Франция (Republique Francaise) - Siyosatshunoslik - Referatlar

Франция (Republique Francaise)

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

54 KB

Ko'chirib olish

Франция (Republique Francaise) Режа:  Давлат тузуми  Тарихи  Иқтисодиёти.  Ҳарбий салоҳияти  Ўзбекистон – Франция муносабатлари.

Майдони:……………................543 965 кВенгрия км. Аҳолиси:…………………………..................59 191 000 Пойтахти:……………………….........................Париж Катта шаҳарлари…...................Лион, Лилл, Марсел Расмий тили…………….................….Француз тили. ЯИМ (аҳоли жон бошига).......22 730 АҚШ доллари. Экспорт….......... Ярим тайёр товарлар, инвестиция , эҳтиёж моллари, озиқ-овқат, қишлоқхўжалиги маҳсулотлари, машинасозлик ва кимё ҳамда авиакосмик маҳсулотлар, автомобил ва бошқалар. Импорт……….... нефт ва нефт маҳсулотлари, саноат хомашёлари, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ва бошқалар. Миллий валютаси …...............................Евро. Дини…………........... насронийлик, Ислом ва яҳудийлик Миллий байрами…..... 14 июл-Бастилиянинг ишғол қилиниши(1789). Чегаралари …...................шимоли-шарқда Белгия ва Люксембург,Шарқда Германия, Швейцария, Италия ва Монако, жанубда Испания ваАндорра, ғарбда Атлантика океани ва жануби-шарқда Ўрта ер денгизи билан ўралган.

Давлат тузуми. 1875 йилдан бери Республика. Бешинчи республиканинг Конституцияси 1958 йилда қабул қилинган ва охирги марта 2000 йилда ўзгартирилган. Парламентининг номи Миллий Йиғин дея номланади ва у 577 аъзодан иборат. Улар ҳар беш йилда сайланади. Шу билан бирга Сенат аъзолари 320 та бўлиб, улар ҳар 9 йилда сайланади. Давлат бошлиғи умумий ва бевосита овоз бериш йўли билан ҳар беш йилда сайланади. 18 ёшга кирган ҳар бир фуқаро сайлов ҳуқуқига эга. Давлат бошлиғи 1995 йилдан бери Жак Ширак, ҳукумат бошлиғи эса 2002 йил 6 майдан буён Жан Пъер Раффариндир. Мамлакатда кўплаб сиёсий партиялар бўлиб, улардан асосийлари қуйидагилардир: Union pour la Majority Presidentielle / UMP Parti Socialiste / PS Union Pour la Demokratie Francaise / UDF Parti Communiste Francais / PC Parti Radical de Gauche / PRG Democratie Liberale / Dl ва бошқалар . Тарихи. Франция ҳудудига тахминан бир миллион йил олдин аҳоли келиб ўрнаша бошлаган. 843 йилда Франклар империясининг таназзулга юз тутиши ғарбий провинцияларда яшовчи аҳолига мустақил Франция давлатини тузиш имконини берди. Тез суръатлар билан ривожланган мамлакат ҳудудида кучли давлат пайдо бўлди ва Юз йиллик урушда (1337- 1453) Англия устидан узил-кесил ғалаба қозонди. Кучли мустамлакачи империяга айланган Франция етти йиллик урушда, яъни 1756-63 йиллардаги жангларда ҳолдан тойди ва барча мустамлакаларидан жудо бўлди. 1789 йилда Буюк Француз революцияси амалга ошди ва мамлакатда буржуа тизими амал қила бошлади. 1812 йили Наполеон империясининг таназзули мамлакатни дунё сиёсатида яна иккинчи даражага тушириб юборди. 1830-48 йиллардаги буржуа революцияси 1852 йилда империянинг тикланишига ва Франциянинг дунёдаги етакчи мамлакатга айланишига сабаб бўлди. Биринчи жаҳон урушида Германия устидан қозонилган ғалаба ва Иккинчи жаҳон

