Йўл хўжалиги - Transport - Referatlar

Йўл хўжалиги

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

279 KB

Ko'chirib olish

Йўл хўжалиги Режа: 1. Йўл хўжалигининг вазифалари ва унинг тузилиши 2. Йўл ишларининг таснифланиши ва ташкили 3. Темир йўлларни қор ва қум босишларидан ва сув тошқинларидан сақлаш

1. Йўл хўжалигининг вазифалари ва унинг тузилиши Йўл хўжалигининг асосий вазифаси темир йўлнинг, барча иншоот ва қурилмалари жорий ҳолатининг доимий шайлигини ва йўл участкаларида белгиланган тезликда поездларнинг хавфсиз, равон ва осойишта ҳаракатланишини таъминлашдан иборат. Ўзбекистон темир йўлларида йўл хўжалиги фаолиятини ташкил қилишга умумий раҳбарлик компаниянинг йўл бошқармаси томонидан амалга оширилади. Йўл бошқаруви қарамоғида ёғоч шпалаларни қуритиш ва чиришга қарши антисептик воситалар билан шимдирувчи заводлар, шағал карерлари, шебен заводлари, релс пайвандлаш заводлари, йўл устахоналари ва йўл текшириш станциялари мавжуд. Йўл хўжалигининг линиялардаги асосий корхоналари йўл масофаси дистанциялари, иҳота ўрмонзор дистанциялари ва йўл машиналари станцияларидан ташкил топади. Йўл масофа дистанцияларининг, йўл машина станцияларининг ва бошқа йўл хўжалиги корхоналарининг темир йўлларда жойлашуви ва техник жиҳозланганлиги темир йўл иншоот ва қурилмаларининг жорий ҳолатини таъминлаш ва таъмирлаш ишларини бажариш имконини бериб йўлнинг белгиланган тезликларда зарурий поезд ўтказиш қобилиятини сақлаши керак. Йўлнинг жорий ҳолатини сақлаш ва таъмирлаш ишларида юқори унум билан ишлайдиган ихтисослашган йўл машиналари ва комплекслари қўлланади. Темир йўлнинг жорий ҳолатини машиналаштирилган ҳолда таъминлашнинг икки асосий тузилиш шакли қабул қилинган бўлиб, улар 1М ва 2М деб белгиланади 1М шаклида йўл машиналари таянч йўл машина станциясига ёки таянч йўл дистанциясига бириктирилган бўлиб, уларга минтақавий темир йўл ҳудудидаги бошқа дистанциялар ва машина станцияларини машиналар

билан таъминлаш юклатилади. 2М шаклида эса йўл машиналари ўз чегараларида йўл ҳолатини таъминлашга мутасадди бўлган машиналаштирилган йўл дистанцияси томонидан ажратилади. Ушбу шаклий тузилмаларда йўл дистанцияси участка бошлиқлари томонидан бошқариладиган участкаларга бўлиб қўйилади. Ҳар бир участканинг машиналар қўлланмайдиган жойларида режавий-огоҳлантирув ишларини бажариш учун 15-20 йўл монтёрларидан иборат йириклаштирилган, йўл устаси раҳбарлигидаги бригадалар тузилади. Йўлни таъмирлаш ва бошқа капитал ишлар одатда йўл машина станциялари, айрим ҳолларда эса дистанциянинг йўл таъмирлаш колонналари томонидан бажарилади. Сунъий иншоотлар шартномавий асосда капитал қурилиш бошқармаси ихтиёрида бўлган кўприксоз поездлар томонидан бажарилади. Темир йўлнинг жорий ҳолатини таъминлаш бўйича ишларни амалга ошириш учун поездлар ҳаракати графигида «окно» деб аталувчи 2-5 соатлик танаффуслар ( поездлар ҳ аракатининг тўхтатилиши) кўзда тутилиши керак. Йўлларни кўтарма таъмирлаш балласт қатламини қисман соғломлаштириш, шпалаларни ёппасига тўғрилаш ва қоқиб маҳкамлаш, ҳамда асосининг бир хил эластиклигини таъминлаш мақсадларида бажарилади. Шу қаторда йўл кўтарилади, ифлосланган балласт тозаланади ёки алмаштирилади, балласт призмаси тўлдирилади ва шпалалар ёппасига қоқиб чиқилади. Асосий ишлардан ташқари релсларнинг бирикиш оралиғи очилади ёки суриб созланади, нуқсонли релслар, бириктиргичлар, шпалалар ва ўтказгич бруслар якка тартибда алмаштирилади, йўлнинг айланма ва ўтиш эгриликлари тўғриланиб ёппасига рихтовка 1 қилинади, сув қочириш тармоқлари тозаланади ва улар билан боғли қ бошқа ишлар биргаликда бажарилади. 1

