Al-Beruniy va Abu Nasr Farobiyning algebra faniga oid ishlari - Algebra - Slaydlar

Al-Beruniy va Abu Nasr Farobiyning algebra faniga oid ishlari

Yuklangan vaqt:

23.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

284.5 KB

Ko'chirib olish

Al-Beruniy va Abu Nasr Farobiyning algebra faniga oid ishlari REJA:REJA: 11 .ABU NASR FAROBIYNING HAYOTI..ABU NASR FAROBIYNING HAYOTI. 22 .ABU NASR FAROBIYNING ASARLARI..ABU NASR FAROBIYNING ASARLARI. 33 .AL-BERUNIYNING HAYOT YO’LI..AL-BERUNIYNING HAYOT YO’LI. 44 .AL-BERUNIYNING ALGEBRA FANIGA.AL-BERUNIYNING ALGEBRA FANIGA OID ASARLARI.OID ASARLARI.

ABU NASR FAROBIY Abu Nasr Muhammad ibn Abu Nasr Muhammad ibn Nuhammad ibn Uzlug’ ibn Nuhammad ibn Uzlug’ ibn Tarxon Farobiy 873 yilda Aris Tarxon Farobiy 873 yilda Aris daryosi Sirdaryoga daryosi Sirdaryoga quyiladigan yerda(hozirgi quyiladigan yerda(hozirgi Toshkentdan taxminan 200 Toshkentdan taxminan 200 km shimoliy-g’arbda) Farob km shimoliy-g’arbda) Farob degan joyda tug’ilgan. Farob degan joyda tug’ilgan. Farob keyinchalik O’tror degan keyinchalik O’tror degan nom olgan. Farobiy turkiy nom olgan. Farobiy turkiy qabilalardan bo’lgan oilada qabilalardan bo’lgan oilada tug’ilgan va boshlang’ich tug’ilgan va boshlang’ich ma’lumotni turkiy tilda ma’lumotni turkiy tilda olgan.olgan.

FAROBIY HAQIDA MA’LUMOT FAROBIY HAQIDA MA’LUMOT Farobiy yashagan davrda O‘rta Osiyoda feodal urushlar Farobiy yashagan davrda O‘rta Osiyoda feodal urushlar avjga chiqqan, ilm va ma’rifat e’tiborsiz qolgan edi. avjga chiqqan, ilm va ma’rifat e’tiborsiz qolgan edi. Shu sababli ko’p olimlar Arab halifaligining markaziy Shu sababli ko’p olimlar Arab halifaligining markaziy shaharlariga masalan Bog’dod shahriga borib o’z shaharlariga masalan Bog’dod shahriga borib o’z bilimlarini oshirishga harakat qilgan edilar. Forobiy shu bilimlarini oshirishga harakat qilgan edilar. Forobiy shu maqsad bilan Bog’dodga jo’naydi. Bog’dod yirik maqsad bilan Bog’dodga jo’naydi. Bog’dod yirik markaziy shahar bo’lib, unda turli xalq vakillarini markaziy shahar bo’lib, unda turli xalq vakillarini uchratish, ilmning juda ko’p sohalariga doir kitoblarini uchratish, ilmning juda ko’p sohalariga doir kitoblarini topish mumkin bo’lgan. Farobiy Bog’dodda tashkil topish mumkin bo’lgan. Farobiy Bog’dodda tashkil etilgan “Baytul-Hikmat”da halifalikni turli o’lkalaridan etilgan “Baytul-Hikmat”da halifalikni turli o’lkalaridan jumladan O’rta Osiyodan kelgan yirik olimlar bilan birga jumladan O’rta Osiyodan kelgan yirik olimlar bilan birga hamkorlik qildi, ulardan ko’p ilmlarni o’rgandi. hamkorlik qildi, ulardan ko’p ilmlarni o’rgandi.

