Мустақил бўлсанг- Мустақил бўл! Давлат бўлсанг - Давлат бўл! - Milliy istiqlol g'oyasi - Referatlar

Мустақил бўлсанг- Мустақил бўл! Давлат бўлсанг - Давлат бўл!

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

95.5 KB

Ko'chirib olish

Мустақил бўлсанг- Мустақил бўл! Давлат бўлсанг - Давлат бўл! Тез кунларда халқимиз тарихида энг муқаддас сана - мустақиллигимизнинг 10 йиллиги нишонланади. Бундай кунларда ортга бир назар солиш, босиб ўтилган йўлни таҳлил этиш одат тусига кирган. Чунки давр ўтган сари эришилган ютукларни сархисоб килиш, йўл кўйилган хатоларни таҳлил этиш ва улардан чикарилган сабок юрт истиқболи, халқ, миллат келажагини белгилашда муҳим ахамият касб этади. Мустақиллик даврида ёш давлатимиз, унга кудрат бахш этгувчи заҳматкаш халқимиз давлат ва жамият қурилишининг турли жабхаларида бекиёс ютукларни кўлга киритганини ғурур билан таъкидлаб ўтиш мумкин. Дунё харитасида янги, ўз овозига, ўз ўрнига эга бўлган мустақил Ўзбекистон давла- тининг пайдо бўлганини ҳозир хеч ким, хатто ғанимларимиз ҳам инкор эта олмайди. Ўтган давр ичида сиёсий, ижтимоий, иқтисодий, маънавий соҳаларда эришган ютукларимизнинг энг биринчи, энг асосий омили - бу мамлакатимизда ўрна-тилган тинчлик-хотиржамлик, миллатлараро тотувлик, мамлакат хавфеизлигини саклаш борасидаги чора-тадбирлар бўлди, деб ишонч билан айта оламиз. Чунки фақат тинч лик бўлган мамлакатдагина сиёсий, ижтимоий, иқтисодий ислоҳотларни муваффакиятли амалга ошириш мумкинлигини тарих хам, ўтган кунларимиз хам исбот қилиб турибди. Аммо мустақилликнинг асл моҳиятини тушуниш, унинг кадрига етиш учун ҳозирги кунда фақат ютукларимиз тўғрисида гапи- риш кифоя килмайди. Мустақилликка қонсиз, курбонларсиз эришган бўлсак-да, айтиш жоизки, мустақилликнинг юки оғир. Бу гокни кўтара олиш, мустақилликни саклаб колиш накадар оғирлигини қўшниларимизнииг такдири исбот этиб турибди. Узингиз ўйлаб кўринг, сарҳадлари ва хавфеизлигини химоя килишда бошқа давлат куролли кучларига мухтож мам- лакатларнингтўла мустақиллиги ҳакидагапириш мумкинми?

Ўзбекистонни ўз таъсир доирасига киритишни истаган ва бунинг учун барча найрангларни, қолаверса, ҳарбий кучни ҳам ишлатишга тайёр бўлган кучлар куршовида Ватанимизнинг мустақиллигини саклаш учун беҳисоб кийинчиликлар, изтиробларни бошдан кечиришга тўғри келди. Айниқса, хозирги кунларда бутун жаҳондаги энг таҳликали минтакалардан бири бўлган бизнинг миитакамизда тинчлик ва хавфсизликни таъминлаш учун канчалик окилона сиёсат юргизиш кераклигини, сабот ва матонат зарурлигини ҳаётнинг ўзи исбот этяпти. «Мустақил бўлсанг - мустақил бўл! Давлат бўлсанг - дав лат бўл!». Президентимиз айтган бу сўзлар унинг мамлакати-миз такдири, келажаги хақидаги ташвишли ўйларининг кисқа ва маънодор ифодаси бўлди, десак янглишмаймиз. Бу иборада мустақилликни эълон килиш билан кифояланиб бўлмаслиги, уни саклай билиш, бунинг учуй эса ўз халқини ички ва ташки душманлардан химоя кила олиш, унинг тинч-тотув яшашига имконият яратиш, ўз сарҳадларини ҳимоя килиш, мудофаа кудратини таъминлаш зарур экани ҳакидаги фикр мужассам. Президент ҳузуридаги Давлат ва жамият курилиши академиясида бўлиб ўтган халқаро анжуманларнинг бири- да америкалик сиёсатшунос олим Глеб Ховард Ўрта Осиё давлатларининг ичида фақат Ўзбекистонгина ўзининг чега- раларини турли экстремистиқ хуружлардан ҳимоя килишга кодир бўлган ягона давлат эканини таъкидлади. Аслида, унинг сўзлари турли давлат раҳбарлари ва сиёсатшунослари умумий фикрининг холис ифодаси ҳамдир. Президентимизнинг узоқни кўзлаб, мустақиллигимизнинг дастлабки кунларидан мудофаа масалаларига катта аҳамият бергани сабабларини ва бу аслида ҳозирги кундаги мамлакат тинчлигининг гарови бўлганини тушуниб етиш кийин эмас. Уша вақтларда мустақилликка эришган қўшни давлатлар ўз йигитларини ҳарбий хизматга чакирсалар-да, уларнинг ҳарбий хизматни ўташи учун тайёр гарнизон, қурол-аслаха, ҳарбий техникаси йўклиги, ҳаттоки аскарлар оддий ёток билан таъминланмагани сабабли ҳарбий билетларига гўёки хизматда деб муҳр босиб, бир-икки ой уйда кўринмаслик шарти билан

