Iqtisodiy o’sish - Iqtisodiyot - Slaydlar

Iqtisodiy o’sish

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1688.5 KB

Ko'chirib olish

27 dan 1 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy Iqtisodiy o’sisho’sish Bajardi : www.arxiv.uz

27 dan 2 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy o’sish. Iqtisodiy o’sish – iqtisodiyotda real daromadning (YaIM, YaMM yoki MD) oshishi hamda aholi jon boshiga real ishlab chiqarishning o’sishi. www.arxiv.uz

27 dan 3 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy o'sishning o’lchanishi: Iqtisodiyotda real ishlab chiqarishning absolyut qo’shimcha o’sishi D Yt = Yt - Yt - 1 Aholi jon boshiga real ishlab chiqarishning absolyut qo’shimcha o’sishi D yt = yt - yt Iqtisodiyotda real ishlab chiqarishning o’sish sur’atlari Yt = D Yt / Yt - 1 Aholi jon boshiga real ishlab chiqarishning o’sish sur’atlari yt = D yt / yt - 1 bu yerda t – vaqt indeksi www.arxiv.uz

27 dan 4 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy o’sishning turlari Ekstensiv Intensiv Odatda iqtisodiy o’sishga sabab bo’lgan omillarning ulushiga qarab bu o’sish asosan intensiv yoki ekstensiv deyiladi . Qo’shimcha resurslarni jalb qilish hisobiga amalga oshadi va jamiyatdagi o’rtacha unumdorlikni o’zgartirmaydi. . Ishlab chiqarishning mukammalroq omillar va texnologiyaning qo’llanilishi bilan bog’liq, ya’ni resurslar unumdorli gining o’sishi hisobiga amalga oshadi www.arxiv.uz

27 dan 5 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy o’sish omillari Ekstensiv Intensiv Kapital,mehnat, er va boshqa resurslar xarajatlarining o’sishi texnologik progress, t unumdorligining o’sishi, ishlab chiqarish imkoniyatlaridan samarali foydalanish www.arxiv.uz

27 dan 6 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy o’sish omillari Iqtisodiy o’sish omillari Ishlab chiqarish xarajatlarning pasayishiga, mehnat unumdor ligining o’sishiga sabab bo’lgan barcha omillar Tovar, mehnat, boshqa ishlab chiqarish omillar bozorlarining ishini takommilashtirish Iste’mol, investitsiya, davlat xarajatlari va sof eksport o’sishiga sabab bo’lgan barcha omillar (C+I+G+Xn) Milliy daromadMilliy daromad TaklifTaklif tomonidan tomonidan Taqsimlash Taqsimlash tomonidan tomonidan Talab Talab tomonidan tomonidan Ishlab chiqarish Ishlab chiqarish Taqsimlash Taqsimlash Ishlatish Ishlatish www.arxiv.uz

27 dan 7 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodi o’sish va turmush darajasining o’sishi o’rtasidagi bog’liqlik Aholi jon boshiga YaMMning o ’ sishi Aholi jon boshiga milliy daromadning o’sishi Turmush darajasining o’sishi www.arxiv.uz

27 dan 8 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish 2001 y. dunyo mamlakatlaridagi iqtisodiy o’sishning o’rtacha ko’rsatkichlari 1 Mamlakatlar guruhlari Aholi jon boshiga YaMM, $ XQP hisobi bilan aholi jon boshiga YaMM , $ 2000-2001 yy. YaIM o’rtacha yillik o’sishi, % Past daromadli mamlakatlar 430 2040 2.4 O’rta daromadli mamlakatlar, shu jumladan: 1850 5710 1.7 O’rta darajadan past bo’lganlar 1240 5020 3.3 O’rta darajadan yuqori bo’lganlar 4460 8730 -0,5 Yuqori daromadli mamlakatlar 26710 27680 0,6 Dunyo bo’yicha o’rta hisobda 5140 7570 0,2 1 Ma’lumotlar olingan manba: «Sustainable Development in a Dynamic World ” World Development Report, 2003”, World Bank 2 Xaridorlik qobiliyat pariteti. . www.arxiv.uz

