Ulgurji va chakana savdo - Iqtisodiyot - Referatlar

Ulgurji va chakana savdo

Yuklangan vaqt:

20.09.2019

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

70 KB

Ko'chirib olish

U lgurji va chakana savdo Reja: 1. Dell kompyuter korporatsiyasi 2. Ulgurji savdo 3. Ulgurji savdo firmalari turlari 4. Chakana savdo 5. Chakana savdo xillari 6. Chakana savdo: magazinlar 7. Magazinsiz chakana savdo 8. Do‘kon imidji va muhiti 9. Moddiy taqsimot

Mavzu maqsadlari Mazkur bo‘limni o‘rganish asnosida talabalar quyidagi ishlarni mustaqil bajara olish qobiliyatiga ega bo‘lishlari kerak: Ulgurji va chakana savdo ta’rifini bilish; Ulgurji va chakana savdo tashkilotlari turlarini tavsiflay olish; Magazinli va magazinsiz chakana savdo xususiyatlarini taxlil etish; Moddiy taqsimot tizimining samaradorligini aniqlay olish. Xalqaro marketing amaliyoti Dell kompyuter korporatsiyasi 1984 yilda Maykl Dell kompyuterlarni buyurtma asosida tayyorlay boshlaganda hech kim mazkur usulni muvaffaqiyatli bo‘lib chiqadi deb o‘ylamagandi. U vaqtlarda kompyuterlar kuchli vositachilar keng taqsimot kanallari orqali sotilar edi. Biroq bevosita buyurtma asosida shaxsiy kompyuterlar ishlab chiqaradigan bu firma hozirga kelib dunyoda eng tez o‘sayotgan 22 mlrd. dollarlik korporatsiyaga aylandi va bozorda Compaq dan keyingi 2 o‘rinni egalladi. Dell muvaffaqiyati to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqot modelida asoslangandir. Zotan, firma mahsulotni talab uchun aniq moslashtiradi, tez yetkazib beradi va xariddan keyingi xizmatlar sifatini yuqori darajada saqlaydi. Mijoz shaxsiy kompyuter uchun telefon orqali buyurtma beradi, firma mijozning talabiga moslashtirilgan mahsulotni 48 soat ichida uning uyiga yetkazib beradi. Bunda mahsulot narxi raqobatchilarnikiga nisbatan 10-15% arzon bo‘ladi. Mahsulot har bir xaridor spetsifikatsiyalariga moslashtirilgan holda arzon narxda yetkazilishi Dell ning asosiy g‘oyasidir. Ish mavjud buyurtma asosida bajarilganligi sababli ehtiyot qismlarni saqlash xarajatlari yo‘qdir. Shuningdek, vositachilar xizmatlaridan umuman foydalanilmaydi, demak, narx boshqa raqobatchilarnikidan o‘rtacha 12% ga arzon bo‘ladi. Samarali ta’minot-taqsimot tizimi mahsulotlarni 24 soat ichida naqd pulga aylantirishga imkon beradi,

vaholanki, raqobatchilar mahsulotlari haftalab sotilmay qolib ketadi. Raqobatchilarda sotilmay qolgan mahsulotlar bo‘lishi tabiiydir, Dell da esa bunday muammoning o‘zi mavjud emas. Kompyuter qismlarining narxi doimo pasayib borayotgan sharoitda Dell qo‘llaydigan usul xarid xarajatlaridan o‘rtacha 6 % tejash imkonini berayapti. Chunki kompaniya qismlarni zarur vaqtda kerakli partiyada sotib oladi, raqobatchilarning yirik ta’minot tizimlari esa yangi narxlar tizimiga o‘tishga o‘rtacha 60 kun kechikadi. Xozirgi vaqtda Dell korporatsiyasi internet tarmog‘i imkoniyatlaridan ham keng foydalanmoqda. Internet orqali kuniga 30 mln. dollarlik mahsulot sotiladi, bu esa daromadning 40% tashkil etadi. Ulgurji savdo Ulgurji savdo - mahsulotlarni katta hajmda sotib olish, ularni saqlash va bu mahsulotlarni chakana savdo korxonalari va biznes foydalanuvchilariga qayta sotishdir. Iste’molchilar ulgurji savdo faoliyatiga ko‘p duch kelmasalarda, ulgurji savdo sohasi muhim va ahamiyati bebahodir. Ulgurji savdo tashkilotlari mahsulotlarini saqlashi, transportirovka qilishi, savdo ko‘rgazmalarida namoyish qilishi va chakana savdo korxonalariga qaysi mahsulot ko‘p sotilayotgani haqida axborot berishi mumkin. Ulgurji savdo firmalari turlari Ulgurji savdo bilan shug‘ullanadigan korxonalar xilma-xil bo‘lsada, ularni shartli ravishda 3 ta katta guruhga bo‘lish mumkin: tijoratchi ulgurji, ishlab chiqaruvchi ulgurji savdogarlar va broker-agentlar. A) Tijoratchi ulgurji savdogarlar - ishlab chiqaruvchilardan mustaqil ravishda faoliyat yuritib, mahsulotlarga egalik huquqini qo‘lga kiritgan holda faoliyat yuritadilar. Ular ulgurji savdo tashkilotlarining 80%ni tashkil etadilar. Tijoratchi ulgurji savdo tashkilotlari to‘liq yoki cheklangan taqsimot kanal xizmatlarini yetkazishlari mumkin. To‘liq xizmat ko‘rsatuvchilar keng assortimentdagi mahsulotlarni taklif etadilar.

