Тузлаб-дудланган гўшт маҳсулотлари - Oziq-ovqat texnologiyasi - Referatlar

Тузлаб-дудланган гўшт маҳсулотлари

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

62 KB

Ko'chirib olish

Тузлаб-дудланган гўшт маҳсулотлари Режа 1. Тузлаш-тузлаб-дудланган гўшт ма ҳ сулотлари 2. Дудланган чўч қ а гўштлари 3. Фойдаланилган адабиётлар

Тузлаб-дудланган гўшт ма ҳ сулотлари деб мол танасининг маълум бир майдаланган қ исмини тузлаб, истеъмолга яро қ ли ҳ олга келгунча исси қ лик ишлови бериш йўли билан тайёрланган ма ҳ сулотларга айтилади. Бу ма ҳ сулотларга асосан чўч қ а гўштидан олинади(окорок, рулет, корейка ва бош қ алар). Шунингдек кам ми қ дорда бу ма ҳ сулотлар қ орамол ва қ ўй гўштларидан ҳ ам олинади. Тузлаб-дудланган ма ҳ сулотлар ю қ ори даражада таъм кўрсаткичларига ва озу қ авий қ ийматга эга бўлиб, бу ма ҳ сулотларга истеъмолчиларнинг талаби жуда каттадир. Тузлаб-дудланган ма ҳ сулотлар қ айнатиб дудланган- қ айнатиб, дудлаб, дудлаб-ёпиб ва ҳ оказо усуллари билан ишлов бериб ишлаб чи қ арилади. Бу ма ҳ сулотларни ишлаб чи қ ариш учун со ғ лом молларнинг совуган, совутилган ва муздан туширилган гўштларидан фойдаланилади. Айни қ са ё ғ чўч қ а гўштлари бу ма ҳ сулотларни ишлаб чи қ аришда қ имматли хом ашё ҳ исобланади. Тузлаб-дудланган гўшт ма ҳ сулотларини ишлаб-чи қ аришда қ арри моллар, бу қ а гўштлари, икки марта музлатиб эритилган, ори қ моллар ва узо қ муддат са қ ланган гўштлардан фойдаланиш таъ қ и қ ланади. Тузлаб-дудланган гўшт ма ҳ сулотлари ишлаб чи қ аришдан олдин мол танаси ветеринар-санитария экспертизасидан ўтказилади, чўч қ а гўштлари эса трихеноллоскопия қ илинади. Тузлаб-дудланган гўшт ма ҳ сулотларини ишлаб чи қ ариш қ уйидаги технологик жараёнларни ўз ичига олади: танани бўлаклаш, тузлаш, исси қ лик ҳ арорати ишлови бериш ва қ уритиш. Бўлаклаш деганда мол танасини қ андай ма ҳ сулот ишлаб чи қ арилганлигига қ араб маълум қ исмларга бўлиш, унга маълум бир шакл бериш, суяклардан ва орти қ ча ё ғ

