Katalizatorlar va ingibitorlar - Kimyo - Slaydlar

Katalizatorlar va ingibitorlar

Yuklangan vaqt:

04.12.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4844.5380859375 KB

Ko'chirib olish

Katalizatorlar va ingibitorlar

Reja: 1-reja: 2-reja: Part 03 Katalizator nima? Ingibitorlar nima? Katalizatorlar va ingibitorlarning ahamiyati

01 Katalizator nima? Katalizator va uning turlari.

01 Katalizator nima? Katalizator - ôzaro ta'siz tezligini ôzgartira oladigan moddalar. Temperaturani ôzgartirgandan kôra katalizatordan foydalangan afzalroq. Katalizatorlar ta'sirida adsorbilangan molekulalarda atomlar orasidagi boğlanishlar susayadi va ular reaksiyaga kirishuvchi bôlib qoladi. Bu holda ham reaksiya aktivlantirish energiyasining kamayishi tufayli tezlashadi.

01 Katalizator nima? Biologik katalizatorlar Kimyoviy katalizatorlar

01 Katalizator nima? WHAT ? Ba’zi katalizatorlar reaksiyani juda tezlashtirib yuboradi —musbat kataliz yoki to'g'ridan-to'g'ri kataliz, boshqalari sekinlashtiradi — manfiy katalizlar deyiladi. Musbat katalizga sulfat kislotaning oksidlanib nitrat kislotaga aylanishi va boshqalar misol bo'la oladi. Manfiy katalizga natriy sulfat eritmasi bilan havo kislorodining o'zaro ta’sirlanish reaksiyasining etil spirt ishtirokida sekinlashishi yoki vodorod peroksid parchalanish tezligining oz miqdordagi sulfat kislota (0,0001 massa qism) ishtirokida kamayishiva boshqalar misol bo'ladi.

01 Add your title Katalizatorlar ishtirokida sodir bo‘ladigan kimyoviy reaksiyalar katalitik reaksiyalar deyiladi. Ko'pchilik kimyoviy reaksiyalarga katalitik ta’sir ko'rsatish mumkin. Katalizatorlarning soni juda ko'p, ularning katalitik aktivligiesa turli-tumandir. Bu aktivlik reaksiya tezligining katalizator tufayli o'zgarishi bilan aniqlanadi.Katalizatorning o‘zi reaksiyalarda sarflanmaydi va oxirgimahsulotlar tarkibiga kirmaydi.Katalizning ikki turi — gomogen (bir jinsli) va geterogen (bir jinsli emas) kataliz bor.Manfiy kataliz ko'pincha ingibitorlash, reaksiya tezligini kamaytiruvchi manfiy katalizatorlar esa —ingibitorlar deyiladi (ularning ta’sir etish mexanizmi katalizatorlarning ta’siridan farq qiladi).

01 Katalizator nima? Gomogen kataliz da reaksiyaga kiruvchi moddalar bilan katalizatorlar bir fazali sistemadan gaz yoki suyuq sistemani hosil qiladi. Geterogen katalizda reaksiyaga kirishuvchi moddalar bilan katalizator turli gʻazallardan iborat sistemani hosil qiladi Gomogen kataliz Geterogen kataliz

02 Ingibitor nima? Ingibitor va uning turlari

01 Ingibitor nima? AOrganizmda moddalar almashinuvi mahsulotlari tabiiy Ingibitorlar vazifasini oʻtashi mumkin. Fermentlarning katalitik taʼsirini oʻrganish, oqsillar funksional guruhlarining tabiati hamda moddalar almashinuvida har xil fermentativ jarayonlarning ahamiyatini aniqlash maqsadida Ingibitorlar koʻp ishlatiladi. Tabiiy ingibitorlar Kimyoviy ingibitorlar - kimyoviy reaksiyalarni sekinlashtiruvchi yoki toʻxtatib qoʻyuvchi moddalar. Faol markaz yoki faol zarrachalar ishtirokida boradigan katalitik va zanjir reaksiyalarda qoʻllaniladi.Sun'iy ingibitorlarIngibitorlar biologiyada — tirik organizmda, shuningdek, hujayrasiz sistemalarda fermentlar faolligini susaytiradigan moddalar hisoblanadi. Ularning Tabiiy va sintetik turlari mavjud

