Автосервис хизматига кўйиладиган талаблар ва уларни белгиловчи ҳужжатлар - Mashinasozlik - Referatlar

Автосервис хизматига кўйиладиган талаблар ва уларни белгиловчи ҳужжатлар

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

49 KB

Ko'chirib olish

Автосервис хизматига кўйиладиган талаблар ва уларни белгиловчи ҳужжатлар РЕЖА: 1. Автосервис хизматлари сифати тўгрисида тушунчалар. 2. Хизматлар сифатларини кафолатловчи Давлат ва тармоқ стандартлари. 3. Корхоналарнинг сифат стандартларини таъминлашга йўналтирилган чора-тадбирлар. 4. Хизмат ва маҳсулотларни сертификациялаш.

Маълумки, бозор иқтисодиёти шароитида рақобатга чидаш ва унда мувоффақиятли кураш олиб биришнинг асосий шартларидан бири бозорга қўйилган товарни (молни) ёки хизматни юқори сифатли бўлиши ва бунга бериладиган кафолатлардир. Автосервис хизмати ҳам бу қоидадан мустасно эмас, чунки мижозлар автомобилларига кўрсатилаётган хизматларнинг сифати хизмат кўрсатувчиларни бозордаги, тадбиркорликдаги мувоффақиятлари гаровидир. Хизмат кўрсатиш соҳасида, жумладан автосервис хизматида ҳам, сифат икки қисмдан, яъни автомобилда бажарилган ишларнинг сифати ва автомобиллар эгалари мижозларга қилинадиган муомила маданияти ва қулайликлардан иборатдир. Масалан, “ЎзДЭУАвто К о ” корпорацияси автосервисни қуйидагича таърифлайди: “Сервис - бу сифат бўлиб, мижозлар талабларини тўла қондиришга йўналтирилган турли мумкин бўлган қулайликлардир ёки энг муҳим вазифа мижоз автомобили энг яхши хусусиятларга эга бўлиш учун нималар қилмоқни аниқлашдир”. Бу сатрлар автомобилларда бажариладиган ишларнинг сифати қатори улар эгаларига кўрсатиладиган турли қулайликлар ва хизматларни муҳимлиги сервис нуқтаи назаридан таъкидланади. Шу нарсани айтиш лозимки, яқин ўтмишимизда, бизнинг сервисимиз автомобилларга хизмат кўрсатишда маълум бир даражадаги, гарчи юқори бўлмасада, сифатни таъминлаб келган бўлса-да, автомобил эгалари, мижозлар эхтиёжлари бутунлай тан олинмаган, улар учун ҳатто оддий қулайликлар яратилмаган, керакли маълумотлар берилмаган. Ҳозирги пайтда бу соҳадаги аҳвол аста тузатилмоқда, аммо у талаблар даражасидан ҳали йироқ, ўтмишнинг иллатлари барҳам топганича йўқ. Автомобилларга техник хизмат ёки таъмирлаш миқёсида бажариладиган ишлар фақат шундай ҳолатларда сифатли деб тан олинади-ки, қачонки ўша ишлар техник ҳужжатларда кўрсатилган технологик тартибда, техник талаблар ва шартларга риоя қилган ҳоллардагина бажарилса. Масалан, автомобил мотори блоки каллагини қотириш алюминий