27 dan 9 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy o’sish modellari Neoklassik: Neokeynsian : R.Solou, Y.Mid, A.Levis va boshq. R.Solou modelida aholining turmush darajasida va uning uzgarishida jamg’arma, mehnat resurslarning o’sishi va texnologik taraqqiyotning ta’siri aniqlanadi R.Xarrod, E.Domar va boshq. Xarrod-Domar modellida iqtisodiy o’sish daromad darajasi bilan belgilangan talab orqali tahlil qilinadi/ iqtisodiy o’sishining asosiy omili sifatida investitsiyalar qabul qilinadi, chunki darimad va darajasi jami talab kapital zariralariga bog’likdir www.arxiv.uz

27 dan 10 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Soloy modeli Daromadga ta’sir etuvchi omillar Soloy modelining dastlabki shartlari: - Mehnat va kapital bir birining o’rnini bosadi - Kapitalning me’yoriy unumdorligi kamayib boradi - Ko’lamning doimiy qaytimi xususiyati - Kapitalning ishdan chiqib ketish normasi doimiydir - Investitsion laglarning yo’qligi.Kapital К (jamg’armalar) Mehnat L (aholining o’sishi) Texnologiya (texnologik progress) www.arxiv.uz

27 dan 11 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish I. R. Soloy modelidagi Kapital omili Texnologiya va mehnat resurslarining hajmi o’zgarmas bo’lsa, taklif ko’lamdan doimiy qaytimiga ega bo’lgan ishlab chiqarish funksiyasi bilan tavsiflanadi: Y =F(K,L) y= f(k) ky y – 1 ishchiga to’g’ri keladigan ishlab chiqarish hajmi (mehnat unumdorligi) k – kapital bilan qurollanganlik darajasi (1 ishchiga to’g’ri keladigan kapital hajmi) k=K/L www.arxiv.uz

27 dan 12 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Texnologiya va mehnat resurslarining hajmi o’zgarmas holdagi talab y=c+i c=(1-s)y i=sy c – iste’mol normasi s – jamg’arma normasi i – investitsiyalar Ishlab chikarilgan mahsulotning iste’mol va investitsiya bo’lishini jamg’arma normasi (s) belgilaydi y MPK c= f(k) y i = sf(k) k www.arxiv.uz

27 dan 13 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Texnologiya va mehnat resurslarining hajmi o’zgarmas holda kapital zaxiralariga ta’sir etadigan omillar 1 ishchiga to’g’ri keladigan kapital zaxiralari (k) Investitsiyalar i=sy=sf(k) Amortizatsiya = k  k - i k    k ) k ( sf k      к – bir yil ichida 1 ishchiga to’g’ri keladigan kapital zaxiralarning o’zgarishi i – bir yilda 1 ishchiga to’g’ri keladigan investitsiyalar hajmi  - bir yil ichida kapitalning ishdan chiqib ketish normasi к – 1 ishchiga to’g’ri keladigan kapital zaxiralari www.arxiv.uz

27 dan 14 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Kapital bilan ta’minlanganlikning barqaror darajasiga (k*) quyidagi shartlarda erishiladi: при к=к*0k-ik  k I   0 k - i   0 k* - *) k ( sf    / *) k ( sf k*  k*- Kapital bilan ta’minlan- ganlikning barqaror darajasi investitsiya (I) Kapitalning ishdan chiqib ketishida teng k) (  к i,  к  i = sf(k) k 1 k * k 2 k www.arxiv.uz

27 dan 15 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Jamg’arma normasining oshishi B arqaror kapital bilan ta’minlanganlikning asosiy aniqlovchi jamg’arma normasidir. Jamg’arma normasining yuqoriroq darajasi kapital zaxiralarining va ishlab chiqarishning yuqori darajalarini ta’minlaydi. Jamg’arma normasining s1 dan s2 gacha oshishi investitsiya egri chizig’ining siljisida olib keladi i ,  к  к i 2 = s 2 f(k) i 1 = s 1 f(k) k * 1 k * 2 k www.arxiv.uz