тў қ имасидан тозалаш тушунилади. Одатда тузланган ма ҳ сулотнинг номи мол танаси қ исмларининг номига мос келади. Тузлаш-тузлаб-дудланган гўшт ма ҳ сулотлари ва колбасалар ишлаб чи қ аришдаги энг асосий жараёнлардан бири ҳ исобланади. Бу ерда ўтказиладиган тузлаб-дудлаш жараёнларининг мо ҳ ияти колбаса ишлаб чи қ аришдаги тузлаш жараёнларининг мо ҳ иятига жуда-жуда ўхшайди. Лекин, колбаса ишлаб чи қ аришда тузлаш жараёни жуда қ ис қ а бўлганлиги сабабли уларнинг таркибида бўладиган ўзгаришлар ҳ ам жуда кам бўлади. Тузлаш натижасида гўшт шўр таъмга, ўзига хос ҳ идга ва бар қ арор пушти- қ изил рангга эга бўлади. Тузлаш учун ош тузи, нитритлар, қ анд ва бош қ а моддалар ишлатилади. Маълумки, тузлаш диффузиен-осмотик жараён ҳ исобланади, консистенциясининг юмшашини ва унда ўзига хос таъм ва ҳ иднинг пайдо бўлишини келтириб чи қ аради. Шунингдек, туз микроорганизмларнинг ривожланишига хам катта таъсир кўрсатиб, гўшт ма ҳ сулотининг узо қ ро қ ва қ т са қ ланишини таъминлайди. Лекин, туз намлиги нисбатан ю қ ори бўлган ма ҳ сулотларда микроорганизмлар иштирокида рўй берадиган ўзгаришларни бутунлай тўхтатиб қ ола олмайди. Шу сабабли тайёр ма ҳ сулотнинг узо қ ро қ са қ ланишини таъминлаш учун, тузлаш билан бирга дудлаш, қ уритиш ёки сову қ лик билан ишлов бериш каби консервалаш услубларини ҳ ам қ ўллаш ма қ садга мувофи қ ҳ исобланади. Тузланмаган янги гўштнинг ранги мускул тў қ имасида миоглобин ва гемоглобин каби пигментларнинг борлиги

билан изо ҳ ланади. Гўштда мавжуд бўлган пигментларнинг 90 % и миоглобин ҳ иссасига тў ғ ри келади. Ош тузи ана шу пигментларнинг оксидланишига сабаб бўлади ва натижада гўшт кул ранг- қ ўн ғ ир тус олади. Шунингдек, исси қ лик ишлови бериш ҳ ам гўшт рангининг ўзгаришига сабаб бўлади. Шу сабабли гўшт ма ҳ сулотларининг рангини яхшилаш учун тузлаш компонентлари таркибига нитритлар ҳ ам қ ўшилади. Айнан шу нитритлар ма ҳ сулотларнинг мускул тў қ имасига бар қ арор тушиши- қ из ғ ич ранг беради. Тузлаб-дудланган ма ҳ сулотларда пушти- қ из ғ ич ранг нитрозопигментларнинг ҳ осил бўлиши билан тушунтирилади. Кучсиз кислотанинг натрий-нитрит тузи тузлаш жараёнида сув таъсирида гидролизланади: NaN О 2 + H 2 O HNO 2 + Na + + OH - Ҳ осил бўлган нитрит кислотаси бар қ арор модда эмас ва шу сабабли қ айтарувчанлик хусусиятига эга бўлган моддалар таъсирида парчаланади . 2 Н N О 2 No + N О 2 + H 2 O Бу жараён ю қ ори ҳ ароратда интенсивлашади. Ҳ осил бўлган NO миоглобин (М в ) ва гемоглобин (Н в ) лар билан реакцияга боради: М в + NO М в NO (нитрозомиоглобин) Н в + NO Н в NO (нитрозогемоглобин) Нитропигментлар ҳ ам кислородли ва кислородсиз шароитларда ҳ осил бўлади. Ранг ҳ осил бўлиш реакциялари РН 5,4-6,0 бўлган шароитда, ю қ ори ҳ ароратда (40-60 о С), шунингдек гўштга аскорбит ва изокорбат кислоталар каби қ айтарувчилар