Йўлни ўртача таъмирлаш релсларни бириктиргичлари билан ёппасига алмаштиришни талаб этмайдиган ва уларни танлаб алмаштириш етарли бўлган шароитларда балласт қатлам ва шпалаларни соғломлаштириш ва кучайтириш мақсадларида бажарилади. Бунда шчебенли балласт 20-25 см қалинликда тозаланади ёки ифлосланган асбест, шағал ёки қумли балласт шпала остидан 15 см дан кам бўлмаган чуқурликда янгиланиб балласт призмаси намунавий кўндаланг кесим кўринишига келтирилади. Улардан ташқари, яроқсиз шпалалар қисман ўзгартирилади, йўлда қолдириладиган шпалалар, ўтказгич ва кўприк бруслари таъмирланади, релс бириктиргичлари, стрелкали ўтказгичлар якка тартибда аламаштирилади, йўл эгриликлари билан бирга тўғриланиб рихтовка қилинади, ўтиш жойлари, сув қочирув иншоотлари ва мустаҳкамловчи қурилмалар таъмирланади. Йўлни капитал таъмирлаш йўлни ялписига соғломлаштириш ва кучайтириш мақсадларида бажарилади. Бунда релсларни шу турдаги ёки янада оғирроқ турдагилари билан ёппасига алмаштириш, шпалаларни ёппасига алмаштириш, шчебен балластларни тозалаш ёки бошқа турдаги балластларни тўлиқ янгилаш, стрелкали ўтказгичларни алмаштириш, барча айлана ва ўтиш эгриликларини асбоблар билан текшириб тўғрилаш ишлари бажарилади. Улардан ташқари, ер полотноси муста ҳ камланади, унинг деформациялари бартараф этилади, бўйлама профили тўғриланади, сув қочирувчи, муста ҳ камловчи, йўналтирувчи ва му ҳ офазаловчи қурилма ва иншоотлар таъмирланади, кичик ва ўртача кўприк ва қувур ўзанлари тозаланади, ўтиш ва бошқа жойлар таъмирланади. Релсларни янгилари билан ёппасига алмаштириш асосан бош йўлларда улар сийқаланиб кетганда ёки балласт қисми ва шпалаларнинг ҳолати меъерда бўлиб участкада янада оғирроқ турдаги релсларга ўтилганда, ҳамда бурилиш жойларида релсларни режавий янгилашда бажарилади. Шу билан бир қаторда кўтарма ёки ўртача таъмирлаш ҳажмида йўлни тўғрилаш ишлари ҳам бажарилади.

