Hindiston madaniyati

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3771.5 KB

Ko'chirib olish

Qadimgi Hindiston Qadimgi Hindiston madaniyatimadaniyati Hindiston territoriyasining hajmi Hindiston territoriyasining hajmi va aholisining soni jihatidan uzoq va aholisining soni jihatidan uzoq o'tmishdayoq hozirgiday kabi o'tmishdayoq hozirgiday kabi Osiyoning eng katta Osiyoning eng katta mamlakatlaridan biri bo'lgan. mamlakatlaridan biri bo'lgan. Uning tabiat yaratgan keskin Uning tabiat yaratgan keskin chegaralari uni tashqi olamdan chegaralari uni tashqi olamdan ajratib qo'ygan, boshqa mamlakat ajratib qo'ygan, boshqa mamlakat va xalqlar bilan aloqasini va xalqlar bilan aloqasini qiyinlashtirgan. Uning janubiy, qiyinlashtirgan. Uning janubiy, janubi - g'arbiy va janubi - sharqiy janubi - g'arbiy va janubi - sharqiy chegaralari Hind okeani, Arabiston chegaralari Hind okeani, Arabiston dengizi va Bengal qo'Itigli bilan dengizi va Bengal qo'Itigli bilan o'ralgan. Shimoliy chegarasi esa o'ralgan. Shimoliy chegarasi esa yer yuzining eng baland Himolay yer yuzining eng baland Himolay tizma tog'lariga taqatgan. Tog'ti tizma tog'lariga taqatgan. Tog'ti to'siqlar sira o'tib bo`maydigan to'siqlar sira o'tib bo`maydigan darajada bo'Imasa-da, juda darajada bo'Imasa-da, juda bahaybatdir va ular Hindistonni bahaybatdir va ular Hindistonni g'arbda Erondan va sharqda Hindi g'arbda Erondan va sharqda Hindi - xitoydan ajralib turardi.- xitoydan ajralib turardi.

Qadimgi Hindiston tarixiga doir asl nusxa manbalarining ko'p Qadimgi Hindiston tarixiga doir asl nusxa manbalarining ko'p qismi yo'q bo'lib ketgan. Qadimgi hind adabiyotining ko'p qismi yo'q bo'lib ketgan. Qadimgi hind adabiyotining ko'p asariari qayin po'stlog'iga yoki palma daraxti bargiariga asariari qayin po'stlog'iga yoki palma daraxti bargiariga yozilgan bo'lib, ular Misrdagidan ko'ra ancha nam iqlim yozilgan bo'lib, ular Misrdagidan ko'ra ancha nam iqlim sharoitiga bardosh bera olmagan (Misrda papirusdan mo'rt sharoitiga bardosh bera olmagan (Misrda papirusdan mo'rt material ham saqlangan). Ikkinchi tomondan, yong'inlar Old material ham saqlangan). Ikkinchi tomondan, yong'inlar Old Osiyoning kitoblariga zaraz keltirmagan bo'lsa, qadimgi Osiyoning kitoblariga zaraz keltirmagan bo'lsa, qadimgi Hindiston kutbxonalari va arxivlarini obdan xarob qiigan, Hindiston kutbxonalari va arxivlarini obdan xarob qiigan, toshga o'yib yoziigan matinlarning asl nusxasi saqlangan toshga o'yib yoziigan matinlarning asl nusxasi saqlangan bo'lsa-da, ular nisbatan ozdir.bo'lsa-da, ular nisbatan ozdir.

Vedalar, Maxabxarata va Vedalar, Maxabxarata va Ramayana hajmi ancha katta Ramayana hajmi ancha katta va mazmundor she'riy va mazmundor she'riy asarlardir.asarlardir. Vedalar - gimnlar, qo'shiqlar, Vedalar - gimnlar, qo'shiqlar, afsungort va diniy duolardan afsungort va diniy duolardan iborat katta to'plamdir. Bunday iborat katta to'plamdir. Bunday too'plain lardan to'rttasi too'plain lardan to'rttasi saqlangan. Bu to'plamlar - saqlangan. Bu to'plamlar - Rigveda, Samaveda, Rigveda, Samaveda, Yajurveda va Atxarveda deb Yajurveda va Atxarveda deb atalgan. Eng qadimgi qismlari atalgan. Eng qadimgi qismlari eramizdan avvalgi 2 ming eramizdan avvalgi 2 ming yillikka mansubdir, keyin uiar yillikka mansubdir, keyin uiar taxminan ming yildan ziyodroq taxminan ming yildan ziyodroq davr davomida qayta ishlangan davr davomida qayta ishlangan va uning eng oxirgi nusxasi va uning eng oxirgi nusxasi bizning eramizga yaqin davrda bizning eramizga yaqin davrda yozilgan.yozilgan.