27 dan 16 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Oltin qoida maksad : Iste’molning barqaror darajasi nima ? Barqaror holatidabir ishchida to’gri keladigan iste’mol darajasi ishlab chiqarish bilan kapitalning ishdan chiqib ketgan hajmi o’rtasidagi tarqqa teng bo’ladi Iste’molning maksimal Darajasi eg’a bo’lgan barqaror holatni ta’minlaydigan kapital zaxiralarning darajasi kapital zaxiralarning oltin darajasi (к**) deyiladi* k - f(k*) * c  y=c+I c=y-iIqtisodiy farovonlik Iste’molning maksimal darajasi www.arxiv.uz

27 dan 17 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iste’molning barqaror darajasi iste’mol hajmi maksimal lashtiradigan kapital bilan ta’minlanganlikning barqaror darajasi “Oltin qoida”ga muvofiq bo’lgan . “Oltin qoida”ga muvofiq bilan ta’minlanganlikning -k**, “Oltin qoida”ga muvufiq iste’mol - c** deb belgilanadi Agar kapital bilan ta’minlanganlikning barqaror darajasida quyidagi shart bajarilsa, unda iste’mol maksimal darajasiga erishadi:  MPKy* ,  к  k* k** k* c** www.arxiv.uz

27 dan 18 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish II. R. Soloy modelidagi Aholi (ishchi kuchi) omili Kapital zaxiralari o’zgarishining sabablari : 1. Investitsiyalar (i) kapital zaxiralarining o’sishida olib keladi 2. Kapitalning ishdan chiqib ketishi ( ) kapital zaxiralarining kamayishida olib keladi 3. Aholining (ishchi kuchining) o’sishi (n – aholining o’sish sur’ati ) kapital zaxiralarining kamayishida olib keladi k  к= i-  к - nk  к  sf(k)- (  + n)  Kapital bilan ta’minlanganlikning barqaror darajasi: k*=sf(k*)/  +n www.arxiv.uz

27 dan 19 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish O’zgarmas texnologiya sharoitida “Oltin qoida”ning ko’rinishi MPK=  +n MPK-  = n yoki “ Oltin qoida”ga muvofiq barqaror holatda kapitalning me’yoriy mahsulotdan kapital chiqib ketishi normasining ayirmasi (MPK-  ) aholi o’sishi sur’atida (n) teng www.arxiv.uz

27 dan 20 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Aholi o’sishining ta’siri Aholi o’sishi sur’atida (n) o’shishi aholi o’sishini va kapital ishdan chiqib ketishi ifoydaladigan egri chiziqni chapga suradi/ Yangi barqaror holatdagi kapital bilan ta’minlanganlik darajasi k*2 oldingizidan k*1 kamroq bo’ladi (k*1 > k*2 )    k 2 * k 1 * k k) n (2   k) n ( 1   )k(sf www.arxiv.uz

27 dan 21 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Ш. R. Soloy modelidagi t exnologik taraqqiyot omili texnologik taraqqiyot ini hisobga oldan ishlab chiqarish funksiyasining ko’rinishi quyidagicha : Y =F(,L* Е) Yangi ishlab chiqarish funksiyasida umumiy ishlab chiqarish hajmi Y kapital miqdoriga K hamda samarali ishchi kuchi miqdoriga L* Е bogliq ishchi kuchi L n -sur’ati bilan, har bir mehnat birligining samaradorligi Е g - sur’ati bilan o’sayotgani uchun , samaradani mehnat birligining umumiy miqdori L* Е n+g - surati bilan oshadi www.arxiv.uz

27 dan 22 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Texnologik taraqqiyot sharoitida kapital bilan ta’minlanganlikning o’rkarishi  к  sf(k)- (  + n + g )  Kapital bilan ta’minlanganlikning barqaror darajasi: к*=sf(k)/(  +n+g) Texnologik taraqqiyot sharoitida “Oltin qoida”ning ko’rinishi MPK=  +n+g MPK -  = n+gyoki Oltin qoidaga muvofiq barqaror holatda kapitalning me’yoriy mahsulotdan kapital chiqib ketishi normasining ayirmasi (MPK-  ) ishlab chikaradigan mahsulot hajmining o’sish suratida (n +g ) teng Oltin qoidaga darajasirng optimal deb hisoblanadi Agar MPK-  > n+g, unda s ko’paytirish kerak Agar MPK-  < n+g, unda s kamaytirish kerak www.arxiv.uz