Ўтиш жойларини капитал таъмирлаш ишлари ёғоч тўшамаларни алматириш ёки қайта қуриш, ўтиш жойига келиш йўлкаларини таъмирлаш, сув қочириш иншоотлари, қудуқлар , шлагбаумлар, ўтиш жойи постлари, автоматлашган му ҳ офазаловчи ёки огоҳлантирувчи сигналлаштириш ускуналарини таъмирлашни кўзда тутади. Темир йўлларни таъмирлашда йўл ишларини комплекс механизациялаш имконини берувчи серунум йўл машиналари кенг қўлланади. Балласт материалини ташиш, ҳаракат давомида йўл бўйлаб биртекис тўкиш ва уни текислаб кетиш учун ЦНИИ-ДВЗ русумли хоппер- дозатор вагонлари қўлланади. Аввал тўкилган балластни текислаб ёйиш ва йўлни белгиланган сат ҳ гача кўтариш электр балластер ёрдамида бажарилади. Расм 1. Балласт тозалаш механизми 2. Йўл ишларининг таснифланиши ва ташкили Бажариладиган ишлар ҳажми ва ҳар хил таъмирлаш ишларини бажаришнинг даврийлик меёрлари йўл ишларининг белгиланган таснифланишида кўрсатилади. Ушбу ишларнинг асосий турлари

қуйидагилардан иборат: йўлнинг жорий ҳолатини таъминлаб туриш; йўлни кўтарма, ўрта ва капитал таъмирлаш, релсларни янгилари ёки эски яроқлилари билан ёппасига алмаштириш ва темир йўлларда кесиб ўтадиган жойларни капитал таъмирлаш. Бундан ташқари, станцияларда стрелкали ўтказгичларни, ўтказгич брусларини (чорқирра ёғоч тагликларини) алмаштириш, стрелкали ўтказгичларни шчебенли балластга қўйиш ва бошқалар бажарилади. Участка бўйлаб ташилган юкларнинг млн.т брутто ҳисобидаги йўл таъмирлаш даврийлиги меёри йўл тузилиши турига қараб белгиланади. Расм 2. Темир йўлнинг оғир типдаги устки қисмини таъмирлаш кетма-кетлиги: К – капитал таъмирлаш; П- кўтарма таъмирлаш; Ў – ўрта таъмирлаш. Расмдаги чизмада йўл устки тузилишининг оғир турларида йўл таъмирлаш ишларининг галма–галлиги кўрсатилган бўлиб, рақамлар билан юкларни млн.т брутто ҳисобида ўтказиш меёрлари ифодаланган. Йўл ишларининг асосий турларидан бири йўл ҳ олатини жорий таъмирлаш бўлиб, йўл бузилишининг олдини олиш, уларни бартараф этиш ва носозликларни келтириб чиқарувчи сабабларни аниқлашдан иборат. Барча йўл элементларининг доимий бутлигини таъминлаш ва ш.к. йўлнинг жорий соз ҳолатини таъминлаш ишлари қуйидагилардан иборат: йўлни, иншоот ва қурилмаларни кўрик ва текширувдан ўтказиш ва назорат қилиб бориш; йўлларнинг шай ҳолатини, шу жумладан , андозавий ва сат ҳ ий ҳолатини