Hind xalqining og'zaki ijodidan Hind xalqining og'zaki ijodidan ikkita doston borki, ularni adabiy ikkita doston borki, ularni adabiy qimmati va tarixiy ahamiyati ji hat qimmati va tarixiy ahamiyati ji hat id an olamga mashhur Gomer id an olamga mashhur Gomer dostoniari bilan tenglashtirish dostoniari bilan tenglashtirish mumkin. Bu dostonlarning biri mumkin. Bu dostonlarning biri Maxabxarata (Bxarta Maxabxarata (Bxarta avlodlarining buyuk urushi) deb, avlodlarining buyuk urushi) deb, ikkinchisi esa Ramayana ikkinchisi esa Ramayana (Ramaning faoliyati tog'risida (Ramaning faoliyati tog'risida qissalar) deb atalgan. Garchi qissalar) deb atalgan. Garchi an'anada bu dostonlar an'anada bu dostonlar avtorlarining nomi (Vayasi va avtorlarining nomi (Vayasi va Valmiki) saqlangan, ammo Valmiki) saqlangan, ammo afsonaviy Gomerning tarixan afsonaviy Gomerning tarixan rostligi qanchalik gumon bo'lsa, rostligi qanchalik gumon bo'lsa, u mualliflar ham shundaydir U u mualliflar ham shundaydir U dostonlarning ikkisi ham dostonlarning ikkisi ham eramizning avvalgi 1 ming eramizning avvalgi 1 ming yillikning taxminan o'rtalarida yillikning taxminan o'rtalarida tarkib topa boshlagan va tarkib topa boshlagan va eramizdan dastlabki asrlarida eramizdan dastlabki asrlarida qat'iy shakl olgan (vaqtiarni qat'iy shakl olgan (vaqtiarni mutlaqo aniq belgilab bo'lmaydi).mutlaqo aniq belgilab bo'lmaydi).

Eng Qadimgi Hindiston jamiyati Eng Qadimgi Hindiston jamiyati va madaniyati.va madaniyati. Hindiston yarim orolining Hindiston yarim orolining shimoli-g`arbidan Hind shimoli-g`arbidan Hind daryosi oqib o`tadi. Bu daryo daryosi oqib o`tadi. Bu daryo sanskrit tilida Sindxu, pushtu sanskrit tilida Sindxu, pushtu tilida esa Abbasin – tilida esa Abbasin – «daryolar otasi», – deyiladi. «daryolar otasi», – deyiladi. Bu daryoning besh irmog`i Bu daryoning besh irmog`i oqib o`tadigan joy Panjob – oqib o`tadigan joy Panjob – Beshsuv deyiladi. Hind Beshsuv deyiladi. Hind daryosi, ayniqsa uning daryosi, ayniqsa uning yuqori qismi Panjobda yuqori qismi Panjobda ibtidoiy davrdan boshlab ibtidoiy davrdan boshlab odamlar yashab kelishgan. odamlar yashab kelishgan.