27 dan 23 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Iqtisodiy o’sish omillarining umumiy unumdorligi Iqtisodiy osishining uchta manbasi, ya’ni kapital, mehnat miqdoriy hamda omillarining umumiy unumdorligidagi o]zgarishlarni kuzatish uchun quyidagi tenglama ishkatiladi :A A L L ) ( K K Y Y           1 Ishlab chiqarish hajmining o’sish sur’atlari = Kapital hissasi + Mehnat hissasi + Omillarning umumiy unumdorligi hissasi www.arxiv.uz

27 dan 24 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish R. Solou modelidagi xulosalar 1. Kapitalning o’ zi doimiy iqtisodiy o’ sishni ta’minlay olmaydi. 2. YAMMning doimiy o’ sishiga a h olining o’ sishi k o’ maklashishi mumkin. Ammo aіoli jon boshiga YAMMning va turmush darajasining o’ sishini bu omil ta’minlay olmaydi, chunki i q tisodiy o tning bar q aror darajasida h amda a h oli soni o’ say o tganda bir ishchiga t o’ Іri keladigan kapital va ishlab chi q arish іajmi o’ zgarmasdan turadi. Bundan tash q ari, a h oli o’ sishining yu q ori sur’atlari kapital bilan ta’minlanganligini va turmush darajasini pasaytiradi. 3. Fa q atgina texnologik tara qq iy o t turmush darajasining t o’ xtovsiz o’ sishini ta’minlaydi. www.arxiv.uz

27 dan 25 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish Xarrod – Domarning modeli Xarrod - Domar modelining dastlabki shartlari:  Mehnat va kapital bir birini o’rnini bosa olmaydi;  Daromad iste’mol va investitsiyalar yig’indisidan iborat;  Davlat xarajatlari ajratilmaydi;  Iqtisodiyot yopiqdir (sof eksport 0ga teng)  Investitsiya lagi 0 ga teng: investitsiyalar o’sha zahoti kapital o’sishiga aylanadi  Kapitalning ishdan chiqib ketishi mavjud emas;  Modeldagi ishlab chiqarish funksiyasi to’g’ri chiziq ko’rinishga ega: Y(t)=aL(t)+bK(f)+c  Mehnat taqchil resurs deb hisoblanmaydi;  Model texnologik taraqqiyotni hisobga olmaydi. www.arxiv.uz

27 dan 26 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish E. Domar modelining asosiy tenglamasiS I I Y Y      Domar modelida daromadning o’sish tezligi investitsiyalarga yoki kapitalning me’yoriy unumdorligi (  ) va jamg’arma normasiga (S) proporsionaldir: R.Xarrod modelining asosiy tenglamasi I * Y     daromadning oshishi (kamayishi) proporsional ravishda investitsiyalarning o’sishiga (kamayishiga) sabab bo’ladi Aqar I=S sharti bajarilsa, unda   S Y Y  S – jam g arma normasi Bu tenglama o’ sishning kafolatli sur’atini belgilaydi www.arxiv.uz

27 dan 27 slayd1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish1212 Mavzu Mavzu . . Iqtisodiy o’sishIqtisodiy o’sish R. Xarrod modelidagi o'sish sur’atlari Xarrod modelida aktiv aіolining o’ sishi va texnik tara qq iy o t darajasida mumkin b o’ lgan maksimal o’ sish sur’ati o’ sishning tabiiy sur’ati deyiladi. Agar h a q i q iy o’ sish sur’ati o’ sishning kafolatli va tabiiy sur’atlariga teng b o’ lsa, i q tisodiy o t ideal h olatda rivojlanadi. www.arxiv.uz

O'xshashlar

Tutash-avlodlar iqtisodiy o’sish modellari

Oziq-ovqat samaradorligi-iqtisodiy o’sish omili sifatida

Iqtisodiy o’sish - umumiy tavsifi neokeynscha va neoklassik modellari

Dunyo aholisi soni o’sish dinamikasi

Iqtisodiy indekslar