01 Ingibitor nima? Zararkunanda hasharotlar va begona oʻtlarga qarshi kurashda foydalaniladigan zaharli kimyoviy moddalarning samarasi bu moddalarning zararkunandalar hayoti uchun muhim boʻlgan jarayonlarni susaytirishi bilan bogʻliq. Baʼzi dorilarning taʼsir etish mexanizmi ham ularning organizmdagi fermentativ reaksiyalarni toʻxtatishiga asoslangan. Kengroq maʼnoda "IngibItor" termini murakkab jarayonlarni tuxtatuvchi yoki susaytiruvchi moddalarni ifodalash uchun ishlatiladi (masalan, oʻsimliklarning oʻsish ingibitorlari, korroziya ingibitorlari, kimyoviy ingibitorlar).

03 Katalizatorlar va ingibitorlarning ahamiyati Sanoatda katalizatorlar va ingibitorlar va ingibitorlardan foydalanish

01 Katalizatorlar va ingibitorlarning ahamiyati Kimyoviy ingibitorlar reaksiya jarayonida katalizatorning faol markazlarini toʻsadi yoki faol zarrachalar bilan taʼsirlashib, zanjirni davom ettira olmaydigan nofaol radikallar hosil qiladi va natijada reaksiyaning toʻxtashiga sabab boʻladi. Kimyoviy ingibitorlar sistemaga reaksiyaga kirishuvchi moddalarning konsentratsiyasiga nisbatan juda kam miqdorda (10~2— 10 s mol) qoʻshiladi. Kimyoviy katalizatorlar nomaqbul jarayonlarni, masalan, metallarning korroziyalanib yemirilishini, yoqilgʻi, surkov moylari va oziq-ovqat mahsulotlarining oksidlanishini sekinlashtirish yoki toʻxtatishda keng qoʻllaniladi.

01 Katalizator va ingibitorlarning ahamiyati Reaksiyalarning sekinlashuvi yoki toʻxtashi K.i,ning miqdoriga, tabiatiga va reaksion muhitga, qoʻshilgan vaqtga, t-raga va K.i. samaradorligiga taʼsir qiluvchi boshqa moddalar borligiga bogʻliq. Korroziya ingibitorlari metallarni korroziyadan saqlash uchun korrozion faol muhitga qoʻshiladi. Ular metall yuzasiga yutiladi yoki metall ionlari bilan qiyin eruvchi birikmalar hosil qiladi. Bu birikmalar metall yuzasida oʻta yupqa parda hosil qilib, uni himoyalaydi. Mashina detallarini saqlash va tashish vaqtida korroziyadan himoyalash uchun K.i. keng qoʻllaniladi. Metallarni korroziyadan saklash uchun K.i. yoqilgʻi, moy va polimer qoplamalarga ham qoʻshiladi.

01 Add your title Oziq-ovqatga xushboʻy hid beradigan va uning oksidlanishini toʻxtatadigan tabiiy K.i. sifatida zira, zigʻirak, marmarak, mavrak va b. dorivorlar qadimdan ishlatilib keladi. Tabiiy yogʻ va moylardagi ingibitorlar (tabiiy K.i.), mas, tokoferollar yogʻ va moyni tozalash vaqtida yoʻqoladi, shuning uchun tozalangan yogʻ va moyga odatda K.i. qoʻshiladi, xom paxta moyi yoki soya moyi ham shu maqsadda ishlatiladi. K.i.ning taʼsirini boshqa moddalar, mas, sitrat (limon) va askorbat kislotalar kuchaytirishi mumkin. Polimerizatsiya ingibitorlari monomerlar saqlanganda yoki qayta haydalganda ularning polimerlanishini toʻxtatadi yoki sekinlatadi. Oltingugurt, fenollar, tannin, kanifol, mis tuzlari va b. polimerizatsiya ingibitorlaridir.

THE PROFESSIONAL POWERPOINT TEMPLATETHANK YOU

O'xshashlar

Katalizatorlarni tayyorlash usullari

Kataliz nazariyalari

Fermentlar, ularning tuzilishi va xossalari, ta’sir etish mexanizmi

To’yinmagan aldegid va ketonlar

Kimyoviy reaksiya tezligi konstantasining temperaturaga bog’liqligi