1920–1922-yillarda arxeologlar Panjob va Maxenjo-Doro yodgorligini 1920–1922-yillarda arxeologlar Panjob va Maxenjo-Doro yodgorligini topganlar. Tekshirishlardan bu yodgorlik Hind shaharlarining xarobasi topganlar. Tekshirishlardan bu yodgorlik Hind shaharlarining xarobasi bo`lib chiqdi. Moxenjo-Doro Hind daryosining o`rta qismida joylashgan bo`lib chiqdi. Moxenjo-Doro Hind daryosining o`rta qismida joylashgan bo`lib, har biri ikki yarim kv. km joyni egallab yotar edi. Xarappa va bo`lib, har biri ikki yarim kv. km joyni egallab yotar edi. Xarappa va Moxenjo-Doro miloddan avvalgi III mingyillik va II mingyillikning Moxenjo-Doro miloddan avvalgi III mingyillik va II mingyillikning o`rtalarida mavjud bo`lgan davlatlarning markaziy shaharlari bo`lgan o`rtalarida mavjud bo`lgan davlatlarning markaziy shaharlari bo`lgan ekan. Bu shaharlarda aholi zich yashagan. Har ikki shahar xarobasini ekan. Bu shaharlarda aholi zich yashagan. Har ikki shahar xarobasini qazigan arxeologlar pishiq va xom g`ishtdan qurilgan 1,2,3 qavatli uy-qazigan arxeologlar pishiq va xom g`ishtdan qurilgan 1,2,3 qavatli uy- joy, ibodatxona, hukmdorlar saroyi, omborxona hamda podsho joy, ibodatxona, hukmdorlar saroyi, omborxona hamda podsho qarorgohlarining qoldiqlarini topganlar. Bu joylardan g`isht yotqizilgan qarorgohlarining qoldiqlarini topganlar. Bu joylardan g`isht yotqizilgan ko`chalar, pishiq g`ishtdan qurilgan quduq va hovuzlar ham topilgan. ko`chalar, pishiq g`ishtdan qurilgan quduq va hovuzlar ham topilgan. Shahar sopol quvurlar orqali keladigan suv bilan ta`minlangan. Shahar sopol quvurlar orqali keladigan suv bilan ta`minlangan. Shaharda iflos suvlarni tashqariga chiqarib yuboradigan yer osti Shaharda iflos suvlarni tashqariga chiqarib yuboradigan yer osti qurilma inshootlari bo`lgan. qurilma inshootlari bo`lgan.

Har ikki shaharda zargarlik, me`morchilik, to`qimachilik, Har ikki shaharda zargarlik, me`morchilik, to`qimachilik, kulolchilik, qurolsozlik va hunarmandchilikning boshqa sohalari kulolchilik, qurolsozlik va hunarmandchilikning boshqa sohalari rivojlangan ekan. Xarappa va moxenjo-doroliklar sol, qayiq va rivojlangan ekan. Xarappa va moxenjo-doroliklar sol, qayiq va kemalar yasab, daryo va dengizlarda bemalol suzganlar. Har ikki kemalar yasab, daryo va dengizlarda bemalol suzganlar. Har ikki shahar ham qal`alar, qalin, baland minorali mudofaa devorlari shahar ham qal`alar, qalin, baland minorali mudofaa devorlari bilan muhofaza qilingan. Xarappa va Moxenjo-Dorodan iyeroglif bilan muhofaza qilingan. Xarappa va Moxenjo-Dorodan iyeroglif yozuvlari va tosh tarozlari ham topilgan. yozuvlari va tosh tarozlari ham topilgan. Miloddan avvalgi XVI–XIII asrlar orasida Xarappa va Moxenjo-Doro Miloddan avvalgi XVI–XIII asrlar orasida Xarappa va Moxenjo-Doro shaharlari xarobazorga aylanib inqirozga yuz tutgan. Xarappa va shaharlari xarobazorga aylanib inqirozga yuz tutgan. Xarappa va Moxenjo-Doro shaharlari shimoli-g`arbiy Hindistondagi qadimgi Moxenjo-Doro shaharlari shimoli-g`arbiy Hindistondagi qadimgi davlatlarning poytaxti bo`lgan bo`lsa kerak. davlatlarning poytaxti bo`lgan bo`lsa kerak.

