Umumdavlat nazorat organlari va ularning moliyaviy nazoratni tashkil etishi - Iqtisodiyot - Slaydlar

Umumdavlat nazorat organlari va ularning moliyaviy nazoratni tashkil etishi

Yuklangan vaqt:

14.03.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1451.1455078125 KB

Ko'chirib olish

MAVZU: UMUMDAVLAT NAZORAT ORGANLARI VA ULARNING MOLIYAVIY NAZORATNI TASHKIL ETISHI “ MOLIYA” FAKULTETI TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

1.O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining moliyaviy nazoratni amalga oshirishdagi ahamiyati. 2.Parlament nazorati va uning shakllari 3.O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi faoliyatining asosiy prinsiplari va moliyaviy nazoratni amalga oshirishdagi ahamiyati. REJA:

3“ Bugungi sharoitda aynan ochiqlik va hisob berish mas’uliyati davlat apparatini samarali shakllantirishning muhim sharti hisoblanadi. Yaqin kelajakda barcha davlat xaridlarini amalga oshirish va davlat mulkini sotish uchun Internet tarmog’ida yagona maydon tashkil etish lozim. Bu byudjet xarajatlarini qisqartirish, davlat mulkini samarali boshqarish va katta moliyaviy mablag’larni iqtisod qilish imkonini beradi” Sh.M. Mirziyoyev O’zbekiston Respublikasining Prezidenti

O‘QUV ADABIYOTLARI HAMDA AXBOROT MANBALARI 1. Nuritdinova V.Sh., Sharapova M.A. Moliyaviy nazorat: Darslik. – T.: “Iqtisod-moliya”, 2019 – 492 b. 2. Боди З., Мертон Р. Финансы. Учебник. Пер. с англ. — М.: ―Вильямс, 2007. 3. Malikov T. Moliya: Аmаliy jihаtlаr. O’quv qo’llanma. – T.: “Nihol print”, 2022. – 428 b. 4. Шапкин А.С., Шапкин В.А. Экономические и финансовые риски. Оценка, управление, портфель инвестиций. Учебник. — М.: “Дашков и Ко”, 2013. - 544 c 5. Nurmuxamedova B., Xamdamov Sh. Davlat moliyasi. Darslik. – T.: “Iqtisod-moliya”, 2020 y. – 428 b. 6. Malikov T. Moliya. O‘quv qo‘llanma. – T.: “Iqtisod-moliya”, 2018. -274 b. 7. Nurmuhamedova B. Davlat byudjeti. O‘quv qo‘llanma. – T.: “Iqtisod- moliya”, 2018. – 575 b. 03 0F10 07 26 2B10 3031 4748 4D10 0919 1D 2E10 52 58 26 5F10 07 26 6510 0919 2F 4C10 07 29

AXBOROT MANBALARI 1. www.lex.uz - O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi . 2. www.mf.uz - O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligi rasmiy sayti. 3. www.cbu.uz - O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki rasmiy sayti. 4. www.stat.uz - O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistika Qo‘mitasi rasmiy sayti. 5. www.openbudget.uz - O‘zbekiston Respublikasi “Ochiq byudjet” portali. 6. www.scopus.com - xalqaro ilmiy ma’lumotlar bazasi. 07 0F10 67 02 2F 10 2B10 67 08 12 4D10 67 12 2E10 67 69 5F10 67 2F 6510 67

O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Devoni O’zbekiston Respublikasi Vazirlar MahkamasiUMUMDAVLAT NAZORAT ORGANLARI 0E

O’zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi 78- moddasining 8-bandiga muvofiq O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Vazirlar Mahkamasining taqdimoti bo’yicha mamlakat byudjetini qabul qiladi va uning ijrosi ustidan nazorat o’rnatadi. Xalq deputatlari Kengashlari ayrim mintaqalarga ajratiladigan byudjet mablag’laridan maqsadli foydalanish hamda mahalliy byudjetlarning ijro etilishini nazorat qiladi. O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi 031112 01

