Huquq ijodkorligi 2 - Huquqshunoslik - Slaydlar

Huquq ijodkorligi 2

Yuklangan vaqt:

07.05.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

231.2119140625 KB

Ko'chirib olish

HUQUQ IJODKORLIGI

SEMINAR REJASI: • Huquq ijodkorligi – huquq yaratishning murakkab jarayoni sifatida • Huquq ijodkorligi tushunchasi, turlari va prinsiplari • Qonun ijodkorligi jarayoni tushunchasi va bosqichlari • Huquq ijodkorligi jarayonida yuridik texnikaning roli • O’zbekistonda qonun ijodkorligi jarayonining o’ziga xos xususiyatlari

HUQUQ IJODKORLIGI – HUQUQ YARATISHNING MURAKKAB JARAYONI SIFATIDA Huquq ijodkorligi jamiyat va davlatning huquqiy ehtiyojlarini aniqlash va baholash vakolatli subyektlarning normativ-huquqiy hujjatlarini belgilangan tartibda shakllantirish va qabul qilish

HUQUQ IJODKORLIGI – HUQUQ YARATISHNING MURAKKAB JARAYONI SIFATIDA Huquq ijodkorligining murakkab jarayon ekanligi quyidagilarda namoyon bo’ladi: Huquqiy tartibga solishni talab etadigan ijtimoiy munosabat, vaziyat yoki jarayon ni anglash, o’rganish va tahlil etish Muayyan normativ- huquqiy hujjatni qabul qilish vakolatiga ega bo’lgan organ yoki mansabdor shaxs (subyekt)ni aniqlash Qabul qilinishi nazarda tutilayotgan aktning shaklini tanlashTegishli protsedura doirasida normativ- huquqiy hujjatni tayyorlash, qabul qilish, unga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritish yoki bekor qilishQabul qilingan normativ- huquqiy hujjatni huquq subyektlari e’tiboriga yetkazish

HUQUQ IJODKORLIGI – HUQUQ YARATISHNING MURAKKAB JARAYONI SIFATIDA Huquq ijodkorligi jarayoni Huquq ijod etuvchi organlarning normativ hujjat loyihasini tayyorlash bo’yicha harakatlari Normativ hujjatni chiqarish bo’yicha harakatlar

HUQUQ IJODKORLIGI TUSHUNCHASI, TURLARI VA PRINSIPLARI Huquq ijodkorligi – bu, eng avvalo, vakolatli davlat organlarining normativ- huquqiy hujjatlarni yaratish, ularga o’zgartirish kiritish yoki ularni bekor qilishga qaratilgan faoliyati Prinsip – biror nazariya, ta’limot, dunyoqarash va shu kabilarning dastlabki, asosiy qonun-qoidasi, faoliyat uchun asos qilib olinadigan bosh g’oya, qonun-qoida

HUQUQ IJODKORLIGI TUSHUNCHASI, TURLARI VA PRINSIPLARI Huquq ijodkorligi turlari: Bevosita huquq ijodkorligi (umumxalq referendumi, bevosita xalq ijodkorligi) Davlat organlarining huquq ijodkorligi (Oliy Majlis, Vazirlar Mahkamasi, vazirliklar va boshqalar) Alohida mansabdor shaxslarning huquq ijodkorligi (Prezident, vazirlar, hokimlar va boshqalar) Mahalliy davlat hokimiyati organlarining huquq ijodkorligi Amal qilish sohasi bo’yicha ichki va tashqi hujjatlar

HUQUQ IJODKORLIGI TUSHUNCHASI, TURLARI VA PRINSIPLARI Huquq ijodkorligi prinsiplari: Ilmiylik (ilmiy strategiya hamda ilmiy tavsiya) hamda huquqni qo’llash bilan bog’liqligi Professionalizm QonuniylikDemokratizm (xalqchilligi) Oshkoralik Tezkorlik

HUQUQ IJODKORLIGI TUSHUNCHASI, TURLARI VA PRINSIPLARI Huquq ijodkorligi jarayonida davlat faoliyatining funksiyalari: Qonunlar, boshqa huquqiy hujjatlar loyihasini tayyorlash Amaldagi qonunchilikni yangilash Uni ijtimoiy taraqqiyot ehtiyojlariga doimo moslashtirib turishEskirgan huquqiy normalarni bekor qilib borishHuquqda hal etilmagan jabhalar, bo’shliq (probel)ni to’ldirib borish Qonunchilikni tartibga keltirish, bir tizimga solish (sistemalashtirish)

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI Qonun – bu vakolatli davlat organi tomonidan yoki referendum o’tkazish yo’li bilan belgilangan tartibda qabul qilinadigan, oliy yuridik kuchga ega bo’lgan, eng muhim va barqaror ijtimoiy munosabatlarni tartibga solishga qaratilgan normativ-huquqiy hujjatQonun ijodkorligi jarayoni – qonun chiqaruvchi hokimiyat organining qonunchilikda belgilangan tartibda qonunlar yaratishga, amaldagi qonunlarga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritishga qaratilgan, shuningdek eskirgan qonunlarni bekor qilish borasidagi harakatlari yig’indisi bo’lib, u qonun bilan tartibga solinishi zarur bo’lgan munosabatlarni aniqlash, qonun loyihasini tayyorlash, uni muhokama etish, qabul qilish va e’lon qilishni o’z ichiga oladiQonun ijodkorligi jarayoni – qonun chiqaruvchi hokimiyat organining o’z vakolatidan kelib chiqqan holda qonunni qabul qilish, uni o’zgartirish yoki jamiyat hayotida uzoq muddat davomida amalda bo’lib, ijro etilishi odatiy holga aylangan odat, axloq yoki boshqa ijtimoiy normalarni sanksiyalashga qaratilgan faoliyati