Hind adabiyotining 3 ming yildan Hind adabiyotining 3 ming yildan koko `` proq anproq an `` anasi vedalar — sanskrit anasi vedalar — sanskrit tilidagi diniy gimnlardan boshlanadi. tilidagi diniy gimnlardan boshlanadi. Mil. av. 10—4-a.larda xalq ogMil. av. 10—4-a.larda xalq og `` zaki zaki ijodida yirik epik dos-tonlar — ijodida yirik epik dos-tonlar — "Mahabharata" va "Ramayana" "Mahabharata" va "Ramayana" shakllandi. Qad. hind adabiyoti shakllandi. Qad. hind adabiyoti yodgorliklari — puranlar muqaddas yodgorliklari — puranlar muqaddas matnlari bu dostonlar matnlariga matnlari bu dostonlar matnlariga yaqin. Qad. hind ertaklari yaqin. Qad. hind ertaklari toto `` plamlaridan "Panchatantra", plamlaridan "Panchatantra", "Xitopadesha", "Xitopadesha", "Vetalapanchavinshati", "Vetalapanchavinshati", "Shuksaptati" mashhur. Mualliflik "Shuksaptati" mashhur. Mualliflik adabiyoti mil. 1-a. boshlarida paydo adabiyoti mil. 1-a. boshlarida paydo bobo `` ldi. Sanskritldi. Sanskrit adabiyotining buyuk adabiyotining buyuk shoiri va dramaturgi Kalidasatr. Bxasa shoiri va dramaturgi Kalidasatr. Bxasa (3—4-a.) va Shudraka (5—6-a.) ham (3—4-a.) va Shudraka (5—6-a.) ham mashhur dramaturg bomashhur dramaturg bo `` lishgan. lishgan. Sanskrit adabiyotida Bxo-vabxugi (8-Sanskrit adabiyotida Bxo-vabxugi (8- a.) ham sezilarli iz qoldirdi. Dandin (7-a.) ham sezilarli iz qoldirdi. Dandin (7- a.)ning "Oa.)ning "O `` n shahzoda sarguzashti" n shahzoda sarguzashti" romani sanskrit badiiy nasrining romani sanskrit badiiy nasrining chocho `` qqisi hisoblanadi qqisi hisoblanadi

Taxm. 7-a.dan oTaxm. 7-a.dan o `` rta asrlar adabiyotining tarixi boshlanadi. rta asrlar adabiyotining tarixi boshlanadi. Sanskrit va tamil tilidagi adabiyot bilan bir qatorda boshqa Sanskrit va tamil tilidagi adabiyot bilan bir qatorda boshqa tillarda ham adabiyot vujudga keldi. Yangi hind adabiyoti tillarda ham adabiyot vujudga keldi. Yangi hind adabiyoti dravid va yangi hind-oriya tillarida 1-ming yillik oxiridan dravid va yangi hind-oriya tillarida 1-ming yillik oxiridan rivojlana boshladi. Keyinroq esa kashmir va sindh adabiyoti, rivojlana boshladi. Keyinroq esa kashmir va sindh adabiyoti, shuningdek pushtu tilidagi adabiyot shakllana boshladi. shuningdek pushtu tilidagi adabiyot shakllana boshladi. Musulmon davlatlarining paydo boMusulmon davlatlarining paydo bo `` lishi va islom dinining keng lishi va islom dinining keng tarqalishi natijasida H.ning fors tilidagi adabiyoti yuzaga keldi tarqalishi natijasida H.ning fors tilidagi adabiyoti yuzaga keldi (Xusrav Dehlaviy, Mirzo Bedil va b.). Shoirlardan Vali (17— 18-(Xusrav Dehlaviy, Mirzo Bedil va b.). Shoirlardan Vali (17— 18- a.), Mir Toqiy, Mirzo Ga.), Mir Toqiy, Mirzo G `` olib va b. urdu sheolib va b. urdu she `` riyatining eng yaxshi riyatining eng yaxshi namunalarini yaratdilar. namunalarini yaratdilar.

MeMe `` mormor chichi ligiligi MM il. av. 3—1ming yilliklar-dayoq mudofaa, xoil. av. 3—1ming yilliklar-dayoq mudofaa, xo `` jalik va turar joy jalik va turar joy binolari, bogbinolari, bog `` va suv va suv xx avzalari boavzalari bo `` lgan yirik shalgan yirik sha hh arlar arlar (Sang(Sang hh ol, Lotol, Lot hh al, Mathura, Pataliputra) qurilgan. Mil. av. 4—2-al, Mathura, Pataliputra) qurilgan. Mil. av. 4—2- a.larda ulkan qala.larda ulkan qal `` a, saroylar (Patali-putradagi podsho Ashoka a, saroylar (Patali-putradagi podsho Ashoka saroyi), diniy ashyolarga mosaroyi), diniy ashyolarga mo `` ljallangan inshoot — stupalar, ljallangan inshoot — stupalar, memorial ustun (stambxa)lar, gmemorial ustun (stambxa)lar, g `` or ibodatxonalari (Karlida, mil. or ibodatxonalari (Karlida, mil. av. 1-a.; Ajantat, mil. av. 2-a. — mil. 7-a.) va monastirlar, av. 1-a.; Ajantat, mil. av. 2-a. — mil. 7-a.) va monastirlar, ehromlar yaratilgan. Milod boshlarida budda ehromlar yaratilgan. Milod boshlarida budda ibodatxonalarining yangi turlari (Sangida yer ustiga qurilgan ibodatxonalarining yangi turlari (Sangida yer ustiga qurilgan toto `` rt kolonnali peshayvondan iborat kub shaklidagi rt kolonnali peshayvondan iborat kub shaklidagi ibodatxona, 5-a.; Ellorda yaxlit qoyatoshni oibodatxona, 5-a.; Ellorda yaxlit qoyatoshni o `` yib ishlangan yib ishlangan ibodatxona, 8-a.) paydo boibodatxona, 8-a.) paydo bo `` ldi. 6—7-a. ldi. 6—7-a.