қ ўшганда жуда интенсив боради. Нитритлар фа қ ат ранг ҳ осил бўлишида а ҳ амият касб этиб қ олмасдан, ма ҳ сулотларнинг са қ лаш муддатини оширишда ҳ ам му ҳ им роль ўйнайди. Қ анд гўшт массасининг 0,1 фоизи ми қ дорида ма ҳ сулот рангининг бар қ арорлигини таъминлаш ва таъмини яхшилаш учун қ ўшилади. Тузлаб-дудланган ма ҳ сулотлар ишлаб чи қ аришда тузлашнинг ҳ ўл, қ уру қ ва аралаш усулларидан фойдаланилади. Ҳ ўл тузлаш усулида гўшт махсус идишчаларга жойланиб унга туз, нитрит, қ анд эритмаси қ ўйилади. Бунда тузлашнинг оддий усулида тузлаш жараёни 18-22 сутка, узо қ муддатли усулида эса 40-50 сутка давом этади. Тузлаш хоналарида ҳ арорат 4 0 С дан ю қ ори бўлмаслиги керак. Исси қ лик ишлови бериш (дудлаш, қ айнатиш, димлаш) тузлашдан кейинги жараёнлар ҳ исобланади. Агар а ҳ сулот дудланган ва дудлаб- қ айнатилган ҳ олда чи қ арилиши зарур бўлса, унда аввало дудланади. Баъзи ма ҳ сулотлар дудланмасдан қ айнатилган ҳ олда сотувга чи қ арилади. Баъзи ма ҳ сулотларга исси қ лик ишлови беришда улар фа қ ат қ овурилади. Қ уритиш-тузлаб-дудланган ма ҳ сулотлар ишлаб чи қ аришда қ ўлланиладиган асосий жараёнлардан бири ҳ исобланади. Узо қ муддат са қ лашга ва таъминлашга ва ташишга мўлжалланиб дудланган ма ҳ сулотлар дудлангандан сўнгра 10-15 0 С ҳ ароратда ва ҳ авонинг нисбий намлиги 75 % бўлган шароитда қ уритилади. Қ уритиш ма ҳ сулотнинг турига қ араб 2 суткадан то 10 суткагача давом

этади. Тузлаб-дудланган гўшт ма ҳ сулотлари турли хил ассортиментда ишлаб чи қ арилади. Исси қ лик ишлови берилиш услубига қ араб дудланган гўшт ма ҳ сулотлари дудланган, қ айнатиб пиширилган, дудлаб- қ айнатилган, дудлаб ёпилган ва қ овурилган турларига бўлинади. Ишлатиладиган хом ашёнинг турига қ араб дудланган гўшт ма ҳ сулотлари чўч қ а гўштли, мол гўштли ва қ ўй гўштли бўлади. Мол гўштидан ва қ ўй гўштидан нисбатан кам ми қ дорда ва ассортиментда тузлаб-дудланган гўшьт ма ҳ сулотлари ишлаб чи қ арилади. Мол гўштидан дудланган ма ҳ сулотлар қ уйидаги номларда: сон гўштидан(окорок), дудланган рулет(ўрама гўшт), дудлаб- қ айнатилган рулет, қ айнатиб пиширилган рулет, мол сонидан қ айнатиб пиширилган гўшт, прессланган мол гўшти, ёпилган ла ҳ м гўштлар чи қ арилади. Қ ўй гўштидан хом дудланган окорок ва дудлаб- қ айнатилган окорок, қ овурилган (суяксиз) окорок, дудлаб- қ айнатилган рулет, хом дудланган тушлар чи қ арилади. Дудланган чўч қ а гўштлари кенгро қ ассортиментда чи қ арилади. Дудланган чўч қ а гўштлари ҳ амма семизлик категрориясида ҳ овурдан тушган чўч қ а гўштидан унинг турига қ араб тайрланади. Тузлаб-дудланган чўч қ а гўшти турлари орасида энг кўп ишлаб чи қ ариладиган турларига окороклар киради. Окороклар нимтанинг тос-сон қ исмидан Сибирский,