кўйиб юборилгани маълум. Бундан ташкари, қўшниларимиз шўролар давридан колган техника ва курол- ярокларни бир кунлик фойдани ўйлаб арзон баҳоларга хори-жий мамлакатларга ёки турли фирмаю компанияларга сотиб юбориб, танг аҳволда қолгани ўтгаи йилги экстремистиқ гуруҳларнинг хуружи пайтида яқкол сезилиб колди. Бунинг акси ўларок, маҳаллий ҳарбий кадрларни тайёрлаш доимо Юртбошимизнинг диққат марказида турган. Президент та- шаббуси билан Тошкент, Самарканд, Фарғона ва Урганч шаҳарларида ҳарбий мутахассисликларга тайёрлайдиган лицейлар ташкил этилди, Қуролли кучлар академияси, Тош кент умумкўшин командирлиги, Самарканд автомобилчи ко-мандир-мухандислар, Чирчиқтанкчи командир- муҳандислар, Жиззах ҳаво кучлари (авиация) олий ҳарбий билим юртлари, Тошкент алоқа-электротехника институтининг махсус фа-культети 28 ҳарбий мутахассислик бўйича малакали зобит кадрлар тайёрлаб келмокда. 1990 йилда маҳаллий зобитлар ҳарбий кадрларнинг бор-йўғи 0,6 фоизини ташкил қилган бўлса, ҳозирда уларнинг сони 80 фоизга етгани амалга оши- рилган ишларнинг мевасидир. Қиска давр ичида бундай имкониятга эга бўлиш осон кечмади, албатта. Айтилган гапларимизнинг исботи сифа тида ўн-ўн икки йил аввалги вазиятни зслаб ўтайлик. XX аср 80-йилларинииг охири 90-йилларининг бошларида ҳали Совет Иттифоки мавжуд бўлган ва Марказда кандай бўлмасин иттифокни саклаб колишга ҳаракат кетаётган бир вақтда бунинг энг кучли воситаларидан бири шўро ҳарбий кучлари ҳисобланган эди. Уша даврларда Иттифок бўйича энг кўп ҳарбийга чакириладиган йигитлар айни бизнинг Ўзбекистондан бўлгани кўпчиликка маълум. Ҳар йили 320 минг нафарга яқин йигитларимиз шўролар куролли кучлари- га хизматга чакирилар эди. Шуми алоҳида таъкидлаб ўтиш зарурки, ўша даврларда ўзбек йигитлари нафақат ҳаётнинг бошқа жабҳаларида, балки куролли кучлар сафида хам кам- ситилар эди. Яъни, йигитларимизнинг аксарият қисми ҳарбий хизматга чақирилиш баҳонасида курилиш батальонларига жалб этиларди. Улар икки йил давомида

