Fuqarolik huquqida bitimlar - Huquqshunoslik - Slaydlar

Fuqarolik huquqida bitimlar

Yuklangan vaqt:

30.05.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

135.4365234375 KB

Ko'chirib olish

Mavzu: FUQAROLIK HUQUQIDA BITIMLAR (FKning 101-128 – moddalari) 05/30/2024 1

1. Bitimlar tushunchasi va turlari. 2. Bitimlarning muddatlari va shartli bitimlar. 3. Bitim shakllari. 4. Birja bitimlari. 5. Bitimlarni huquqiy sanalish shartlari. 6. O’z-o’zidan huquqiy sanalmaydigan bitim turlari va ularning oqibatlari. 7. Nizoli bitimlar va ularning turlari. 05/30/2024 2

05/30/2024 3Asosiy adabiyotlar: 1. Zokirov I.B. O’zbekiston Respublikasining «Fuqarolik huquqi». Darslik. Т.: TDYUI, 2006. 2. Zokirov I., Oklyulov O., Baratov M. va boshqalar. «Mulk huquqi». Darslik. Т.,TDYUI, 2006. Qo’shimcha adabiyotlar: 3. Abdusalomov va boshqalar. O’zbekiston Respublikasining fuqarolik huquqi. Т., TDYUI, 1999. 4. Raxmankulov X.R. "Эволюция права собственности" Т. Adolat 1995. 5. Белов В.А. Гражданское право. М., «Центр Юр-Инфор» 2002. Me’yoriy hujjatlar: 9. O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. Т.: «O’zbekiston», 2003. 10. O’zbekiston Respublikasining Fuqarolik kodeksi. - Т.: «O’zbekiston», 2003. 11. O’zbekiston Respublikasi Notariat to’g’risidagi qonuni. 1997. 12. Birjalar va birja faoliyati to’g’risidagi O’zbekiston Respublikasi qonuni. 1992.

Huquqiy belgilariga ko’ra bitimlar: Bir tomonlama Ikki tomonlama Ko’p tomonlama 05/30/2024 4

05/30/2024 5Bir tomonlama bitimdan faqat bir tomonninggina erki ifodalanadi, huquq va majburiyat faqat bir tomonning irodasi bo’yichagina vujudga keladi, o’zgaradi yoki bekor bo’ladi. Masalan: vasiyat, merosdan vos kechish, ishonch qog’ozi berish.

05/30/2024 6Ikki tomonlama bitimlar har ikki tomonning erkiga muvofiq tuziladi. Bunday bitimlar – shartnomalardir. Ikki tomonlama bitimga oldi-sotdi, mulk ijarasi, sug’urta va boshqashartnomalar kiradi.

05/30/2024 7Ko’p tomonlama bitimlarda uch va undan ortiq shaxslarning erklari ifodalanadi. Ko’ptomonlama bitimga oddiy shirkat shartnomasi misol bo’ladi. Ko’p tomonlama bitimlarham ikki tomonlama bitimlar singari o’zaro kelishuvlar, ya’ni shartnomalardir.

05/30/2024 8Muqobil ijroning bo’lish yoki bo’lmasligiga ko’ra: Haq baravariga ko’ra tuziladigan bitimlar Tekinga tuziladigan bitimlar

05/30/2024 9Haq baravariga tuziladigan bitimlar bo’yicha tomonlardan har biri qarshi tomon foydasiga muayyan bir mulkni topshirish, pul to’lash, ishni bajarish bironta xizmat ko’rsatish singari harakatlarniqilish majburiyatini oladi. Masalan: sotuvchi pul evaziga ma’lum mulkni topshiradi .

05/30/2024 10Tekin, ya’ni haq to’lanmay tuziladigan bitimlar asosida tomonlardan birigina ikkinchi tomon foydasiga biron bir harakat qilish majburiyatini oladi. Bu yerda qarshi ijro yo’q. Masalan: hadya, foizzis qarz, mulkdan tekin foydalanish to’g’risidagi shartnomalar.

05/30/2024 11Ijro etilishiga ko’ra: Real bitimlar Konsensual bitimlar

05/30/2024 12 Real bitim – o’zaro kelishuvga muvofiq ashyolar yoki pulni topshirish paytrida huquq va majburiyatni vujudga keltiradigan bitimga aytiladi. Masalan: qarz, Omonat, yuk tashish shartnomalari.

05/30/2024 13Konsensual bitim – huquq va majburiyatlarni o’zaro kelishish va bunday kelishuvni lozim tartibda rasmiylashtirish paytida vujudga keltiradigan bitimga aytiladi. Masalan : ijara, mahsulot yetkazib berish, pudrat, kontraktatsiya shartnomalari.

05/30/2024 14Bitimlarning muddatlari Huquq subyektlari o’rtasida tuziladigan bitimlar muayyan muddatlarda ijro etiladi va bekor bo’ladi. Agar bitimda huquq va majburiyatlarning vujudga kelishi yoki bekor bo’lishi vaqti ko’rsatilgan bo’lsa, bitimlar muddatli hisoblanadi.