Farobiy ilmlarni o’rganishda diniy e’tiqodlarga Farobiy ilmlarni o’rganishda diniy e’tiqodlarga rioya qilmaydi, u tip va mantiq ilmini Harron rioya qilmaydi, u tip va mantiq ilmini Harron shahriga borib nasroniy tabib Yuxanna ibn shahriga borib nasroniy tabib Yuxanna ibn Qunnoyidan hikmat va yunon tilini nasroniy Abu Qunnoyidan hikmat va yunon tilini nasroniy Abu Bashar Mattodan o’rgandi. Forobiy matematika va Bashar Mattodan o’rgandi. Forobiy matematika va mantiq ilmiga juda ko’p qiziqdi. U turli tillarni mantiq ilmiga juda ko’p qiziqdi. U turli tillarni o’rganish bilan shug’ullanib arab tilini ham o’rganish bilan shug’ullanib arab tilini ham Bog’dodda o’rgandi. Farobiy dariy(fors-tojik) yunon Bog’dodda o’rgandi. Farobiy dariy(fors-tojik) yunon suryoniy kabi ko’p tillarni bilgan.suryoniy kabi ko’p tillarni bilgan. Farobiy o’sha davrlarda matematika fanining Farobiy o’sha davrlarda matematika fanining bir tarmog’i hisoblangan muzika bilan ko’p bir tarmog’i hisoblangan muzika bilan ko’p shug’ullanadi. Meditsina sohasida ish olib borib, uni shug’ullanadi. Meditsina sohasida ish olib borib, uni yaxshi egallaydi. Farobiy ayniqsa falsafa bilan ko’p yaxshi egallaydi. Farobiy ayniqsa falsafa bilan ko’p shug’ullanadi, bu fanni chuqur o’rganish uchun shug’ullanadi, bu fanni chuqur o’rganish uchun boshqa fanlardan foydalanadi. boshqa fanlardan foydalanadi.

xx -asr boshlarida feodal urushlar va sinfiy kurash -asr boshlarida feodal urushlar va sinfiy kurash avj olib Bog’dodda notinchlik vujudga avj olib Bog’dodda notinchlik vujudga keladi.Reaksion ruhoniylarning ta’siri keladi.Reaksion ruhoniylarning ta’siri kuchayadi.Bular natijasida Forobiyning yashash kuchayadi.Bular natijasida Forobiyning yashash sharoiti qiyinlashadi.Farobiy 941 yilda o’sha sharoiti qiyinlashadi.Farobiy 941 yilda o’sha davrning markaziy shaharlaridan bo’lgan davrning markaziy shaharlaridan bo’lgan Damashqqa keladi.Bu shaharda Farobiy jismoniy Damashqqa keladi.Bu shaharda Farobiy jismoniy mehnat bilan shug’ullanib kun kechirishga majbur mehnat bilan shug’ullanib kun kechirishga majbur bo’ladi. bo’ladi. Manbalarda yozilishicha Farobiy Damashq Manbalarda yozilishicha Farobiy Damashq chekkasida oddiy bog’bon bo’lib ishlagan,u kechalari chekkasida oddiy bog’bon bo’lib ishlagan,u kechalari ilmiy ish bilan shug’ullanib,risolalar yozgan va chiroq ilmiy ish bilan shug’ullanib,risolalar yozgan va chiroq sotib olishga puli bo’lmaganidan,qorovul chirog’idan sotib olishga puli bo’lmaganidan,qorovul chirog’idan foydalangan.Mana shunday sharoitda Farobiy foydalangan.Mana shunday sharoitda Farobiy 942yildaBog’dodda boshlagan eng katta asari ,,Fozil 942yildaBog’dodda boshlagan eng katta asari ,,Fozil shahar aholilarining fikrlari’’ nomli kitobini shahar aholilarining fikrlari’’ nomli kitobini Damashqda tamomlaydi.Damashqda tamomlaydi.

Farobiy fazilatli va saxovatli bo’lgan,boylik va Farobiy fazilatli va saxovatli bo’lgan,boylik va mansab bilan qiziqmagan,oz bilan mansab bilan qiziqmagan,oz bilan qanoatlanib,imkonyati bo’lganda mehnatkash qanoatlanib,imkonyati bo’lganda mehnatkash odamlarga yordam berishga tayyor turgan,erkin odamlarga yordam berishga tayyor turgan,erkin tabiatli,kamtar va dilkash,yoqimli suhbatdosh kabi eng tabiatli,kamtar va dilkash,yoqimli suhbatdosh kabi eng oliyjanob insoniy fazilatlarga ega bo’lgan.Farobiy oliyjanob insoniy fazilatlarga ega bo’lgan.Farobiy hayoti,tabiat go’zalliklarini,suhbat va muzikani hayoti,tabiat go’zalliklarini,suhbat va muzikani sevuvchi,ruhoniylardan uzoqda,ularning diniy aqidalari sevuvchi,ruhoniylardan uzoqda,ularning diniy aqidalari bilan hisoblashishni zarur deb bilmagan,ayrim hollarda bilan hisoblashishni zarur deb bilmagan,ayrim hollarda diniy e’tiqodlarga qarshi fikrlarni olg’a surishdan diniy e’tiqodlarga qarshi fikrlarni olg’a surishdan qo’rqmagan,o’sha zamonning eng progressiv olimi qo’rqmagan,o’sha zamonning eng progressiv olimi bo’lgan.bo’lgan. Farobiy hayoti va shaxsi haqida juda ko’p tarixiy Farobiy hayoti va shaxsi haqida juda ko’p tarixiy manbalarda har xil hikoyalar va habarlar manbalarda har xil hikoyalar va habarlar keltirilganki,bu ma’lumotlar Farobiyning shaxsi va keltirilganki,bu ma’lumotlar Farobiyning shaxsi va dunyoqarashi to’g’risida tasavvurlarni to’diradi.dunyoqarashi to’g’risida tasavvurlarni to’diradi. Farobiy 950 yilda Suriyaning Damashq shahrida Farobiy 950 yilda Suriyaning Damashq shahrida vafot etadi.vafot etadi.

