Yarim mahsulot va ipning notekisligi - To'qimachilik - Referatlar

Yarim mahsulot va ipning notekisligi

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

42 KB

Ko'chirib olish

Yarim mahsulot va ipning notekisligi Reja: 1. Ipning notekisligi. 2. Tolaning pishikligi va chuziluvchanligi. 3. Tolaning uzilish uzunligi. 4. Kalava ip sifatini nazorat kilish.

Mahsulotning sifatini nazorat kilib borish kompleks tizimi joriy kilinishi natijasida mahsulot (ip) ning sifati yahshilanadi, notekisligi kamayadi. Ipning asosiy xossadari: yugonligi, pishikligi, pishitilishi tajribada doimo aniklanib turadi. Tajriba shuni kursatadiki, ularning bu xossalarining kiymatlari har hil bular ekan, demak, unda kandaydir notekislik, chetga chikishlar bor. Ip kanchalik notekis bulsa, bu uzgarish kuchli buladi. Shuning uchun ipning har bir xossasini aniklashda tajribani bir necha marta takrorlab, kursatkichlarning urtacha arifmetik kiymati aniklanadi. Shunday kilib, notekislik - ip, tola va yarim fabrikat xossalarining urtacha kiymatidan fark kilinishi, ya`ni chetga chikishidir. Agar ipning yugonligi yoki pishikligini aniklashda tajriba kanchalik kup marta takrorlansa, uning urtacha arifmetik kiymati shunchalik anik topiladi. Shu sababli tajribalar sonini mumkin kadar kup olish tavsiya kilinadi. mahsulot notekisligi kuyidagi formuladan foydalanib hisob- laniladi, (ba`zan bu formulani standart formula yoki Zomlir formulasi deb yuritiladi). 2(m – m1)* n1 N =--------------- * 100% m + n bu erda, N - notekislik, % m - sinashlarning uotacha kiymati; n - sinashlarning umumiy soni; m1- hamma sinashlarning urtacha kiymatidan kam na- tija bergan urtacha kiymati; n1- sinashlar soni. Bu formula arifmetik yoki standart buyicha notekislikni kursatadi. To’qimachilik sanoati korhonalarida mahsulotning notekisligi, asosan, ana shu formuladan foydalanib aniklanadi. Ammo, undan oshikrok formula ham bor:  * 100

S = ---------% m bu erda, S - kvadratik notekislik  - chetga chikish m - sinashlarning urtacha kiymati. Ip yigirishda tolali materiallardan tugri foydalanish uchun tolalarning xossalari bilan ulardan olinayotgan ipning xossalari orasidagi bogliklarni yahshi bilish zarur. Ma`lumki, tolaning uzunligi, ingichkaligi, pishikligi va boshka asosiy xossalari kanchalik yahshi bulsa, bunday toladan shuncha pishik, sifatli ip olinadi. Ayniksa, ipning pishikligi tolaning ingichkaligi va uzunligiga juda yuoglik. Bu bogliklik professor A.N.Solov ь yov formulasida yahshi ifodalangan. Bu formulaga asosan ipning uzilish uzunligi R (m yoki km hisobida) kuyidagicha teng: ┌ ┐ 5 │ 2,65 │ R = Nn * Hi*Nt*Rt(1- -----)│1-0,0375 * H - -------│ Lsht │ └ ┘ ┌ ┐ P 5 │ 2,65 │ R = --- (1- --- ) *│1-0,0375*H - ------│ * g * K T L │ │ └ ┘ Bu erda, Ti, Ni- ipning yugonligi, teks (nomer) Ri- ipning pishikligi, g