Bitimlarda muddatlar quyidagicha: Ma’lum kun, oy, yil bilan; Ma’lum vaqtning o’tishi bilan; Ma’lum bir voqea yuz berishi bilan belgilanadi. 05/30/2024 15

05/30/2024 16Shartli bitimlar Shartli bitim – taraflar o’rtasida tuziladigan bitimning amalga oshirilishi yoki bekor bo’lishi, biron bir shartga bog’lab qo’yilishiga aytiladi.

05/30/2024 17Shartli bitimlar ikki xil ko’rinishda bo’ladi Sharti kechiktirilgan; Bekor bo’lish sharti bilan tuzilgan bitimlar.

05/30/2024 18Bitim shakllari Bitim tuzishda erkni ifodalash usuliga bitim shakli deb aytiladi

05/30/2024 19Bizning qonunchiligimiz bo’yicha bitimlar quyidagi shakllarda tuziladi Og’zak i Oddiy yozmaNotarial tasdiqlan gan

05/30/2024 20Birja bitimlari Birja – avvaldan tayinlanadigan manzil va vaqtda belgilangan qoidalar asosida ochiq savdo-sotiq o’tkazish orqali birja tovarlari bilan erkin ulgurji savdo qilish uchun shart-sharoitlar yaratuvchi yuridik shaxsdir.

05/30/2024 21Birjada quyidagi bitimlar amalga oshiriladi: Mavjud tovarlarning oldi-sotdi bitimlari Forvard bitimlar Fyuchers bitimlar Opsion bitimlar

05/30/2024 22Birja bitimlari boshqa bitimlardan quyidagilar bilan farq qiladi: 1. Faqat birja savdosi jarayonida tuziladi. 2. Bitimning obyekti bo’lgan tovar yoki qimmatli qog’oz albatta birja tomonidan ijozat berilgan bo’lishi lozim. 3. Birja bitimlari birja a’zolari yoki brokerlar tomonlarida tuziladi. 4. Birja bitimlari birja ro’yxatidan o’tkaziladi va notarial tasdiqlashni nazarda tutmaydi. 5. Birjada tuzilgan forvard, fyuchers va opsion bitimlarni ijrosi va uni ijro qilinmaganligi xususida birga kafolat berishi lozim.

05/30/2024 23Bitimlarning haqiqiy sanalish shartlari Birinchidan, bitimlarning mazmuni qonunga va qonun asosida chiqarilgan aktlarga, umuminsoniy qoidalarga muvofiq bo’lishi; Ikkinchidan, bitimlarni tuzuvchi shaxslar muomala layoqatiga ega bo’lishlari; Uchinchidan, bitimlar ko’rinish uchungina tuzilmay, balkichindan ham yuridik oqibat tug’dirish maqsadida tuzilgan bo’lishi; To’rtinchidan, notarial guvohlantirishi yoki davlat ro’yxatidan o’tkazilishi lozim bo’lgan bitimlar haqiqiy sanalmasligi xavfi ostida qonun bilan talab qilingan shaklda rasmiylashtirilishi kerak.

05/30/2024 24O’z-o’zidah haqiqiy sanalmaydigan bitimlarning huquqiy oqibatlari 1. Bitim tuzuvchilarning har qaysisida g’araz niyat bo’lsa, har ikki taraf tomonidan bajarilgan bitim yuzasidan olingan hamma narsalar undirilib, davlat daromadiga o’tkaziladi; 2. Bitim faqat bir taraf tomonidan bajarilganida esa, Ikkinchi tarafdan uning olgan hamma narsasi va uning evaziga birinchi tarafga to’lashi lozim bo’lgan narsalari undirilib, davlat daromadiga o’tkaziladi; 3. Bitimlar tuzishda bir tarafdagina g’araz bo’lgan taqdirda, uning bitim bo’yicha olgan hamma narsasi ikkinchi tarafga qaytarib berilishi lozim, ikkinchi taraf olgan yoki bitimning ijrosi evaziga olishi lozim bo’lgan narsalar undirilib, davlat daromadiga o’tkaziladi.

05/30/2024 25Nizoli bitimlar Nizoli bitimlar jumlasiga, o’z harakatlarining ahamiyatini tushuna olmaydigan yoki ularni boshqara olmaydigan fuqaro tomonidan tuzilgan (FK, 121 – modda) yanglishish ta’sirida tuzilgan (FK, 122 – modda), aldash, qo’rqitish bir taraf vakilining ikkinchi taraf bilan yomon niyatda kelishuvi yoki og’ir holatlar yuz berishi ta’sirida tuzilgan (FK, 123 – modda), muomala layoqati cheklangan fuqaro tomonidan tuzilgan (FK, 120 – modda), yuridik shaxs huquqiy layoqatidan tashqariga chiqadidan bitimlar (FK, 125 – modda) kiradi.

O'xshashlar

Bitimlar

Bitimlar

Rim huquqida shartnomalar

Rim huquqida shaxslar tushunchasi

Rim huquqida oilaviy-huquqiy munosabatlar