таъминлаш; йўлнинг бўйлама силжиши олдини олиш ва зарур ҳ олларда релсларнинг туташиш жойи оралиғини ростлаш; қисман балласт алмаштириш, шпала, релслар, ма ҳ камлагичлар, стрелкали ўтказгичларнинг ало ҳ ида қисмларини якка тартибда алмаштириш; сув ўтказиш йўлларини тозалаш ва ҳ .к. Темир йўл ҳолати, йўл ва қурилмалари кўз, ҳамда махсус йўл ўлчагич асбоблар ёрдамида текшириш билан назорат қилинади. Йўлни из кенглиги ва сат ҳ и бўйича текшириш учун , йўл андозалари (шаблонлари), йўл ўлчагич аравачалар ва вагонлар қўлланади. ВНИИЖТ томонидан яратилган йўл ўлчагич вагоннинг ишчи тезлиги 125 км / с гача бўлиб, изнинг кенглиги ва релсларнинг сатҳий ҳолатини автоматик тарзда ҳаракат давомида мунтазам ёзиб бориш имконини беради. Релсларнинг ички кўринмас дарзлар, ғовак ва бошқа нуқсонларини топишда нуқсон изловчи аравача ва вагонлардан фойдаланилади. Йўлнинг ҳолати жарима балларини, релс ва балласт турини ҳисобга олган ҳолда ҳар бир километр учун (аъло, яхши, қониқарли ва қониқарсиз) баҳоланади. Жарима баллари сони из кенглиги ва релслар каллаги сатҳида меёрий ўлчамлардан оғишини, релсли изларнинг вертикал ва горизонтал ҳолатидаги равонлиги, релс улагичларнинг, балласт, ер полотноси, сув қочирувчи ва бошқа йўл иншоотларининг ҳолатини ҳисобга олиб аниқланади. Агар 1 км йўл узунлигига тўғри келган баллар йиғиндиси 40-60 баллдан ошмаса , йўл ҳолати «аъло» ; 500 баллдан ортиқ бўлса , «қониқарсиз» баҳоланади. Йўлнинг доимий ҳолатини темир йўл ва сунъий иншоотлар назоратчилари ва ўтиш жойлари навбатчилари кузатиб борадилар. Жорий ва даврий назорат йўл дистанцияси бошлиғи, унинг ўринбосарлари, участка бошлиқлари, йўл ва кўприк усталари, йўл ва сунъий иншоотлар бригадирлари томонидан олиб борилади. Ш ч ебенли балласт ШОМ-Д, ШОМ-4 ва ШОМ-3 У русумли ш ч ебен тозалагич машиналар ёрдамида йўлнинг релсли - шпалали панжарасини

олмасдан жойида тозаланади. Бу машиналар панжарани ва йўлни силжитиш, балласт қалинлигини ростлаб призма шаклини тўғрилаш имконини беради. Агар йўл панжараси олиб қўйилса , балласт махсус шағал тозалагич машина ёрдамида соғломлаштирилади. Капитал таъмирлашда йўлни бўйлама ва кўндаланг йўналишларда тўғрилаш, шпалалар остидаги балластни зичлаштириш, йўлни рихтовкалаш ва пардозлаш ишлари ВПО-3000 русумли тўғриловчи- қоқувчи-пардозловчи машина ёрдамида бажарилади. Йўлнинг жорий ҳолатини таъминлашда, ўртача ва кўтарма таъмирлашда шпалаларни қоқиб чиқиш ВПР-1200 русумли машина, стрелкали ўтказгичларни тўғрилаш ВПРС-500 машинаси билан бажарилади. Машинанинг русум рақами асосан уни бир соатлик иш унумини метр ҳисобида белгилайди. Эски йўл панжарасини ечиш ва янги панжарани ало ҳ ида бўғин бўйича ётқизиш ечувчи – ётқизувчи машиналар тизими комплекти билан бажарилади. Ушбу комплект воситаларида икки йўл ётқизувчи кран ва релс панжара звеноларини ҳаракатлантирувчи роликлар билан жи ҳ озланган платформали вагонлардан иккитаси бўлади. Ечувчи ва ётқизувчи поездлар таркибига звеноли панжаралар пакетини таркиб бўйлаб ҳаракатлантирувчи ва тортувчи бирлик сифатида моторли платформалар қўшилади. Релсларни электрконтактли пайвандлаш ҳаракатланувчи релспайвандловчи ПРСМ-1 ва ПРСМ-3 машиналар ёрдамида ёки йирик темир йўл узелларида жойлашган махсус релс пайвандловчи заводларда бажарилиши мумкин. Иккинчи ҳ олда пайвандлаб уланган релс завод туйнугига ташқаридан туташган махсус тортиш йўли бўйлаб тиркаш қўйилган, очиқ платформалари суриш ва ўрнатиш учун роликли ғалтаклар билан жи ҳ озланган таркибга суриб чиқарилади. Платформали таркибнинг барча ғалтак қаторлари яхлит релслар билан тўлгандан кейин локомотив ёрдамида тегишли манзилга етказилади. Темир йўлларнинг жорий ҳолатини таъминлаш ва таъмирлаш ишларида электрлаштирилган ва гидравлик асбоблардан кенг