ҳарбий техникани кўрмай, куролни бир марта бўлсада кўлдатутмай, мардикор- лик билан шуғулланиб қайтар эди. Бу сиёсат аслида Биринчи жаҳон уруши давридаги чор Россияси қўллаган мардикор олиш сиёсатининг давоми эди. Чор Россияси фақат уруш вақтида мардикорликка сафарбар зтган бўлса, шўролар давлати тинч даврда ҳам ҳарбий хизмат баҳонасида йигитларимиздан тскин ишчи кучи сифатида фойдаланиб келди. Бундай сиёсатни оклаш макеадида мар-каздагилар асоссиз баҳоналарни рўкач килар эди. Масалан, юридик фанлари доктори Галина Литвинованинг матбуот оркали («Наш современник» журнали, 1990 йил 6- сон) ўзбекларни ҳарбий-тарихий тажрибага эга бўлмаган миллат, деб баҳолашининг ўзи бизга бўлган муносабатнинг рўйи рост, ошкора кўриниши эмасми?! Ваҳоланки, Афғонистондаги урушга сафарбар қилингаи аскарларнинг кўпчилигини ўзбек йигитлари ташкил этгани ҳақикат-ку. Демак, уруш даврида ўзбеклар ҳарбий хизматга лойиқ эди-ю, тинч даврда фақат мардикорликка ярокли бўлибди-да? Бу ҳам шўролар шови-нистиқ сиёсатининг кўринишларидан бири эди. Афғон уруши даврида энг кўп темир тобутлар Ўзбекистонга келган эди. Уруш, табиийки, курбонсиз бўлмайди. Лекин, ачи- нарлиси шундаки, афгон уруши тамом бўлса-да, тинч даврда ҳам Ўзбекистонга келастган темир тобутларнинг окими тўхтамади. Фақат 1989 йилнинг ўзида Ўзбекистонга 430 та то- бутнинг келгани фикримизнинг далилидир. 90-йилларда ҳам бу даҳшатли жараён давом этди. Бу ҳакда ёзувчимиз Ўткир Ҳошимов КПСС съездининг (1990 йил июнда) минбаридан туриб, сўнгги ярим йилнинг ўзида 300 га якин ўзбек хонадо- нига ҳарбийдан тобутлар келганини ошкора айтганида, унинг гаплари бўҳтонга чикарилган эди. Буни исботлаш макеадида тузилган махсус комиссия «масалани ўрганиб», Ўзбекистон вақилининг 40 кишига янглишганини айта олди, холос. Майли, шундай ҳам бўлсин. Аммо ўйлаб кўринг, тинч даврда 200 дан ортиқ ўзбек хонадони «ўглим эр йигит бўлди», деб энди кучга тўлган, орзу-умидлари бисер ўглонларини орзу-ҳавас билан ҳарбийга юбориб, кўп ўтмай уларнинг жасадини олгани ўша даврнинг энг

даҳшатли ҳақиқати эмасми?.. Ҳатто, Косово урушида ҳам курбонларнинг сони бунчалик кўп бўлмаган эди. Устига-устак, ўзларини «демократия қимоячилари» деб атаган «Эрк» ва «Бирлик»даги доҳийчалар курбонлардан сохта обрў орттириш йўлида фойдаланиб, уларни мусулмон одатларига кўра тезда кабрга кўйиш ўрнига кўчама-кўча кўтариб, одамларни хайрсиз курашга чорлагани дард усти-га чипқон бўлди. 1991 йил 21 январдаги «Эрк» газстасида эълон қилинган «Узбек халқига мурожаат»да ушбу сўзлар битилган эди: «Биз сизларни инсоний ҳақ-ҳукук ва келажак химоясига даъват қиламиз! Биз сизларни чидаб бўлмас айрилик ва мусибатларнииг олдини олиш курашига чор- лаймиз!» Аслида бу баландпарвоз сўзлар остида ҳимоясиз халқни тенгсиз курашга даъват яширинган эди. Ваҳоланки, ўша вақтларда Болтикбз'йи, Кавказорти давлатларида бу каби чикишларнинг қурол билан бостирилгани, ҳисобсиз бегуноҳ қонлар тўқилгани ҳаммага аён эди. Ғаразли мақсадларда ҳар кандай фитна ва найранглардан тап тортмайдиган буп-дай кимсалар учун бегуноҳ қонларнинг тўкилиши арзимас нарса эди. Ҳали Иттифок таркалиб улгурмаган бу таҳликали даврда Ўзбекистон Республикаси Президенти катьият билан масалани қон тўкмасдан, тинчлик билан хал килиш йўлини тутди. Ўзбекистон мустақиллиги эълон қилинган бўлса-да, ҳали СССР Мудофаа вазирлиги ва унинг куролли кучлари сакланиб турган бир пайтда, бундай кучга қарши тик бориш, «ётган илоннинг бошини кўзғаш» оғир окибатларга олиб келишини яхши тушунган ГТрезидентимиз ҳарбий соҳада ишни босқичма-боскич хал этиш йўлидан борди. 1991 йил 6 сентябрь куни эълон қилинган Ўзбекистон Республикасининг Мудофаа ишлари вазирлигини тузиш тўғрисидаги Президент Фармони бу йўлдаги биринчи кадам бўлди. Бу янгиликни «ҳазм кила олмаган» Кремль Ўзбекистон Президентша тазйиқ ўтказишга ҳаракат қилди. СССР Мудофаа вазири Е. Шапошников ғайриодатий туюлган бу ҳолдан хавотирга тушиб, Президентимизга телефон қилган пайтда Ўзбекистон Республикаси Мудофаа ишлари вазири этиб