Cheklangan xizmat ko‘rsatuvchilarning quyidagi turlari bo‘lishi mumkin: A.2) Peshtaxta savdogari - taqsimot funksiyalarining ko‘p qismini bajaradi, ammo mahsulotlar sortirovkasi va marketing tadqiqotlarini ba’zi vaqtlar amalga oshiradi. Ular mahsulotlarni peshtaxtada namoyish etgani uchun shunday nomga ega bo‘lgan. Ular asosan jurnallar, uy jihozlari, kosmetika va dori-darmon yetkazib berish bilan shug‘ullanadi. A.3) "naqd pul - olib ket" (cash & carry) savdogari cheklangan assortimentdagi mahsulotlarni taklif etgani holda mahsulotlarni tranportirovka qilmaydigan ulgurji savdogardir. Ularning mijozlari o‘zlari borishlari, naqd pulga xarid qilishlari va mahsulotlarni o‘zlari tashib ketishlari kerak. Oziq-ovqat mahsulotlari, ofis- kanselyariya tovarlari, elektr mahsulotlari va kompyuterlar shunday sotiladi. A.4) "bevosita yetkazuvchi" savdogar mahsulotlarni sotib olib, egalik huquqini qo‘lga kiritsada, ammo moddiy taqsimotni, transportirovkani amalga oshirmaydi, ishlab chiqaruvchilar istemolchilarga mahsulotni to‘g‘ridan - to‘g‘ri yetgazib berishini ta’minlaydi. Trasportirovkasi qimmatga tushadigan mahsulotlarni sotadilar: ko‘mir, don va yog‘och shular jumlasidan. A.5) «avtotransport» savdogari – kichik ombor va yuk mashinalari asosida ish yuritadi. Tezda buziladigan mahsulotlar – go‘sht, sut va meva-sabzavotlarni chakana savdogarlarga o‘zlari avtoransportlarida yetkazib beradilar. B) Ishlab chiqaruvchi ulgurji savdogarlar – ishlab chiqaruvchilarning o‘zi marketing kanalini qisqartirish uchun ulgurji savdo bilan shug‘ullanadigan filial ochadilar, ko‘p hollarda firmalarning sotuv bo‘limi shu funksiyani bajaradi. V) broker va agentlar - mahsulotlarga egalik huquqiga ega bo‘lmaydi, xaridor va sotuvchi o‘rtasida vositachilik qiladi. Vositachilik uchun to‘lovni sotuv hajmidan malum bir foiz ko‘rinishida oladi. Birjalar orqali faoliyat yuritishi mumkin. Chakana savdo

