiriql ar tizimini ishlab chiqish, ta'limning nat ijasi va o'zlashtirish darajasini aniqlash , ularni obektiv baholash uchun test va zifalarini tayyorlash kabilar tashkil qila di.