FAROBIY ASARLARI XAQIDA Mashxur olim Farobiy kelgusi avlodlar uchun yozib qoldirgan asarlari soni hozirgacha to’liq aniqlanmagan. Bu haqda tarixchilar ham turlicha raqamlarni keltiradilar. Jamoliddin ibn al-Kiftiy Forobiyning 72 asari nomini, Ibn Abi Usaybia 112 asari nomini, nemis olimi Brokkelman 180 ga yaqin asarlari nomini, hozirgi zamon turk olimi Axmad Otash 160 ta kitoblari nomini keltiradi. Lenin bizning davrimizgacha Forobiyning fakqat 40 ta asari yetib kelgan, xolos. O’zbekiston fanlar akademiyasining akademigi M. M. Xayrullaev Farobiy ijodini o’rganish sohasida bir necha yillardan beri ilmiy izlanish ishlari olib bormoqda. M. M. Xayrullaev o’zining 1963 yilda yozilgan «Farobiy va uning falsafiy risolalari» kitobida Forobiy asarlari ro’yxatini tuzgan, bu ro’yxat 119 nomdan iborat, bunda olimning sakkizta asarining o’zbek tilidagi tarjimalari ham bayon etilgan. ’

Farobiy asarlarining qo’l yozmalari nashr etilgan va tarjima nusxalari dunyoning ko’p mamlakatlaridagi kutubxonalarda: masalan, Moskva, Leningrad, Toshkent, Dushanbe, Boku, Qozon, Damashq,, Bayrut, Qoxira, Xaydarobod, Texron, Istambul, Berlin, Parij, London va boshqa joylarda saqlanmokda. Farobiy juda mehnatsevar, ko’p tillarni mukammal bilgan, kamtarona kun kechirgan mehnatkash olim bo’lgan. U eng sodda qipchoq kiyimida yurgan, kerak bo’lganda ketmon bilan bog’lar ochgan, shox.-amaldorlarning har qanday hadyasini rad etgan va butun umrini fan xazinasini ajoyib javoxirlar bilan boyitishga sarflagan, eng oliyjanob inson bo’lgan. Sharqning eng mashhur klassik olimlari Ibn Sino, Beruniy, Umar Xayyom, Jomiy va boshqalar buyuk Farobiyni o’z ustozlari deb bilganlar. Farobiy asarlari G’arbning buyuk olimlari Bekon, Leonardo da- Vinchi,Kopernik, Kepler, Leybnis va boshqalarning ijodiy ishlariga katta ta’sir etdi.

XIX asr o’rtalaridan boshlab, Farobiy asarlari fransuz, nemis, ingliz, ispan, keyinchalik fors, turk tillariga tarjima etildi. Sovetlar Ittifoqida Farobiyning ko’p asarlari o’zbek, rus, qozoq tillariga tarjima etilib, nashr etildi. Sovet xalqi ulug’ olim asarlari bilan tanishmoqda va ularni zo’r qiziqish bilan o’rganmoqda . FAROBIYNING MATEMATIKAGA DOIR ASARLARI «llmlarning klassifikatsiyasi va ta’rifi haqida kitob»ning matematikaga bag’ishlagan bo’limi arab tilida Qohirada 1949-yilda nashr etilgan bo’lib, uning rus tiliga tarjimasi 1972-yilda nashr etilgan.Bu asarning qo’l yozmalari Parij, Istambul, Madrid kutubxonalarida saqlanmoqda. Kremonalik Gerardo XII asrda bu asarni lotin tiliga tarjima etgan. Kamerario tomonidan lotin tiliga qilingan tarjimasi esa 1588 yilda Parijda nashr etilgan. Bu asar boshqa tillarga ham tarjima etilgan .