Тамбовский, Московский, ё ғ сизлантирилган ва дудлаб ёпилган окороклар номи билан чи қ арилиб, уларни ор қ а оё қ окороклари деб аталади. Вороженский, Останкинский, курак гўшти окороклари нимтанинг елка-курак қ исмидан тайёрланиб, уларни олдинги оё қ окороклари деб аталади. Олдинги оё ғ окорокларида ё ғ тў қ ималари ва бирлаштирувчи тў қ ималар кўпро қ бўлади. Тамбовский окорок тос суягини олиб ташлаб, дудлаб- қ айнатилган, қ айнатиб пиширилган тарзда 2,5 кг дан 6 кг гача ҳ амда суягини олмасдан ҳ ам дудланган ҳ олда 3кг дан 8 кг гача о ғ ирликда ишлаб чи қ арилади. Воронежский окорок хом дудланган, қ айнатиб- пиширилган ва дудлаб- қ айнатилган бўлиб, о ғ ирлиги 3 кг дан 8 кг гача қ илиб чи қ арилади. Рулетлар (ўрама гўштлар) Ленинградский, Ростовский, дудлаб-ёпилган рулет номлари билан чи қ арилади. Рулетлар олдинги ёки ор қ а окорокдан, кўкрак- қ овур ғ а қ исмидан ёки чўч қ а боласи гўштидан тайёрланади, бунда уларнинг суяги батамом ёки қ исман олиб ташланади. Қ олган суяксиз этни рулет қ илиб терига ёки ё ғ ини таш қ арига қ илиб ўралади. Терига ўралган рулетларни икки томонидан ҳ ар 5-8 см да каноп ип билан кўндалангига бо ғ ланади. Терисиз рулетларни эса целлофанга ўраб каноп ип билан бо ғ лаб қ ўйилади. Кейин эса уларга исси қ лик ишлови берилади. Дудланган турли чўч қ а гўштларига тўш, бекон, корейка (туш гўшти), филе (ла ҳ м), ветчина, буженина сингари гўшт ма ҳ сулотлари киради. Масалан, корейка нимтанинг ор қ а қ исмидан, унинг умурт қ асини олиб ташлаб, қ овур ғ аларини қ олдириб, хом дудланган, дудлаб- қ айнатилган, дудлаб-

ёпилган ҳ олатларда чи қ арилади. Шакли тўртбурчакли. камида 1,5 кг массада, ё ғ қ атламининг қ алинлиги 1 см дан 4 см гача бўлади. Буженина эса суяги ва териси олиб ташланган ортки окорокдан қ овурилиб чи қ арилади.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР 1. « Ўзбекистон и қтисодиёти » ахборот ва та ҳлилий шарҳ 2005 йил . Тошкент , Ўзбекистон , 2006. 1. Нормахматов Р. Озиқ-овқат маҳсулотлари товаршунослиги. Тошкент, «Шарқ» нашриёт-матбаа акциядорлик компанияси бош муҳаррияти, 2002. 1. Нормахматов Р., Вакил М.М. Ценность плодов хурмы. Ж. Сельское хозяйство Узбекистана, 1998, №1, с. 22-23. 1. Нормахматов Р. Абрикосы и персики – источник каротина. Ж. Сельское хозяйство Узбекистана, 1998, №5-6, с. 47. 1. Нормахматов Р. Макро и микроэлементы в плодах граната и хурмы Узбекистана. Ж. Хранение и переработка сельхоз сыря, 2001, №6, с. 37-38. Российская Академия сельскохозяйственных наук. 1. Нормахматов Р., Отамурадов К.О., Ахмеджанова Ф.А., Маљсудов Т.М. Товаршунослик. Тошкент, Меќнат, 2004 й. 1. Справочные таблицы содержания основных пищевых веществ и энергетической ценности пищевых продуктов. М.: Во Агропромиздат, 1987. 1. Остана қулов Т.Э. Сабзавоб экинлари биологияси ва ўстириш технологияси. Тошкент, 1997. 1. Чепурной И.П. Заготовка и переработка меда. М.: Во Агропромиздат, 1987. 1. Чудаков В.Г. Технология продуктов пчеловодства. М.: Колос, 1979. 1. Теплов В.И., Панесенко В.А. Товароведение и экспертиза животноводческого сырья. Издательство Дашков и К, 2006. 1. www.bearingpoint.uz 1. www.pca.uz 1. www.logistika.ru

O'xshashlar

Гўшт маҳсулотлари

Гўшт, сут маҳсулотлари кимёси

Дудланган балиқлар

ГЎШТ

Совутилган гўшт