$Kandarya Maxadeo va Bxubaneshvar sh.dagi Mukteshvara Kandarya Maxadeo va Bxubaneshvar sh.dagi Mukteshvara ibodatxonalari) va zinasimon minora shaklidagi jan. (Ma-ibodatxonalari) va zinasimon minora shaklidagi jan. (Ma- xabalipuramdagi Dxarmarajaratxa ibo-datxonasi) turlari shakllandi. Shu xabalipuramdagi Dxarmarajaratxa ibo-datxonasi) turlari shakllandi. Shu davrda Banoras sh.da davrda Banoras sh.da HH indular ibodatxonalari qurildi; shaqarda 1500 indular ibodatxonalari qurildi; shaqarda 1500 ga yaqin ibodatxona bor. 13-a.dan Dexli sultonligi davrida yirik saroy ga yaqin ibodatxona bor. 13-a.dan Dexli sultonligi davrida yirik saroy ansambllari, masjid, gumbazsimon maqbara, minoralar (Dexdidagi ansambllari, masjid, gumbazsimon maqbara, minoralar (Dexdidagi Qutb Minor deb atalgan minorali Quvvatul-Islom masjidi, 1 193 y.dan Qutb Minor deb atalgan minorali Quvvatul-Islom masjidi, 1 193 y.dan qurila boshlangan) qurila boshlangan) hh amda musta\kam qal`a devorlari bilan o`ralgan amda musta\kam qal`a devorlari bilan o`ralgan shaqarlar (Siri, Jaqonpa-no\, Tug`laqobod, Feruzobod; \ammasi 14-a.da shaqarlar (Siri, Jaqonpa-no\, Tug`laqobod, Feruzobod; \ammasi 14-a.da oz. Deqli xududida) qurildi. Boburiylar davlati tashkil bo`lgach, H. oz. Deqli xududida) qurildi. Boburiylar davlati tashkil bo`lgach, H. me`morligi yuksak cho`qqilarga erishdi: sha\ar va qal`a qurilishi me`morligi yuksak cho`qqilarga erishdi: sha\ar va qal`a qurilishi san`atining ajoyib namunalari yaratildisan`atining ajoyib namunalari yaratildi ..$

Tasviriy san ` ati H. janubida tosh davriga oid g`orlardagi rasmlar, qiz-dirilgan loydan tayyorlangan buyumlar, zargarlik bezaklari saqlangan. Mohenjodaro, Xarappa va Hind daryosi havzasining markazlarida mil. av. 3—2-ming yillikda ilk sinfiy jamiyat san`ati rivojlandi (hayvon va mifologik obrazlar tasvirlangan bo`rtma muhrtumorlar, haykalcha va b.). Mil. av. 4—2a.larda toshdan yodgorliklar tayyorlandi (Didarganjadan topilgan ma`budalar haykali, Sarnatxadan topilgan "Sherali kaptel"). Mil. 1— 5- a.larda Kushon podsholigi davrida Gandxara badiiy maktabiga mansub buddaviy haykallar yasash rivojlandi. 5—7-a.larda devoriy rassomlik gul-lab yashnadi (Ajantadat g`or ibodatxonalar). 10— 12-a.larda bronza haykal-taroshligi keng tarqaldi [raqs tushayo-tgan Shiva (Natarajan) haykalchasi]. 13-a.dan Dehli sultonligi va keyinchalik Boburiylar davlati davrida amaliy bezak san`ati va kitob mini-atyurasi taraqqiy etdi.

