Ayirish va tanosil a`zolari kasalliklari - Tibbiyot - Referatlar

Ayirish va tanosil a`zolari kasalliklari

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

49 KB

Ko'chirib olish

Ayirish va tanosil a`zolari kasalliklari Reja: 1.Nefrit. 2.Piyelonefrit. 3.Sistit. 4.Uretrit. 5.Siydik tosh kasalligi (buyrak sanchig‘i). 6.Uremiya. 7.Prostatit. 8.Endometrit.

Nefrit. Buyrak to‘qimasining yallig‘lanish kasalligi. Sababi : Shamollash, angina, tonzillit, otit, o`pka zotiljami, plevrit, sil kabi kasalliklarning asorati. Belgilari: Nefrit o‘tkir va surunkali kechishi mumkin. Nefritning uchta asosiy belgilari bo‘ladi: 1.Qovoqlarda shish. 2.Arterial qon bosimi ko‘tarilishi. 3.Siydikda qon bo‘lishi (siydikning qizarishi). Bular bilan birga quyidagi belgilar kuzatiladi: bosh og‘rishi, bel sohasida og‘riq, ko‘ngil aynishi. Og‘ir kechishida tananing yuz, bel, qorin sohalarida va oyoqlarda shish paydo bo‘lishi, yurak faoliyati susayishi, kunlik siydik miqdorining kamayishi. Tibbiy yordam: 1.Bemor nefrolog shifokor nazoratida uyida yoki shifoxonada davolanadi. 2.Issiq to‘shakka yotqiziladi. 3. Bel sohasiga issiq grelka, isituvchi kompress qo‘yiladi. 4.Arterial qon bosimi baland bo‘lsa: raunatin, atenalol yoki adelfan (bittasi) 1 tabletka, kuniga 2 mahal. Agar minimal arterial bosim maksimal bosimga nisbatan ko`proq oshgan bo`lsa, konkor – ½ tabletka ertalab beriladi. 5.Askorutin – 1 tabletka 2 mahal 10 kun. 6.Bemor 1-2 hafta go`shtsiz, tuzsiz taomlar iste`mol qilishi kerak. 7.Glyukoza 40 %-20 ml va askorbin kislota 2 ml vena tomiriga. 8.Mikroblarga qarshi: ampitsillin, oksatsillin, ampioks, sefazolin (bittasi) muskul orasiga kuniga 2-3 mahal 8-10 kun. 9.Siydik haydovchi dorilar: laziks 2 ml muskul orasiga ertalab, furosemid, diakarb 1 tabletka ertalab ichishga (bittasi). Piyelonefrit. Buyrak to‘qimasi va buyrak jomining birgalikda yallig‘lanish kasalligi. Sababi: nefritdagi sabablar hamda buyrak tosh kasalligining asorati. Belgilari: Kasallik o‘tkir va surunkali kechadi. Bel sohasida og‘riq, tana haroratining ko‘tarilishi, bosh og‘rishi, tez-tez siydik ajralishi, siydikning

loyqalanishi, ayrim bemorlarda arterial qon bosimining oshishi, pastki qovoqda shish bo`lishi. Tibbiy yordam: 1.Bemor nefrolog yoki urolog shifokori nazoratida davolanadi. 2.Bel sohasiga issiq kompress, issiq grelka qo‘yiladi. 3.Og‘riq kuchli bo`lsa, uni qoldirish va isitmani tushirish uchun: - analgin (baralgin) - 2 ml, dimedrol 1% - 1 ml, novokain – 0,5 % -2 ml qo‘shilgan holda muskul orasiga. 4.Antibiotiklar: ampitsillin, ampioks, oksasillin, sefazolin (bittasi) muskul orasiga, kuniga 2-3 mahal 7-10 kun. 5.Glyukoza 40% -20 ml, askorbin kislota 2 ml vena tomiriga, jami 10 ta; 6.Kalsiy xlorid yoki kalsiy glyukonat 10% -5-10 ml vena tomiriga, jami 10 tagacha; 7.Askorutin 1 tabletka 2 mahal. 8. Fizioterapevtik muolajalar: sollyuks, diatermiya buyrak sohasiga. Sistit. Siydik pufagi ichki shilliq pardasining yallig‘lanishi. Sababi: Siydik pufagida toshlarning bo‘lishi, shamollash, angina kasalligida mikroblar qon orqali tarqalishi, kimyoviy moddalar ta‘siri, piyelonefrit va prostatitning asorati. Belgilari: peshobning tez-tez og`riqli bo`lishi, siydikning loyqalanishi, qovuq sohasida og‘riq, ba`zida tana haroratining ko‘tarilishi. Tibbiy yordam: 1.Bemor urolog shifokori nazoratida davolanadi. 2.Ko‘p miqdorda iliq suyuqlik ichish. 3. Iliq, o‘tiruvchi vanna (10 minut), qovuq sohasiga issiq grelka. 4.Og‘riq bezovta qilganda belladonna ekstrakti 10-15 tomchidan 2-3 mahal, sistenal 5-10 tomchi yoki urolesan 8-10 tomchi shakarga tomizib kuniga 2-3 mahal, no-shpa, papaverin, anestezin 1 tabletka 2 mahal (bittasi). 5. Antibiotiklar piyelonefritga o`xshash. 6.Og`ir kechishida bemor shifoxonaning urologiya bo`limida davolanadi. Uretrit. Siydik chiqarish kanali shilliq pardasining yallig‘lanishi.