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI Qonunni imzolash va e’lon qilishQonunni qabul qilishQonun loyihasi muhokamasiQonunchilik tashabbusiQonun chiqarish jarayoni bosqichlari:

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI Qonunchilik tashabbusi huquqi – Konstitutsiyada belgilangan vakolatli organlar, tashkilotlar va shaxslar tomonidan muayyan qonun loyihasini yoki yangi qonunni qabul qilish to’g’risida, shuningdek, amaldagi qonunni o’zgartirish yoxud uni bekor qilish to’g’risidagi taklifni Oliy Majlis e’tiboriga taqdim etilishi va parlamentning bu masalani belgilangan tartibda ko’rib chiqish haqida tegishli qaror qabul qilishdir O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 83-moddasi O’zbekiston Respublikasining 2006-yil 11-oktabrdagi “Qonunlar loyihalarini tayyorlash va O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga kiritish tartibi to’g’risida”gi O‘RQ-60-son Qonun 3- moddasi

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI Qonunchilik tashabbusi huquqi subyektlari: O’zbekiston Respublikasi Prezidenti O’z davlat hokimiyatining oliy vakillik organi orqali Qoraqalpog’iston Respublikasi Qonunchilik palatasi deputatlari O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy sudi O’zbekiston Respublikasi Oliy sudi

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI O’zbekiston Respublikasining 2003-yil 29-avgustdagi “O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining reglamenti to’g’risida”gi 522-II-son Qonun 15-modda O’zbekiston Respublikasining 2003-yil 29-avgustdagi “O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining reglamenti to’g’risida”gi 523-II-son Qonun 11-modda

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI Qonunchilik palatasi qonun loyihasini, qoida tariqasida, uch o‘qishda ko‘rib chiqadi. Qonun loyihasini Qonunchilik palatasi majlislarida birinchi o‘qishda ko‘rib chiqish chog‘ida uni qabul qilish zarurati, qonun loyihasining konsepsiyasi, uning O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlariga muvofiqligi, shuningdek qonunni amalga oshirish bilan bog‘liq xarajatlar hamda moliyalashtirish manbalari to‘g‘risidagi masala muhokama qilinadi. Qonun loyihasini Qonunchilik palatasi tomonidan ikkinchi o‘qishda ko‘rib chiqish chog‘ida muhokama uning nomi, muqaddimasi (agar mavjud bo‘lsa), har bir moddasi bo‘yicha alohida-alohida o‘tkaziladi. Uchinchi o‘qishda qonun loyihasi muhokama qilinmasdan to‘laligicha ovozga qo‘yiladi. Qonun loyihasi birinchi yoki ikkinchi o‘qishda qabul qilingan taqdirda, mas’ul qo‘mitaning taklifiga binoan qonunni keyingi o‘qishlar tartib-taomilini istisno etgan holda qabul qilish to‘g‘risidagi masala ovozga qo‘yilishi mumkin.

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 84-modda: Qonun Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilinishi Kelishuv komissiyasi (zaruratga ko”ra) Senat tomonidan ma’qullanishi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan imzolanishi (promulgatsiya qilish) Qonunda belgilangan tartibda rasmiy nashrlarda e’lon qilinishi (promulgatsiya)

QONUN IJODKORLIGI JARAYONI TUSHUNCHASI VA BOSQICHLARI Ahamiyati va yuridik kuchi bo’yicha: konstitutsiyaviy, joriy va oddiy qonunlar Ko’lami va obyektiga ko’ra: umumiy va maxsus qonunlar Davlat va nodavlat tashkilotlar hujjatlari

HUQUQ IJODKORLIGI JARAYONIDA YURIDIK TEXNIKANING ROLI Yuridik texnika – bu vakolatli davlat organlari va mansabdor shaxslar tomonidan normativ-huquqiy hujjatlarni ishlab chiqish, qabul qilish, rasmiylahtirish, amaldagilarga tegishli o’zgartish va qo’shimchalar kiritish, eskilarini bekor qilishda hamda individual yuridik hujjatlar, ya’ni huquqni qo’llash hujjatlarini qabul qilish jarayonida foydalaniladigan uslublar, usullar, yo’llar va vositalar, shuningdek, amaliy ko’nikmalar majmuidan iborat Aniqlik, lo’ndalik va uslubiy jiddiylik Mavxum (umumiy shakllarda) va chalkash (muayyan shart-sharoitlar mavjudligiga bog’lanishi) usullar

E’TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR !!!

O'xshashlar

Huquq ijodkorligi

Huquq shakllari

Huquq tizimi

Huquq normalari

Ma’muriy huquq