тайинланган Рус там Ахмедов ГТрезидентимиз ҳузурида бўлган экан. Унинг хотирлашича, СССР Мудофаа вазири Ислом Каримовга ғазаб билан: «Ислом Абдуғаниевич, биз билан маслаҳатлашмай Му дофаа ишлари вазирлиги жорий қилибсиз, вазир тайинлабсиз. Ўзингизни мустақил деб эълон қилган бўлсангиз-да, ҳали СССР деган кудратли давлат мавжуд. Буни ўзингиз ҳам яхши биласиз. Ҳатто Украина ҳам генерал Морозовни республика Мудофаа вазири этиб тайинлаётганида биздан рухсат олган эди», — деб пўписа қилади. «Умуман, Сизга армиянинг нима ҳожати бор, ҳарбий комиссарият нимага керак? Ахир СССР Мудофаа вазирлигининг кудратли Туркистон ҳарбий округи Ўзбекистонда бўлса!», деб коса тагида нимкоса кабилида бу ҳарбий салоҳият билан чўчитмокчи бўлади. Уларнинг ёрда- мисиз Ўзбекистон ўз хавфеизлигини таъминлай олмаслиги писанда қилинганида, куни кеча мустақилликка эришган мамлакатнинг мустақил Президенти жавоби шундай бўлди: «Биринчидан, республика Мудофаа ишлари вазирлигининг жорий қилиниши ва вазирнинг тайииланиши — ҳуқуқий жиҳатдан ҳам, сиёсий жиҳатдан хам хал қилинган масала. Иккинчидан, бу масалада Сиз билан келишишни асоссиз, деб ҳисоблайман». Катъий жавоб олган Иттифок вазири анча ҳовуридан тушиб, республика Мудофаа ишлари вазири билан кейинги ҳамкорлик учун танишмокчи эканини билдиради. Президент: «Модомики, сиз Ўзбекистон Республикасининг Мудофаа ишлари вазири билан ҳамкорлик килиш мақсадида танишишни истасангиз, мен уни Москвага юбораман, тани- шиб оласизлар», деб жавоб беради. СССР Мудофаа вазири билан суҳбатни тугатгач. Прези дент Аҳмедовга қарата: «Сен мустақил республика Мудофаа ишлари вазири сифатида Москвага борасан. Лекин у ерга фукароча кийиниб боргин. Негаки, сен полковниксан, у эса-маршал. Ҳарбий кийимдаги погонларинг Иттифок Мудофаа вазири билан мустақил давлатнинг Мудофаа ишлари вазири сифатида тснгма-тенг гаплашишингга йўл қўймайди», -дейди. Ўша вақтларда СССР Мудофаа вазирлиги ва унга бўй- сунувчи Туркистон ҳарбий округи ҳар қандай кулай вазиятда республика Мудофаа ишлари