Ko‘p xollarda ulgurji savdogarlar o‘z mahsulotlarini chakana savdo firmalariga sotadilar. Chakana savdo - pirovard istemolchiga mahsulotni sotish faoliyatidir. Chakana savdoni biz asosan magazin va bozorlar orqali bilamiz. Oxirgi iste’molchiga mahsulot sotadiganlarning hammasi chakana savdogardir. AQSH da chakana savdo hajmi 2 trln AQSH dollarlik biznesni tashkil etadi va bu kishi boshiga $ 7700 tashkil etadi. Chakana savdo istemolchilar uchun juda ko‘p qulayliklar yaratadi, masalan, mahsulotlarni qulay vaqtda va qulay joyda yetkazib berish singari. Bazi chakana savdogarlar mahsulotlarni qayta ishlab tovar ko‘rinishiga keltiradilar. Chakana savdo xillari Chakana savdo, asosan, magazinlar va do‘konlar orqali amalga oshirilsada, uning boshqacha ko‘rinishlari ham mavjud. Chakana savdo korxonalarining turli xillari quyida keltirilgan 10.1-jadvalda ifodalangan. 10.1-jadval.Chakana savdoning asosiy turlari Turi Ta’rifi Misol Maxsus magazin Cheklangan assortimendagi, tor doiradagi mijozlarga muljallangan maxsulotlar Muzika va video kassetalar magazinlari. Cheklangan assortiment magazini Bir assortimentdagi va ba’zi turdosh mahsulotlarni taklif etadi. Poyafzal magazini.

Bir assortiment magazini Bir assortimentni taklif etadi. Pitssa sotuvchi firma Kategoriya kushandasi Juda katta, narxlari past cheklangan assortimentdagi mahsulotlar. Uyinchoqlar magazini Supermarket Katta bir necha bo‘limlardan iborat, oziq-ovqat va nooziq-ovqat mahsulotlarni o‘z- o‘ziga xizmat asosida sotadigan magazin. SAFEWAY, ARDUS, Matlubot Market Do‘konlar Asosiy ustunligi qulay, iste’molchilarga yaqin yerda joylashganligi, yuqoriroq narx. Meva, oziq-ovqat do‘konlari. Sovg‘a magazini Past narxlar, kanselyariya maxsulotlari, sovgalar, ayollar kosmetikasi mahsulotlari, o‘yinchoqlar, shirinliklar, uy jihozlari. Woolworth Univermag

Bir kancha alohida bo‘limlardan tashkil topib, bolalar, ayollar va erkaklar kiyim kechaklari mahsulotlari, atir-upa taqinchoqlar, uy jixozlari sotiladi. Macys,Nordstrom Ommaviy savdo Keng, ammo sayoz mahsulotlar miksi Sears Chegirma magazini Supermarketga o‘xshash, ammo narxlari pastrok, iste’molchilarga cheklangan xizmat ko‘rsatadigan magazin. Wal-mart, Kmart Ombor magazini Dorilar, kompyuterlar, uy qurilish jixozlari, mebellar, katta, arendasi arzon omborlardan sotiladi. Price club Superomborlar Supermarketlardan kengroq, buzilmaydigan mahsulotlar assortimentini past narxlarda taklif etadi. Cub Foods Xaypermarket Supermarket, chegirma magazini va omborlar kombinatsiyasi bo‘lib, oziq-ovqat va nooziq-ovqat mahsulotlarni 15-20 % arzon narxda sotadi.

Biggs Katalog savdo magazini. Mijozlar kataloglardan tanlagan mahsulotlarini sotib oladigan joy. Service Merchandise Magazinsiz chakana savdo. Taqsimot mashinalari va bevosita marketingdan foydalanish. Lands End, Mary Key Chakana savdo: magazinlar. Magazin va do‘konlar yuqorida keltirilgan jadvalga muvofiq mahsulot assortimenti xilma-xilligi, qulaylik darajasi va narxlar darajasiga qarab tasniflanadi. Ishlab chiqaruvchilar esa, o‘z imidjlariga mos keladagan magazinlar orqali mahsulotlarini sotishga harakat qiladilar. Iste’molchilarga bir turdagi mahsulotlarning xilma-xil ko‘rinishlarini ko‘rmoqni istasalar yoki professional sotuvchilarning nasixatiga muhtoj bo‘lsalar, maxsus magazinlarni tanlaydilar. Ba’zi bir magazinlar bir assortiment chegarasida juda xilma-xil mahsulotlarni eng past narxda taklif etadilar va ular kategoriya kushandasi deb ataladi. Ko‘p hollarda, iste’molchilar bir magazindan xar xil assortimentdagi mahsulotni sotib olishni qulay deb hisoblaydi, bunda esa supermarket va xaypermarketlar ularga qo‘l keladi. Bu usulda kuproq potensial mijozlar magazinga jalb etiladi va qo‘shimcha mahsulotlar uchun yuqoriroq narx o‘rnatish imkonini tug‘iladi. Eng past narxlarni istaydigan mijozlar ommaviy savdo va omborlarni tanlaydilar. Magazinsiz chakana savdo