қотишмасидан бўлган блоклар совуқ холда бўлганда бажарилса, чўян қотишмасидан тайёрланган блоклар иссиқ ҳолатларида қотирилади, (бу техник шарт), қотиришни ўртадаги шпилькадан бошлаб шахмат усулида тортилади (бу технологик талаб), тортиш кучи, моменти ГАЗ-53 мотори учун 67-72 Нм, Зил-130- 70-90 Нм ва ГАЗ-24 моторлари учун 73-78 Нм бўлиши зарур (бу техник талаб). Хўш, ТХ ва таъмирлаш ишларини бажараётган ишчини бу талаблардан хабари борми?, шу талаблар даражасида иш бажара оладими?, бунга шароит борми?, Ниҳоят, буни ким назорат қилади?, ким, унга кафолат беради? Шунга ўхшаш саволлар жуда кўп, яна маълум даражадаги меҳнат унумдорлигини таъминлаш талаб этилади. Шунинг учун ҳам юқорида келтирилган талабларга риоя қилиш ва бир вақтнинг ўзида бажарилаётган ишларнинг юқори унумдорлигини таъминлаш жуда мураккаб масала бўлиб кўпдан-кўп омилларга боглик бўлганлиги сабабли сифат муаммосини ечиш осон бўлмайди. Ҳар бир соҳадаги каби автосервис хизмати кўрсатишда ҳам сифат муаммосини ечишда ҳар томонлама ёндошиш талаб этилади, яъни бир неча ўзаро боглик бўлган масалаларни кетма-кет ёки параллел равишда ҳал этиш зарурияти пайдо булади. ТХ ва таъмирлаш ишлари сифатини шакллантирувчи омилларни санаб ўтамиз, улар қуйидагилар: 1. Ишлаб чиқаришни технологик тайёрлаш; 2. Моддий-техника таъминоти; 3. Кадрларни тайёрлаш ва доимо ўқитиш; 4. Метрологик таъминот; 5. Хизмат сифатига бўлган талабларни меъёрлаштириш (нормалаштириш) ва хизмат сифати даражасини барқарорлаштириш; 6. Хизматни аттестациядан ўтказиш (сертификация); 7. Хизмат сифатини яхшилашни рагбатлантириш; 8. Хизмат сифатини бошқаришни хуқуқий таъминлаш;

9. Давлат томонидан давлат стандартларини жорий этилиши ва унга риоя этилишини ва техник шартлар, техник ўлчов воситалар ҳолатини назорат қилиш; 10. Хизмат сифатини муассасалар (маҳкамалар) томонидан назорат қилиш; 11. Тизимни маълумот (ахборот) билан таъминлаш. Ушбу кўрсатилган барча йўналишлар бўйича корхонада ишлаб чиқариш стандартлари тузилади ва уларда ўз йўналишлари бўйича бажариладиган тадбирлар, бажарувчи бўлимлар ва ижрочилар аниқ кўрсатилади. Ҳар қандай кўрсатиладиган хизматни сифатига мижозлар қўядиган талаблар давлат қонунларида акс эттирилади ва шу ҳолатдагина уларни бажарилишига хуқуқий асос яратилади. Ўзбекистонда бундай қонунлар ҳозирча иккита: «Истемолчиларни хуқуқини химоя қилиш тўгрисидаги қонуни 1996 йил май ойида қабул қилинган ва Товарлар ва хизматларни сертификация қилиш тўгрисидаги қонун ». Биринчи қонунда товар (мол) ишлаб чиқарувчи ёки савдо қилувчилар билан истеъмолчилар, мижозларни ўзаро хақ-ҳуқуқлари, вазифалари, жавобгарликлари умумий тарзда келтирилган. Иккинчи қонунда эса товарни ёки хизматни сертификация қилиш, яъни уларни барча талаблар, стандартлар асосида тайёрланганлиги ёки бажарилганлиги давлат томонидан тасдиқлаш ва шунга ҳужжат ёки белги олиш тартиблари келтирилган. Бу қонунлардан ташқари, давлатни яна бир қанча стандартлари (ГОСТлари) мавжуд бўлиб улар хавфсизликни таъминлаш ва табиатни асраш, экологик талабдаридан келиб чиқади, масалан, автомобилни габаритлари, чироқлари, сигнализация, бошқарув органларига қўйилган стандартлар шулар жумласидандир. Шунингдек, муассасалар (маҳкамалар) ва соҳаларнинг ўз стандартлари мавжуд. Булар автомобиллар ишлаб чиқарувчи фирмаларнинг ўз маҳсулотлари ва уларга техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлашда

қўлланиладиган турли қоидалар, низомлар, техник талаблар, шартлар, технологик интизом ва ҳакозолардир. Юқорида келтирилган давлат қонунлари, стандартлари, соҳа ва муассасаларнинг талаблари ва стандартлари асосида автосервис хизмати кўрсатувчи корхоналар хизмат сифатини таъминлаш ва уни талаблар даражасида барқарор ушлаб туриш мақсадида айтиб ўтилган йўналишлар бўйича ўз стандартларини ишлаб чиқаради ва амалга оширади. Товарлар ва хизматлар сифатига қўйиладиган барча хуқуқий ва меёрий ҳужжатлар тизимини қуйидаги чизмада тасаввур қилиш мумкин (расм-4). Ўзбекистонда иккинчи бўгинда («Ўзавтосаноат» корпорацияси) томонидан «ЎзДЭУ авто» автомобилларига техник хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш тўгрисидаги низом» ва «Аҳоли автомобилларига хизмат кўрсатиш қоидалари» ишлаб чиқилган. Низомда автомобилларни техник хизмати ва таъмирлашлар асослари ва меёрлари, ва шунингдек уларни автотеххизмат корхоналарида ташкил этиш бўйича тавсияномалар келтирилади. Низомни асоси қилиб автомобилларни техник ҳолатини таъминловчи маълум бир стратегия танлаб олинади. Коидада эса мижоз билан бажарувчи-ижрочи орасидаги алоқаларни, тартибларни хуқуқий меъёрлари келтирилади. Коидадан хусусан шуларни келтириш мумкин: буюртмани бажариш муддати: - ТХ ва давлат техник қаровига тайёрлаш - 2 кун; - Жорий таъмирлаш - 15 кунга қадар; - Кузовни тўла бўяш (эскисини олиб ташлаб) - 15 кунга қадар; - Кузовни тўла тиклаш ва бўяш - 45 кунга қадар; - Сифатни кафолати: - ТХ камида 10 кун; - Автомобилни, агрегатни, узелни жорий таъмири - 30 кун; - Кузовни бўяш - 6 ой - Агрегатни тубдан таъмирлаш - 6 ой,( босиб ўтган йўли 15 минг кмга) қадар;

Ҳуқуқий - меъёрий ҳужжатлар кўп бўлгани билан амалда сифат масаласида кўп муаммолар тўла ҳал бўлганича йўқ. Назорат учун саволлар. 1. Автосервис хизмати сифати деганда конкрет нималар тушунилади? 2. Хизмат сифатини белгиловчи омиллар нималардан иборат? 3. Хизмат сифати Давлат ва тармоқ томонидан назорат қилинади-ми? ва қандай қилиб ?, сертификация нима? 4. Автосервис хизмати кўрсатувчи корхона ва хизмат истеъмолчиси орасидаги муносабатларни мувофиқлаштирувчи ҳужжатлар зарурми? ва улар қандай ҳужжатлардан иборат?

АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ 1. Афанасьев Л.Л. и др. Гаражи и станции технического обслуживания автомобилей.- М.: Транспорт, 1980 г. 2. Техническая эксплуатация автомобилей. Учебник для ВУЗов. Под ред. Е.С.Кузнецова.-М.: Транспорт, 2001 г. 3. Е.С.Кузнецов. Техническая эксплуатация автомобилей в США.-М.: Транспорт, 1992 г. 4. Г.Ф.Фастовцев. Автотехобслуживание. М: «Машиностроение» 1985г. 5. Г.Ф.Фастовцев. Организация технического обслуживания и ремонта легковўх автомобилей. – М.: Транспорт, 1989 г. 6. М.И.Гриф и др. Качество, эффективность и основў сертификации машин и услуг.- М.: Транспорт, 1999 г.

O'xshashlar

Автосервис хизматининг сифат назорати автосервис хизмати сифатини бахолаш ва рагбатлантириш

Машиналар таснифи ва уларни яратишнинг асосий босқичлари

Подшипниклар. Сирпаниш подшипниклари ва уларни ҳисоблаш асослари

Авт автосервис корхоналарида мехнатни ташкил этиш, ишлаб чикариш ва ходимларни бошкариш

Машиналар ишончлилиги асослари