вазирлигини тан олмаслигини кўрсатишга ҳаракат килди. Бу пайтда Туркистон ҳарбий округи кўмондоилик таркибининг фақат 2-3 фоизигина ўзбекистонлик бўлиб, қолганлари четдан келганлар эди. Шунинг учун ҳам янги ташкил топтан на кўшини, на ку- ролли кучлари, на ҳарбий техникаси ва курол-аслаҳасига эга бўлган республика Мудофаа вазирлиги Туркистон ҳарбий округи билан ўз муносабатларини эҳтиёткорлик билан олиб бориши лозим эди. Чунки ҳар қандай низо бизга зиён стка- зиши мумкин эди. Шуни тушунган Президентимиз Мудофаа вазирини ўз ҳузурига чакириб, республикада осойишталик- ни саклаб колган ҳолда мудофаа кудратини оширишнинг чуқур ўйланган йўл-йўриғини беради. Бу ишларни ортиқча ҳиссиётга бсрилмасдан, босиқлик билан, қон тўкилишига йўл қўймай ҳал килиш зарурлигини уктиради. Мамлакатимиз дахлсизлигини таъминлаш учун биринчи галда куйидаги ишларни бажаришни топширади: 1. Ҳарбий комиссариатларни республика ихтиёрига ўтказиб, собик Иттифок армиясига аскар юборишни тўх-татиш. 2. Иттифоқда хизмат килаётган ўзбекистонлик аскар ва зобитларни республикага қайтариб олиб келиш. 3. Ўзбекистон ҳудудида жойлашган барча ҳарбий гарни зон ва ҳарбий қисмларни республика тасарруфига ўтказиш. Министрлар Советининг карори билан бирма-бир ҳарбий комиссариатлар, Фукаролар мудофааси штаби ва ДОСААФ республика ихтиёрига олинди (кейинчалик ДОСААФ «Ватан- парвар» ташкилотига айлантирилди). Ҳарбий комиссариат-ларнинг республика ихтиёрига ўтказилиши йигитларимиз- нинг Иттифоқда хизмат килишларига чек қўйди. Навбатдаги вазифа Ўзбекистон ҳудудидан ташкарида хизмат килаётган ҳарбий зобит ва аскар йигигларимизни Ватанга қайтариб келиш эди. Собик Шўролар давлатининг турли чеккаларида ҳарбий хизмат ўтаётган, бирок мустақиллик нафасини туйган йигитларимиз СССР армиясида хизмат қилишдан бош тортдилар. Таъкидлаш лозимки, фақат ўзбекларгина эмас, ўзларини Ўзбекистон фуқароси, Ўзбекистонни Ватани деб билган турли

миллат вакиллари бўлган зобит ва прапорщик- лар ҳам Ўзбекистонга хизмат килиш истагини билдира бошладилар. Ўша чоғда Президент Ислом Каримов Мудофаа ишлари вазирини ва Ички ишлар вазирининг ўринбосарини хузурига чақириб, Москва якинидаги Ички ишлар қўшинларида 270 га якин ўзбекистонлик ҳарбий хизматчи борлигини, улар Россияда хизмат қилишдан бош тортаётганини айтади. «Тез- да ўша ерга етиб бориб, уларни зудлик билан Ўзбекистонга қайтариб келиш чораларини кўринг. Бу муҳим масала ҳал этилса, Иттифокнинг бошқа ерларида хизмат килаётган ва- тандога йигитларимизга далда бўлади ва уларнинг оммавий равишда Ватанига қайтиб келиши учун йўл очилади». Дарҳақикат, Президентимизнинг масалага чуқур ёндашга-нини кейинги воқеалар ривожи тасдиклади. Москва атрофида хизмат килаётган аскар ва зобитларимиз Ватанимизга олиб ке-линганидан ксйин бу ҳакда хабар топган бошқа ўзбекистонлик ҳарбий хизматчилар фақат мустақил Ўзбекистон Рсспублика-сигагина хизмат килажакларини билдириб, Иттифокқа хизмат килиш тўғрисида касамёд килишдан бош торта бошладилар. Шу сабабли СССР Мудофаа вазирлиги уларни Ўзбекистонга қайтариб гоборишга мажбур бўлган эди. Эътиборлиси шун- даки, бу аскар ва сержантларнинг учдан бир қисми турли миллат вакиллари бўлсалар-да, Ўзбекистонга хизмат килиш истагини билдирдилар. Ҳарбий хизматчиларнинг ўз юртига қайтиши юзаки Караганда осон ишдек туюлиши мумкин. Аслида уларнинг ижтимоий ҳимояси, уй-жой билан таъминланиши каби мураккаб масалаларни ҳам ҳал килиш зарур эди. Ортга су- риб бўлмайдиган бу вазифа юзасидан Президентнинг аниқ кўрсатмаси асосида ҳарбий хизматчилар, уларнинг оилала- рини ижтимоий ҳимоялаш ҳуқуқий таъминланди. Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг 1992 йил 14 январдаги Қарори мамлакат Қуролли кучларининг ташкил топишида энг муҳим кадам бўлди. Бу қарор асосида респуб лика ҳудудида жойлашган собик Иттифоқнинг барча ҳарбий қисмлари, кўшилмалари, ҳарбий ўкув юртлари, муассаса ва