Chakana savdoning hammasi ham magazinlar orqali amalga oshavermaydi. Iste’molchilar dunyo miqyosida minglab mahsulotlarni kataloglardan, televizor ekranlari orqali va taqsimot mashinalaridan sotib oladilar. Magazinsiz chakana savdoning 2 ta asosiy turi mavjud: taqsimot mashinalari bevosita marketing Ko‘p kichik mahsulotlar taqsimot mashinalari yoki “avtomatik savdo” rqali sotiladi. Yaxna ichimliklar, pechenyelar, markalar, fotosuratlar va telefon xizmatlari shular jumlasidandir. Banklardagi naqd pul tarqatuvchi avtomatik muloqot mashinalari (ATM) ham shu vazifani o‘taydi. AQShning Koliforniya shtatida aviatsiya biletlarini mashinalar sotmoqda. Mamlakatimizda eng tarqalgan sotuv mashinalari gazlangan suv sotuvchi mashinalardir. Bevosita marketing – uning tarkibiga bevosita sotuv, bevosita xat, telemarketing, bevosita reklama, katalog savdosi, TVkanali orqali sotuv va iste’molchilar buyurtmasini qabul qiluvchi boshqa vositalar kiradi. Bevosita sotuv korxona vakilining mijozlar uylariga borib mahsulotni shaxsan namoyish etib va afzalliklarini tushuntirish orqali amalga oshiriladi. ”Avon ” go‘zallik-pardozlash mahsulotlari, ”Meri Key” kosmetikalari shu usul orqali sotiladi. Braziliyada “Avon” kompaniyasining 320000ga yaqin kommivoyajerlari xizmat qiladi. Bevosita xat – potensial mijozga kompaniya broshyuralari, xat, reklamasini yuborib mahsulotlarni tavsiflash va buyurma berishini surashdir. Yaponiyada moda namunalari, kiyimlar, zargarlik buyumlari, kameralar va mebelni bevosita xat orqali sotish tez sur’atlarda o‘smoqda. Bevosita marketingda kataloglar orqali mahsulot sotish ham avj olmoqda. AQShning o‘zida 8000 ga yaqin katalog savdo firmalari ish yuritmoqda. Telemarketing – bu kliyentlarga telefon qilib, ularga mahsulotni tavsiflash va buyurtma olish faoliyatidir .Bevosita reklama tarkibida buyurtmani to‘g‘ridan-to‘g‘ri berish uchun telefon nomeri yoki adres bo‘lgan

xabardir.TV savdo kanallari ham yangi turdosh vosita sifatida chakana savdo sohasiga kirib bormoqda. Do‘kon imidji va muhiti Imidj - bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan xarakteristikalar to‘plami emas, balki bir butunlikni ifodalovchi tushunchadir. Magazinga kirganda siz uning peshtaxtalari qanday joylashganligi, dizayn rangi, mahsulotlar joylashish tartibini birma-bir o‘lchab chiqmaysiz, uni oddiygina qilib magazin, supermarket yoki do‘kon deb ataysiz. Turli xususiyatlar kombinatsiyasi turlicha imidj yaratishi mumkin. Chakana savdo egasi iste’molchilar fikridagi do‘kon yoki magazin qanday bo‘lishi kerakligini, ya’ni imidjni hisobga olishi kerak. Agar obyekt xususiyatlari shu obyekt turi uchun mijozlar fikridagi imidjga to‘g‘ri kelmasa, ularning qoniqish darajasi past bo‘ladi va iste’molchilarni jalb qilish qiyin kechadi. Magazin ichidagi muhit ham juda katta ahamiyatga ega. Magazin muhitining asosiy omillari bu – arxitekturasi, umumiy ko‘rinishi, yoritilish darajasi, ranglar uyg‘unligi, temperatura, shovqin, assortiment, narxlar, maxsus programmalar bo‘lib hisoblanadi. (10.2-jadval) 10.2-jaldval. Magazin muhiti omillari. Omillar O‘zgaruvchilar Misollar Arxitektura Shift balandligi, tarixiy naqshlar, xonalar katta-kichikligi, zamonaviy usul yoki qadimiy qurilish Past narxlarni bildiruvchi oddiylik – omborlarda, qimmat univermaglarda sharshara, fontan, zinapoya va mozaikalar