фойдаланилади. Электрлаштирилган асбоблар электрлаштирилган шпал қоқувчи, электрлашган гайка калити (гаечнўй ключ), мих бурагич, релс пармалагич ва релс сай қ аллагич станоклардан иборат. Гидравлик асбоблар домкратлар, рихтовка ва релс оралиғини кенгайтиргичлардан иборат. Йўлни таъмирлаш ишлари намунавий технологик жараён асосида, ҳ ар бир ало ҳ ида шароитлар учун мослаштириб бажарилади. Таъмирлаш ишлари давомийлиги 2 дан 8 соатгача ажратиладиган «окно» вақтида поездлар ҳаракатини имкон қадар кам тўхтатадиган қилиб олиб борилади. Йўлнинг ўтказиш қобилиятининг олинишини камайтириш мақсадларида таъмирлаш ишларини бутун йўналиш бўйича бараварига, техник материал ва ме ҳ нат ресурсларини ҳ ар бир участка учун марказлаштириб тўплаган ҳ олда режалаштириш ва ишларни оммавий ташишлар бошлангунига қадар тугатиш кўзда тутилади. Кейинги йилларда ишлар замонавий радиоалоқа воситалари ёрдамида диспетчерлик марказлаштириши орқали бошқарилади. Йўл, иншоот ва қурилмаларни таъмирлашда ишчиларнинг шахсий хавфсизлигини, ҳаракат хавфсизлигини ва поездлар ҳаракат графигининг бажарилишини таъминлаш керак. Буларнинг барчаси йўл ва ҳаракат хизмати ходимларининг ҳ амкорликда ишлашида техникавий фойдаланиш қоидалари, сигналлаштириш ва ҳаракат ташкили бўйича йўриқномалар талабларига қатъий риоя қилиш, йўл ишлари вақтида ҳаракат хавфсизлиги талабларини тўлиқ бажариш, иш жойларини тегишлича му ҳ офазалаш ва сигналлаштириш, локомотив машинистларига тегишли ого ҳ лантириш, станция навбатчиларининг махсус журналларида тегишли йўл бўйлаб ҳаракатни ёпиш ва очиш ҳ ақидаги маълумотларни ёзиб бориш орқали таъминланади. Тезкор ҳаракат линияларида йўл ишлари ало ҳ ида қўшимча тадбирлар билан олиб борилади.

3. Темир йўлларни қор ва қум босишларидан ва сув тошқинларидан сақлаш Темир йўл транспортининг қишки ва мураккаб иқлимий шароитларда мунтазам ва бир текис ишлаши йўлнинг қор ва қум уюмларидан, бўронлардан ва сув тошқинларидан пухта ҳимояланишига, ҳамда қор ва қум бўронларидан ўз вақтида тозаланишига кўп жиҳатдан боғлиқ. Йўлнинг қор билан кўмилиб қолиши унинг ҳар бир метрига энг ноқулай қишки ёғингарчилик кунларида ёғадиган қорнинг м 3 даги ҳажми билан ўлчаниб, асосан ёғадиган қор ҳажми ва жадаллигига, шамол тезлиги ва йўналишига, маҳаллий шароитлар ва бошқаларга боғлиқ бўлади.Ўзбекистоннинг айрим минтақаларида жойлашган темир йўллар камдан-кам бўлсада қор ва қум бўронларига учраб туради. Йўлни қор ёки қум бўронлари босиш даражаси минтақанинг иқлимий ва табиий шароитларига боғлиқ бўлиб, уларни ҳимоялаш ва тозалаш усулларини танлашда ҳисобга олиниши керак. Кучли бўронларга дуч келадиган жойларда махсус лойиҳалар асосида ҳимоя ўрмонзорлари барпо этилади, 80-150 м оралатиб баландлиги 6,7 м бўлган қўш қатор ёғоч панжарали деворлар ўрнатилади ва ш.к. ишлар бажарилади. Энг ишончли ва тежамкор усулларнинг бири ҳимояловчи ўрмонзорларни барпо этишдир. Ўрмон дарахтлари ва бутазор ўсимликлари турлари тупроқ, иқлим, шамол кучи ва бошқаларни ҳисобга олиб танланиши керак. Ўсимлик ва дов-дарахтлар кўкармайдиган жойларда йўл ёқалаб ёғоч панжарали деворлар ёки шчитлар ўрнатилади. Қаттиқ қор ёғадиган вақтларда йўлни қордан тез-тез тозалаб туриш лозим бўлади ва бу мақсадларда ҳар хил турдаги қор тозалагич машиналар ёки махсус қор тозалагич поездлар ишлатилади. Разъезд, қувиб ўтиш пункти ва оралиқ станцияларда қор тозалагич билан тозаланади ёки струг ёрдамида йўл чеккасига чиқариб ташланади. Стрелкали ўтказгичлар