Sababi: shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya qilmaslik, shamollash, sistitning asorati, siydik yo‘liga siydik pufagidan mayda tosh o`tib, tiqilib qolishi. Belgilari: Siydik yo‘lining achishishi, tez-tez og‘riqli siydik ajratish, siydikning loyqalanishi, ba‘zan tana haroratining ko‘tarilishi. Tibbiy yordam: 1. Bemor urolog shifokori nazoratida davolanadi. 2.Iliq o‘tiruvchi vanna. 3.Mikroblarga qarshi antibiotiklar piyelonefritga o`xshash. 4.Urologiya shifoxonasi sharoitida siydik yo`li furatsilin (1:5000) va bohqa eritmalar bilan kateter yordamida yuviladi. Siydik tosh kasalligi (buyrak sanchig`i). Buyrak jomi va siydik pufagida tuzlar cho‘kib tosh hosil qiladi. Sababi: buyrak jomi va siydik pufagining yallig‘lanishi, mineral moddalar almashinuvining buzilishi, uzoq muddat davomida sho‘r (sertuz) taomlarni iste’mol qilish. Belgilari : Buyrak jomida hosil bo`lgan tosh joyidan siljiganda bel sohasining o`ng yoki chap tomonida to‘satdan kuchli og‘riq paydo bo‘ladi. Og‘riq qovurg‘a osti, qorin sohasiga tarqaladi. Bu buyrak sanchig`i deb nom olgan. Siydik pufagida tosh bo`lsa, u joyidan siljiganda qovuq sohasida og`riq paydo bo`ladi. Og`riq siydik chiqarish kanali bo`ylab pastga tarqaladi. Tibbiy yordam: 1.Tez yordam chaqiriladi va urologiya shifoxonasiga yuboriladi. 2.Tez yordam kelgunicha quyidagi birinchi tibbiy yordam ko`rsatilishi mumkin: - buyrak sanchig`ida bel sohasiga issiq grelka, yoki isituvchi kompress qo`yiladi; - qovuqda og`riq bo`lsa, qovuq sohasiga issiq grelka yoki isituvchi kompress;

- og‘riq qoldirish uchun baralgin 5 ml, yoki analgin 50%-2 ml, 0,5 %-2 ml novokain bilan muskul orasiga; - siydik yo‘llarini kengaytirish va og`riqni kamaytirish uchun avisan 1 tab., sistenal 10-20 tomchi shakarga tomizib, no-shpa 2 ml (yoki platfillin) muskul orasiga. Uremiya. Nefrit, piyelonefrit, buyrak sanchig`ining og`ir kechishida buyrak yetishmovchiligi yuzaga keladi. Siydik ajralishi kamayadi yoki butunlay to`xtab qoladi. Buning natijasida qon tarkibida qoldiq azot moddalarining ko‘payishi va ular bilan organizmning zaharlanishidan yuzaga keladigan hayot uchun xavfli kasallik holatidir. Belgilari: bosh og‘rishi, ko‘ngil aynishi, qusish, teri qichishi, og‘izdan ammiak hidi kelishi, shovqinli nafas olish, arterial qon bosimining ko‘tarilishi, ko‘rish qobiliyatining pasayishi. Qoldiq azot moddalarining qon tomirlari devoridan yurak perikard qavatiga sizib o‘tishi tufayli uremik perikardit paydo bo‘lishi mumkin.Bu yurak funksiyasini yanada qiyinlashtiradi. Uremiyaning og`ir kechishida bemor ahvoli o`ta og`irlashadi, hushini yo`qotadi, bu holat uremik koma deyiladi. Tibbiy yordam: 1.Tez yordam chaqiriladi. Shifoxonaning nefrologiya bo`limiga yuboriladi. 2. Tez yordam kelgunicha quyidagi birinchi tibbiy yordam ko`rsatiladi: - kofein, kordiamin (bittasi) 1 ml teri ostiga; - buyrak sohasida og`riq bo`lsa, baralgin (analgin) - 2 ml muskul orasiga. 3.Shifoxona sharoitida quyidagi davolash tadbirlari o`tkazilishi mumkin: - me`da ichimlik sodasining 2% eritmasi bilan zond orqali yuviladi, ichimlik sodasining 2% eritmasi bilan sifonli klizma qo‘yiladi; - qayta-qayta qusish holatida atropin - 0,1 % - 0,5-1 ml teri ostiga; - glyukoza-5%-200-500 ml vena tomiriga tomchi usulida, natriy gidrokarbonat- 4% -100-200 ml vena tomiriga tomchi usulida yuboriladi (kuniga 1-2 mahal);