O‘zbekiston Respublikasida Oliy Majlis palatalari tomonidan amalga oshirilayotgan parlament nazoratining asosiy yo‘nalishlari quyidagilar hisoblanadi: birinchidan, O‘zbekiston qonunlari, Oliy Majlis palatalari qarorlari ijrosi ustidan nazoratni; ikkinchidan, O‘zbekiston Prezidentining muhim siyosiy masalalar bo‘yicha farmonlarini tasdiqlash orqali nazoratni amalga oshirishni; uchinchidan, davlat byudjetini tasdiqlash va uning ijrosini nazorat qilishni;

to‘rtinchidan, inson huquqlariga rioya qilinishi sohasidagi nazoratni; beshinchidan, davlat organlarini shakllantirish va mansabdor shaxslarni saylash, tayinlash yoki tasdiqlash yo‘li bilan nazorat shaklini amalga oshirishni; oltinchidan, parlament oldida hisobdor organlar va mansabdor shaxslarning hisobotlarini tinglash va ular faoliyati yuzasidan tegishli qarorlar qabul qilish orqali nazoratni amalga oshirishni o‘z ichiga oladi.

2016 yil 11 aprelda parlament nazoratini olib borish bo‘yicha faoliyatini takomillashtirishga hamda davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining parlament oldidagi mas’uliyatini kuchaytirish, munosabatlarni tartibga solish maqsadida O‘zbekiston Respublikasining “Parlament nazorati” to‘g‘risida O‘RQ-403-sonli Qonuni qabul qilindi.

O‘zbekiston Respublikasining “Parlament nazorati” to‘g‘risida O‘RQ-403-sonli Qonunining 3-moddasida Parlament nazorati subyektlari bo‘lib quyidagilar belgilandi: 1.O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi; 2.O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati; 3.Qonunchilik palatasining, Senatning qo‘mitalari, komissiyalari; 4.Qonunchilik palatasidagi siyosiy partiyalar fraksiyalari, deputatlar guruhlari; 5.Qonunchilik palatasi deputatlari; 6.Senat a’zolari; 7.O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Inson huquqlari bo‘yicha vakili (ombudsman).

Mamlakatimizda Parlament nazorati shakllari quyidagilardan iborat:  navbatdagi yil uchun O‘zbekiston Respublikasining Davlat byudjetini, davlat maqsadli jamg‘armalarining byudjetlarini hamda soliq va byudjet siyosatining asosiy yo‘nalishlarini qabul qilish, shuningdek Davlat byudjeti ijrosining borishini ko‘rib chiqish;  O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy hayotining eng muhim masalalari yuzasidan har yilgi ma’ruzasini ko‘rib chiqish;  O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining mamlakat ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishining ayrim dolzarb masalalari yuzasidan hisobotini eshitish;

 Qonunchilik palatasi, Senat majlislarida hukumat a’zolarining o‘z faoliyatiga doir masalalar yuzasidan axborotini eshitish;  O‘zbekiston Respublikasi Hisob palatasining hisobotini eshitish;  O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokurorining hisobotini eshitish;  O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki boshqaruvi raisining hisobotini eshitish;  parlament so‘rovi;  Qonunchilik palatasi deputatining, Senat a’zosining so‘rovi;

 Qonunchilik palatasi, Senat qo‘mitalari tomonidan davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari rahbarlarining axborotini eshitish;  qonun hujjatlarining ijrosi holatini, huquqni qo‘llash amaliyotini Qonunchilik palatasining, Senatning qo‘mitalari tomonidan o‘rganish va qonunosti hujjatlarining qabul qilinishi yuzasidan ular tomonidan monitoringni amalga oshirish;  parlament tekshiruvi. Parlament nazorati qonunga muvofiq boshqa shakllarda ham amalga oshirilishi mumkin.