ташкилотлари Ўзбекистон Республикаси ихтиёрига олинди. 14 январь «Ватан ҳимоячилари куни» деб эълон қилиниши билан халқимиз тинч ва осуда ҳаёт, Ватанимиз ҳимояси ишончли кўлларда эканини яна бир бор ҳис этди. Мустақил давлатимиз мудофаа ишларини ташкил этиш- нинг аҳамияти кам бўлмаган яна бир томони бор. Руҳий кайфият жиҳатидан Мудофаа ишлари вазирлигининг қайси бинода жойлашиши хам муҳим эди. Дастлаб вазирлик учун Президент Девони биносида бир хона ажратилди. 1991 йил октябрида эса вазирлик Мустақиллик майдонидаги Фукаролар мудофааси кўмитаси биносига кўчирилди ва унда 12 зобит ва 3 ходим иш бошлади. Мустақил давлатнинг мудо- фаасини ташкил этишнинг ҳуқуқий асослариии ишлаб чикиш уларнинг асосий вазифаси этиб белгиланди. Орадан уч ой ўтар- ўтмас, Президент Мудофаа ишлари вазирига кўнғирок қилиб: «Сен қаерда ўтирибсан?», деб сўрайди. Жавобини эшитгач: «Нима сабабдан Туркистон ҳарбий округи биносига ўтмадинг? Ўша ерга кўчгин!», деб топшириқ беради. Айни пайтда, Туркистон ҳарбий округи кўмондони генерал Кондра- тьевга ўз биносидан республика Мудофаа вазирлигига жой ажратишни топширади. Орадан чамаси 2-3 ҳафта ўтгач, Пре зидент яна ўша савол билан мурожаат этади. Мудофаа вазири: «Топшириғингиз бажарилди, вазирлик Туркистон ҳарбий округи биносига кўчирилди», - деб рапорт беради. Шунда Президент: «Мудофаа вазирлиги ўша ерда жойлашганини ким билади? Мен ҳар куни икки марта угла ердан ўтаман, аммо «Туркистон ҳарбий округи кўмондонлиги» дсган ёзувни кўряпман, холос. Энди фукароларимиз Ўзбекистоннинг ўз Мудофаа вазирлиги борлигини, давлат ва фукароларимизнинг ҳимоячиси борлигини билиши керак», - дейди. Эртаси куни эрталаб генерал Кондратьев хизматга келганида, бино узра Ўзбекистон Республикаси байроги ҳилнираб турганини ва эски сзув ўрнида «Ўзбекистон Республикаси Мудофаа ва зирлиги» пештахтасини кўриб газабга келади. Мудофаа ва- зирининг ҳузурига важоҳат билаи кириб, ғазабини яширмай: «Туркистон ҳарбий округи 1867 йилдан бери бу ерда турган, бундам буен ҳам колади», дея Туркистон ҳарбий округи биносидан Ўзбекистон байроғини ва