қордан махсус ўрнатиладиган пневматик қурилмалар ёрдамида ҳаво пуркаб тозаланади. Совуқ шароитларда қорни электрли ва газли иситгичлар қўллаб тозалаш мумкин. Совуқ ва қор кўп ёғадиган минтақалардаги катта станцияларда қишга махсус тайёргарлик кўрилади ва қор тозалагич механизмларнинг ишлаш жадваллари тузилиб поездлар ҳаракати жадваллари билан боғланади. Қумлик ва ярим қумлик дашту биёбонлардан ўтадиган темир йўлларда уларни қум бўронларида кўмилиб қолишдан ҳимоялаш керак бўлади. қум бўронларидан ҳимоялаш учун самарали воситалар қумларни ўсимликлар ўстириб маҳкамлаш ёки битумли эмулсия (қоришма), қумоқ тупроқ, полимер қўшилган тупроқли суспензиялар билан қоплаш, ҳамда ҳар хил сунъий тўсиқлар қуришлардан иборат. Тўсиқлар сифатида баланд бўлмаган яхлит ёки панжарали ёғоч деворлар, қамич ва буталардан девор тўсиқлар йўл ёқалаб ҳар хил бурчаклар остида бир ёки бир неча қатор қилиб ўрнатилади. қум босишидан энг яхши ҳимоя воситаси қумликларни бутазорлар барпо қилиб маҳкамлаш бўлиб, ўсимликлар сифатида чўл шароитларига яхши мослашадиган дарахтлар (саксовул, черкез, қум акацияси ва ш.к.), буталардан (джузгун, селюга, гребеншик) ёки ўтли ўсимликлар (елякилад, селин, қум сулиси, чагер ва ш.к.) экиб ўстирилади. Йўл ёқалаб ўрнатилган ҳимоя деворлари вақтинчалик тўсиқ сифатида қўлланилади. Темир йўлларни совуқ ўлкаларда бўладиган муз кўчиш – оқиш даврларида, баҳорги ва сел тошқинлари даврида ювилиб кетиш, ўпирилишлардан муҳафазалаш учун, махсус эҳхтиёт чора-тадбирлари кўзда тутилади: баҳорги серсув даврларининг бошланиш арафасида, қор эрий бошлаган заҳоти тоғ томон ва сув қочирувчи ариқ ва зовурлар ўзани тозаланади, кичик кўприк ва қувур тешиклари очилади, ер полотносидаги қорлар тозаланади. Сув босишга қарши зарур материаллар (тош, шох- шаббалар, ёғоч, тахта ва ходалар, мих, сим ва бошқалар) келтириб қўйилади, заруратга қараб махсус навбатчи бригадалар тайинланади.