урушида гитлерчилар устидан ғалаба бугунги кунда Францияни етакчи мамлакатлардан бирига айлантирди. Мамлакат ЕИ нинг ва Катта саккизликнинг аъзоси. Франция 1945 йил 24 октябрдан БМТ аъзоси. Ўзбекистон Республикаси Мустақиллигини 1992 йил 3 январда тан олган ва шу йилнинг 21 февралида дипломатик муносабатлар ўрнатилган. Аҳолиси асосан французлардан иборат бўлиб, жазоирликлар, португаллар, италянлар, испанлар ва арманлар ҳам яшайди. Иқтисодиёти. Франция - юқори даражада ривожланган индустриал-аграр мамлакат. Иқтисодиётининг ўзига хос жиҳатларидан бири давлат монополистик капитализмининг юксак даражасидир. Саноатнинг асосий тармоқларидан бўлган машинасозлик ва авиакосмик жиҳозлар экспорти бўйича мамлакат ғарб давлатлари ичида иккинчи ўринни, кимё саноати маҳсулотлари экспорти бўйича тўртинчи ўринни, автомобилсозлик бўйича дунёда учинчи ўринни, озиқ-овқат бўйича ҳам дунёда иккинчи ўринни эгаллайди. Умуман олганда, мамлакатда барча соҳа юқори даражада ривожланган. Валютаси. 0,895 Евро – 1 АҚШ долларига тенг. Ташқи савдода импортнинг улуши 316,2 млрд. Евро бўлиб, унинг 31,3%ини ярим тайёр товарлар, 22,0%ини инвестиция, 17,2%ини Истеъмол товарлари, 9,7 фоизини озиқ-овқат ва аграр маҳсулотлар Ташкил этади. Савдо шериклари ЕИ ва АҚШ. Экспортнинг улуши эса 326,2 млрд. Евро бўлиб, унинг 30,0%ини ярим тайёр маҳсулотлар, 24%ини инвестициялар, 15,2%ини истеъмол товарлари, 11,9%ини озиқ-овқат ва аграр маҳсулотлар Ташкил этади. Савдо шериклари ЕИ ва АҚШ. Бундан ташқари, мамлакат туризм ва чет эллик меҳмонлар ташрифидан ҳам каттагина даромад қилади. Ҳарбий салоҳияти. Қуролли кучларининг умумий сони: Фаоллар – 259 050 Заҳирадагилар – 100 000

Шундан Армия (қуруқлик қўшинлари) да 137 000, ҳарбий Денгиз Флотида 44 250, ҳарбий ҳаво Кучларида 64 000 ва Стратегик Ядровий Кучларда 4 800 киши хизмат қилади. Қурол-яроғи ўта замонавий. Ядро қуролига ва Сунъий йўлдошга эга. 10 та сув ости кемаси мавжуд бўлиб, улардан 4 таси стратегик ва қолган 6 таси тактик сув ости кемаларидир. Шунингдек, 1 авианосец, 1 вертолёт ташувчи, 12 эскадра минаносец ва 20 қоровул кемасига ҳам эга. Патрул ва қирғоқ қўшинларида 35 патрул кемаси мавжуд. Ярим ҳарбийлашганлар 101 399 кишидан иборат Жандармериядир. Ўзбекистон – Франция муносабатлари. 1992 йил июндан Тошкентда Франциянинг элчихонаси фаолият кўрсатмоқда. 1995 йил мартдан бошлаб эса Парижда Ўзбекистоннинг Франциядаги элчихонаси ишлаб турибди. Олий даражадаги ташрифлар: 1. 1993 й. октябр – Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримовнинг Францияга давлат ташрифи. 2. 1994 й. апрел – Франция Президенти Ф. Миттераннинг Ўзбекистонга давлат ташрифи. 3. 1996 й. апрел - Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримовнинг Францияга расмий ташрифи. 4. 1996 й. июн – Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримов ва Франция Президенти Ж. Ширакнинг Флоренцияда ЕИ давлатлари раҳбарлари саммитидаги учрашуви. 5. 2002 й. ноябр - Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримов ва Франция Президенти Ж. Ширакнинг НАТО – СЕАП аъзо давлатларининг Прага саммитидаги учрашуви . Савдо-иқтисодий соҳадаги ҳамкорлик. Ўзбекистон билан Франция ўртасидаги савдо-иқтисодий алоқалар тобора ривожланиб бормоқда. 2004 йилда икки давлат ўртасидаги ташқи савдо айланмаси 76,3 млн АҚШ долларини Ташкил этиб, унинг 32,5 млн долларини экспорт ва 43,8 млн

долларини импорт Ташкил этади. Ўзбекистонда Франция сармояси иштирокидаги 15 қўшма корхона ва 100% француз сармояси асосидаги 2 корхона мавжуд. Маданий-гуманитар соҳадаги ҳамкорлик. Икки давлат ўртасида таълим, фан ва маданият соҳасидаги алоқалар йил сайин ривожланиб бормоқда. Икки давлатнинг Олий ўқув юртлари ўртасидаги алоқалар ҳам кенг йўлга қўйилган. Тошкент Иқтисодиёт университети, Бухоро Давлат университети, Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети билан Франциянинг “Париж-Сюд” ва “Париж IV”, “Париж I Пантеон-Сорбонна” каби олий ўқув юртлари ўртасидаги алоқалар бунга мисол бўла олади. Францияда 1994 й. Мирзо Улуғбек таваллудининг 600 йиллиги, 1996 йили Амир Темур таваллудининг 660 йиллиги кенг нишонланди ва унда икки давлат президентлари - И.А.Каримов ва Жак Ширак иштирок этишди.