янги пештахтани олиб ташлашни талаб қилади. Талаби бажарилмаган такдирда Москвага мурожаат этишини айтиб, дўк-пўписа килади ва бу масалани ҳал этиш учун республика Президента Ислом Каримов билан учрашиши зарурлигини айтади. Шу кунгача Туркистон ҳарбий округи кўмондонлари учун республика барча раҳбарларининг эшиклари очиқ эди. Ўша куни би- ринчи бор Туркистон ҳарбий округи кўмондони Президент ҳузурига кира олмади. Ўсал бўлган генералга Президент республика мудофааси билан 6 of лик барча масалаларни ўз Мудофаа вазири оркали ҳал килажагини ва барча савол- лар билан Мудофаа вазири ёки мудофаа масалалари билан шуғулланувчи Президент маслаҳатчисига мурожаат этиши мумкинлигини билдиришади. Шу пайтгача айтгани айтган, дегани деган бўлишига ўрганган генерал Кондратьевнинг Давлат маслаҳатчиси олдига кириб, ўз норозилигини изҳор этишдан бошқа иложи колмайди. Шундан сўнг Прези дент Мудофаа вазири ва Давлат маслаҳатчисини ҳузурига чакиради ва вазирдан кулимсираб: «Нима тўполон бошлаб юрибсан?», — деб сўрайди. Топширик Президент томонидан берилганини англамаган маслаҳатчи вазирга унинг хатти- ҳаракатлари Конституцияга зид эканини, Ўзбекистон байроғи ҳукумат ва Президент кароргоҳи биноларидагина осилиши мумкинлигини айтиб, танбеҳ бера бошлайди. Бунга карата Президентимиз хотиржамлик билан: «Энди мустақил бўлдик, халқимиз, оддий фуқароларимиз ўз байроги ва Қуролли куч- ларига ишониши, улар билаи ғурурланиши керак. Байрок хам, ёзув ҳам менинг топшириғим билаи қўйилган. Байроғимиз мустақиллигимиз рамзи сифатида ҳилпираб тураверсин», - деб айтади. Шундан кейии ҳам Тошкентда колган Кондратьев янги воқеликни тан олишни истамай, «ётиб колгунча отиб кол» кабилида иш туга бошлайди. Ўзбекистонда колиб хизматини давом эттирига истагини билдирган зобитларни соткинликда айблаб, жамоагчиликда салбий фикр уйғоташга зўр бериб ури- нади. Шунда Президентимиз катьият кўрсатиб, Ўзбекистон ўз Қуролли кучларига эга эканини ва Иттифокка тегишли ҳарбий округнинг ҳудудимизда колишига ўрин йўклигини айтади. Шашти синган генерал

республика ҳудудидаги ҳарбий техника ва курол-яроғларни оммавий равишда олиб чиқиб кетиш чораларини излай бошлайди. Бунга жавобан Президент ҳарбий техника ва курол-яроғларни Ўзбекистон ҳудудидан олиб чиқиб кетишни тақиклаш тўғрисидаги Фар- монни имзолайди. Шундан сўнг Туркистон ҳарбий округи таркибида бўлган қўшинлар бирма-бир Ўзбекистон Рсспуб- ликаси Мудофаа вазирлиги ихтиёрига ўтказила бошлади. Бу кадамнинг Президентимиздан накадар катта иродани талаб этганини шунда ҳам кўришимиз мумкинки, Россия Прези дента Б.Н. Ельцин фақат 1992 йилиинг май ойидагина Россия Мудофаа вазирлигини жорий этади. Мудофаа вазири этиб П. Грачёвни тайин килар экан, СССР Мудофаа вазирлигини бекор қилишни истамай, генерал Шапошниковни ўз вазифа- сида колдиради. Маълумки, МДҲ давлатлари раҳбарларининг жуда кўп уч- рашувларида мудофаа масалаларига катта аҳамият берилади. Бу учрашувларда МДҲ кенгашининг раиси сифатида Россия Президентининг ва Россия мудофаа вазири П. Грачёвнинг ўрни салмокди эди. Лекин у ёки бу масалаларни ҳал килишда улар Ўзбекистон Президентининг фикри билан келишишга мажбур бўлишар эди. Чунки МДҲ давлатлари раҳбарларининг кўпчилиги мустақилликнинг дастлабки йилларида мудофаа масалаларига эътибор килмас, П. Грачёв ва унинг қўл ости- дагилари тайёрлаган шартномаларга имзо чекаверганлар. Факат бизнинг Президентгина ҳар бир масалани чуқур ўрганиб, Ўзбекистон манфаатларини хисобга олган ҳолда, ўз шахеий муносабатини очиқ баён этарди. Россия мудофаа вазири П. Грачёвга бу ҳолат, табиийки, ёқмас эди. Шундай учрашувларнинг бирида танаффус пайтида Грачёвдан нима сабабдан Ўзбекистон Президентини унча хуш кўрмаслиги сўралганида, у Прсзидентимизни ҳурмат килишини, лекин Ислом Каримов мустақил фикрга эга экани ва мудофаа маса- лаларида қатъийлик кўрсатгани туфайли ундан ҳайикишини очиқ айтади. Грачёвнинг айтишича, Россия Президента Ель цин ҳарбий ва мудофаа масалалари бўйича бирор карорга келишдан илгари, албатта, Ўзбекистон Президентининг фикрини билишга ҳаракат килар ва розилигини олар эди. Бирор-бир масала юзасидан