OO `` rta asrlarda Hrta asrlarda H indistomindistom da da miniatyura san`ati rivojlandi. miniatyura san`ati rivojlandi. Dastlabki hind miniatyura Dastlabki hind miniatyura maktablaridan gujarot maktabi maktablaridan gujarot maktabi mashhur bo`lgan. 16-a.da mashhur bo`lgan. 16-a.da miniatyura san`atining boburiylar miniatyura san`atining boburiylar maktabi vujudga keldi. Bu maktab maktabi vujudga keldi. Bu maktab vakillari tasvirning haqqoniy vakillari tasvirning haqqoniy bo`lishiga intildi; tarixiy bo`lishiga intildi; tarixiy risolalarga bezaklar yaratish, risolalarga bezaklar yaratish, portret va ani-malistik janrlar keng portret va ani-malistik janrlar keng tarqaldi. mustamlakachilik davrida tarqaldi. mustamlakachilik davrida H. professional san`ati deyarli H. professional san`ati deyarli rivojlanmadi, xalq rivojlanmadi, xalq hunarmandchiligi (gilam to`qish, hunarmandchiligi (gilam to`qish, kash-tachilik, to`qish, fil suyagi va kash-tachilik, to`qish, fil suyagi va yog`och o`ymakorligi, qadama yog`och o`ymakorligi, qadama naqsh, tanga zarb qilish va b.) naqsh, tanga zarb qilish va b.) taraqqiy etdi. 19-a. oxi-ridan taraqqiy etdi. 19-a. oxi-ridan zamonaviy rassomlik vujudga zamonaviy rassomlik vujudga keldi (R.R.Varma). keldi (R.R.Varma).

Musiqasi 4 ming yillik tarixga ega bo`lib, Musiqasi 4 ming yillik tarixga ega bo`lib, dunyoda eng qad. va o`ziga xos dunyoda eng qad. va o`ziga xos shakllardan tashkil topgan. Uning shakllardan tashkil topgan. Uning ildizlari xalq bayram va diniy ildizlari xalq bayram va diniy marosimlari, Xarappa madaniyati marosimlari, Xarappa madaniyati (ayniqsa, Mohenjodaro taraqqiyot davri) (ayniqsa, Mohenjodaro taraqqiyot davri) bilan bevosita bog`liq. H.ning qad. bilan bevosita bog`liq. H.ning qad. yozma yodgorliklari ("Vedalar" — yozma yodgorliklari ("Vedalar" — "Rigveda", "Samaveda", "Atharvaveda" "Rigveda", "Samaveda", "Atharvaveda" va "Yajur-veda"; mil. av. 2—1 ming va "Yajur-veda"; mil. av. 2—1 ming yilliklari)da diniy madhiyalar o`z aksini yilliklari)da diniy madhiyalar o`z aksini topgan. Musiqashunoslar H.da mumtoz topgan. Musiqashunoslar H.da mumtoz musi-qaning yuzaga kelishini bevosita musi-qaning yuzaga kelishini bevosita "Sa-maveda" bilan bog`lashadi. Uning "Sa-maveda" bilan bog`lashadi. Uning falsafiy-estetik va nazariy mezonlari falsafiy-estetik va nazariy mezonlari Bharataning sanskrit tilida yozilgan Bharataning sanskrit tilida yozilgan "Natyashastra" risolasida asoslab "Natyashastra" risolasida asoslab berilgan (taxm. mil. 3—4-a.lar), berilgan (taxm. mil. 3—4-a.lar), Matanganing "Brihadeshi" risolasida (5Matanganing "Brihadeshi" risolasida (5 — 7-a.lar) hind mumtoz musiqasi haqida — 7-a.lar) hind mumtoz musiqasi haqida batafsil mabatafsil ma `` lumotlar berilgan. lumotlar berilgan. sharangadevaning "Sangitaratnakar" 7 sharangadevaning "Sangitaratnakar" 7 jildli to`plamida (13-a.) hind ragalari, jildli to`plamida (13-a.) hind ragalari, ularning parda va ritmik tuzilishi, milliy ularning parda va ritmik tuzilishi, milliy musiqa sozlari va b. masalalar musiqa sozlari va b. masalalar yoritilgan. yoritilgan.