ХУЛОСА Тадқиқот давомида минтақавий хавфсизликнинг асрлардан бери шаклланиб келаётган геосиёсий қоидаларга таянган тақдирда мустаҳкам асосга эга бўлишига амин бўлдик. Чунки ҳар бир минтақа ўзининг геосиёсий мавқеига боғлиқ ҳолда жуда жадал ёки нистабатан суст геосиёсий таъсирлашувлар доирасида бўлади. Шу жумладан Марказий Осиё минтақаси ҳам ўзининг геосиёсий аҳамиятигиа кўра қадимдан у ёки бу стратегик кучларнинг геосиёсий рақобати доирасида бўлиб келган. Минтақа геосиёсий аҳамиятининг юксалиш даврларида бу ерда уруш ҳаракатлари авжига чиққан. Бунга Буюк Искандарнинг юришлари, Араб халифалиги давридаги юришлар, Чингизхоннинг босқинини мисол келтириш мумкин. Минтақа улкан салтанат марказига айланган даврларда эса бошқа ўлкаларни ўзининг геосиёсий таъсир доирасига тортган. Бунга қадимги даврларда Чингиз босқини ва Жалолиддин Мангубердининг озодлик учун курашлари, Темур салтанатининг бутун Евроосиё қитъасига ёйилиши натижасида бутун минтақаларни ўз таркибига тортиб боришини ҳамда Бобур салтатанатини мисол келтириш мумкин. Марказий Осиёнинг XIX асрда Чор Россияси томонидан босиб олиниши, ўтган асрда эса абадий ўзаро зиддиятлар ботқоғида қолишлари учун шўролар томонидан парчалаб юборилиши, улар орасида мураккаб чегаралар тортилиши ва ниҳоят 70 йил давомида бошқа давлат таркибида бўлганлиги минтақанинг тўлиғича ташқи таъсир доирасида қолганлигини яққол кўрсатиб берди. Янги аср бўсағасида рўй берган сиёсий жараёнлар дунё харитасида ўнлаб янги давлатларни юзага келтирди. Евроосиё қитъасида янгидан бошланган геосиёсий кураш Марказий Осиё ҳудудини ҳам тўлиғича қамраб олди. Мураккаб геосиёсий жараёнлар кечаётган бугунги даврда минтақавий хавфсизликни таъминлаш биринчи навбатда бир давлат ёки давлатлар бирлиги асосида миллий манфаатлар мутаносиблигини шакллантиришни тақозо этади. Ҳеч бир давлат минтақадаги бошқа давлатлардан ажраган ҳолда якка ўзи ўз хавфсизлигини тўлиқ таъминлай олмаслиги тарихда рўй берган геосиёсий жараёнлардан кўп маротаба исботланган.

АДАБИЁТЛАР : 1.Ўзбекистон Республикаси Конституцияси.-Т.: Ўзбекистон,2003. 2.Ўзбекистон Республикаси “Виждон эркинлиги ва диний Ташкилотлар тўғрисида”ги (янги таҳрири). Ўзбекистон Республикасининг қонуни - Т.:Адолат,1998.- 3.“Давлат тили ҳақида”ги (янги таҳрир) Ўзбекистон Республикасининг қонуни.-Т.:Ўзбекистон, 997.- 4.“Таълим тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикасининг қонуни.-Т.:Ўзбекистон, 1989.- 4.Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат Кодекси.-Т.:Адолат,1996. 5.Ўзбекистон Республикасида масофавий таълим тизимини яратиш ва ривожлантириш концепцияси (Лойиҳа)// Хабар.- 2004.- 20 февраль. 6.Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Меҳр ва мурувват йили” дастури тўғрисида қарори// Ўзбекистон овози.-2004.-29 январь. 7. Поздняков Э.А. Геополитика.-М.:Прогресс, 1995. 8. .Данилевский Н.Я. Россия и европа.-М.:Глаголь, 1991. 9. .Хантингтон С. Сталкновение цивилизаций, Полис, 1994, №1.

O'xshashlar

Янги давр геосиёсий назариялари ва мактаблари

Чехия (Czech Republic, Ceska Republika)

Эрон, Ирок, Туркия давлатларининг геополитикаси

Ўзбекистон халқаро муносабатлар тизимида

Геосиёсат классиклари геосиёсий жараёнлар борасидаги илмий йўналишлар, уларнинг асосий ғоя ва тамойиллари