- bemorning 200-300 ml qoni chiqarilib, o‘rniga donordan tayyorlangan qon tomchi usulida quyiladi. Shuningdek, qon zardobi 50-100 ml, qon o‘rnini bosuvchi suyuqliklar (reopoliglyukin, 5% glyukoza, natriy xlorning 0,9% eritmasi kabilar) -100-200 ml vena tomiriga tomchi usulida yuboriladi. 5.Shifoxonaning maxsus bo`limida gemodializ, peritoneal dializ kabi davolash usullari qo‘llanishi mumkin. Prostatit . Erkaklarda prostata bezining yallig‘lanish kasalligi. Sababi: Shamollash, sil, piyelonefrit, angina, gripp va boshqa kasalliklarda mikrob va viruslarning qon orqali bezni zararlashi . Belgilari: Peshobning qiyinlashuvi, uning tez-tez va og‘riqli bo`lishi, chov sohasida og‘riq, ba‘zida tana haroratining ko‘tarilishi. Tibbiy yordam: 1.Bemor shifoxonaning urologiya bo`limida yoki urolog shifokor nazoratida uyida davolanadi. 2.Chov sohasiga issiq grelka ro‘molga o‘rab qo‘yiladi, o‘tiradigan issiq vanna kuniga 1-2 mahal, 10 minut. 3.Siydik yo`lini kengaytirib, peshobni osonlashtirish uchun no-shpa, papaverin (bittasi) 1 tab. ichishga, yoki no-shpa-2 ml muskul orasiga, yoki platifillin-1ml teri ostiga. 4.Antibiotiklardan-sefazolin, ampioks, gentamitsin (shulardan bittasi) muskul orasiga kuniga 2-3 mahal, 7-10 kun. 5.Kalsiy xlorid 10% -5-10ml vena tomiriga yoki kalsiy glyukonat 10% -5-10 ml vena tomiriga yoki 2 ml novokain bilan muskul orasiga; 6.Urotropin -40% -10 ml vena tomiriga. Endometrit. Ayollarda bachadon shilliq qavatining yallig‘lanish kasalligi. Sababi: Patologik tug‘uruqlar, jarrohlik va abort tadbirlari paytida bachadon ichiga mikroblar tushishi, shuningdek, angina, zotiljam, piyelonefrit kasalliklarida mikroblarning qon orqali bachadonni zararlashi.

Belgilari: qorinning pastki qismida og‘riq, tana haroratining ko‘tarilishi, bachadon shilliq qavatidan ajralgan qon va yiringli suyuqlikning qin orqali tashqariga chiqishi. Kasallik surunkali kechadigan hayz ko`rish siklining buzilishi. Tibbiy yordam: Bemor tug`ruqxonaning ginekologiya bo`limiga yuboriladi. Izoh: Appenditsit (ko`richak yallig`lanishi)da - qorinning pastki o`ng sohasida og`riq bo`ladi. Buni endometrit kasalligi bilan almashtirib tashxis qo`yishda xatoga yo`l qo`yish mumkin. Shuning uchun qorinda og`riq bilan kechadigan har qanday kasalliklarda mutaxassis shifokor nazoratisiz og`riq qoldiruvchi dori va qoringa issiq qo`yish kabi muolajalar qo`llanmagani ma`qul.

O'xshashlar

OVQAT HAZM QILISH A`ZOLARI KASALLIKLARI

Sog`liq va kasallik haqida tushuncha. Nafas olish a`zolari kasalliklari

Ovqat hazm, ayirish, tanosil endokrin tizimlari

Ayirish

Ayirish va teri