Asar 7 qismdan iborat: bular sonlar haqidagi fan, geometriya, optika fani, yulduzlar haqidagi fan, muzika haqidagi fan, og’irliklar haqidagi fan, mexanizm va avtomatlar haqidagi fan qismlaridir. Sonlar haqidagi fan qismida bu fan amaliy va nazariy bo’lishi aytiladi. Amaliy holi hisoblashda qo’llaniladi, nazariy holi esa sonlarning bir-biriga tengligi, katta- kichikliklari, proporsional bo’lishlari yoki bo’lmasliklari, sonlarning turli xossalari va boshqalar o’rganiladi.

ABU RAYHON BERUNIY Abu Rayhon Muhammad ibn Axmad Beruniy Xorazm vohasidagi qadimiy shaharlardan biri bo’lgan Kot shahrida 973-yil 4-sentabrda tug’ilgan. Uning bolalik va yoshlik davri Kotda o’tdi. Kot shaxri O’rta Osiyoning feodalizm davridagi taraqqiy etgan markaziy shaharlaridan biri bo’lgan.

X asr oxirlarida Xorazm ikki qismga bo’lingan bo’lib, janubiy Xorazm - markazi Kot, shimoliy Xorazm - markazi Urganch shahri edi. Bu davrda Xorazmning Sharqiy Yevropa mamlakatlari bilan savdo va madaniy aloqalari taraqqiy etgan, umuman Xorazm davlatining gullagan davri edi. Xorazmning katta shaharlari Kot va Urganchda ko’plab mashhur olimlar fanning turli sohalarida chuqur va keng ilmiy ishlar olib borar edilar. Bu olimlar fan sohasida ensiklopedist bo’lganlar. Xorazmning ikkala qismi hukmdorlari orasidagi taxt uchun kurash Mamun g’alabasi bilan tugadi. 995 yilda Urganch amiri Mamun Xorazmning ikkala qismini yagona bir davlatga birlashtirdi. Kot xukmdori Abdullohning yengilishi, Kot shahrida ilmiy ish bilan shug’ullangan olimlar hayotiga salbiy ta’sir ko’rsatdi.

995 yil hodisasidan so’ng Beruniy o’z vatani Xorazmni tashlab ketishga majbur bo’ladi. Bu davrda u yirik olim bo’lib tanilgan edi.Ro’y bergan hodisa uning ilmiy ishlariga putur yetkazadi. O’z ilmiy ishlariga qulay sharoit va osoyishtalik izlagan Beruniy Kaspiy dengizi janubi-sharqiy qirg’og’ida joylashgan Jurjon shahriga boradi. Yo’lda, Eronning hozirgi Texron shahri yaqinida joylashgan Ray shahrida to’xtaydi va bu yerda O’rta Osiyolik mashxur astronom matematik Xo’jandiy bilan uchrashadi. Beruniy Ray shahridagi rasadxonada, Xo’jandiy bilan birgalikda kuzatish va o’lchash ishlari olib boradi. Beruniy bu rasadxonada Xo’jandiy tomonidan yasalgan “Faxriy sekstanti” nomli katta astronomik asbob bilan qiziqadi va “Faxriy sekstanti bayoni haqida” nomli asar yozadi. (995 — 997 yillar).

Beruniy 997 - 998 yillarda yana Kotda yashaydi. U Mamun II hukmdorligi davrida Kotda tashkil etilgan «Donishmandlik uyi» da o’sha zamonning yirik olimlari bilan hamkorlik qiladi. Ular orasida mashxur faylasuf, tabiatshunos, tabib Ibn Sino, faylasuf Abu Saxl Masixiy, olim va tabib Abul Xasan Xammor, adib Abu Mansur as-Saolibiy va boshqa qator olimlar bor edi. Beruniy yoshligidanoq mehnatsevar bo’lib ko’p vaqtini turli kuzatishlar bilan o’tkazar edi.U yoshlik chog’larida astronomik asbob-devor kvadratini yasagan. U Xorazmning turli joylari koordinatalarini aniqlash bilan shug’ullandi va 995 - 996 yillarda Kot shahrida diametri 15 ziro (Ziro-qadimgi o’lchov birligi, 49 sm chamasida) bo’lgan doira va boshqa asboblar bilan astronomik o’lchash ishlari olib bordi.