Jamiyat va davlatning eng muhim manfaatlariga daxl qiluvchi, mamlakat xavfsizligi asoslariga, uning barqaror rivojlanishiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin bo’lgan muayyan faktlarni yoki voqealarni o’rganish maqsadida Oliy Majlis palatalarining qo’shma qarori bilan parlament tekshiruvlari o’tkazilishi mumkin. Qonunchilik palatasi va Senat parlament tekshiruvini o’tkazish uchun Qonunchilik palatasi deputatlari va Senat a’zolari orasidan komissiya tuzadi. Parlament tekshiruvi

davlat organlarining, xo’jalik boshqaruvi organlarining vakillarini, mutaxassislar, ekspertlar va olimlarni komissiya ishiga jalb etish; davlat organlaridan, xo’jalik boshqaruvi organlaridan, boshqa tashkilotlardan, shuningdek fuqarolardan zarur ma’lumotlarni so’rab olish; davlat organlarining, xo’jalik boshqaruvi organlarining, boshqa tashkilotlarning mansabdor shaxslarini, shuningdek fuqarolarni tushuntirishlar berish uchun taklif qilish. Komissiya parlament tekshiruvini o’tkazishda quyidagi- larga haqli:

Parlament nazoratining yangi shakllari, ya’ni Oliy Majlis Qonunchilik palatasida “Hukumat soati” instituti, Oliy Majlis Senatida esa viloyatlar, tumanlar, shaharlar hokimlarining tegishli hududni rivojlantirish masalalari yuzasidan hisobotlarini eshitish amaliyoti joriy etildi.

Qonunchilik palatasida bir oyda bir marta «hukumat soati» oʻtkaziladi. Uni oʻtkazish jadvali Bosh vazir bilan kelishilgan holda quyi palata Kengashi tomonidan belgilanadi. Uning asnosida Hukumat a’zolari deputatlarning savollariga javob beradi. Ular savollarni oldindan 10 kun oldin olishadi. Aniq savolga aynan kim javob berishini Vazirlar Mahkamasi belgilaydi. «Hukumat soati» yakunlari boʻyicha Qonunchilik palatasining qarori qabul qilinishi mumkin. Oʻz navbatida, Senat endi oʻz majlisida viloyatlar, tumanlar, shaharlar hokimlarining tegishli hududni rivojlantirish masalalari yuzasidan hisobotlarini eshitishi mumkin. Bu toʻgʻrisida qaror qabul qilinib, oldindan hokimlarga yuboriladi. Hisobotlarni eshitish yakunlari boʻyicha ham Senatning qarori qabul qilinadi. Ma’lumot uchun: Qonunchilik palatasi va Senatning qarorlari – normativ-huquqiy hujjatlar. Tegishincha Qonunchilik palatasi Spikeri va Senat Raisi tomonidan tasdiqlanadi, shundan soʻng rasmiy manbalarda e’lon qilinadi.

«O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi to‘g‘risida"gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni dastlab 1993 yil 6 mayda qabul qilingan bo‘lib, 2019 yil 10 dekabrda O‘zbekiston Respublikasining «O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonuniga o‘zgarishlar va qo‘shimchalar kiritish haqidagi №591-son qonuni bilan yangi tahrirda e’lon qilindi. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi 03

Ochiqlik va shaffoflik Xokimiyat tarmoqlarining bo’linishi va hamkorligi O’zbekiston Respublikasi Konstitu- tsiyasi va qonunlarining ustunligi Inson hamda fuqaroning huquqlari va erkinliklarini ta’minlash Kollegiallik Vazirlar Mahkamasi faoliyati- ning asosiy printsip-lari 2B 021F 2C1F191E16 1A161A22091F171917 1C25161A1817161C431E1F2516 08

Vazirlar Mahkamasining budjet, moliya, pul-kredit siyosatini amalga oshirish sohasidagi vakolatlari Vazirlar Mahkamasi:  budjet, moliya, pul-kredit siyosati sohasida yagona davlat siyosati amalga oshirilishini ta’minlaydi;  O‘zbekiston Respublikasining Davlat budjeti (bundan buyon matnda Davlat budjeti deb yuritiladi) va davlat maqsadli jamg‘armalari budjetlari, respublikani iqtisodiy hamda ijtimoiy rivojlantirish prognozlarini va eng muhim dasturlarini inobatga olgan holda soliq hamda budjet siyosatining asosiy yo‘nalishlari ishlab chiqilishini va bajarilishini tashkil etadi; «O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonunning 10-moddasi 44 03

