logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Musiqa
  4. O’zbek xalq qo’shiqlari va ularning xususiyatlari

O’zbek xalq qo’shiqlari va ularning xususiyatlari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1193.14453125 KB
Ko'chirib olish
Mavzu: O’zbek xalq qo’shiqlari va ularning xususiyatlari  SHIOR: BESHIKDAN TO QABRGACHA ILM IZLA! Xalq qo’shiqlari – xalq og’zaki ijodining o’ziga xos namunasi  Reja:  1. Qo’shiqlarning kelib chiqish tarixiga bir nazar. “Devoni lug’otit turk” asariga murojaat.  2.O’zbek xalq qo’shiqlarining serqirra va sertarmoqligi.  3.Xalq qo’shiqlarining o’ziga xos xususiyatlari.  4.Ayrim misollar asosida qo’shiqlardagi jo’shqinlikni his etish.  5. Xalq qo’shiqlarining ahamiyati.  Qo'shiq san'atning insoniyat tomonidan eng oldin o'ylab topilgan turi deb taxmin qilinadi.Rivoyat qiladilarki, yer yuzidagi birinchi qo'shiq Hobil otli o'g'li o'lganda, Odamato tomonidan aytilgan marsiya bo'lgan ekan.Negaki, odamzod tug'iliboq alla eshitadi, o'lganda yig'i bilan kuzatiladi. Shu sababli ham qo'shiq xalq og'zaki ijodining eng qadimgi va keng tarqalgan janrlaridan biri sanaladi.  MEHNAT QO‘SHIQLARI  Mehnat qo‘shiqlari xalq og‘zaki ijodining ibtidoiy shakllaridan biri hisoblanadi. Ularning yuzaga kelishi uzoq o‘tmishga borib taqaladi. Inson faoliyatining turli jabhalari – yer haydash, tegirmon yanchish, ip yigirish va boshqa ish jarayonida mehnat bilan birgalikda ijod etilib, mehnatkash qalbiga ko‘tarinki kayfiyat bag‘ishlab kelgan qo‘shiqlardir. Hozirgi kungacha mehnat qo‘shiqlarining ayrimlari saqlanib kelingan va ular uch guruhga bo‘linadi: 1. Chorvadorlik qo‘shiqlari. 2. Dehqonchilik qo‘shiqlari. 3. Hunarmandchilik qo‘shiqlari.  Tarixiy manbalarga asoslanib yil fasllari va mehnat mavsumlari haqida folklorshunos olimlarimiz quyidagi ma’lumotlarni berganlar:  1) Bahor faslida – Navro‘z bayrami, Sust xotin, Shox moylar, Gul bayrami.  2) Yoz faslida – Choy momo.  3) Kuz faslida – Hosil bayrami, Oblo baraka, Shamol chaqirish.  4) Qish faslida – Yas-yusun, Gap-gashtak kabi qo‘shiqlar kuylangan.  TINGLASH VA KUYLASH UCHUN  QO‘SHIQ VA KUY NAMUNALARI  Mehnat qo‘shiqlari  1. Xo‘sh- xo‘sh  2. Chiray-chiray  3. Turey-turey  4. Qo‘sh haydash  5. Urchuq  6. Xo‘p mayda  7. Charxim tanob tashlaydi  8. Charxim gum-gum etadi Mavsumiy marosim kuy-qo‘shiqlari 1. Sust xotin 2. Choy momo 3. Boychechak 4. Sumalakjon-sumalak 5. Ramazon, yo ramazon 6. Binafsha 7. Chittigul 8. Navro‘z keldi 9. Arg‘amchi 10. Shox moylar 11. Lola Oilaviy marosim aytimlari 1. Alla (I, II) 2. Yor-yor 3. Oo‘ylar muborak 4. Kelin salom  SAVOLLAR:  1.Ilk qo’shiq kim tomonidan aytilgan?  2.Qo’shiqlarning ilk namunasi qaysi asarda uchraydi?  3.Qo’shiqlarning qanday xususiyatlari bor?  4.Mavsum qo’shiqlariga qaysi qo’shiqlar kiradi?  5.Marosim qo’shiqlaridan qaysilarni bilasiz?  6.Yomg’ir chaqirishda qaysi qo’shiq ijro etiladi?  7.”Sust xotin” qo’shig’i nima maqsadda kuylanagan? Uyga vazifa: Xalq kuylaridan ixtiyoriy bittasini o’rganib kelish  TAYYORLADI:  III BOSQICH “D” GURUH TALABASI UCHQUNOVA AZIZA

O'xshashlar

Yunus Rajabiy hayoti va ijodi, o’zbek xalq cholg’u asboblari
Musiqa darslarida o’zbek xalq musiqasining ommaviy janrlari va ularni o’qitish metodikasi
O’zbek xalq cholg’ularida ijro imkoniyatlari, tovush hosil qilish vositalari
O’zbek Xalq cholg’ularining orkestirining zarbli cholg’ular guruhi. ,,Aziz ustozlar” qo’shig’i
Modernizatsiyalashtirilgan cholg‘ular va ularning tasnifi