998 - 1004 yillarda Beruniy Jurjon shahrida yashaydi. Bu joyda o’zining birinchi eng katta asari “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” (Al- Osorul-boqiya anil-qurunil-xoliya) nomli kitobini yozadi. Beruniy bu asarida Sharq mamlakatlari xalqlarining kalendarlari,fan va madaniyatlari haqida ko’p faktlarni bayon etdi. Bu asar orqali Beruniyning shuhrati butun sharqqa tarqaldi. Beruniy Mamun «Donishmandlik uyi»ning a’zosi hisoblanib, unda 7 yil ilmiy ish olib bordi va juda ko’p fan masalalarini hal qildi. Lekin u o’z vatani Xorazmda ko’p yashay olmadi, chunki 1017 yilda zolim shoh Sulton Mahmud tomonidan Xorazm bosib olindi. Mashhur olimlarning ko’pi quvg’inlikka uchradi.Bu yillarda astranomiya to’g’risida va planetalar harakati haqida kitoblar yozdi.1025 yilda “Geodeziya” asarini yozib tugatdi.

Beruniy ko’p yillarni Hindistonda o’tkazdi. U hind xalqining madaniyati va fani, turmushi va adabiyotiga juda qizikdi va uni o’rgandi. U qadimiy hind tili- sanskrit tilini o’rgandi, bir qancha hind olimlarining asarlarini arab tiliga tarjima qildi.Yunon matematiklarining o’lmas asarlari hisoblangan Yevklidning «Negizlar» nomli va Ptolemeyning «Almagest» nomli asarini sanskrit tiliga tarjima qildi. Beruniy bu ajoyib, mamlakatning ko’p shaharlarida bo’ldi, undagi xalqlarning turmushlariga va to’plagan materiallariga asosan 1031-yilda ” Hindiston “ nomli kitobini yozib tugatdi.

Beruniy o’zining o’lmas asari “Qonuni Mas’udiy” ni yozish bilan astronomiyaning o’z zamonigacha bo’lgan holatini fan tarixida yozib qoldirdi. Beruniy bu asarini yozishda, qadim zamonlardan boshlab, to o’zi yashagan davrgacha bo’lgan matematika va astronomiya fanlarining tarraqiyoti bilan tanishib chikdi. Bu asarda astronomiya va matematikaga doir bilimlarni bayon qildi. Bulardan tashqari, Beruniyning “Quyosh harakatini tekshirish”, “Astrolyabiya haqida risola”, “Oy haqida risola”, “Farg’oniyning astronomik tekshirishlari”, ”Hind astronomlari savollariga javoblar”, «Xorazmiyning astronomik ishlari haqida”, “Planisfera haqida risola” va boshqa asarlari bor. Beruniy asarlari orasida matematika faniga oid asarlari bor. Masalan, “Trigonometrik funksiyalarni soddalashtirish”, “Sfera nuqtalarini tekislikda tasvirlash”, asarlari shular jumlasidandir.

Mashhur astronom, matematik, faylasuf va shoir Umar Xayyom (1048-1131) o’zining astronomik kuzatishlarida Beruniyning astronomik asarlaridan keng foydalandi xurosonlik astronom va matematik Nasiriddin Tusiy (1201- 1274), Beruniyning astronomiya va boshqa sohalardagi asarlaridan keng ravishda foydalandi. Beruniyning ilmiy g’oyalari bu olimlar tomonidan davom ettirildi. Beruniy mashhur olim - tabiatshunos, tabib Ibn Sino bilan bir davrda yashagan, u bilan bir qancha vaqt birga ishlagan. Beruniy bilan Ibn Sino olam tuzilishi haqida ilmiy munozaralar olib borganlar, bu munozaralarda olg’a surilgan g’oyalar astronomiya va fizika tarixida katta ahamiyatga egadir. Beruniy 1048 yilda Razna shahrida (hozirgi Afg’oniston hududida) vafot etdi.

