Huquq normalarini sharhlash - Huquqshunoslik - Slaydlar

Huquq normalarini sharhlash

Yuklangan vaqt:

07.05.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

145.572265625 KB

Ko'chirib olish

Huquq normalarini sharhlash

SEMINAR REJASI: • Huquq normalarini sharhlash tushunchasi va turlari • Rasmiy va norasmiy sharhlash • Huquq normasini sharhlash usullari • Huquq normalarini hajmiga ko’ra sharhlash • Huquq normalarini sharhlash hujjatlari

HUQUQ NORMALARINI SHARHLASH TUSHUNCHASI VA TURLARI Sharhlash – muayyan aqliy- irodaviy, tashkiliy jarayon bo’lib, u o’z ichiga 2 ta mustaqil jihatni, ya’ni anglab olish va tushuntirishni qamrab oladi Huquq normalarini sharhlash – bu huquq normalarining maqsadi, mazmun va mohiyatini aniqlash hamda tushuntirishga yo’naltirilgan faoliyat

HUQUQ NORMALARINI SHARHLASH TUSHUNCHASI VA TURLARI Huquq normalarini sharhlashning xususiyatlari: Mazkur faoliyat natijasida har qanday yozma manbalarning emas, balki huquq normalarining mazmun va mohiyati sharhlanishi Huquq normalarini sharhlash huquqiy tartibga solishning zaruriiy sharti sifatida maydonga chiqishi Qonunda belgilangan hollarda mazkur faoliyat vakolatli davlat organlari tomonidan amalga oshirishi Sharhlash natijalariga majburiylik tusi beriladigan bo’lsa, maxsus huquqiy (sharhlash) hujjatlar bilan mustahkamlab qo’yilishi

RASMIY VA NORASMIY SHARHLASH Tushuntirish natijasida kelib chiqadigan yuridik oqibatlariga ko’ra: rasmiy va norasmiy sharhlash Rasmiy sharhlash: normativ va kazual Normativ sharhlash: autentik sharhlash (aktni chiqargan organ tomonidan amalga oshirilishi) hamda legal sharhlash (vakolatli subyekt tomonidan) Kazual sharhlash – rasmiy hisoblansada, u umummajburiy xarakterga ega bo’lmaydi va muayyan hodisaga nisbatan huquq normasini qo’llash jarayonida amalga oshirishi

RASMIY VA NORASMIY SHARHLASH Norasmiy sharhlashnin g turlari: Ilmiy (doktrinal) sharhlash Malakali (professional) sharhlash Oddiy sharhlash

HUQUQ NORMASINI SHARHLASH USULLARI Huquq normasini sharhlash usullari – bu huquq normasining mazmuni va mohiyati hamda unda aks etgan huquq ijodkorining irodasini anglash imkonini beradigan usul va vositalar majmuidir

HUQUQ NORMASINI SHARHLASH USULLARI Sharhlash usullari: Grammatik usul – til qoidalari Tizimli sharhlash – tegishli munosabatni tartibga soluvchi barcha normativ-huquqiy hujjatlar doirasi mazmunan sharhlanishi hamda “qonunchilikka asosan”, “qonun hujjatlarida belgilangan tartibda”, “qonun hujjatlariga muvofiq” degan jumlalarning mazmun-mohiyati ochib berilishi Mantiqiy usul – qonunning asl mohiyati hamda mantiqiy sharhlash orqali aniqlangan mohiyat

HUQUQ NORMASINI SHARHLASH USULLARI Tarixiy-siyosiy usul – tarixiy hamda siyosiy shart-sharoitlar, qabul qilish maqsadi, vujudga kelishiga sabab bo’lgan ijtimoiy- siyosiy vaziyat, joyi, vaqti va NHHni qo’llash amaliyotini aniqlab olish, davlat manfaatlarini himoya qilish Funksional usul – huquq normasini tatbiq etiladigan shart-sharoit va omillarga asoslanib qilinadigan sharhlash (baholovchi atamalar) Maxsus-yuridik usul – yuridik terminlar

HUQUQ NORMALARINI HAJMIGA KO’RA SHARHLASH Huquq normalarini aynan sharhlash Kengaytirilgan sharhlash – “va hokazo”, “va boshqalar” degan so’zlar uchrashi Cheklangan sharhlash

HUQUQ NORMALARINI SHARHLASH HUJJATLARI Huquq normalarini sharhlash hujjatlari xususiyatlari: U yangi huquq normalari yaratmasligi, ularni bekor qilmasligi va amaldagi huquq normalariga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritmasligi Mazkur hujjatlar amaldagi huquq normalarini aniqlashtirishi, ularni qanday tushunish va qo’llash lozimligini ko’rsatib berishi

HUQUQ NORMALARINI SHARHLASH HUJJATLARI Ushbu hujjatlar mustaqil ahamiyatga ega bo’lmasdan, balki o’zi sharhlayotgan huquq normalari bilan birgalikda amalda bo’lishi Mazkur hujjatlar sharhlanayotgan huquq normalari bilan tartibga solinadigan subyektlar xatti-harakatlariga emas, balki ularni qo’llayotgan organlarga qaratilgan bo’lishi Huquq normalarini rasmiy sharhlash aktlari majburiy xarakterga ega bo’lishi , chunki ularni qabul qilgan davlat organlari va mansabdor shaxslar davlat hokimiyati vakolatiga egaligi

HUQUQ NORMALARINI SHARHLASH HUJJATLARI Huquq normalarini sharhlash hujjatlari quyidagi mezonlar bo’yicha tasniflanadi: Huquq sohalari bo’yicha Qabul qilayotgan subyektga ko’ra (autentik va legal) Ifoda etish shakliga ko’ra: yozma Yuridik ahamiyati bo’yicha (normativ va kazual)

E ’ T I B O R I N G I Z U C H U N T A S H A K K U R ! ! !

O'xshashlar

Huquqni sharhlash

Huquq shakllari

Huquq tizimi

Huquq normalari

Ma’muriy huquq