Ер полотноси ёнбағрлари зарарланганда ёки қисман сув босганда, уларни ёғоч тахтали шитлар билан маҳкамлаб тош бостириб қўйилади, чуқурликдаги ер полотноси ўймаларига тупроқли қоплар ёки шох-шаббали ва қамичли бойламлар ташлаб устидан тош бостириб қўйилади. Чуқурлик ер полотноларида кювет ариқчалари тўлиб қолганда шағал қатламини ювилишдан сақлаш учун, полотно чеккаси бўйлаб қум солинган қоплардан деворчалар тикланади. Агар икки томон кювет ариқчаларидан фақат бири тўлиб қолган бўлса, у ҳолда шпалалар орасида тахтадан кўндаланг ёғоч ариқчалар қўйилиб сувни иккинчи ариқчага ўтказиб юборилади. Ҳимоялаш билан бир вақтда сувнинг умумий сатҳини пасайтириш тадбирлари ҳам кўрилади. Тўсатдан бошланиши, катта тезлиги ва вайрон қилувчи ҳажмда бўладиган сел тошқинларининг олдини олиш учун, қувур ва кичик кўприк олди йўлаклари қатор терилган қозиқлар қоқиб маҳкамланади ва сув ўзанини йўналтириш чоралари кўрилади. Сув босувчи хавфли даврлар ўтиб кетганидан кейин йўл иншоотлари ҳолатлари ва келтирилган зарарлар ўрганилади, бузилган жойлар тикланади ва поездлар ҳаракатини белгиланган тезликларда хавфсиз бўлиши таъминланади.

Адабиётлар 1. И.А. Каримов. Ўзбекистон XXI асрга интилмоқда. Биринчи чақириқ збекистон республикаси Олий мажлисининг Ўн тўртинчи сессиясидаги маъруза 1999 й 14 апрел. 2. Бройтман Э.З., Боровикова М.С., Осьминин А.Т. Эксплуатационная работа станций и отделений: Учеб. пособие для техникумов и колледжей ж.- д. трансп.-М.: Желдориздат, 2002. – 242с. 3. Железнўе дороги: Обҳий курс: Учебник для вузов /М.М.Уздин, Ю.И.Ефименко, В.И.Ковлов и др.; Под ред. М.М.Уздина. - 5-е изд. - СПб.: Информ. центр «Вўбор», 2002. - 3 6 8 с . 4. Железнодорожнўй путь /Т.Г.Яковлева, Н.И.Корпуҳенко, С.И.Клинов и др.; Под ред. Т.Г.Яковлевой. – М.: Транспорт, 1999. – 405 с. 5. Железнодорожнўе станции и узлў: Учебник для вузов ж.-д. трансп. / В.Г.Шубко, Н.В.Правдин, Е.В. Архангельский и др.; Под ред. В.Г.Шубко, Н.В.Правдина. – М.: УМК МПС России, 2002. – 368 с. 6. Железнодорожнўе станции и узлў / Ю.И.Ефименко, С.И.Логинов, В.Е.Павлов и др. – СПб.: Изд-во ПГУПС, 1996. – 202 с. 7. Обҳий курс железнўх дорог: Учебник для техникумов и колледжей ж.-д. трансп. / В.Н.Соколов, В.ФЖуковский, С.В.Котенкова, А.С.Наумов. - М.: УМК МПС России, 2002. - 296 с. 8. Основў эксплуатационной работў железнўх дорог: Учеб. пособие для студ. сред. проф. образования / В.А.Кудрявцев, В.И.Ковалев, А.П.Кузнецов и др.; Под ред. В.А.Кудрявцев. - М.: ПрофОбрИздат, 2002. - 352 с.

O'xshashlar

Йўл ва йўл хўжалиги

Йўлнинг қисмлари. Йўл режаси. Йўл бўйлама кесими. Йўл кундаланг кесими.

Йўл тўшамаси конструкциялари

Йўл-транспорт ҳодисалари

Йўл пойини лойихалаш. Йўл пойи ён қиялиги. Йўл пойининг устиворлигини ва мустахкамлигини таъминлаш.