Hind mumtoz musiqasi, musiqiy folklor, raqs san`ati shakllari Hind mumtoz musiqasi, musiqiy folklor, raqs san`ati shakllari asosida an`anaviy musiqiy teatr turlari — jatra, yakshagana, asosida an`anaviy musiqiy teatr turlari — jatra, yakshagana, tamasha va b. tashkil topgan. Mumtoz raqs turlariga bharat tamasha va b. tashkil topgan. Mumtoz raqs turlariga bharat natyam, kathakali, kath-ak, manipuri, odissa va b. kiradi.natyam, kathakali, kath-ak, manipuri, odissa va b. kiradi. Hind xalq musiqa ijodi turlarining boyligi va rang-barangligi H.da Hind xalq musiqa ijodi turlarining boyligi va rang-barangligi H.da turli millat vakillarining istiqomat qilishi, ular ko`p tillarda turli millat vakillarining istiqomat qilishi, ular ko`p tillarda so`zlashuvi bilan belgilanadi. Xalq musiqa cholg`ularidan urma so`zlashuvi bilan belgilanadi. Xalq musiqa cholg`ularidan urma dhol, dholak, damaru, udukkai, puflama kombu, singh, dhol, dholak, damaru, udukkai, puflama kombu, singh, tiruchinnam, karnay, murali, mohori, nagasar, torli-chertma ekta-tiruchinnam, karnay, murali, mohori, nagasar, torli-chertma ekta- ra, dutara, tuntune, jantar, torlikamonli kamaycha, banam, sarinda ra, dutara, tuntune, jantar, torlikamonli kamaycha, banam, sarinda va b. keng o`rin olgan. Professional musiqa sozlaridan vina, va b. keng o`rin olgan. Professional musiqa sozlaridan vina, setor, sarod, tampura, sarangi, nay, bansuri, sur-nay, shohnay, setor, sarod, tampura, sarangi, nay, bansuri, sur-nay, shohnay, nagasvaram, fisgarmoniya, pakhovaj, tabla, mridanga, gha-tam va nagasvaram, fisgarmoniya, pakhovaj, tabla, mridanga, gha-tam va b. ommalashgan.b. ommalashgan.

Eng qadimgi hindlar o`zlariga xos madaniyat Eng qadimgi hindlar o`zlariga xos madaniyat yaratib, bu bilan jahon madaniyati xazinasiga yaratib, bu bilan jahon madaniyati xazinasiga o`zlarining barakali hissalarini qo`shganlar. o`zlarining barakali hissalarini qo`shganlar.

Hindiston yoshlari: Hindiston yoshlari: kecha va bugun kecha va bugun Hindiston aholisining o‘rta Hindiston aholisining o‘rta qatlami 90-yillardan qatlami 90-yillardan keyingi iqtisodni keyingi iqtisodni erkinlashtirish siyosati erkinlashtirish siyosati orqali boyib ketdi. Tashqi orqali boyib ketdi. Tashqi dunyo bilan ochiq dunyo bilan ochiq aloqaga kirib, hamyoni aloqaga kirib, hamyoni to‘lgan bu qatlam g‘arb to‘lgan bu qatlam g‘arb madaniyati, turmush-madaniyati, turmush- tarzini ham o‘z hayotiga tarzini ham o‘z hayotiga olib kirdi. Bu yosh olib kirdi. Bu yosh avlodning soni bugun avlodning soni bugun butun boshli AQSh butun boshli AQSh aholisiga teng. aholisiga teng.

Iqtisodning jadal Iqtisodning jadal rivojlanishi, uning rivojlanishi, uning natijasi sifatida yuzaga natijasi sifatida yuzaga kelgan yangi g‘arb va kelgan yangi g‘arb va media madaniyati media madaniyati Hindiston yoshlari Hindiston yoshlari hayotida jiddiy hayotida jiddiy o‘zgarish yasadi. Bu o‘zgarish yasadi. Bu yangi avlod Mahatma yangi avlod Mahatma Gandini hurmat bilan Gandini hurmat bilan tilga olib, sari kiyishni tilga olib, sari kiyishni unutmagan bo‘lsa-da, unutmagan bo‘lsa-da, aksariyati jinsi kiyadi, aksariyati jinsi kiyadi, «MTV» tomosha qiladi. «MTV» tomosha qiladi.

O'xshashlar

Xitoy va Hindiston madaniyati

Koreya madaniyati

Misr madaniyati

Chust madaniyati

Joytun madaniyati