Президентимиздан салбий жа- воб олинганида, мазкур масала кенгаш кун тартибидан олиб ташланган. Бундай мисолларни кўплаб келтириш мумкин. Айни сатрларни ёзишдан мақсадимиз мустақил Ўзбе- кистонимиз бундай кудратга эришганининг асосий сабаблари нимада эканини баҳоли қудрат таҳлил этиб, мамлакатимиз мудофаа салоҳиятини ошириб боришда Юртбошимизнинг узоқни кўзлаб қилган ишларини англаб етишга ёрдам бе- ришдан иборатдир. Барчамиз бир юртнинг фарзандимиз. Ўзбекистон тинчлиги - ҳар биримизнингтинчлигимиз. Шун дай экан, Ўзбекистон фукароси сифатида юртимиз тинчлиги йўлида баҳамжиҳат бўлишимиз кераклигини унутмаслигимиз зарур. Президентимиз томонидан айтилган «Мустақил бўлсанг- мустақил бўл! Давлат бўлсанг -.«давлат бўл!» ғоясининг асл мазмун-моҳиятини тушуниб, бу йўлда хизмат кила олсакгина, юртимиз тинч, мамлакатимиз обод, мустақиллигимиз абадий бўлажак!

Адабиётлар: 1.Асосий вазифамиз – Ватанимиз тараққиёти ва халқимиз фаровонлигини янада юксалтиришдир. Президент Ислом Каримовнинг 2009 йилда мамлакатимизни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш якунлари ва 2010 йилга мўлжалланган иқтисодий дастурнинг энг муҳим устувор йўналишларига бағишланган Вазирлар Маҳкамаси мажлисидаги маърузаси. Халқ сўзи, 2010 йил 30 январ. 2.Мамлакатимизни модернизация қилиш ва кучли фуқаролик жамияти барпо этиш – устувор мақсадимиздир. Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ва Сенатининг қўшма мажлиси тўғрисида тўғрисида Ахборот. 2010 йил 28 январь. 3.Каримов И.А. Юксак маънавият – енгилмас куч. –Т., «Маънавият», 2008. 4.Каримов И.А. Жаҳон молиявий-иқтисодий инқирози, Ўзбекистон шароитида уни бартараф этишнинг йўллари ва чоралари. -Т.: Ўзбекистон, 2009. 5.Каримов И.А. Бизнинг бош мақсадимиз - жамиятни демократ-лаштириш ва янгилаш, мамлакатни модернизация ва ислоҳ этишдир. Т., «Ўзбекистон», 2005. 6.Эргашев И. ва бошқ. Миллий истиқлол ғояси. Ўзбекистон Республикаси Олий таълим бакалавриат босқичи учун дарслик. -Т.: Академия, 2005, 3-30- бетлар.

O'xshashlar

Мустақил иқтисодиёт одимлари ўтмиши ва бугуни

Ўзбекистон ва мустақил давлатлар ҳамдўстлиги кўп томонлама ва икки томонлама ҳамкорлик

Демократик жамият тўғрисидаги дастлабки қарашлар ва унинг ривожланиш босқичлари

Талабаларда мустақиллик тафаккурини шакллантиришнинг илмий-назарий асослари

Миллий ўзликни англаш маънавий тикланиш жараёнларининг назарий ва амалий негизлари асослаб берилган асар