Tt, Nt - tolaning yugonligi m teks (nomer) Rt - tolaning pishikligi, g Lsht - tolaning shtapel ь uzunligi, mm No - ipning solishtirma notekisligi (urta nomerli ip uchun 5-5,5; yukori nomerli ip uchun 3.5 - 465 %) g - yigiruv fabrikasi mashinalarning holatiga boglik koefficient (mashinalarning juda yahshi holati uchun 1.1; normal holati uchun 1.0; yomon holati uchun - 0.85); k - ipning pishitilganligiga boglik koefficient; odatda u 0.95 - 1.0 chamasida bulib, mahsus jadvaldan topiladi. k - kuyidagi formuladan aniklanadi. K = (  o–  k ) bu erda,  o - ipning amaliy pishitish koefficienti;  k - ipning kritik pishitish koefficienti 2. Tolaning pishikligi ham uning asosiy xossalaridan biri hisoblanadi. Tolaning bu xossasi ip yigirishda katta ahamiyatga ega. Tolaning chuzuvchi kuchlarga karshilik kursatish kobiliyati uning pishikligi deyiladi. Tola kanchalik pishik bulsa, undan shunchalik pishik ip olinadi. Tajribalar shuni kursatadiki, ipning pishikliklarning yigindisiga teng bulmaydi. balki fakat 50-60 % tolalarning pishikligi ipning pishikligini tashkil etadi. Agar ipning kundalang kesimidagi hamma tolalar ipning pishikligini tashkil kilganda edi, olinadigan ip ham yanada pishik bulardi. Tolani uzuvchi kuchning kiymati ipning pishiklik ulchovi uchun kabul kilingan. Agar tola 5 gk (gramm kuch) ta`sirida uzilsa, tolaning pishikligi 5 gk buladi. Odatda rosa pishib etilgan tolalarning pishikligi 4-5 gk ga etadi. Pishiklik

tolalarning sortiga boglik albatta. Tolaning pishikligi uzish mashinalari (dinamometrlar) da uzib kurib ulchanadi. Tolaning nisbiy pishikligi kuyidagi formuladan aniklanadi: Rt Rk = ------- [gk/teks] Tt bu erda, Rk - tolaning nisbiy pishikligi, gk/teks; Rt - tolaning pishikligi (uzuvchi nagruzka), gk Tt - tolaning yugonligi, teks. Pahta tolasining uzuvchi kuchlar ta`sirida bir oz uzayishi xossasi uning chuziluvchanligi deb ataladi va uning mikdori 5-8% ni tashkil etadi. Tola kancha kup chuzilsa (uzaysa), u shuncha elastik buladi va undan shuncha pishik ip olish mumkin. Yakka iplarni uzib kurish tajribasi shuni kursatadiki, ip uzilishdan oldin chuziladi va nihoyat, unga kuyilgan kuch ipning pishikligidan ortib ketsa ip uziladi. Ip kancha chuzilib uzilsa, u shunchalik yahshi sifatli , pishik buladi. Har hil yugonlikda (ingichkalikda) gi tolalarning pishikligini kiyoslash uchun tolaning uzilish uzunligini hisoblash kerak. Tolaning uzilish uzunligi shunday uzunlikki, bunda tolaning massasi son jihatdan shu tolaning pishikligiga teng buladi. Tolaning uzilishi uzunligini kuyidagi formuladan aniklash mumkin: Rt = Pt * N bu erda, P - tolaning pishikligi, gk N - tolaning nomeri SI sistemasida: Rt = Pt / Tt [km] bu erda, Tt - tolaning yugonligi, teks. Urta tolali pahta tolasining uzilish uzunligi (nisbiy pishikligi) 24-28 km, ingichka tolali tolasining uzilishi uzunligi

esa 32-40 km. Shunday kilib tolalarning uzilishi uzunligi kancha kup bulsa, undan shuncha pishik ip yigirib olinadi.

Foydalanilgan adabiyotlar: 1. Sh.R. Marasulov « Pahta va himiyaviy tolalarni yigirish», Toshkent, 1986 yil,I- kism. 2.N.N. Milovidov , K.I.Badalov « Pryadenie hlopka», M,1972 yil,I-kism 3.B.A. Azimov « Pahta yigirish fabrikalarini loyihalash»,T,1995 yil. 4.N.I. Truevcev «Mehanicheskaya tehnologiya voloknitih materialov», M,1969 yil.

O'xshashlar

Pahta tolasining asosiy xossalari

Piliklash mashinasidagi konstruktiv yangiliklar

To’qimachilik iplarining assortimentini kengaytirishdagi yangiliklar

Tolalarni paralellash uzluksiz mahsulotni shakllantirish va uni tekislash

Tarash jarayoni tarash zonalari va ularning qoplamalari