Umumiy ko‘rinish Peshtaxtalar joylashish uslubi, umumiy struktura Supermarketlarda peshtaxtalar tur kabi joylashadi, kimmatbaxo magazinlarda devor buylab Yorug‘lik Yorug‘ yoki nimkorongi Supermarketlarda kuchli yorug‘lik, restoranlarda nimkorongi muhit Ranglar Issiq ranglar mijozlarni jalb etish uchun, sovuq ranglar ruxiy quvvat berish uchun Tez ovqatlanish restoranlari kizil va sariq ranglarni ko‘p ishlatadi Shovqin Muzika, shovqin darajasi Maxsus muhit yaratish uchun sekin muzika, tez harakat istalganda shux muzika qo‘yiladi Moddiy taqsimot Mahsulotlar taqsimot kanallari orqali o‘tganda ularning jismoniy - bir joydan ikkinchi joyga harakati vujudga keladi. Buni moddiy taqsimot tushunchasi orqali ifodalash mumkin. Moddiy taqsimot - mahsulotlarni samarali ravishda pirovard istemolchiga yetkazish uchun tashish va saqlash jarayonidir. Moddiy taqsimot transportirovka, saqlash, inventarizatsiya va buyurtmalarni bajarish funksiyalarini o‘z ichiga oladi. 10.1 - chizmada ko‘rsatilganidek bu funksiyalar bir butun jarayon sifatida yuzaga chiqadi. Trasportirovka sotuvchidan xaridor tomon mahsulotlarni siljitish trasport vositalari orqali amalga oshiriladi. Transport vositalarining quyidagi asosiy turlari mavjud: avtotrasport, temir yo‘l, havo trasporti, suv trasporti va quvurlardir. Ma’lum bir

vositani tanlashda xarajatlar, sifat va ixtisoslashganlik darajasi hisobga olinadi. Masalan, ”Xolland” firmasi xayvonlar transportirovkasiga ixtisoslashgan, ya’ni buzoqlardan tortib kitlargacha tashish xizmatini taklif etadi. 10.1-chizma.Moddiy taqsimot jarayoni Saqlash. Transportirovkadan keyingi xarajati yuqori bo‘lgan funksiya mahsulotlarini omborlarda saqlashdir. Mahsulotni yilning istalgan vaqtida muhayyo qilish uchun saqlash fuksiyasi amalga oshiriladi, chunki ba’zi bir mahsulotlarni ma’lum bir muddat chegaralaridagina ishlab chiqarish imkoniyati mavjud, masalan qishloq xo‘jalik mahsulotlari. Omborlar esa vositachilarga mahsulotni kechiktirmasdan iste’molchilar yetkazish imkonini beradi. Inventar menejmenti - ishlab chiqaruvchining o‘z mahsulotlarini zaxira sifatida o‘z omborlarida ushlab turishidir. Albatta, saqlash xarajatlari yuqori bo‘ladi, ammo yirik buyurtma kelganda yetarli miqdordagi mahsulotlarga ega bo‘linmasa, bu biznes yo‘qotilishi va zarar bundan ham katta bo‘lishi mumkin. Ko‘p hollarda uskunalar buzilishi yoki ish tashlash singari maxsus favqulodda vaqtlarda ham mahsulot zahiralari qo‘l keladi. Mahsulotlar oqimini boshqarishda Universal Mahsulot Kodlardan (UMK) foydalaniladi. Ombor ishchilari kichik lazer skanerlari orqali kodlardan qora va oq chiziqlar kombinatsiyasidan mahsulot haqida ma’lumotga ega bo‘ladilar. Bunda esa UMKlar sifatli bo‘lishi shart. Ko‘p supermarketlar o‘zlari ishlab chiqqan UMK sifat standartiga mahsulotlar mos kelish – kelmasligini tekshirib ko‘radilar. Marketing amalda Savdoning yangi turi Rivojlangan mamlakatlarda iste’molchilar televideniyedagi maxsus kanallar orqali uydan chiqmasdan savdo qilishni afzal deb bilmoqdalar. Masalan, AQSH dagi QVC kanali faqatgina mahsulotlar namoyish etish va ularni telefon yoki