Terak haqidagi qadimiy masala. Ma’lum uzunlikdagi terak yer sirtiga perpendikulyar holda o’sib turgan edi. U shamolda sindi va shunday bukildiki, uchi yerga tegdi. Terakning tagidan uning yerga tegib turgan uchigacha bo’lgan masofa ma’lum. Terak singan joyining balandligini topish kerak. KC terak yer sirti AC ga perpendikulyar bo’lsin. U B nuqtada singan va bo’lingan uchi A nuqtada yerga tegadi. AC ma’lum, BS ni topish kerak. ABC to’gri burchakli uchburchak tashqarisiga doira chizamiz. ABC yoyning o’rtasi D nuqtadan DE ±AB va DF AC larni o’tkazamiz. DF - yoyning o’rtasidan tushirilganligi uchun AC vatarni teng ikkiga bo’ladi. U diametr bo’ladi va AB diametrni doira markazi H nuqtada kesadi. Bunda D EH va AFH o’xshash bo’ladi.DH =HA bo’lganidan DE=AF bo’ladi. Aylanadagi nuqtadan diametriga tushirilgan perpendikulyar xossasiga asosan:BE DE DE AE 

BE AC AC KC 2  AC AF DE 2 1  Lekin va Lekin va birinchi teoremaga asosanbirinchi teoremaga asosan BC EB AE   bundanbundan 2 KC AE  U vaqtda tenglikU vaqtda tenglik BE AF AE KC  2 yokiyoki ko’rinishini oladi. Bunda KC va AC ko’rinishini oladi. Bunda KC va AC berilgan, BE topiladi. AE=BE+BC berilgan, BE topiladi. AE=BE+BC tenglikdantenglikdan BE KC BE AE BC     2 ya’ni BC topiladiya’ni BC topiladi

«Dorilar xaqida» («Kitob as-saydana») kitobida o’sha davrlarda ma’lum bo’lgan dorivor o’simliklarning lug’atini alfavit tartibida tuzadi. Dori tayyorlanadigan darivor o’simlik haqida ma’lumotlar, ulardan ba’zilarining o’sadigan joylarihaqida ma’lumotlar beriladi. Bu asar yakkayu-yagona qo’l yozma shaklda saqlangan bo’lib, uning ba’zi parchalari yevropa tillariga tarjima qilingan. Bu asar birinchi marta 1973 yilda rus va o’zbek tillarida Toshkentda nashr etildi. Juda ko’p fanlar sohasida ajoyib, sermazmun asarlar yaratgan butun umrini fanga bag’ishlagan va o’tkir talantini tabiiyot sirlarini ochish uchun kurashga sarflagan, o’z zamonasining qarama- qarshiliklariga, fan ahllari uchun tinch bo’lmagan hayotga bardosh bergan Beruniy, haqiqattan ham progressiv olim hisoblanadi. Xozirgi vaqtda Beruniyning nomi butun jahonga mashhurdir.

1973 yilda dunyodagi barcha progressiv jamoatchilik mashxur o’zbek olimi Beruniyning tug’ilganiga 1000 yil to’lishi munosabati bilan yubileyini tantanali nishonladi. SSSR Fanlar akademiyasi Moskvada Beruniyga bag’ishlangan maxsus ilmiy sessiya o’tkazdi. Uzbekiston SSR Fanlar akademiyasi qoshida Beruniy asarlarini o’rganish va propaganda qilish komiteti tuzildi. Sovet xalqi Beruniy nomini abadiylashtirmokda. Xozirgi vaqtda ;o’nlab kolxozlar, maktablar, rayon va muassasalar Beruniy nomiga qo’yilgan. O’zbekiston SSR Fanlar akademiyasi Sharqshunoslik institutiga, Toshkent Politexnika institutiga Beruniy nomi berilgan. Beruniyning tanlangan asarlari nashr etildi va nashr etilmoqda. Eng yaxshi ilmiy ishlar uchun Beruniy nomidagi mukofot-Uzbekistan SSR Davlat mukofoti- ta’sis etilgan.

1973 yil 4-7 sentyabrda «Beruniyning 1000 yillik yubileyi» ilmiy konferensiya ish olib bordi. Shunda sovet olimlari va chet ellik mehmonlar Beruniy ijodini o’rganish sohasida dokladlar qildilar. Olimning 1000 yillik yubileyi uning ijodini o’rganishga yana bir turtki berdi. Xozirgi kunda ham sovet va chet el olimlari Beruniyning sermazmun asarlarini har tomonlama va chuqur ilmiy asosda o’rganmoqdalar.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR M.AXADOVA “O’RTA OSIYOLIK MASHHUR OLIMLAR VA ULARNING MATEMATIKAGA DOIR ISHLARI”kitobi

E’tiboringiz uchun raxmat

O'xshashlar

Abu Rayhon Beruniy

Abu Nasr Farobiy

Abu Nasr Farobiyning Fozil odamlar shahri asaridan fozillar shahri hokimining fazilatlari

Relyatsion algebra

Al Farg'oniy