 xarajatlarning ijtimoiy yo‘naltirilganligini saqlab qolgan holda Davlat budjetining barcha darajalarida mutanosiblikni ta’minlash, mahalliy budjetlarning daromad qismini mustahkamlash choralarini amalga oshiradi;  samarali fiskal siyosat olib boradi, soliq solish tizimini soddalashtirish, soliq ma’muriyatchiligi tizimining sifati va samaradorligini oshirish choralarini ko‘radi;  pul-kredit siyosatini takomillashtirish, valyuta siyosatini liberallashtirish, valyutani tartibga solishning zamonaviy bozor mexanizmlarini joriy etish, shuningdek milliy valyutaning barqarorligini ta’minlash choralarini ko‘radi;  bank tizimining barqarorligini ta’minlaydi, ushbu tizimning moliyaviy barqarorligini mustahkamlash, shuningdek sug‘urta, lizing va boshqa moliya institutlarini rivojlantirish bo‘yicha choralarni amalga oshiradi.

O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining byudjet sohasidagi vakolatlari  o’tgan moliya yili uchun Davlat byudjetining va davlat maqsadli jamg’armalari byudjetlarining ijrosi to’g’risidagi hisobotlarni tashqi audit o’tkazish hamda baholash uchun O’zbekiston Respublikasi Hisob palatasiga yuboradi;  Davlat byudjetining va davlat maqsadli jamg’armalari byudjetlarining tegishli davrdagi ijrosi to’g’risidagi hisobotlarni tasdiqlash uchun O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga taqdim etadi;  O’zbekiston Respublikasining Davlat byudjeti to’g’risidagi Qonuniga o’zgartish va qo’shimchalar kiritish haqidagi qonun loyihasini ko’rib chiqish uchun O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga kiritadi;  O’zbekiston Respublikasi respublika byudjetining qo’shimcha manbalaridan foydalanish to’g’risida qarorlar qabul qiladi;  O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining zaxira jamg’armasi mablag’laridan foydalanish to’g’risida qarorlar qabul qiladi;  birinchi darajali byudjet mablag’larini taqsimlovlariga O’zbekiston Respublikasi respublika byudjetidan ajratiladigan mablag’lar doirasida ikkinchi darajali byudjet mablag’larini taqsimlovchilarga ajratiladigan byudjet mablag’larining cheklangan miqdorlarini tasdiqlaydi.

»Byudjet Kodeksi» ning 25-moddasida O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining byudjet sohasidagi vakolatlari berilgan:  navbatdagi yil uchun O’zbekiston Respublikasining Davlat byudjeti to’g’risidagi qonun loyihasini va byudjetnomani ishlab chiqish jarayonini tashkil etadi hamda muvofiqlashtirib boradi;  birinchi va ikkinchi darajali byudjet mablag’larini taqsimlovchilar ro’yxatini tasdiqlaydi;  Davlat byudjeti to’g’risidagi qonun loyihasini va byudjetnomani ko’rib chiqish hamda tegishli xulosa taqdim etish uchun O’zbekiston Respublikasi Hisob palatasiga yuboradi;  byudjetnomani O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining palatalariga taqdim etadi;  Davlat byudjeti to’g’risidagi qonun loyihasini O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga kiritadi;  davlat boshqaruvi organlarining Davlat byudjetini va davlat maqsadli jamg’armalari byudjetlarini ijro etish borasidagi faoliyatini muvofiqlashtirib boradi hamda nazorat qiladi;  Davlat byudjetining va davlat maqsadli jamg’armalari byudjetlarining ijrosi to’g’risidagi hisobotlarni har chorakda ko’rib chiqadi; 15 452F20 03 02 241F15 08 01 16 27 29 01 2F 14 01 22 1B 1D 01 2F 01 22 09 01 15 2F 27 01 22 14

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT! 25

O'xshashlar

Moliyaviy nazoratni tashkil etish asoslari

Moliya organlari tomonidan moliyaviy nazoratni amalga oshirilishi

Bank muassasalarida moliyaviy nazoratni tashkil etish

Korxonalarda ichki moliyaviy nazoratni tashkil etish

Moliyaviy nazoratni tashkil qilishning turlari, shakl va usullari