kompyuter orqali buyurtmalar asosida sotishga ixtisoslashgan. Chakana savdoning bunday turi allaqachon yirik, ya’ni 2,5 mlrd AQSH dollariga teng biznesga aylangan va bu soha yiliga 20% tezlikda o‘smoqda. Boshqa mijozlardan farq qilib, televizor orqali mahsulot sotib olayotganlar ichida oliy ma’lumotli va yangi moda ixlosmandlari ko‘pchilikni tashkil etadi. Mashhur dizaynerlar ham o‘z kiyim kolleksiyalarini sotish maqsadida shunday TV kanallari bilan hamkorlik qilmoqdalar. Masalan, Dayyen FonVustenberg o‘zining ikki soatli dasturi davomida 1.5 mln. AQSH dollari miqdorida kiyim-kechak sotishga muvofiq bo‘lgan. TV kanali savdo mahsulotlarini turli usullarda sotishi mumkin. Kanalning o‘zi ulgurji savdo firmalaridan mahsulotlarni xarid qilib, keyin sotishi ham mumkin yoki ishlab chikaruvchilarning o‘zi kanalda vaqt sotib olib, mahsulotlarini namoyish etishi mumkin. Mavzuning qisqacha mohiyati Ulgurji savdo - mahsulotlarni katta hajmda sotib olish, ularni saqlash va bu mahsulotlarni chakana savdo korxonalari va biznes foydalanuvchilariga qayta sotishdir. Ulgurji savdo bilan shug‘ullanadigan korxonalar xilma-xil bo‘lsada, ularni shartli ravishda 3 ta katta guruhga bo‘lish mumkin: tijoratchi ulgurji, ishlab chiqaruvchi ulgurji savdogarlar va broker-agentlar. Chakana savdo - pirovard istemolchiga mahsulotni sotish faoliyatidir. Chakana savdo, asosan, magazinlar va do‘konlar orqali amalga oshirilsada, uning boshqacha ko‘rinishlari ham mavjud. Chakana savdo korxonalarining turli xillari quyida keltirilgan: maxsus magazin, cheklangan assortiment magazini, bir assortiment magazini, kategoriya kushandasi, supermarket, do‘konlar, sovg‘a magazini, univermag, ommaviy savdo, chegirma magazini, ombor magazini, superomborlar, xaypermarket, katalog savdo magazini. Magazinsiz chakana savdoning 2 ta asosiy turi mavjud: taqsimot mashinalari va bevosita marketing.

Do‘kon imidji – magazin haqidagi bir-biriga bog‘liq bo‘lmagan xarakteristikalar to‘plami emas, balki bir butunlikni ifodalovchi va mijoz fikrini aks ettiruvchi tushunchadir. Magazin ichidagi muhit ham juda katta ahamiyatga ega. Magazin muhitining asosiy omillari bu – arxitekturasi, umumiy ko‘rinishi, yoritilish darajasi, ranglar uyg‘unligi, temperatura, shovqin, assortiment, narxlar, maxsus programmalar bo‘lib hisoblanadi. Moddiy taqsimot - mahsulotlarni samarali ravishda pirovard istemolchiga yetkazish uchun tashish va saqlash jarayonidir. Moddiy taqsimot transportirovka, saqlash, inventarizatsiya va buyurtmalarni bajarish funksiyalarini o‘z ichiga oladi. Trasportirovka sotuvchidan xaridor tomon mahsulotlarni siljitish trasport vositalari orqali amalga oshiriladi. Transport vositalarining quyidagi asosiy turlari mavjud: avtotrasport, temir yo‘l, havo trasporti, suv trasporti va quvurlardir. Ma’lum bir vositani tanlashda xarajatlar, sifat va ixtisoslashganlik darajasi hisobga olinadi.

O'xshashlar

Savdo korxonalarida chakana savdo aylanmasi

Chakana tovar aylanishini prognozlash va rejalashtirish

Savdo shartnomalari va ularning turlari

Savdo menejmentining funksiyalari va mexanizmi

Savdo menejmentining mohiyati va vazifalari.